| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,185 |
| تعداد مقالات | 17,683 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,303,091 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,422,947 |
سوژگی طبقه متوسط جدید در فرآیند تغییر سیاسی؛ مطالعه تطبیقی عربستان و عراق | ||
| پژوهش های راهبردی سیاست | ||
| دوره 9، شماره 35 - شماره پیاپی 65، دی 1399، صفحه 223-251 اصل مقاله (530.2 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qpss.2020.45179.2359 | ||
| نویسندگان | ||
| خسن احمدی* 1؛ حسین هرسیج2؛ حمید نساج3؛ عباس حاتمی4 | ||
| 1پژوهشگر | ||
| 2گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان | ||
| 3عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان | ||
| 4گروه آموزشی دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| به گفته هانتینگتون، رشد کمی و تحول کیفی طبقه متوسط جدید منجر به توسعه نهادهای مدنی و زدودن نمادهای اقتدارگرایی شده و بدین ترتیب اکثریت لازم برای تغییر سیاسی فراهم می‌آید. پرسش این است که چرا علی‌رغم رشد این طبقه در عربستان سعودی و عراق، فرآیند تغییر سیاسی محقق نشده است؟ در چارچوب نظریه گذار و به روش مقایسه‌ای مشخص گردید که هر دو کشور در رشد نمادهای طبقه متوسط جدید یعنی گسترش آموزش عالی، دیوانسالاری، ارتباطات و درآمد سرانه مشابه هستند. اما به دلیل موانع فرهنگی، ماهیت رانتیر بودن دولت، رابطه حامی‌پیرو و نقش منفی عامل خارجی، ایفای هرگونه نقش جهت پیشبرد دموکراتیزاسیون از این طبقه سلب شده و آزادسازی تاکتیکی از بالا نیز در صورت عدم تحقق مطالبات دموکراتیک، ممکن است گرایش به تغییرات انقلابی و قیام عمومی را باعث گردد. در عراق نیز بی‌ثباتی سیاسی و ساختارهایی که آمریکایی‌ها پس از فروپاشی رژیم بعثی تحمیل کرده‌اند باعث شده این طبقه نتواند پویش‌های واقعی خود را در ایجاد دموکراسی ایجاد کند. در حالیکه عراق با فروپاشی رژیم صدام حسین، مرحله اول فرآیند گذار یعنی «شکست اقتدارگرایان» طی شده و در مرحله دوم یعنی «تقویت نهادهای دموکراتیک» به سر می‌برد، در عربستان در مرحله نخست آن یعنی «شکست اقتدارگرایان» با موانعی جدی روبرو می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| "طبقه متوسط جدید"؛ "دموکراتیزاسیون"؛ "تغییر سیاسی"؛ "عربستان"؛ "عراق" | ||
| مراجع | ||
|
الف- فارسی - ابراهیم، سعدالدین، (1390)، بیداری اسلامی1 (دلایل و ریشه‌ها)، ترجمه کمال باغجری، تهرا ن: موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران. - ابراهیم، ادهم، (2018)، الطبقة الوسطى فی العراق، عراق: مرکز النور للدراسات. - ادیبی، حسین، (1358)، طبقه متوسط جدید در ایران، تهران: نشر جامعه. - ازغندی، علیرضا، (1385)، درآمدی بر جامعه‌شناسی سیاسی ایران، تهران: قومس. - العالی، حسن، (2013)، الطبقة الوسطى فی دول مجلس التعاون الخلیجی: الخصائص والآفاق،مرکز الجزیره للدراسات، دسترسی در پایگاه: https://studies.aljazeera.net/ar/reports/2013/07/201372272619767829.html.
