دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات61
تعداد شماره‌ها2,201
تعداد مقالات17,938
تعداد مشاهده مقاله55,018,381
تعداد دریافت فایل اصل مقاله28,795,900
سالمی قمصری, مرتضی, یزدانی, سهراب, فرهادی, مرتضی, مومنی, فرشاد. (1399). اصل چهار ترومن و امکان توسعه در ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(43), 161-197. doi: 10.22054/qjsd.2020.53614.2014
مرتضی سالمی قمصری; سهراب یزدانی; مرتضی فرهادی; فرشاد مومنی. "اصل چهار ترومن و امکان توسعه در ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 11, 43, 1399, 161-197. doi: 10.22054/qjsd.2020.53614.2014
سالمی قمصری, مرتضی, یزدانی, سهراب, فرهادی, مرتضی, مومنی, فرشاد. (1399). 'اصل چهار ترومن و امکان توسعه در ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(43), pp. 161-197. doi: 10.22054/qjsd.2020.53614.2014
سالمی قمصری, مرتضی, یزدانی, سهراب, فرهادی, مرتضی, مومنی, فرشاد. اصل چهار ترومن و امکان توسعه در ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1399; 11(43): 161-197. doi: 10.22054/qjsd.2020.53614.2014

اصل چهار ترومن و امکان توسعه در ایران

برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی
مقاله 5، دوره 11، شماره 43، شهریور 1399، صفحه 161-197    اصل مقاله (343.46 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2020.53614.2014
نویسندگان
مرتضی سالمی قمصری1؛ سهراب یزدانی* 2؛ مرتضی فرهادی3؛ فرشاد مومنی4
1دانشجوی دکتری تاریخ ایران دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم تحقیقات
2دانشیار تاریخ دانشگاه خوارزمی
3استاد مردم شناسی دانشگاه علامه طباطبائی
4استاد گروه برنامه ریزی اقتصادی و توسعه، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
در این مقاله از منظر جامعه‌شناسی تاریخی به اصل چهار ترومن که به‌عنوان یکی از معروف‌ترین برنامه‌های آمریکا برای مهار کمونیسم در اروپا معرفی‌شده بود پرداخته‌شده است. بر اساس اصل چهار کمک‌های آمریکا به دو منظور صورت می‌گرفت: «نخست ایجاد ثبات اقتصادی برای جلوگیری از رشد کمونیسم و دوم کمک به اقتصاد آمریکا از طریق قادر ساختن اروپاییان به خرید کالاهای آمریکایی؛ که پس از گذشت زمان کوتاهی به دیگر کشورها که در معرض رفتن به پشت پرده آهنین بودند نیز سرایت کرد. هدف از تدوین این مقاله بررسی شرایط تاریخی اصل چهار و اثرات آن در ایران بر اساس نظریه‌های توسعه است. نظریه‌های توسعه در سه گروه وابستگی، جهانی و نوسازی قابل دسته‌بندی است. در این میان نظریه‌پردازان نوسازی معتقد بودند که برای ایجاد رشد اقتصادی پایدار و خودجوش در جهان سوم، کشورهای جهان سوم باید مرحله گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرن که کشورهای پیشرفته قبلاً تجربه کرده‌اند، را تجربه کنند. ایشان موانع اساسی نوسازی را در نهادها و ارزش‌های فرهنگی سنتی کشورهای جهان سوم می‌دیدند که با رشد و توسعه اقتصاد و صنعتی شدن در تضاد است. هدف کوتاه‌مدت اصل چهار جلوگیری از نفوذ کمونیسم در اروپا و کشورهای حساس برای آمریکا بود که توانست به آن دست یابد اما با ریل‌گذاری ویژه در بلندمدت هم توانست به اهدافی که موردنظر دولت آمریکا بود دست یابد
کلیدواژه‌ها
ایران؛ اصل چهار ترومن؛ توسعه؛ نوسازی؛ کمونیسم؛ آمریکا
مراجع
  • آبراهامیان، یرواند. (۱۳۷۷)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه: احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی، چاپ دوم.
  • ازغندی، علیرضا. (۱۳۸۴)، روابط خارجی ایران ۵۷-۱۳۲۰، تهران: نشر قومس.
  • ازغندی، علیرضا. (۱۳۸۴)، تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران ۵۷-۱۳۲۰، تهران: انتشارات سمت.
  • ازکیا، مصطفی و دربان آراسته، علیرضا. (1382)، روش‌های کاربردی تحقیق، جلد اول، تهران: انتشارات کیهان.
  • امبروز، استفان. (1362)، روند سلطه گری، تاریخ سیاست خارجی آمریکا، ترجمه: احمد تابنده، تهران: انتشارات چاپخش.
  • بشیریه، حسین. (۱۳۸۰)، موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران: گام نو.
- بهار، مهدی. (۱۳۴۴)، میراث‌خوار استعمار، تهران: بدون نام ناشر.

