پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,223 |
| تعداد مقالات | 18,061 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,782,852 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,991,769 |
ارتباطات کلامی و غیر کلامی در خانواده از منظر قرآن کریم و روایات | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 39، اسفند 1398، صفحه 110-131 اصل مقاله (768.93 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2020.45600.1933 | ||
| نویسندگان | ||
| صدیقه کرمی* 1؛ سیدمحمدرضا حسینی نیا2 | ||
| 1دانشگاه ایلام | ||
| 2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات ، دانشگاه ایلام | ||
| چکیده | ||
| ارتباطات بخش عمدهای از زندگی اجتماعی و تعاملات خانوادگی هر فرد را تشکیل میدهد. به دلیل نقش زیربنایی خانواده، آشنایی با مؤلفههای ارتباطات خانوادگی اهمیت فراوان مییابد. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی ارتباطات انسانی در خانواده را از دیدگاه قرآن کریم و روایات ترسیم کرده است. ارتباطات در خانواده دامنه گستردهای دارد و به دو صورت کلامی و غیرکلامی انجام میشود. ارتباطات کلامی سازنده از طریق گفتار کریمانه، اظهار محبت، موعظه و ... نقش مهمی در تألیف قلوب بین افراد خانواده دارد. کانالهای ارتباطات غیرکلامی هم بسیار گسترده است که ابعاد مختلف آن بیشتر در روایات تبیین شده است. نگاه محبتآمیز، بوسیدن و نوازش فرزندان، تواضع و خضوع در مقابل والدین و ... از مهمترین مؤلفههای ارتباط کلامی در خانواده است. همچنین جامعترین نوع ارتباط سازنده در خانواده «احسان» نام دارد و در حقیقت منطق اسلام بر این است که از همه ظرفیتها برای برخوردار شدن خانواده از ارتباطات انسانی مؤثر استفاده شود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| ارتباطات انسانی؛ خانواده؛ ارتباطات کلامی؛ ارتباطات غیرکلامی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
نهجالبلاغه. (1379ش.) مترجم: محمد دشتی. قم: مؤسسة انتشارات مشهور.
آقایی، اصغر. (1382ش.) «مشکلات ارتباطی خانواده و تاثیر آن بر بهداشت روان». ماهنامة پیوند، شمارة 285. صص 92ـ 99.
ابنفارس، أبوالحسین احمد. (1404ق.). معجم مقاییس اللغة. بیجا: بینا.
ابنمنظور، محم بن مکرم. (1414ق.). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
ابنعاشور، محمدطاهر. (1420ق.). التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ابن عاشور. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ابوالفتوح رازى، حسینبن على. (1408ق.). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: آستان قدس رضوى، بنیاد پژوهشهاى اسلامى.
اعزازی، شهلا. (1385ش.). جامعهشناسی خانواده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
امام جعفر صادق (ع). (1400ق.). مصباح الشریعة. بیروت: اعلمى.
ــــــــــــــــــ . (1360ش.) مصباح الشریعة. مترجم حسن مصطفوی. تهران: انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران.
امام رضا (ع). (1406ش.). صحیفة الإمام الرضا علیه السلام. مشهد: کنگرة جهانى امام رضا(ع).
امام سجاد (ع) (1376ش.). الصحیفة السجادیة. تهران: انتشارات فقیه.
برکو، ری ام، ولوین آندرو دی و ولوین دارلین آر. (1386ش.). مدیریت ارتباطات. مترجم: سید محمد اعرابی و داود ایزدی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
بهشتی، احمد. (1377ش.). خانواده در قرآن. قم: مؤسسة بوستان کتاب.
ثعلبى، احمد بن محمد. (1422ق.). الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جوادی آملی، عبدالله. (1378ش.). تفسیر تسنیم. قم: مرکز نشر اسرا.
جوهری فارابی نیشابوری، ابونصر اسماعیل بن حماد. (بیتا). الصحاح فی اللغه. بیجا: مکتبة مشکاة الاسلامیه، دارالعلم و الملایین.
