| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,219 |
| تعداد مقالات | 18,044 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,714,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,984,084 |
آینده پژوهی روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس در افق 1404 | ||
| پژوهش های راهبردی سیاست | ||
| مقاله 5، دوره 8، شماره 29 - شماره پیاپی 59، شهریور 1398، صفحه 143-177 اصل مقاله (891.77 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qpss.2019.27026.1805 | ||
| نویسندگان | ||
| وحید رنجبرحیدری* 1؛ ارسلان قربانی2؛ رضا سیمبر3؛ ابراهیم حاجیانی4 | ||
| 1دانشگاه گیلان | ||
| 2استاد روابط بین الملل دانشگاه خوارزمی | ||
| 3استاد روابط بین الملل گروه روابط بین الملل دانشگاه گیلان، رشت | ||
| 4دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران، تهران | ||
| چکیده | ||
| خلیج فارس از مناطق جغرافیایی با ویژگیهای ممتاز در جهان است. این منطقه در برگیرنده کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به علاوه ایران و عراق است. پرسش اصلی این مقاله این است که؛ آینده روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس در افق1404 با چه سناریوهایی مواجه خواهد بود. در پاسخ به این مسأله و با استفاده از روش آیندهپژوهی، یعنی تحلیل اثرات متقاطع، 5 عامل کلیدی؛ نگرش حاکمان ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به یکدیگر، افزایش مسابقه تسلیحاتی و نظامی کشورهای عضو شورا(ناتو یا ائتلاف عربی) و ایران با هدف هژمون شدن در منطقه، هراس از تئوری هلال شیعی و صدور انقلاب ج.ا.ا با هدف مقابله با ایران و تفاوتهای هویتی، تأثیر آینده سوریه، عراق، یمن و... بر روابط فیمابین و آینده برجام و برنامه هستهای ایران، شناسایی شدند. این پیشرانها به عنوان عوامل پایه در نرم افزار سناریوویزارد مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت با تجزیه و تحلیل متعدد و با بهرهگیری از پانل خبرگان، از میان 128 سناریوی ممکن، تعداد 4 سناریوی محتمل؛ قایقهای جنگی، ناوجنگی، کشتی مسافری و ناو جماران شناسایی شدند و نهایتاً سناریوی ناو جنگی به عنوان سناریوی محتمل و احتمال بالای تحقق معرفی و سناریوی کشتی مسافری، به عنوان سناریوی مرجح و مطلوب ایران، مورد شناسایی قرارگرفت. | ||
| کلیدواژهها | ||
| شورای همکاری خلیج فارس؛ جمهوری اسلامی ایران؛ ناتوی عربی؛ آیندهپژوهی؛ سناریونویسی | ||
| مراجع | ||
|
الف- فارسی - ترابی، قاسم، (1391)، «شورای همکاری خلیج فارس وبرنامه هستهای ایران»، مجله مطالعات خاورمیانه، پاییز، دوره 19، شماره 70. - رنجبر حیدری، وحید و قربانی، ارسلان و سیمبر، رضا و حاجیانی، ابراهیم، (1395)، «شناسایی وتبیین عوامل و پیشرانهای مؤثر بر روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس درافق ده ساله با بهرهگیری از روش میکمک»، فصلنامه آینده پژوهی دفاعی، پاییز، دوره 1، شماره 2. - حاجیانی، ابراهیم، (1390)، «معیارهای ارزیابی روششناختی تکنیکهای مطالعات آینده»، فصلنامه راهبرد، دوره 20، شماره 59. - حاجیانی، ابراهیم، (1391)، مبانی، اصول و روشهای آیندهپژوهی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع). - سیمبر، رضا، (1388)، «ایران و منطقهگرایی در آسیای جنوب غربی: راهبردها و راهکارها درسیاست خارجی ایران»، دو فصلنامه تخصصی پژوهش سیاست نظری، دوره جدید، زمستان و بهار، شماره 5. - صادقی، هادی و نقدی عشرت آباد، (1393)، «روابط ایران و دژ منطقهای شورای همکاری خلیج فارس»، فصلنامه سیاست جهانی، دورة سوم، زمستان، شماره 4. - فرازمند، محمد، (1388)، «ایران و مناسبات جدید قدرت در خاورمیانه، پژوهشنامه ایران و اعراب»، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، دوره 18، شماره 21. - قوام، سیدعبدالعلی، (1390)، روابط بین الملل نظریهها و رویکردها، چاپ پنجم، انتشارات سمت: تهران - متقی، ابراهیم، (1389)، «ثبات منطقهای و موازنهگرایی در خلیج فارس 2001-2010»،http//Peace- Ipsc Org . - مشیرزاده، حمیرا، (1390)، تحول در نظریههای روابط بینالملل، چاپ ششم، انتشارات سمت: تهران. - محمودی، بهزاد، (1385)، «معرفی آیندهپژوهی و روشهای آن»، سلسله گزارشات آیندهپژوهی، مرکز تحقیقات استراتژیک، شماره 1. - مینائی، حسین و حاجیانی، ابراهیم و دهقان، حسین و جعفرزاده پور، فروزنده، (1395)، «تعیین پیشرانهای اصلی در دیپلماسی دفاعی ج.ا.ا در سطوح منطقهای و بینالمللی»، آیندهپژوهی دفاعی، دوره1، شماره 1. - واعظی، محمود، (1388)، «ایران و اعراب»، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، دوره 18، شماره 21. - هابدن، استفن، زنگنه، جمشید، (1375)، روابط بینالملل و جامعهشناسی تاریخی، انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی تهران.
