| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,187 |
| تعداد مقالات | 17,728 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,550,932 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,557,529 |
تحلیل و بررسی انتقادی تفسیر المنار از منظر علامه طباطبایی | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| دوره 11، شماره 40، خرداد 1399، صفحه 28-49 اصل مقاله (448.54 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2020.48264.1975 | ||
| نویسندگان | ||
| امان اله ناصری کریموند* 1؛ عباس مصلایی پور یزدی2؛ سید علی اسدی3 | ||
| 1دانشجوی دکترای علوم قذآن و حدیث دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2دانشیار دانشگاه امام صادق(ع) | ||
| 3کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیامنور | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش پس از مطالعهی تفسیر المیزان و بررسی چگونگی برخورد علامه طباطبایی نسبت به نظرات مؤلفان المنار با روشی توصیفی-تحلیلی و با هدف کشف مبانی و معیارهای علامه طباطبایی در نقد تفسیر المنار به نگارش در آمده است. اهمیت و اعتبار تفسیر المنار از طرفی و بررسی و نقد گستردهی علامه نسبت به این تفسیر از طرف دیگر، سبب شد تا این سؤال پیش بیاید که مؤلف المیزان با چه مبانی و دلایلی به بررسی و نقد نظرات صاحبان این تفسیر پرداخته است؟ که نگارنده با تتبّع در سراسر تفسیر المیزان مؤلفهها و معیارهای علامه طباطبایی در نقد نظرات مؤلفان المنار را استخراج، دسته بندی و بیان نموده و نمونههایی از آیاتی که ذیل آن به نقد آراء مؤلفان المنار پرداخته شده را به عنوان شاهد مثال آورده است. نتیجه اینکه: مهمترین دلایل و مبانی علامه طباطبایی در نقد نظرات مؤلفان المنار را میتوان در مواردی از جمله: شناخت ناکافی مؤلفان المنار نسبت به اصول تفسیر، بیتوجهی به سیاق آیات و تفسیر موضوعی، نظرات بیپایه و بدون استدلال، ناتوانی و ضعف در استناد و بهرهگیری از روایات و ناسازگاری دیدگاه آنها با روایات صحیح فریقین، دیدگاه تعصبآمیز و همراه با پیشفرض و مخالف با قرآن، ضعف در بهکارگیری ادبیات عرب(عدم تشخیص صحیح حروف، ضمایر و...)، معناشناسی نادرست واژگان و مفاهیم آیات قرآنی، عدم تشخیص صحیح مخاطب آیات و مصادیق قرآنی، مخالفت با آموزههای مسلّم دینی و... بیان نمود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| محمدرشید رضا؛ علامه طباطبایی؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ نقد مؤلفان المنار | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. (1386ش). ترجمة الهی قمشهای. چ 1. تهران: جمهوری.
آلوسی، سید محمود. (1404ق.). روحالمعانی فی تفسیر القرآنالعظیم و السبعالمثانی.چ 2.بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ابنصباغ مالکی، علیبن محمد. (1422ق.). فصولالمهمة فى معرفة احوالالأئمة. قم: دار الحدیث.
ابنالمغازلى، علیبن محمد. (1424ق.). مناقب علیبن ابی طالب(ع). صنعاء: انتشارات دار الآثار.
ایازی، محمدعلی. (1414ق.). المفسرون، حیاتهم و منهجهم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بخاری، محمدبن اسماعیل. (بیتا). صحیح بخاری. بیروت: دارالمعرفة.
جصاص، احمدبن علی رازی. (1412ق.). احکام القرآن. قاهره: دار احیاء الکتب العربیة.
جمشیدی، جواد و ناصری کریموند، اماناله. (1394ش.). «رویکرد فقهالحدیثی علّامه طباطبایی نسبت به روایات الدرالمنثور در تفسیر المیزان». فصلنامة علمی تخصصی پویش. سال 1. شمارة 1. صص 35ـ 44.
جوینی، ابراهیمبن محمد. (1400ق.). فرائدالسمطین. بیروت: مؤسسة محمودی.