حسین زاده، علی. (1388ش.). راهکارهای ارتباط مؤثر در میان اعضای خانواده، نشریة معرفت. دورة 12. شمارة 91، صص 10ـ 18.
دهخدا، علیاکبر. (1377ش.). لغتنامه دهخدا. تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین ن محمد. (1412ق.). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: انتشارات دارالعلم.
رضا، محمد رشید. (1414ق.). تفسیر القرآن الحکیم مشهور به تفسیر المنار. بیروت: دار المعرفة.
رهنمایی، سید احمد. (1385ش.). آشنایی با اصول و فنون مشاوره، مؤسسة آموزشی ـ پرورشی امام خمینی(ره).
زحیلی، وهبه. (1411ق.). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج. دمشق: دار الفکر.
زمخشرى، محمودبن عمر. (1407ق.). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل. بیروت: دار الکتاب العربی.
سالاری فر، محمدرضا. (1390ش.). خانواده در نگرش اسلام و روان شناسی. تهران: انتشارات سمت. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
سگالن، مارتین. (1370ش.). جامعهشناسی تاریخی خانواده. مترجم: حمید الیاسی. تهران: انتشارات مرکز.
سمرقندی، نصربن محمد. (بیتا). تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم. بیروت: دارالفکر.
شیخ حر عاملى، محمدبن حسن. (1409ق.). وسائل الشیعه. قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام.
شیخ صدوق، محمدبن علی. (1378ش.). عیون اخبار الرضا. تهران: انتشارات جهان.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1362ش.). الخصال. قم: جامعه مدرسین.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1413ش.). من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
طباطبایی، محمدحسین. (1374ش.). تفسیر المیزان. ترجمة محمدباقر موسوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضلبن حسن. (بیتا). تفسیر مجمع البیان. تهران: بینا.
الطریحی، فخر الدین. (1375ش.). مجمعالبحرین. بیجا: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
طوسی، محمدبن حسن. (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
عسکری، ابوهلال. (1400ق.). الفروق فی اللغة. بیروت: دارالافاق الجدیدة.
فراهیدى، خلیلبن احمد. (1409ق.). کتاب العین. قم: انتشارات هجرت.
فرهادیان، رضا. (1375ش). مروری بر اهمیت ارتباط در محیط خانواده. نشریة پیوند. شمارة 198. صص 38-43.
فرهنگی، علی اکبر. (1375ش.). ارتباطات غیرکلامی، هنر استفاده از حرکات و آواها. یزد: میبد.
قرشی بنایی، علی اکبر. (1412ق.). قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الإسلامیّه.
ـــــــــــــــــــــ . (1375ش.) . تفسیر احسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت.
قطب، سید (1425ق.). فى ظلال القرآن. بیروت: دار الشروق.
کلینى، محمدبن یعقوب. (1407ق.). الکافی( ط- الإسلامیة) . تهران: دار الکتب ه.
گوهری، سید اسماعیل. (1373ش.). ارزش پدر و مادر. (جلد سوم) تهران: انتشارات نیایش.
ماوردى، علىبن محمد. (بیتا). النکت و العیون تفسیر الماوردى. بیروت: دار الکتب العلمیة: منشورات محمد علی بیضون.
مجلسى، محمدباقر. (1403ق.). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محسنیان راد، مهدی. (1369ش.) ارتباط شناسی ارتباطات انسانی (میان فردی، گروهی و جمعی). تهران: سروش.
ــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). ارتباطات انسانی. تهران: انتشارات سمت.
محققیان، زهرا، کریمی، حدیثه و پهلواننژاد، لیلا. (1396ش.). «نقش ارتباط های غیرکلامی در تقویت بنیان خانواده از منظر اهل بیت علیهم السلام». مشکوة، دورة 36، شمارة 4، صص 106-125.
مصاحب، غلامحسین. (1381ش.). دایرة المعارف فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
مکارم شیرازى، ناصر. (1371ش.). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیه..
ـــــــــــــــــــ . (1379ش.). پیام امام شرحی بر نهجالبلاغه. ج 2. تهران: دارالکتب.
