| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,466,261 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,953,027 |
بررسی ضرورت و ضابطههای تحدید حدود فضای ماورای جو | ||
| پژوهش حقوق عمومی | ||
| دوره 21، شماره 66، اردیبهشت 1399، صفحه 213-242 اصل مقاله (661.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjpl.2019.39525.2080 | ||
| نویسندگان | ||
| مسعود البرزی ورکی* 1؛ مصطفی خرّمی2 | ||
| 1حقوق، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین ، ایران | ||
| 2وزارت امور خارجه | ||
| چکیده | ||
| تفکیک میان قلمرو هوایی و فضای ماورای جو، بهرغم مجادلهآمیز بودن، دارای فواید نظری و ثمرات عملی است. در نظام حقوقی حاکم بر هوا، اصل بر حاکمیت دولت سرزمینی بر قلمرو هوایی خویش و در نظام حقوقی حاکم بر فضای ماورای جو، اصل بر آزادی استفاده از آن است. لذا اینکه آستانه فضا از کجا آغاز یا محدوده هوایی در چه ارتفاعی پایان میپذیرد، تعیین کننده قلمرو اختیارات دولتها در اعمال حاکمیت بر فضای فوقانی است. در این مقاله، ضمن نقد و بررسی ضابطههای تفکیک و رویکردهای متضاد در تعریف و تحدید حدود فضای ماورای جو، وضعیت مالکیت فضا و امکان مقایسه محدوده هوایی با قلمرو دریایی، با توسل به اصول کلی حقوقی، این رویکرد تقویت شده است که با توجه به نبود توافق دولتها در تحدید حدود، باید به قدر مسلمات تکیه کرد که طبق آن، حضیض یک ماهواره، آستانه منطقه فضایی و حداکثر ارتفاع پروازی یک هواپیما جزء قلمرو هوایی میباشد. نظر به اینکه مقررات حاکم بر فضای ماورای جو جنبه استثنائی داشته و خلاف قاعده است، بر مبنای قدر متیقن باید به همان قدر مسلم محدود شود و در نتیجه منطقه میانی تحت حکومت حقوق هوایی قرار دارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| رویکردهای متضاد؛ موضع کمیته فضا؛ موضع ایران؛ حقوق وضعی؛ اصول کلی حقوقی | ||
| مراجع | ||
|
الف- فارسی کتابها - اکهورست، مایکل، حقوق بینالملل نوین، ترجمه بهمن آقایی (تهران: دفترخدمات حقوقی بینالمللی جمهوری اسلامی ایران، 1376). - امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد دوم (تهران: دانشگاه تهران، 1334). - امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد اول (تهران: دانشگاه تهران، 1335). - بروجردی عبده، محمد، کلیات حقوق اسلامی (تهران: دانشگاه تهران، 1383). - جباری، منصور، حقوق هوایی از منظر داخلی و بینالمللی (تهران: شهر دانش، 1393). - صفوی، حسن، حقوق بینالملل هوایی و فضایی، جلد اول (تهران: موسسه خدمات چاپ، 1362). - عدل، منصور، حقوق مدنی (تهران: خرسندی، 1389). - محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، چاپ بیست و نهم (تهران: دانشگاه تهران، 1387). - محمودی، هادی، حقوق بینالملل فضایی (تهران: سمت، 1393). - موسی زاده، رضا، بایستههای حقوق بینالملل عمومی (1-2)، چاپ پانزدهم (تهران: نشر میزان، 1388). - نواده توپچی، حسین، حقوق بینالملل فضا (تهران: خرسندی، 1390). - نواده توپچی، حسین، مقدمهای بر حقوق بینالملل هوایی: بررسی کنوانسیون شیکاگو و ضمایم (تهران: خرسندی، 1390).
مقالهها - رضی پور، فریبا و علی اکبر گلرو، «بررسی حقوقی نظریات ارائه شده در ارتباط با مرز میان هوا و فضای ماورای جو»، همایش یافتههای نوین در هوافضا و علوم وابسته، تابستان (1394)، قابل دسترسی در: https://www.civilica.com/Paper-MAARS 01-MAARS 01_495.html
- سالمون، ژان. ژ. ا.، «استدلال از طریق قیاس در حقوق بینالملل عمومی»، ترجمه و تحقیق: سید علی هنجی و رحیم نوبهار، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 37 (1382). - صادقی، مرتضی و لیلا رئیسی، «فعالیتهای تجاری در فضای ماورای جو توسط بخش خصوصی از منظر حقوق فضا»، مجله تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شماره 1 (1397). - فروتن، مصطفی، «حاکمیت بر فضا و مرز بین هوای جو و خارج از جو»، مجله کانون وکلا، شماره 106 (1346). - هومن، احمد، «مبنای حقوق هوایی و مقررات بینالمللی سازمان هواپیمایی کشوری (2)»، مجله کانون وکلا، شماره 5 (1327).
پایاننامه - خرّمی، مصطفی، استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در پرتو قواعد حقوق بینالملل، (پایاننامه کارشناسی ارشد رشته دیپلماسی و سازمانهای بینالمللی -گرایش حقوق بینالملل، دانشکده روابط بینالملل وزارت امور خارجه، 1394).
اسناد و قوانین - سند جامع توسعه هوا فضای کشور، مصوبه جلسه 728 شورای عالی انقلاب فرهنگی (مورخ 19 دی ماه 1391). - سیاستهای کلی برنامهی ششم توسعه، ابلاغی مقام معظم رهبری، مورخ ۹ تیرماه ۱۳۹۴، قابل دسترسی در (http://farsi.khamenei.ir). - قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (١٣٩٦ ـ ١٤٠٠) مصوب مجلس شورای اسلامی، مورخ 14/12/1395. - قانون هواپیمایی کشوری، مصوب مجلس شورای ملی (مورخ 1 امرداد 1328).