حر عاملی، محمدبن حسن. (1403ق.). وسائل الشیعة الی معرفة المسائل الشریعة. چ 5. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ذهبی، محمّدحسین. (1396ق.). التفسیر و المفسّرون. ج 12. چ 2. قاهره: انتشارات دارالکتب الحدیثة.
ربانی، محمدحسن. (1383ش.). اصول و قواعد فقه الحدیث. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
ـــــــــــــــــ . (1376ش). «جستارهای ادبی در المیزان»، مجلة پژوهشهای قرآنی، شمارة 9 و10. صص160ـ 169.
ربیع نتاج، سید علیاکبر. (1387ش)، «جایگاه تفسیر کشاف در المیزان»، فصلنامة علمی-پژوهشی شیعهشناسی، دورة 6، شمارة 22، سال 1387ش، صص77ـ 106.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1389ش). «بررسی روششناسی تفسیرالمنار در نگاه مهمترین مفسر شیعی معاصر»، علامه طباطبایی، فصلنامة علمی ـ پژوهشی شیعهشناسی، سال هشتم، شمارة 13، صص 165ـ 187.
رشیدرضا، محمد. (بیتا). تفسیر القرآنالحکیم الشهیر بتفسیر المنار. بیروت: دارالمعرفة.
زمخشری، محمود. (1407ق.). الکشاف عن حقایق غوامضالقرآن. بیروت: دار الکتب العربی.
سبحانی تبریزی، جعفر. (1382ش.). «روش صحیح تفسیر قرآن». مجلة قبسات. شمارة 29. ص 9ـ 29.
سیوطی، عبدالرحمنبن ابیبکر. (1411ق.). الدرالمنثور فی تفسیرالماثور. بیروت: دارالکتب العلمیة.
طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1402ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسةالأعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضلبن حسن. (1366ش.). تفسیر مجمعالبیان. تهران: انتشارات صدر.
طبری، ابوجعفرمحمدبن جریر. (1366ش.). تفسیر جامعالبیان فی تفسیرالقران. تهران: توس.
فخر رازی، محمدبن عمر. (بیتا). تفسیر کبیر(مفاتیح الغیب). چ 2. تهران: دارالکتب العلمیة.
فرزندوحی، جمال و ناصری کریموند، اماناله، (1390ش). «نقد و بررسی روایات الدر المنثور در تفسیر المیزان». مجلة مشکوه، مشهد، شمارة 11، ص 48ـ 66.
فیض کاشانی، ملامحسن. (1415ق.). تفسیر الصافی. تهران: المصدر.
قمی، علیبن ابراهیم. (1363ش.). تفسیر قمی. قم: دارالکتاب.
کلینی، محمدبن یعقوب. (بیتا). الکافی. تصحیح و تعلیق علیاکبر غفاری. چ 4. بیروت: دار صعب و دار التعارف.
مجلسی، محمدباقر. (1403ق.). بحارالانوار الجامعه لدرراخبار الائمه الاطهار. چ 2. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مروتی، سهراب و ناصری کریموند، اماناله. (1391ش.). «روش علّامه طباطبایی در بررسی و نقد تفاسیر روایی با تکیه بر قاعدة سیاق»، مجلة حدیثپژوهی. کاشان، شمارة 8، صص 209ـ 232.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). «معیارهای علّامه طباطبایی در نقد نظرات مفسران در تفسیر المیزان». مجلة مشکوه. شمارة 117. سال 30. صص 26ـ 48.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). «بررسی و نقد دیدگاه ابنجریرطبری درمورد آفرینش حضرت حوا (ع)»، مجلة حسنا، سال 4، شمارة 13. صص 9ـ 25.
(1391ش.).
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . «معیارهای علّامه طباطبایی در بررسی و نقد دیدگاههای مفسران در تفسیر المیزان». مجلة مشکوه. دورة 31. شمارة 117. صص 25ـ 48.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). «قاعدة سیاق و نقش آن در روشهای کشف معانی و مفاهیم قرآن در المیزان». مجلة معرفت. شمارة 173. سال 21.صص 61ـ 74.
معارف، مجید. (1385ش.). تاریخ عمومی حدیث. چ 6. تهران: کویر.