- حجاریان سعید. (1375)، برنامه توسعه و الگوی اتحاد سه‌گانه، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 103-104.

- ستاری فر محمد. (1374)، درآمدی بر سرمایه و توسعه، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.

  • سوی الوین. (1378)، تغییر اجتماعی و توسعه، ترجمه: محمود حبیبی مظاهری، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • فلیک، اووه. (1387)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه: هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • فرهادی، مرتضی. (1397)، صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
  • فرهادی، مرتضی. (1390)، «فروهشتگی ده و کژ بالشی شهر ایرانی (کاهندگی فرهنگ تولیدی و افزایندگی فرهنگ مصرفی در ایران)»، فصلنامه علمی– پژوهشی پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، سال اول، شماره 2.
  • فرهادی، مرتضی. (1396)، آزار"مَکل مَکل مَکینِگی"("دیوچه"چاهی)، فصلنامه علوم اجتماعی (ویژه‌نامه آب)، دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 77.
  • فوران، جان. (1394)، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، ترجمه: احمد تدین، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ پانزدهم.
  • عبداللهی محمد. (1386)، نقد نظریه‌های جامعه‌شناسی، دوره دکتری دانشگاه علامه طباطبائی.
  • قرشی، یوسف و جمیری، محمد. (۱۳۸۷)، «اصل چهار ترومن در ایران»، مجله تاریخ معاصر ایران، شماره
  • کندی، پل. (1370)، ظهور و سقوط قدرت‌های بزرگ، ترجمه: عبدالرضا غفرانی، انتشارات اطلاعات.
  • گن زیر، ایرنه. (1369)، کارگردانی دگرگونی سیاسی در جهان سوم، ترجمه: احمد تدین، تهران: نشر سفیر.
  • گوندرفرنک، آندره. (1359)، جامعه‌شناسی توسعه و توسعه‌نیافتگی، ترجمه: منوچهر مناجیان، تهران: موسسه انتشارات علمی.
  • گیلهام، بیل. (1394)، روش تحقیق مطالعه موردی، ترجمه: مونا بوذری و همایون پاشا صفوی، تهران: انتشارات سیاه رود.
  • ملک محمدی، حمیدرضا. (1385)، ژاندارم و ژنرال، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  • مرکز اسناد ریاست جمهوری. (1382)، اسنادی از اصل چهار ترومن در ایران (1346-1325)، به کوشش تیمور بشیر گنبدی، ۲ جلد، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • ملکوتیان، مصطفی. (۱۳۸۱)، «ایران و امنیت ملی آمریکا (۱۳۲۴-۱۳۵۷ (، مجله علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، شماره ۱۶.
  • رفیع پور، فرامرز. (1376)، توسعه و تضاد: کوششی در جهت تحلیل انقلاب اسلامی و مسائل اجتماعی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، چاپ اول.
  • رینولدز ولف، لیزا. (۱۳۹۲)، کارکردهای اصل چهار ترومن در ایران،ترجمه: نینا وهاب، روزنامۀ دنیای اقتصاد، شماره ۳۱۴۰.
  • -مشایخی مهرداد. (1377)، نوسازی سیاسی، راه نو، شماره 17.
  • مؤمنی، فرشاد و نقش تبریزی، بهرام. (1394)، اقتصاد ملی در دوره دولت ملی، تهران: انتشارات نهادگرا.
  • مهام، محمود. (1392)، اصل چهار و تغییر اجتماعی در ایران (معرفی و نقد کتاب «بررسی اهداف و عملکرد اصل چهار ترومن)، پژوهش‌های روستایی، دوره نهم، شماره 1 (پیاپی 33).
  • ویلیس، کتی. (1393) نظریه‌ها و تجربه‌های توسعه، ترجمه: حسین ایمانی جاجرمی و پیمان پور رجب، تهران: نشر پژواک.
  • همراز، ویدا. (1381)، بررسی اهداف و عملکرد اصل چهار ترومن: هیئت عملیات اقتصادی آمریکا در ایران، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 7,812
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,534


login