دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات61
تعداد شماره‌ها2,224
تعداد مقالات18,149
تعداد مشاهده مقاله55,932,859
تعداد دریافت فایل اصل مقاله29,009,118
اسمعیل طلایی, فاطمه, شریعتمدار, آسیه, برجعلی, احمد, فرحبخش, کیومرث, خونین زاده, محمد حسین. (1398). خواستگاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر اساس تحلیل کیفی قرآن کریم. سامانه مدیریت نشریات علمی, 10(40), 1-28. doi: 10.22054/qccpc.2019.38193.2037
فاطمه اسمعیل طلایی; آسیه شریعتمدار; احمد برجعلی; کیومرث فرحبخش; محمد حسین خونین زاده. "خواستگاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر اساس تحلیل کیفی قرآن کریم". سامانه مدیریت نشریات علمی, 10, 40, 1398, 1-28. doi: 10.22054/qccpc.2019.38193.2037
اسمعیل طلایی, فاطمه, شریعتمدار, آسیه, برجعلی, احمد, فرحبخش, کیومرث, خونین زاده, محمد حسین. (1398). 'خواستگاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر اساس تحلیل کیفی قرآن کریم', سامانه مدیریت نشریات علمی, 10(40), pp. 1-28. doi: 10.22054/qccpc.2019.38193.2037
اسمعیل طلایی, فاطمه, شریعتمدار, آسیه, برجعلی, احمد, فرحبخش, کیومرث, خونین زاده, محمد حسین. خواستگاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر اساس تحلیل کیفی قرآن کریم. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 10(40): 1-28. doi: 10.22054/qccpc.2019.38193.2037

خواستگاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر اساس تحلیل کیفی قرآن کریم

فرهنگ مشاوره و روان درمانی
مقاله 1، دوره 10، شماره 40، دی 1398، صفحه 1-28    اصل مقاله (857.83 K)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qccpc.2019.38193.2037
نویسندگان
فاطمه اسمعیل طلایی* 1؛ آسیه شریعتمدار* 2؛ احمد برجعلی3؛ کیومرث فرحبخش4؛ محمد حسین خونین زاده5
1دانشجوی دکتری مشاوره پردیس دانشگاه علامه طباطبائی
2استادیارگروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی
3دانشیار گروه روان شناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبائی
4دانشیار گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی
5استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
در گزاره­های متون دینی، پیش‌زمینه تشکیل خانواده -که خواستگاری نیز جزئی از آن است - می­تواند از عوامل مؤثر بر ثبات خانواده باشد؛ بنابراین، این پژوهش با هدف واکاوی خواستگاری اسلامی بر مبنای قرآن کریم انجام شد. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه پژوهش شامل کلیّه آیات قران مربوط به مرحله خواستگاری بود که با استفاده از تفاسیر با رویکرد تحلیلی – اجتماعی، مضامین اصلی شناسایی شده برای مرحله خواستگاری، تسهیل گری­های خانواده، توجه به آیین­های خواستگاری و ضرورت آشنایی­ها و ارزیابی­های اولیه، انتخاب شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که با توجه به مضامین اصلی، خانواده باید در امر خواستگاری به احساسات دختر و نشانه­های میل او، فراهم کردن شرایطی مناسب، دعوت از پسر و شناخت او در حین رعایت حرمت دختر و ایجاد فضای آرام‌بخش برای دختر و پسر توجه داشته باشد. خانواده باید بازخوردهای منفی اطرافیان را مبنی بر ناصحیح بودن ازدواج دختر کوچک­تر قبل از دختر بزرگ­تر نادیده گرفته و خود را مقید به این باورهای نادرست ننمایند. از بدو آشنایی باید رفتارهای طرفین مورد توجّه قرار گیرد (در مورد هر دو جنس دختر و پسر، ویژگی‌های ایمان، کفویت اعتقادی، مسئولیت­پذیری، پاکدامنی، داشتن صلاحیت اداره زندگی مشترک، اصالت خانواده و کفویت شخصیتی، فرهنگی و فکری از نکات مهم برای انتخاب همسر است). از طرفی در مرحله آشنایی، از طریق پرسش­هایی در مورد قومیت خانواده، شغل، سوابق خانواده، روایت کنونی فرد و اهدافش، شخص مورد ارزیابی قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
قرآن کریم؛ خواستگاری؛ آموزه‌های اسلامی؛ خانواده
مراجع

قران کریم، ترجمه مکارم شیرازی.