معرفت، محمد هادی. (1385ش.). تفسیر و مفسران. چ 3. قم: تمهید.
معماری، داود. (1384ش.). مبانی و روشهای نقد متنحدیث. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه.
مفید (شیخ مفید)، محمدبن نعمان. (1413ق.). تصحیح الاعتقاد. قم: المؤتمر العالمی الالفی للشیخ المفید.
ناصری کریموند، اماناله و مصلاییپور، عباس. (1395ش). «چگونگی نقد آرای فخر رازی در تفسیر المیزان». مجلة مطالعات تفسیری، قم، سال هفتم، شمارة 26، صص 55ـ 74.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ و دیگران. (1395ش)، «تحول معنایی واژگان قرآنی در بافت و ساختار جملات و آیات قرآن در تفسیر المیزان با رویکردی بر قاعدة سیاق»، مجلة علمی ـ تخصصی پویش، تهران، سال 1، شمارة 4، ص 64ـ 72.
نفیسی، شادی. (1373ش). عقلگرایی در تفاسیر قرن چهارم برمبنای تفاسیر المیزان، المنار، فی ظلال القرآن و الجواهر. پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیتمدرس، استاد راهنما: محمدعلی مهدویراد.
قرآن کریم. (1386ش). ترجمة الهی قمشهای. چ 1. تهران: جمهوری.
آلوسی، سید محمود. (1404ق.). روحالمعانی فی تفسیر القرآنالعظیم و السبعالمثانی.چ 2.بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ابنصباغ مالکی، علیبن محمد. (1422ق.). فصولالمهمة فى معرفة احوالالأئمة. قم: دار الحدیث.
ابنالمغازلى، علیبن محمد. (1424ق.). مناقب علیبن ابی طالب(ع). صنعاء: انتشارات دار الآثار.
ایازی، محمدعلی. (1414ق.). المفسرون، حیاتهم و منهجهم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بخاری، محمدبن اسماعیل. (بیتا). صحیح بخاری. بیروت: دارالمعرفة.
جصاص، احمدبن علی رازی. (1412ق.). احکام القرآن. قاهره: دار احیاء الکتب العربیة.
جمشیدی، جواد و ناصری کریموند، اماناله. (1394ش.). «رویکرد فقهالحدیثی علّامه طباطبایی نسبت به روایات الدرالمنثور در تفسیر المیزان». فصلنامة علمی تخصصی پویش. سال 1. شمارة 1. صص 35ـ 44.
جوینی، ابراهیمبن محمد. (1400ق.). فرائدالسمطین. بیروت: مؤسسة محمودی.
حر عاملی، محمدبن حسن. (1403ق.). وسائل الشیعة الی معرفة المسائل الشریعة. چ 5. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ذهبی، محمّدحسین. (1396ق.). التفسیر و المفسّرون. ج 12. چ 2. قاهره: انتشارات دارالکتب الحدیثة.
ربانی، محمدحسن. (1383ش.). اصول و قواعد فقه الحدیث. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیة قم.
ـــــــــــــــــ . (1376ش). «جستارهای ادبی در المیزان»، مجلة پژوهشهای قرآنی، شمارة 9 و10. صص160ـ 169.
ربیع نتاج، سید علیاکبر. (1387ش)، «جایگاه تفسیر کشاف در المیزان»، فصلنامة علمی-پژوهشی شیعهشناسی، دورة 6، شمارة 22،
سال 1387ش، صص77ـ 106.
ــــــــــــــــــــــــــ . (1389ش). «بررسی روششناسی تفسیرالمنار در نگاه مهمترین مفسر شیعی معاصر»، علامه طباطبایی، فصلنامة علمی ـ
پژوهشی شیعهشناسی، سال هشتم، شمارة 13، صص 165ـ 187.
رشیدرضا، محمد. (بیتا). تفسیر القرآنالحکیم الشهیر بتفسیر المنار. بیروت: دارالمعرفة.
زمخشری، محمود. (1407ق.). الکشاف عن حقایق غوامضالقرآن. بیروت: دار الکتب العربی.
