| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,202 |
| تعداد مقالات | 17,953 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,100,240 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,847,063 |
شاخصه سنجی دیدگاه قرآن کریم در آسیب شناسی فرهنگی با تاکید بر فرهنگ عصر نزول | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 7، دوره 10، شماره 38، آذر 1398، صفحه 169-198 اصل مقاله (622.31 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2020.10557 | ||
| نویسنده | ||
| محمدمصطفی اسعدی* | ||
| دانش آموخته دانشگاه معارف اسلامی | ||
| چکیده | ||
| راهیافت به نگره فرهنگی تمدنی قرآن کریم، مستلزم درک نگاه اصیل آن کتاب با لحاظ خاستگاه وحیانی آن در ابعاد اجتماعی از جمله فرهنگ است. مسئله پژوهش حاضر آن است که آسیب شناسی فرهنگی در قرآن دارای چه شاخصه هایی در برابر نگاه انسانی فرهنگ شناسان است؟ یافته ها: شاخصه های مبنایی: علم الهی منبع اصلی آسیب شناسی، فرهنگ اسلامی معیار آسیبشناسی، عقل انسان معیار آسیب شناسی، آسیب شناسی بر مبنای انسان شناسی قرآنی، همسان نگری به نقش فردی و جمعی در آسیبها و لحاظ زمینه های مقدم بر اراده انسان. شاخصه های فرایندی: شناساندن زمینه درونی آسیبها، بازنمایی برنامه ریزی فرهنگی دشمن، پیش بینی آسیبهای قطعی و محتمل، آسیب شناسی به موازات تولید فرهنگی، پیوستگی نظام طبیعت و آسیبهای فرهنگی و واقع نمایی در بیان آسیبها. در نتیجه آسیب شناسی فرهنگی در نگاه قرآن، هم از حیث بستر بروز آسیبها و هم از جهت مسیر شناخت آسیبها، متفاوت از نگاه انسانی در نگره فرهنگی است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| آسیب شناسی فرهنگی؛ شاخصه های فرهنگی؛ مبنای آسیب شناسی؛ فرایند آسیب شناسی | ||
| مراجع | ||
|
پینوشتها: 1ـ انسانشناسی در قرآن خود موضوع مستقلی است که دربارة آن پژوهش و بررسی مشروح انجام شدهاست (ر.ک؛ مطهری، 1383 و مصباح یزدی، 1388). منابع و مآخذ آقایی، محمدرضا و نصرالله نظری. (1392). «مبانی و ساختار نظام فرهنگی از منظر قرآن کریم». قرآن و علم. س7. ش 12. صص 79ـ108. ابناثیر، عزّالدّین. (1989م.). أسد الغابة فی معرفة الصحابة. بیروت: دار الفکر. ابنحجر، احمدبن علی. (1995م.). الإصابة فی تمییز الصحابة. عادل احمد عبدالموجود. چ1. بیروت: دار الکتب العلمیة. ابنخیاط، خلیفة. (1995م.). تاریخ خلیفه. چ1. بیروت: دار الکتب العلمیة. ابنسلیمان، مقاتل. (1423ق.). تفسیر مقاتلبن سلیمان. به کوشش عبدالله محمود شحاته. چ1. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. ابنعبدالبر، یوسفبن عبدالله. (1992م.). الإستیعاب فی معرفة الأصحاب. علی محمد البجاوی. چ1. بیروت: دارالجیل. ابنکثیر، اسماعیلبن عمر. (1986م.). البدایة والنهایة. بیروت: دارالفکر. ابنهشام، عبدالملک. (بیتا). السیرة النبویة. مصطفی السقا. بیروت: دار المعرفة. ادگار، اندرو و پیتر سج ویک. (1378). مفاهیم بنیادی نظریة فرهنگی. چ1. تهران: آگاه. اسمیت، فلیپ و الگزندر رایلی. (1394). نظریة فرهنگی. ترجمة محسن ثلاثی. 1 ج. چ1. تهران: انتشارات علمی. انصاری، رضا. (1397). شاخصههای جامعة دینی از دیدگاه قرآن کریم. چ1. قم: نشر معارف. بشیریه، حمید. (1385). فرهنگ از دیدگاه انسانشناسی و قومشناسی. چ2. تهران: نگاه معاصر. پهلوان، چنگیز. (1387). فرهنگشناسی. چ1. تهران: پیام امروز. جمشیدی، مهدی. (1393). نظریة فرهنگی استاد مطهری. چ1. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی. حرّانی، ابنشعبه. (1363). تحف العقول. چ2. قم: جامعة مدرسین. خرمشاهی، بهاءالدّین. (1375). قرآنشناخت. چ2. تهران: طرح نو. دانشکیا، محمدحسین. (1393). نگاهی دیگر به تاریخ در قرآن. چ1. قم: نشر معارف. رضایی اصفهانی، محمدعلی. (1392). منطق تفسیر قرآن؛ 3 روش تحقیق در تفسیر و علوم قرآن. چ2. قم: نشر المصطفی. صالحی امیری. (1386). مفاهیم و نظریههای فرهنگی. چ1. تهران: انتشارات ققنوس. طباطبائی، سید محمدحسین. (1390ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. چ2. بیروت: مؤسسة الأعلمی. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1393). قرآن در اسلام. به کوشش سیدهادی خسروشاهی. چ7. قم: بوستان کتاب. طبرسی، فضلبن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ترجمة هاشم رسولی محلاتی. چ3. تهران: ناصرخسرو. طبری، محمدبن جریر. (1967م.). تاریخ الطبری. به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم. چ2. بیروت: دار التراث. قاسمی، محمدعلی. (1384). «اسلام و زیبایی». رواق اندیشه. ش 42. صص 107ـ126. قمی، علیبن ابراهیم. (1404ق.). تفسیر القمی. به کوشش طیب موسوی جزائری. چ3. قم: دارالکتاب. کافی، مجید. (1392). فرهنگ دینی: مفاهیم، نظریهها و راهکارها. چ1. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. مسعودی، علیبن حسین. (بیتا). التنبیه والإشراف. به کوشش عبدالله اسماعیل الصاوی. قاهره: دارالصاوی. مصباح یزدی، محمدتقی. (1388). انسانشناسی در قرآن. چ1. قم: انتشارات مؤسسة آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). مصلح، علیاصغر. (1393). فلسفة فرهنگ. چ1. تهران: نشر علمی. مطهری، مرتضی. (1383). مجموعة آثار. چ11. تهران: انتشارات صدرا. معین، محمد. (1386). فرهنگ معین. چ4. تهران: ادنا. مفید، محمدبن محمد. (1413ق.). الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد. چ1. قم: کنگرة شیخ مفید. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1371). تفسیر نمونه. قم: جامعة مدرسین. واقدی، محمدبن عمر. (1989م.). المغازی. به کوشش مارسدن جونس. چ3. بیروت: مؤسسة الأعلمی. یعقوبی، احمدبن أبییعقوب. (بیتا). تاریخ الیعقوبی. بیروت: دار صادر. رهنمایی، سید احمد. (1388). «آسیبشناسی فرهنگی». معرفت. ش 30. صص 25ـ32. en.oxforddictionaries.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 959 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 635 |
||