احمدی، خدابخش؛ فتحی آشتیانی، علی؛ نوابی نژاد، شکوه. (1384). بررسی عوامل زمینه‌ای فردی و ارتباطی دوجانبه‌ای مؤثر بر سازگاری زناشویی. فصلنامه خانواده پژوهی. 1(3). 221-239.

آقایی، اصغر؛ قاسمی، علی. (1380). مقایسه میزان سازگاری روان‌شناختی در مراجعین به مرکز پیشگیری از طلاق بهزیستی استان اصفهان و زوج‌های عادی. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 1(10). 25-40.

بستان نجفی، حسین. (1392). کوششی نظری در جهت ساخت مدل اسلامی ثبات خانواده. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 1(1).‎ 69-98.

بهاری، فرشاد؛ حسینی، اشرف سادات؛ مهدوی هرسینی، سیداسماعیل. (1383). روابط قبل از خواستگاری: آسیب‌ها و سلامت آن. طب و تزکیه.53. 55-61

تبریزی، مصطفی؛ دیباییان، شهرزاد؛ کاردانی، مژده؛ جعفری، فروغ. (1385). فرهنگ توصیفی خانواده و خانواده‌درمانی. چاپ یکم، تهران: انتشارات فراروان.

تقی زاده، محمد احسان؛ حسین زاده، اکرم. (1390). وصال مهرورزان. چاپ پنجم، اصفهان: انتشارات حدیث راه عشق.

جعفری، عابده بتول. (1390). وظایف زوجین نسبت به یکدیگر. پژوهش‌نامه اسلامی زنان و خانواده. 4(3). 99-128.

جواهری، محمد حسین. (1362). جواهر الکلام. بیروت: انتشارت دار إحیاء التراث العربی.

حر عاملی، محمد بن الحسین. (1409). وسائل الشیعه، جلد 14، چاپ ششم. تهران: انتشارات مکتبه الاسلامیه.

حسین زاده، علی. (1389). نقشعفتوحیادررضایتمندیزنوشوهر. معرفت اخلاقی. 1(2). 117-134

حسین‌خانی نایینی، هادی. (1390). معیارهای  انتخاب همسر از دیدگاه اسلام و ساخت مقیاس آن. پایان‌نامه دکتری روانشناسی تربیتی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی.

حصری، احمد. (١٤٠٦ ق). النکاحوالقضایا. الثانیه، مصر: مکتبه الکلیات الازهریه.

حلی، حسن بن یوسف. (1404 ق.). تذکره الفقهاء. قم: انتشارت منشورات الرضی.

حیدری، مجتبی. (1389). بررسی رابطه بین رضایتمندی زناشویی و مدت‌زمان ازدواج در میان دانش‌پژوهان موسسه آموزشی امام خمینی. فصلنامه روانشناسی و دین. 3(4). 27-43.

خوش‌منش، ابوالفضل. (1391). ازدواج به مثابه پیمان بزرگ، میثاق غلیظ در قرآن. فصلنامه کتاب قیم. 2(6). 75-105.

دوکانی، ولی اله. (1392). بررسی احکام فقهی و حقوقی بین زن و مرد در دوران خواستگاری و نامزدی از نظر فریقین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری.

شاطریان، مریم. (1396). بررسی کیفی نقش ارتباطات قبل از ازدواج در رفتارهای کنترل گرایانه و سازگاری همسران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.

شریعتی، صدرالدین. (1395). خانواده پایدار از دیدگاه قران و سنت. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

صدوق، محمد بن علی. (1385). متن و ترجمه کتاب من لا یحضره الفقیه، چاپ اول، جلد پنجم، تهران: انتشارات دار الکتب الإسلامیه.

صفایی، سید حسین؛ امامی، اسداله. (1396). مختصر حقوق خانواده. چاپ چهل و هشتم. تهران: انتشارات میزان.

عاصمی، زهرا؛ حسینی یزدی، سیده عاطفه. (1393). مقایسه رضایت زناشویی، صمیمیت و تعهد در ازدواج‌های سنّتی و ازدواج‌های مدرن. اولین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روان‌شناسی. مطالعات اجتماعی و فرهنگی. تهران، موسسه آموزش عالی مهر اروند، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.

عمادی، عباداله. (1392). شاخص‌های همسانی اخلاقی در ازدواج از منظر قرآن و حدیث. فصلنامه اخلاق. 3(2).

عمید، حسن. (1389). فرهنگ فارسی جیبی عمید. تهران: انتشارت فرهنگ نما.

فرحبخش، کیومرث. (1397). آسیب‌شناسی ازدواج. دانشگاه علامه طباطبایی.