سبحانی تبریزی، جعفر. (1382ش.). «روش صحیح تفسیر قرآن». مجلة قبسات. شمارة 29. ص 9ـ 29.
سیوطی، عبدالرحمنبن ابیبکر. (1411ق.). الدرالمنثور فی تفسیرالماثور. بیروت: دارالکتب العلمیة.
طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1402ق.). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسةالأعلمی للمطبوعات.
طبرسی، فضلبن حسن. (1366ش.). تفسیر مجمعالبیان. تهران: انتشارات صدر.
طبری، ابوجعفرمحمدبن جریر. (1366ش.). تفسیر جامعالبیان فی تفسیرالقران. تهران: توس.
فخر رازی، محمدبن عمر. (بیتا). تفسیر کبیر(مفاتیح الغیب). چ 2. تهران: دارالکتب العلمیة.
فرزندوحی، جمال و ناصری کریموند، اماناله، (1390ش). «نقد و بررسی روایات الدر المنثور در تفسیر المیزان». مجلة مشکوه، مشهد،
شمارة 11، ص 48ـ 66.
فیض کاشانی، ملامحسن. (1415ق.). تفسیر الصافی. تهران: المصدر.
قمی، علیبن ابراهیم. (1363ش.). تفسیر قمی. قم: دارالکتاب.
کلینی، محمدبن یعقوب. (بیتا). الکافی. تصحیح و تعلیق علیاکبر غفاری. چ 4. بیروت: دار صعب و دار التعارف.
مجلسی، محمدباقر. (1403ق.). بحارالانوار الجامعه لدرراخبار الائمه الاطهار. چ 2. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مروتی، سهراب و ناصری کریموند، اماناله. (1391ش.). «روش علّامه طباطبایی در بررسی و نقد تفاسیر روایی با تکیه بر قاعدة سیاق»،
مجلة حدیثپژوهی. کاشان، شمارة 8، صص 209ـ 232.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). «معیارهای علّامه طباطبایی در نقد نظرات مفسران در تفسیر المیزان». مجلة مشکوه. شمارة 117.
سال 30. صص 26ـ 48.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). «بررسی و نقد دیدگاه ابنجریرطبری درمورد آفرینش حضرت حوا (ع)»، مجلة حسنا، سال 4، شمارة 13.
صص 9ـ 25.(1391ش.).
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . «معیارهای علّامه طباطبایی در بررسی و نقد دیدگاههای مفسران در تفسیر المیزان». مجلة مشکوه. دورة 31. شمارة 117. صص 25ـ 48.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1391ش.). «قاعدة سیاق و نقش آن در روشهای کشف معانی و مفاهیم قرآن در المیزان». مجلة معرفت. شمارة 173. سال 21.صص 61ـ 74.
معارف، مجید. (1385ش.). تاریخ عمومی حدیث. چ 6. تهران: کویر.
معرفت، محمد هادی. (1385ش.). تفسیر و مفسران. چ 3. قم: تمهید.
معماری، داود. (1384ش.). مبانی و روشهای نقد متنحدیث. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه.
مفید (شیخ مفید)، محمدبن نعمان. (1413ق.). تصحیح الاعتقاد. قم: المؤتمر العالمی الالفی للشیخ المفید.
ناصری کریموند، اماناله و مصلاییپور، عباس. (1395ش). «چگونگی نقد آرای فخر رازی در تفسیر المیزان». مجلة مطالعات تفسیری، قم،
سال هفتم، شمارة 26، صص 55ـ 74.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ و دیگران. (1395ش)، «تحول معنایی واژگان قرآنی در بافت و ساختار جملات و آیات قرآن در تفسیر المیزان با رویکردی
بر قاعدة سیاق»، مجلة علمی ـ تخصصی پویش، تهران، سال 1، شمارة 4، ص 64ـ 72.
نفیسی، شادی. (1373ش). عقلگرایی در تفاسیر قرن چهارم برمبنای تفاسیر المیزان، المنار، فی ظلال القرآن و الجواهر. پایاننامة
کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیتمدرس، استاد راهنما: محمدعلی مهدویراد. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,201 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,126 |
||