| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,658 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,736,781 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,323,103 |
تحلیل تفاوتهای جنسیتی موجود در آیاتالاحکام از منظر ویژگی «دیگرخواهی» | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 3، دوره 10، شماره 36، مهر 1398، صفحه 71-95 اصل مقاله (426.27 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2021.23377.1329 | ||
| نویسندگان | ||
| شهلا رحمانی* 1؛ میترا پورسینا2 | ||
| 1دکتری الهیات، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار فلسفه تطبیقی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تدبّر در شاخص‌های جنسیتی برگرفته از آیاتالاحکام، گویای تشریع حکیمانۀ احکام بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و فیزیولوژیکی زن و مرد است به گونه‌ای که این ساختار متفاوت در حقوق ایشان انعکاس می‌یابد و پیوند نزدیکی بین احکام تشریعی و ساختار روانشناختی دو جنس برقرار می‌کند. پژوهش حاضر با تلفیق مباحث تفسیری و دستاوردهای روانشناختی، و با توجه به خصیصۀ «دیگرخواهی»، که در تتبعات روانشناختی منشأ اصلی ویژگی‌های شخصیتی زن شمرده می‌شود، به تحلیل تفاوتهای جنسیتی آیاتالاحکام در آیات مربوط به «عدّه»، «درجه» و «قوامیت» می‌پردازد. در این بررسی درمی‌یابیم که تعبدی بودن حکم «عدّه» با ساختار لطیف زنان در ارتباط است؛ تعبیر «درجه» در لسان قرآن حاکی از قدرت تعقل و دور اندیشی مردان است که انتظار می‌رود در راستای مدارا با برخی تبعات منفی دیگرخواهی که ممکن است در برخی شرایط بر وجود زن عارض گردد، برای حسن معاشرت با زنان از خود نشان دهند؛ و قوامیت و حمایت مرد به ثبات عاطفی زن کمک می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آیاتالاحکام؛ تفاوتهای جنسیتی؛ زن؛ دیگرخواهی؛ روانشناسی | ||
| مراجع | ||
|
ابن عربی، محیالدین. (1379). فصوص الحکم. شرح تاج الدین حسین خوارزمی. مصحح: حسن حسن زاده آملی. قم: بوستان کتاب.
_____________. (بیتا). الفتوحات المکیة (اربع مجلدات). جلد1- 3. چاپ اول. بیروت: دارالصادر.
ازهرى، محمد بن احمد. (بیتا). تهذیب اللغه. جلد11. چاپ اول. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
آلوسى، محمود. (1415ق). روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم. جلد1. بیروت: دارالکتب العلمیه.
امین، سیده نصرت. (1361). مخزن العرفان در تفسیر القرآن. جلد2-4. تهران: نهضت زنان مسلمان.
بستان (نجفی)، حسین. (1388). اسلام و تفاوتهای جنسیتی در نهادهای اجتماعی. چاپ اول. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و دفتر امور بانوان وزارت کشور. قم: مؤسسه چاپ زیتون.
بلخى مولوى، جلال الدین محمد. (1375). مثنوی معنوی. تهران: انتشارات پژوهش.
تابنده، احمد. (1360). مقدمهای بر دیدگاه تحولی موضوع زن در قرآن. تهران: قلم.
جوادی آملی، عبدالله. (1389). تفسیر تسنیم. جلد11-18. چاپ دوم. قم: نشر اسرا.
____________. (1387). زن در آینه جمال و جلال. چاپ هجدهم. قم: نشر اسرا.
____________. (1382). سرچشمه اندیشه (مجموعه مقالات و مقدمات قرآن و عترت). جلد2. چاپ اول. تنظیم عباس رحیمیان محقق. قم: إسراء.
جمشیدی، اسدالله و همکاران. (1382). زن در فرهنگ و اندیشه اسلامی (جستاری در هستی شناسی زن). چاپ اول. قم: مرکز انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
حسینی خامنهای، سید علی. (1393). «خانواده» به سبک یک جلسه مطول مطوی در محضر مقام معظم رهبری. چاپ هفدهم. تهران: مؤسسه ایمان جهادی.
حسینى شاه عبدالعظیمى، حسین. (1363). تفسیر اثنا عشرى. جلد2. تهران: انتشارات میقات.