کریمی ثانی، پرویز؛ اسمعیلی، معصومه؛ فلسفی نژاد، محمدرضا؛ شفیع‌آبادی، عبدالله، فرحبخش، کیومرث. احیایی، کبری. (1389). تدوین محتوای مشاوره قبل از ازدواج بر مبنای شناسایی عوامل و مهارت‌های معنوی پیش‌بینی کننده ازدواج موفق در بین زوج‌های تبریز. فصلنامه زن و مطالعات خانواده. 2(7). 121-132.

کلینی، محمد بن یعقوب. (1378 ق). الفروع من الکافی، جلد 5. تهران: انتشارات دار الکتب الإسلامیة.

کوری، جرالد. (1393). نظریه و کاربست مشاوره گروهی. ترجمه کیانوش زهراکار و همکاران. چاپ اول، تهران: نشر ویرایش. (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2010).

گودرزناصری، الهه؛ باقریان، فاطمه؛ کمری، سامان. (1395). خانواده سالم: کنکاشیدرملاک‌هایهمسرمطلوبازدیدگاهپسرانودختران. علوم تربیت: فرهنگی تربیتی زنان و خانواده. 11(35). 101-122.

لطفی، اسدالله؛ قربانی، لطف‌الله. (1388). خواستگاری از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی. فصلنامه بانوان شیعه. 6(20). 65-96.

مطهری، مرتضی. (1381). نظام حقوقی زن در اسلام. چاپ 31. تهران: انتشارات صدرا.

معین، محمد. (1388). فرهنگ معین. تهران: انتشارات زرین.

مهانیان خامنه، مهری؛ برجعلی، احمد؛ سلیمی زاده، محمدکاظم. (1385). بررسی رابطه هوش هیجانی و رضایت زناشویی در معلمان زن دوره راهنمایی شهر تهران. فصلنامه روانشناسی. 10(39). 308-320

میر احمدی، لیلا؛ فاتحی زاده، مریم السادات؛ اعتمادی، عذرا؛ جزایری، رضوان السادات؛ پسندیده، عباس. (1396). انتخاب همسر مبتنی بر آموزه‌های بر اساس تحلیل کیفی احادیث اصول کافی. پژوهش‌نامه معارف حسینی (آیت بوستان). 15(62). 163-176.

میرمحمدصادقی، مهدی. (1393). ازدواج (آموزش پیش از ازدواج). تهران: هنر آبی، سازمان بهزیستی کشور.

نصرالهی، سارا؛ تمدنی، مجتبی. (1397). شناسایی الگوهای رفتاری تداوم‌دهنده مشکلات زناشویی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 9(43). 57-85.

نعیمی، ابراهیم؛ شریعتی، صدرالدین. (1393). الگوی مشاوره‌ای حل تعارضات زناشویی مبتنی بر دیدگاه جنسیتی قرآن کریم. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی. 5(18).

نوری همدانی، حسین. (1382). جایگاه بانوان در اسلام. قم: انتشارات مهدی موعود.

Al-Jibālī, M. (2000). The Quest for Love & Mercy: Regulations for Marriage & Wedding in Islām. Al-Kitaab & as-Sunnah Pub...

Carr, A. (2012). Family therapy: Concepts, process and practice: John Wiley & Sons.

Carroll, J. S. & Doherty, W. J. (2003). »Evaluating the effectiveness of premarital prevention programs: A meta‐analytic review of outcome research«. Family Relations, 52(2), 105-118.

Diener, E. Sandvik, E. D. Pavot, W. & Fujita, F. (1992). Extraversion and subjective well-being in a US national probability sample. Journal of research in personality, 26(3), 205-215.

Onedera, J. D. (Ed.). (2007). The role of religion in marriage and family counseling. Routledge.

Paul, A. (2014). Is online better than offline for meeting partners? Depends: Are you looking to marry or to date? Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(10), 664-667.

Silliman, B. (2001). »Patterns of adjustment, first three years«. Marriage enrichment & Domestic violence information.

Stanley, S. M. Rhoades, G. K. Amato, P. R. Markman, H. J. & Johnson, C. A. (2010). »The timing of cohabitation and engagement: Impact on first and second marriages«. Journal of Marriage and Family, 72(4), 906-918.

Story, L. B. Rothman, A. D. & Bradbury, T. N. (2002). »Risk factors, risk processes, and the longitudinal course of newlywed marriage«. Understanding marriage: Developments in the study of couple interaction, 468-492.

University of Denver. ) 2009(. »Couples Who Cohabit Before Engagement Are More Likely To Struggle«. ScienceDaily. https://www.sciencedaily.com/releases/2009/07/090713144122.htm

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,950
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,409


login