- الهیئة العامة للإحصاء (2017), Population Characteristics surveys Available at: https://www.stats.gov.sa/en
- امینی، کریم، (1388)، «تأثیر روند دولت- ملت‌سازی بر ثبات سیاسی و سیاست خارجی عربستان سعودی»، فصلنامه سیاست دفاعی، شماره 68. - الحیدری، ابراهیم، (2016)، «نمو الطبقة الوسطى وضمورها فی العراق»، جریدة المدى، شماره 3628. - باتامور، تی بی، (1369)، نخبگان و جامعه، ترجمه علیرضا طیب، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - برزگر، ابراهیم، (1374)، «تحولات سیاسی- اجتماعی در عربستان سعودی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال نهم، بهار، شماره1. - بشیریه، حسین، (1380)، موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران: گام نو. - بشیریه، حسین، (1384)، گذار به دموکراسی، تهران: نگاه معاصر. - حاتمی، عباس، (1396)، «تحلیل تطبیقی جهانی شدن اقتصادی و سیاسی در دولت خاتمی و احمدی نژاد»، پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره 13، شماره 1. - خورشیدی، غلامحسین، (1381)، «نابرابری در توزیع ثروت و فرصت‌های اجتماعی سبب رانش طبقه متوسط»، نشریه مردم‌سالاری، شماره 2. - ساعی، احمد و فریدون اکبرزاده، (1388)، «بررسی تئوریک نقش طبقه متوسط جدید درتحقق گذار به دموکراسی در جنبش ملی نفت»، دانشنامه حقوق و سیاست، بهار و تابستان، شماره 11. - سردارنیا، خلیل‌الله، (1389)، «طبقه متوسط جدید و چالش‌های سیاسی حکومت سعودی»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال 17، شماره 3. - سردارنیا، خلیل الله، (1396)، «دموکراسی و دورنمای بقای سیاسی شیخ‌نشین‌های خلیج فارس»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره ششم، شماره 2. - سردارنیا، خلیل الله، (1390)، «تحلیل ساختاری و کنش‌گرا بر چرایی تثبیت حکومت اقتدارگرا در مصر از دهه 1980 تا ژانویه 2011م»، فصلنامه روابط خارجی، سال 3، شماره 10. - لاروک، پی یر، (1365)، طبقات اجتماعی، ترجمه ایرج علی آبادی، تهران: کتابخوان. - مک کی، تام و دیوید مارش، (1384)، روش و نظریه در علوم سیاسی، دیوید مارش و جری استوکر ، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران: انتشارات مطالعات راهبردی. - هانتینگتون، ساموئل، (1388)، موج سوم دموکراسی، ترجمه احمد شهسا، تهران: نشر روزنه. - هانتینگتون، ساموئل، (1392)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، محسن ثلاثی، تهران: نشر علم . - مفوضیة الانتخابات تصادق علی منح اجازة تأسیس 58 حزباً جدیداً The Electoral Commission Approves the Granting of Leave to Establish 58 New Parties.
ب- انگلیسی - Alnuaim, Mishary, (2013), “The Composition of the Saudi Middle Class A Preliminary Study”, Gulf Research Center, available at: https:// www. files. ethz. ch/isn/171150/Middle_Class_8157 .pdf0.pdf. - Batatu, Hanna, (1978), The Old Social Classes and the Revolutionary Movements of Iraq, Princeton, Princeton University Press. - Democracy Index 2018, (8 January 2019), “The Economist Intelligence Unit” Retrieved 13 January 2019, Available at: https:// en. wikipedia. org/ wiki/ Democracy _Index#cite_note-index2019-7. - Global Wealth Report, (October 2015), Research Institute Thought Leadership from Credit Suisse Research and the World’s Foremost Exper. - Kharas Homi and Geoffrey Gertz, (2010), The New Global Middle Class a Cross-over from West to East, Wolfensohn Center for Development at Brookings. - Report Unesco, (August 2015), “Adult Literacy Rate, Population 15+ years (Both Sexes, Female, Male)”, Available at: http: https://en.unesco.org. - Report World Bank, (2018), available at: https:// data. worldbank. org indicator//SL.TLF.CACT.FE.ZS?locations=SA. - Report World Bank, (2017), available at: www.data.worldbank.org. - Report UNESCO Adult Literacy Rate, (2014), available at: https://en.unesco.org /countries. - Report World Population Rate, (2017), available at: www. data. worldbank.org. - Report International Monetary Fund, (2018), available at: www.imf.org/external /datamapper /PCPIPCH@WEO/OEMDC. - Report Euronews, (2018), available at: www.euronews.com. - Rose, Richard, and William James Millar Mackenzie, (1991), “Comparing Forms of Comparative Analysis”, Political Studies, Vol. 3, No. 39. - “Social Players- top Active Social Network Platforms in Saudi Arabia”, (2018), Information website: https://www.globalmediainsight .com/ blog/saudi-arabia-social-media-statistics. - Smartphone Users, (2018), available at: www.statista.com/statistics /494616/smartphone-users-in-saudi-arabia.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21,174 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,480 |
||