ب- انگلیسی Books - Bittencourt Neto, Olavo de Oliviera, Defining the Limits of Outer Space for Regulatory Purposes (Switzerland: Springer International Publishing, 2015). - Brownlie, Ian, Principles of Public International Law, Sixth Edition (New York: Oxford University Press, 2003). - Haraszti, György, Questions of International Law, Vol. 2, translated by J. Decsenyi and S. Simon (Budapest: Akademiai Kiado, 1981). - Hiller, Timothy, Principles of Public International Law, Second Edition (London: Cavendish Publishing Limited, 1999). - Oduntan, Gbenga, Sovereignty and Jurisdiction in the Airspace and Outer Space: Legal Criteria for Spatial Delimitation, (London: Routledge – Cavendish, 2012). - Shaw, Malcolm. N., International Law, Sixth Edition (New York: Cambridge University Press, 2008). - Sundahl, Mark J., “Legal Status of Spacecraft”, in: Routledge Handbook of Space Law, Edited by Ram S. Jakhu and Paul Stephen Dempsey (New York: Routledge, 2017). - Verschoor, Diederiks, An Introduction to Air Law, Eighth Revised Edition, (The Netherlands: Kluwer Law International, 2006). - Wolter, Detlev, Common Security in Outer Space and International Law (Geneva: UNIDIR, 2006).
Articles - Abramovitch, Yehuda, “The Maxim Cujus Est Solum Ejus Usque Ad Coelum”, as Applied in Aviation, McGill Law Journal, No. 4, (1961-1962). - Blodger, Ian, “Reclassifying Geostationary Earth Orbit as Private Property: Why Natural Law and Utilitarian Theories of Property Demand Privatization”, Minnesota Journal of Law, Science & Technology, 1, (2016). - Cheney, Thomas and Lauren Napier, “Policy Analysis: Air versus Space, where do Suborbital Flights Fit Into International Regulation?”, Journal of Science Policy & Governance, 1, (2015). - Filho, José Monserrat, “Definition and Delimitation of Outer Space – a Deadlock Discussion?”, Second ICAO/UNOOSA Symposium Abu Dahbi, UAE – 15-17 March 2016, available at: https: //www. icao. int/ Meetings/ SPACE2016/Presentations/2%20-%20J.%20Filho%20-%20Chair%20of%20 COPUOUS%20LSC%20WG%20on%20DefDel%20of%20Outer%20Space.pdf, (2016). - Frazier, Sarah, “NASA’s ICON Explores the Boundary between Earth and Space”, Editor: Rob Garner, Nov. 1, 2017, available at: https://www.nasa.gov/ feature/goddard/2017/nasa-s-icon-explores-the-boundary-between-earth-and-space (Acceded on: 2018/03/15). - Gorove, Katherine M., “Delimitation of Outer Space and the Aerospace Object – Where is the Law?” Journal of Space Law, No. 1,(2000). - Hosenball, S. Neil., “Delimitation of Air Space and Outer Space: Is Such a Boundary Needed Now?”, in: Earth-oriented Space Activities and Their Legal Implications; Proceedings of the Symposium, Montreal, Canada, October 15, 16, 1981 (A83-34651 15-84), (Montreal: McGill University, 1983). - Jenkins, Dennis R. et al, “American X-Vehicles: An Inventory—X-1 to X-50”, Monographs in Aerospace History, No. 31, (2003). - King, Matthew T., “Sovereignty’s Gray Area: The Delimitation of Air and Space in the Context of Aerospace Vehicles and the Use of Force”, Journal of Air Law and Commerce, No. 81, (2016). - Lal, Bhavya and Emily Nightingale, “Where is Space? And Why Does That Matter?”, Space Traffic Management Conference (November 5, 2014). Paper 16. available at: http://commons.erau.edu/stm/2014/wednesday/16 (Accessed on: 2016/06/17). - McDougal, Myres S., “The Emerging Customary Law of Space”, Faculty Scholarship Series, Yale Law School, Paper 2609. available at: http:// digitalcommons. law. yale.edu/fss_papers/2609 (Accessed on: 2016/06/14), (1963). - Nugraha, Ridha Aditya, “The Urgency of Space Traffic Management in Scheduled Commercial Space Flight”, 67th International Astronautical Congress (IAC), Guadalajara, Mexico, 26-30 September 2016, available at: https://swfound.org/media/205631/nugraha_ridha_paper.pdf (Acceded on: 2018/03/22). - Oduntan, Gbenga, “The Never Ending Dispute: Legal Theories on the Spatial Demarcation Boundary Plane between Airspace and Outer Space”, Hertfordshire Law Journal, No. 1, (2003). - Telman, Jeremy, “International Legal Positivism and Legal Realism”, Valparaiso University Legal Studies Research Paper, available at: https://scholar.valpo.edu/law_fac_pubs/ (Acceded on: 2016/02/11), (2013). - Von der Dunk, Frans G., “The Delimitation of Outer Space Revisited: The Role of National Space Laws in the Delimitation Issue”, Space, Cyber, and Telecommunications Law Program Faculty Publications, 51, Available at: http://digitalcommons.unl.edu/spacelaw/51 (Acceded on: 2017/011/19), (1998).
Thesis - Monahan, Rhys, The Sky's the Limit? Establishing a Legal Delimitation of Airspace and Outer Space, (Thesis, Van Mildert College, Durham University, 2008).
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,820 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 786 |
||