ـــــــــــــــــــ . (1375ش.). پیام امام شرحی بر نهجالبلاغه. ج1 . تهران: دارالکتب الاسلامیه.
ملکوتیخواه، اسماعیل. (1395ش.) «شاخصههای همپوشانی همسران در پرتو آیة 187 بقره». نشریة مطالعات تفسیری. دورة 7. شمارة 27. صص 25ـ 44.
محسنیانراد، مهدی. مکتوب، تارنمای شخصی {تاریخ دسترسی: 21/4/1398} آدرس تارنما: chafcity.blogfa.com/post/50).
نوابی نژاد، شکوه. (1380ش.). سه گفتار دربارة راهنمایی و تربیت فرزندان. تهران: انجمن اولیاء و مربّیان.
Almquist, Elizabeth m.,et al. (1978), sociology: women, men and society, st. paul: west publishing company.
قرآن کریم.
نهجالبلاغه. (1379ش.) مترجم: محمد دشتی. قم: مؤسسة انتشارات مشهور.
آقایی، اصغر. (1382ش.) «مشکلات ارتباطی خانواده و تاثیر آن بر بهداشت روان». ماهنامة پیوند، شمارة 285. صص 92ـ 99.
ابنفارس، أبوالحسین احمد. (1404ق.). معجم مقاییس اللغة. بیجا: بینا.
ابنمنظور، محم بن مکرم. (1414ق.). لسان العرب. بیروت: دار صادر.
ابنعاشور، محمدطاهر. (1420ق.). التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ابن عاشور. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ابوالفتوح رازى، حسینبن على. (1408ق.). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن. مشهد: آستان قدس رضوى، بنیاد پژوهشهاى اسلامى.
اعزازی، شهلا. (1385ش.). جامعهشناسی خانواده. تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
امام جعفر صادق (ع). (1400ق.). مصباح الشریعة. بیروت: اعلمى.
ــــــــــــــــــ . (1360ش.) مصباح الشریعة. مترجم حسن مصطفوی. تهران: انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران.
امام رضا (ع). (1406ش.). صحیفة الإمام الرضا علیه السلام. مشهد: کنگرة جهانى امام رضا(ع).
امام سجاد (ع) (1376ش.). الصحیفة السجادیة. تهران: انتشارات فقیه.
برکو، ری ام، ولوین آندرو دی و ولوین دارلین آر. (1386ش.). مدیریت ارتباطات. مترجم: سید محمد اعرابی و داود ایزدی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
بهشتی، احمد. (1377ش.). خانواده در قرآن. قم: مؤسسة بوستان کتاب.
ثعلبى، احمد بن محمد. (1422ق.). الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
جوادی آملی، عبدالله. (1378ش.). تفسیر تسنیم. قم: مرکز نشر اسرا.
جوهری فارابی نیشابوری، ابونصر اسماعیل بن حماد. (بیتا). الصحاح فی اللغه. بیجا: مکتبة مشکاة الاسلامیه، دارالعلم و الملایین.
حسین زاده، علی. (1388ش.). راهکارهای ارتباط مؤثر در میان اعضای خانواده، نشریة معرفت. دورة 12. شمارة 91، صص 10ـ 18.
دهخدا، علیاکبر. (1377ش.). لغتنامه دهخدا. تهران: مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین ن محمد. (1412ق.). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: انتشارات دارالعلم.
رضا، محمد رشید. (1414ق.). تفسیر القرآن الحکیم مشهور به تفسیر المنار. بیروت: دار المعرفة.
رهنمایی، سید احمد. (1385ش.). آشنایی با اصول و فنون مشاوره، مؤسسة آموزشی ـ پرورشی امام خمینی(ره).
زحیلی، وهبه. (1411ق.). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج. دمشق: دار الفکر.
زمخشرى، محمودبن عمر. (1407ق.). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل. بیروت: دار الکتاب العربی.
