| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,933 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,991,514 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,779,629 |
استانداردهای فرادادهای سازماندهی منابع اطلاعاتی در کتابخانه دیجیتالی مروری نظامند | ||
| فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی | ||
| مقاله 5، دوره 7، شماره 24، مهر 1399، صفحه 111-137 اصل مقاله (597.79 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jks.2020.50159.1281 | ||
| نویسندگان | ||
| یعقوب نوروزی* 1؛ نیره جعفری فر2 | ||
| 1دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| مطالعه حاضر مروری نظاممند بر پژوهشهای حوزه استانداردهای فراداده ای سازماندهی منابع در کتابخانههای دیجیتالی بهمنظور شناسایی استانداردهای مطرح در این حوزه است که در منابع مختلف مورد اقبال پژوهشگران قرار گرفته است. روش پژوهش نظاممند برای مطالعه استفاده شد. برای انجام مطالعه با چند مرحله جستوجو در پایگاههای اطلاعاتی در نهایت42 منبع پژوهشی مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که کتابخانه های دیجیتالی در بخش سازماندهی منابع خود در هفت حوزه توصیف منابع، تعیین ساختار منابع، مدیریت منابع، ساماندهی محتوای منابع، تعیین قالب محلی در نظام مدیریتی پایگاه داده کتابخانه دیجیتالی، تعیین بستر معنایی و مبادله از استانداردهای فراداده ای و پروتکل ها استفاده میکنند. در هر حوزه عملکردی استانداردهای آن مشخص و معرفی گردید(در مجموع 50 استاندارد). در بین جامعه پژوهش MARC با سهم 5/60 %، DC با 7/44 % و MODS با سهم 1/42 % جز شناخته شده ترین استانداردهای فراداده ای سازماندهی در جامعه مورد بررسی بودند. در این میان Audio-MD، VIDEO –MD با سهم 3/5 درصدی کمترین میزان شناخت را داشتند. از نتایج حاصل میتوان نتیجه گرفت که میزان توجه به استانداردهای حوزه سازماندهی منابع چندرسانه ای و غیر متنی در متون علمی پایین است و میتواند موجب مهجور ماندن سازماندهی در این حوزه باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| استانداردهای فرادادهای؛ سازماندهی اطلاعات؛ کتابخانه دیجیتالی؛ مرور نظاممند | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، نیکو و همکاران. (1388). استانداردهای ابردادهای، تهران: اساطیر پارسی و چاپار.
آذرگون، مریم؛ فریزاده، زینب. (1391). ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی(اف آر بی آر) و الگوهای وابسته: فراد و فرساد (FRBR,FRAD,FRSAD) [کتاب]: فراد و فرساد، تهران: چاپار، ۱۳۹۱.
پردل، فاطمه، لیلی سیفی، و محسن نوکاریزی. (1394). عوامل تأثیرگذار بر بهکارگیری پرمیس در کنسرسیوم محتوای ملی براساس نظریه اشاعه نوآوریهای راجرز. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات 26 (3):10-22.
تنانت، روی. (1384). ایکس ام ال در کتابخانهها، ترجمه مهدی علیپور حافظی، یعقوب نوروزی و حمیدرضا رادفر.تهران : چاپار.
حسینی شکرایی، سیده افروز؛ مقصودی، شهرزاد. (1385). واژهنامه استانداردهای حوزه مدیریت اطلاعات. تهران: پارس آذرخش.
خوشبخت، ملیکا. (1390). معرفی مدل ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات 22(3)، 116-129.
دال، مارک، کایل بانرجی، و مایکل اسپالتی. (1392). کتابخانههای دیجیتال: یکپارچهسازی محتوا و سیستمها. ترجمه مهدی علیپورحافظی، یعقوب نوروزی، و حمیدرضا رادفر. تهران: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، چاپار.
دان شایر، گردن؛ ویلر، میرنا. (1397)، مدلها و ساختارهای فرادادهای کتابخانهای استاندارد برای وب معنایی. ترجمه حمید کشاورز فصلنامه نقد کتاب اطلاعرسانی و ارتباطات. ۴ (۱۶) :۲۱۷-243.
رادفر، حمیدرضا. (1390). بررسی مجموعهسازی در کتابخانههای دیجیتالی ایران و ارائه الگوی پیشنهادی. رساله دکتری کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
صمیعی، میترا. (1394). استانداردهای ذخیره و حفاظت در کتابخانههای دیجیتال، تهران: کتابدار.
طاهری، سیدمهدی. (1394 الف)، ذخیره و بازیابی اطلاعات و دانش: با تأکید بر رویکردهای نوین، تهران : کتابدار.
طاهری، سیدمهدی. (1394ب). نظامها و استانداردهای سازماندهی دانش. نشریه اطلاعرسانی کنسرسیوم محتوای ملی، 21(1): 4 – 12.
عربگری، لیلا. (1391). بررسی میزان بهرهگیری از استانداردهای ابردادهای در ذخیرهسازی نسخههای خطی موجود در پایگاههای فارسی. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی. دانشگاه الزهرا.
عظیمی، محمدحسن؛ فدایی، غلامرضا. (1396). الگوی اف. آر. بی. آر و تأثیرات آن در فرایند سازماندهی اطلاعات. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 24 (21)، 71 -90.