حسینى همدانى، محمد حسین. (بیتا). انوار درخشان. جلد2-4 . تهران: کتابفروشى لطفى.
حقى بروسوى، اسماعیل. (1404ق). تفسیر روح البیان. جلد 1. بیروت: دارالفکر.
خراسانی، هما. (1388). تفاوتهای زن و مرد (از لحاظ تواناییهای روحی، قدرت بدنی و کارآمدی)، تهران: انتشارات پلیکان.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (بیتا). مفردات ألفاظ القرآن (المفردات فی غریب القرآن). جلد3. چاپ اول. بیروت: دارالقلم.
زیبایی نژاد، محمد رضاو سبحانی، محمدتقی. (1389). درآمدی بر نظام شخصیتی زن در اسلام. قم: هاجر.
سادات، محمد علی. (1376). راهنمای همسران جوان. چاپ اول. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
___________. (1361). خصوصیات روح زن. چاپ سوم. تهران: انتشارات نهضت زنان مسلمان. سیوطی، جلال الدین. (1404ق). الدرالمنثور فی تفسیر المأثور. جلد1. قم: ناشر کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی.
صبور اردوبادی، احمد. (1385). قداست ذاتی در زن (نقش زن در وراثت روحی غیر کروموزومی). چاپ اول. تهران: انتشارات رسالت قلم.
طالقانى، محمود. (1362). پرتوی از قرآن. جلد2. تهران: شرکت سهامى انتشار.
طباطبائی، محمدحسین. (1417ق). المیزان فی تفسیرالقرآن. جلد2-4. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسی، فضل. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. جلد3. تهران: انتشارات ناصرخسرو.
عزلتی خلخالی، ادهم. (1381). رسائل فارسى ادهم خلخالى. مصحح: عبدالله نورانی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى.
فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد. (1420ق). مفاتیح الغیب. جلد 9. بیروت: دار احیاء التراث العربى.
فضل الله، محمد حسین. (1405ق). من وحی القرآن. جلد7. چاپ سوم. بیروت: دارالزهراء.
فیض کاشانى، محسن. (1415ق). تفسیر الصافى. جلد1. تهران: انتشارات الصدر.
قرطبی، محمد بن احمد. (1364). الجامع الاحکام القرآن. جلد3. تهران: انتشارات ناصر خسرو.
کاتوزیان، ناصر. (1375). حقوق خانواده. جلد1. تهران: شرکت سهامی انتشار.
گرنت، تونی. (1385). زن بودن، به زنانگی خود تحقق ببخشید. ترجمه فروزان گنجی‌زاده. چاپ دوم. تهران: نشر ورجاوند.
گنابادی، سلطان محمد. (1408ق). بیان السعاده فی مقامات العباده. جلد1-2-3. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوارالجامعة لدررأخبار الأئمة الأطهار. جلد43-74. چاپ دوم. بیروت: مؤسسة الوفاء.
مصطفوی، حسن. (1380). تفسیر روشن. جلد 3-5. تهران: مرکز نشر کتاب.
مطهری، مرتضی. (1357). نظام حقوق زن در اسلام. چاپ هشتم. قم: انتشارات صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر. (1374). تفسیر نمونه. جلد2-3. تهران: دارالکتب الاسلامیه..
مهریزی، مهدی. (1386). شخصیت و حقوق زن در اسلام. چاپ دوم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
_________. (1387). نو اندیشی دینی و مسأله زن. چاپ اول. قم: صحیفه خرد.
_________. «تحلیل تفسیری و فقهی آیۀ «وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لِلرِّجالِ عَلَیْهِنَّ دَرَجَة». آموزههای فقه مدنی. (1388): 3- 18.
میبدى، رشیدالدین. (1371). کشف الأسرار و عدة الأبرار. جلد1. تهران: انتشارات امیرکبیر.
میرزایی(لطفی آذر)، فاطمه. (1390). جمال مستور (شناخت جایگاه زن). گردآوری و تدوین: مؤسسه فرهنگی سائحات. چاپ اول. قم: ارمغان طوبی(فکر آوران).
نجفی، محمدحسن. (بیتا). جواهر الکلام. جلد31 و 32. تحقیق محمد قوچانی. چاپ هفتم. بیروت: دار احیاء التراث العربى. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 713 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 311 |
||