سالاری فر، محمدرضا. (1390ش.). خانواده در نگرش اسلام و روان شناسی. تهران: انتشارات سمت. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
سگالن، مارتین. (1370ش.). جامعهشناسی تاریخی خانواده. مترجم: حمید الیاسی. تهران: انتشارات مرکز.
سمرقندی، نصربن محمد. (بیتا). تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم. بیروت: دارالفکر.
شیخ حر عاملى، محمدبن حسن. (1409ق.). وسائل الشیعه. قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام.
شیخ صدوق، محمدبن علی. (1378ش.). عیون اخبار الرضا. تهران: انتشارات جهان.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1362ش.). الخصال. قم: جامعه مدرسین.
ـــــــــــــــــــــــــ. (1413ش.). من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
طباطبایی، محمدحسین. (1374ش.). تفسیر المیزان. ترجمة محمدباقر موسوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضلبن حسن. (بیتا). تفسیر مجمع البیان. تهران: بینا.
الطریحی، فخر الدین. (1375ش.). مجمعالبحرین. بیجا: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
طوسی، محمدبن حسن. (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
عسکری، ابوهلال. (1400ق.). الفروق فی اللغة. بیروت: دارالافاق الجدیدة.
فراهیدى، خلیلبن احمد. (1409ق.). کتاب العین. قم: انتشارات هجرت.
فرهادیان، رضا. (1375ش). مروری بر اهمیت ارتباط در محیط خانواده. نشریة پیوند. شمارة 198. صص 38-43.
فرهنگی، علی اکبر. (1375ش.). ارتباطات غیرکلامی، هنر استفاده از حرکات و آواها. یزد: میبد.
قرشی بنایی، علی اکبر. (1412ق.). قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الإسلامیّه.
ـــــــــــــــــــــ . (1375ش.) . تفسیر احسن الحدیث. تهران: بنیاد بعثت.
قطب، سید (1425ق.). فى ظلال القرآن. بیروت: دار الشروق.
کلینى، محمدبن یعقوب. (1407ق.). الکافی( ط- الإسلامیة) . تهران: دار الکتب ه.
گوهری، سید اسماعیل. (1373ش.). ارزش پدر و مادر. (جلد سوم) تهران: انتشارات نیایش.
ماوردى، علىبن محمد. (بیتا). النکت و العیون تفسیر الماوردى. بیروت: دار الکتب العلمیة: منشورات محمد علی بیضون.
مجلسى، محمدباقر. (1403ق.). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
محسنیان راد، مهدی. (1369ش.) ارتباط شناسی ارتباطات انسانی (میان فردی، گروهی و جمعی). تهران: سروش.
ــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). ارتباطات انسانی. تهران: انتشارات سمت.
محققیان، زهرا، کریمی، حدیثه و پهلواننژاد، لیلا. (1396ش.). «نقش ارتباط های غیرکلامی در تقویت بنیان خانواده از منظر اهل بیت علیهم السلام». مشکوة، دورة 36، شمارة 4، صص 106-125.
مصاحب، غلامحسین. (1381ش.). دایرة المعارف فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
مکارم شیرازى، ناصر. (1371ش.). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیه..
ـــــــــــــــــــ . (1379ش.). پیام امام شرحی بر نهجالبلاغه. ج 2. تهران: دارالکتب.
ـــــــــــــــــــ . (1375ش.). پیام امام شرحی بر نهجالبلاغه. ج1 . تهران: دارالکتب الاسلامیه.
ملکوتیخواه، اسماعیل. (1395ش.) «شاخصههای همپوشانی همسران در پرتو آیة 187 بقره». نشریة مطالعات تفسیری. دورة 7. شمارة 27. صص 25ـ 44.
محسنیانراد، مهدی. مکتوب، تارنمای شخصی {تاریخ دسترسی: 21/4/1398} آدرس تارنما: chafcity.blogfa.com/post/50).
نوابی نژاد، شکوه. (1380ش.). سه گفتار دربارة راهنمایی و تربیت فرزندان. تهران: انجمن اولیاء و مربّیان.
Almquist, Elizabeth m.,et al. (1978), sociology: women, men and society, st. paul: west publishing company.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,979 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,425 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.