علیپور حافظی مهدی. (۱۳۹۵). امانت کتاب الکترونیکی در کتابخانههای دیجیتالی: مرور نظاممند. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. ۳۲ (۱):۲۱۹-۲۵۰.
علیپور حافظی، حامد. (1390 الف). بررسی نحوه سازماندهی منابع اطلاعاتی در کتابخانههای دیجیتال ایران و ارائه الگوی پیشنهادی. پایاننامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاعرسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان.
علیپور حافظی، مهدی. (1390ب). کتابخانههای دیجیتال: مبادله اطلاعات. تهران: سمت.
علیپور حافظی، مهدی. (1397). طراحی کتابخانه دیجیتالی، تهران: سمت.
علیپور حافظی، مهدی و همکاران. (1397). مبانی کتابخانههای دیجیتالی، تهران: اساطیر پارسی و چاپار.
کفاشان، مجتبی؛ فتاحی، رحمت الله. (1390). نظامهای نوین سازماندهی دانش: وب معنایی، هستیشناسی و ابزارهای سازماندهی دانش عینی. فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی، 14(شماره 2 (پیاپی 54))، 45-70.
نبوی، فاطمه. (1384). کتابخانۀ دیجیتالی: مبانی نظری، محتوا، ساختار، سازماندهی، استانداردها و هزینهها(همراه با نگاهی به برخی کتابخانههای دیجیتالی خارجی و داخلی). با راهنمایی و همکاری رحمت الله فتاحی. مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی.
نبوی، فاطمه؛ فتاحی، رحمتالله. (1386). فناوری اطلاعات، ارتباطات و شبکهها: استانداردها و پروتکلها. تهران: کتابدار.
نوروزی، یعقوب، علیپورحافظی، مهدی؛ جعفری فر، نیره. (1394). پروتکلهای مبادله اطلاعات در کتابخانههای دیجیتالی. قم: دانشگاه قم.
نوروزی، یعقوب؛ جعفری فر، نیره. (1393). معماری استانداردهای کتابخانه دیجیتالی مبتنی بر مدل O.S.I. فصلنامه کتابداری و اطلاعرسانی، 17(شماره 3 (پیاپی 67))، 25-53.
نوروزی، یعقوب؛ جعفری فر، نیره. (1398). پروتکلهای مبادله اطلاعات در کتابخانههای دیجیتالی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 30 (3).58-70.
ویر، رایان. (1396). مدیریت منابع الکترونیک. ترجمه عیسی زارعی و همکاران، تهران: اساطیر پارسی و چاپار.
Belafi, Z. D., Hong, T., & Reith, A. (2019). A library of building occupant behavior models represented in a standardized schema. Energy Efficiency, 12(3), 637-651. Eid, S. (2019). Library Metadata Standards and Linked Data Services: An Introduction to Arab and International Organizations. Journal of Library Metadata, 1-23. Fakhari Saadat, A. Haji Zeinolabedini, M. Pazooki, F. (2018). "A Feasibility Study of Resource Description and Access (RDA) Implementation in Manuscripts' Bibliographic Records in Iran. Journal of Studies in Library and Information Science,9 (4),.31-48. Ifijeh, G., Segun-Adeniran, C., & Igbinola, A. (2019). Imperatives and challenges of Resource Description and Access (RDA) implementation in libraries in a developing country. International Information & Library Review, 51(2), 120-127. Jha, S., & Ashraf, T. (2019). Handbook of UGC NET for Library and Information Science. Kitchenham, B., & Charters, S. (2007). Guidelines for performing systematic literature reviews in software engineering. Keele University, University of Durham, School of Computer Science and Mathematics, Department of Computer Science. Keele, Durham: EBSE technical report. Lagace, N. (2018). The NISO E-Book Metadata Working Group: Varied Stakeholders Looking at a Common Goal. Serials Review, 44(1), 75-76. Mandal, S. (2018). Development of Multilingual Resource Management Mechanisms for Libraries. Library Philosophy & Practice. Marcondes, C. H. (2016). Interoperabilidade entre acervos digitais de arquivos, bibliotecas e museus: potencialidades das tecnologias de dados abertos interligados. Perspectivas em Ciência da Informação, 21(2), 61-83. Maron, D., & Feinberg, M. (2018). What does it mean to adopt a metadata standard? A case study of Omeka and the Dublin Core. Journal of Documentation, 74(4), 674-691. McKenna, L., Debruyne, C., & O'Sullivan, D. (2019, May). Modelling the Provenance of Linked Data Interlinks for the Library Domain. In Companion Proceedings of The 2019 World Wide Web Conference (pp. 954-958). ACM. Park, J. R., & Tosaka, Y. (2010). Metadata creation practices in digital repositories and collections: Schemata, selection criteria, and interoperability. Information Technology and Libraries, 29(3), 104-116. Richter, V., & K. Millerová. )2014(. The Development of Czech Libraries, 1990–2013. library trends 63(2): 161-182. Roy, B. K., Biswas, S. C., & Mukhopadhyay, P. (2018). Designing web-scale discovery systems using the VuFind open source software. Library Hi Tech News, 35(3), 16-22. Xie, I., & Matusiak, K. (2016). Discover digital libraries: Theory and practice. Elsevier. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,567 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,982 |
||