ب- انگلیسی - Chermack, T. J. & Nimon, K, (2008),”The Effects of Scenario Planning on Participant Decision-Making Style”, Human Resource Development Quarterly, Winter, Vol. 19, No. 4 - Chermack, J, (2004), ”A Theoretical Model of Secenario Planning”, Human Resource Development Review, Vol. 3, https: //doi. org/10.1177/1534484304270637. - Chermack, Thomas J, (2005), “The Role of Systems Theory in Scenario Slanning”, Human Resource Development, July, Vol. 13. - Chermack, T. J, & van der Merwe, L, (2003),”the Role of Constructivist Learning in Scenario Planning. Futures”, Human Resource Development, Vol. 35, No. 5. - Dispenza, J, (2008),”Evolve your brin: The Scinence of Changing Your Mind. Deerfield”,Health communication / Inc, December. - Dugulin, Riccardo, (2010),”A Neighborhood Policy for the Gulf Cooperation Council”, Gulf Research Center, first published in Dubai, United Arab Emirates, by the Gulf Research Center, as part of the GRC Gulf Papers Series. - Elenora, Masini, (1983), “Visions of Desirable Societies”, Oxford: Pergamon Press. - Godet, M, (2001), “Manuel de Prospective Stratégique, Tome 2”, Dunod - Godet, M. “Creating Futures Scenario Planning as a Strategic Management Tool”, Economica. - Gordon, Theodore, Rochberg, Richard; Enzer, Selwyn, (2008),”Research on Cross Impact Techniques with Selected Problems in Economics, Political Science and Technology Assessment”, Institute for the Future, Middletown, Conn: Institute for the Future 1970. - Habibi , Nader, (2010),”The Impact of Sanctions on Iran - GCC Economic Relations”, the Crown Center for Middle East Studies or Brandeis University, November, No. 45. - Inayatullah .S, (2008), “Six Pillars: Futures Thinking for Transforming”, Foresight Journal, Vol. 10 No. 1, pp. 4-21, Emerald Group Publishing Limited. - Jahani, Kosar, (2011), “Sanctioning Iran the View from the United Arab Emirates”, the Fletcher School Online Journal for issues related to Southwest Asia and Islamic Civilization, spring, Al Nakhlah. - Jahner, Ariel, (2012),”Saudi Arabia and Iran: the Struggle for Power and Influence in the Gulf”, INTERNATIONAL AFFAIRS REVIEW, spring, Vol XX, No 3. - Khaitous, Tariq, (2009), “Arab Reactions to a Nuclear-Armed Iran”, the Washington Institute for Near East Policy, June. - Mohseni, Payam, (2015), Iran and the Arab World after the Nuclear Deal, Harvard Kennedy School, The Iran Project Belfer Center for Science and International Affairs, August. - Massini, B. E, (1993), La Previsión Humana y Social, México: Fondo de Cultura Económica, Masini; trad. De Antonio Alonso Concheiro — México: FCE, Centro de Estudios. - Ottaway, Marina, (2009), “Iran, the United States and the Gulf: The Elusive Regional Policy”, Carnegie Endowment for International Peace, Number 105 November. - Quade, Edward .S, (1977),”System Analysis and Policy Planning: Application in Defence”, cited in Wayne I. Boucher (e d), The Study of the Future: An Agenda for Research, Washington: The Futures Group, Inc. - Raza, Fatima, (2016), “Tensions in Iran-Saudi Relations and Future Prospects”, Institute of Strategic Studies, October 06. - Schwartz, J. M, Stapp, H.P, & Beauregrad, M, (2005), ”Quantum Physics in Neuroscience and Psychology”, Educational and Psychological Measurement, Vol. 55, No. 5. - Simon Blackburn, (1996), Oxford Dictionary of Philosophy, Oxford: Oxford University Press. - Slaughter. R, (1995), New Thinking for New Millennium, Melbourne, Australia: Futures study center. - Wayne I. Boucher, (1977), the Study of the Future: An Agenda for Research, Washington: The Futures Group, Inc. - Wehrey, Frederic, (2009), ”Saudi-Iranian Relations since the fall of Saddam”, National Security Resesrch Division (RAND). Weimer Jehle, W, (2013), ”Scenario Wizard 4.1: Using Cross-Impact Balance Analysis”, Stuttgart: Stuttgart Research Center for Interdisciplinary Risk and Innovation Studies. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 18,851 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,851 |
||