دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات60
تعداد شماره‌ها2,197
تعداد مقالات17,830
تعداد مشاهده مقاله54,810,406
تعداد دریافت فایل اصل مقاله28,678,763
ردایی, مهجبین, صالحی, اسماعیل, فریادی, شهرزاد, مثنوی, محمدرضا, زبردست, لعبت. (1400). نقش دالان‌های جریان باد در ارتقاء تاب‌آوری در شهرهای کهن کویری (مطالعه موردی: شهر یزد). سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(15), 1-52. doi: 10.22054/qjik.2021.57919.1247
مهجبین ردایی; اسماعیل صالحی; شهرزاد فریادی; محمدرضا مثنوی; لعبت زبردست. "نقش دالان‌های جریان باد در ارتقاء تاب‌آوری در شهرهای کهن کویری (مطالعه موردی: شهر یزد)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 8, 15, 1400, 1-52. doi: 10.22054/qjik.2021.57919.1247
ردایی, مهجبین, صالحی, اسماعیل, فریادی, شهرزاد, مثنوی, محمدرضا, زبردست, لعبت. (1400). 'نقش دالان‌های جریان باد در ارتقاء تاب‌آوری در شهرهای کهن کویری (مطالعه موردی: شهر یزد)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(15), pp. 1-52. doi: 10.22054/qjik.2021.57919.1247
ردایی, مهجبین, صالحی, اسماعیل, فریادی, شهرزاد, مثنوی, محمدرضا, زبردست, لعبت. نقش دالان‌های جریان باد در ارتقاء تاب‌آوری در شهرهای کهن کویری (مطالعه موردی: شهر یزد). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 8(15): 1-52. doi: 10.22054/qjik.2021.57919.1247

نقش دالان‌های جریان باد در ارتقاء تاب‌آوری در شهرهای کهن کویری (مطالعه موردی: شهر یزد)

دو فصلنامه دانش های بومی ایران
مقاله 1، دوره 8، شماره 15، شهریور 1400، صفحه 1-52    اصل مقاله (1.19 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2021.57919.1247
نویسندگان
مهجبین ردایی1؛ اسماعیل صالحی* 2؛ شهرزاد فریادی2؛ محمدرضا مثنوی2؛ لعبت زبردست2
1دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی - دانشگاه تهران
2دانشکده محیط‌ زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران
چکیده
غفلت از شاخص‌های بنیادین اکولوژیک شهری منجر کاهش تاب‌آوری در برابر تغییر شرایط محیطی می‌شود. سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیک کهن نتایج چندین هزاره مداخلات درسیمای سرزمین و ذخیره‌گاهی ارزشمند از تجربیات موفق و ناموفق است که می‌تواند به عنوان محرک یا بازدارنده تصمیمات در فرایندهای برنامه‌ریزی آتی عمل نماید. هدف مطالعه حاضر استنتاج اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک حاکم بردالان‌های جریان باد و ارائه راهبردهای ساختاری-عملکردی در شبکه‎های اکولوژیک شهرهای کهن کویری (شهر یزد به عنوان مورد مطالعاتی) به منظور ارتقاء تاب‌آوری است. روش تحقیـق بـر مبنـای تحلیـل محتـوای ادبیـات موضوع، به بازبینی اهمیت دالان‌های اکولوژیک در ارتقاء تاب‌آوری شهری، استنتاج اصول عقلانیت اکولوژیک می‌پردازد و سـپس با تحلیـلی اکتشـافی، اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک حاکم بر شبکه‌های دالانی جریان باد در شهر یزد، در سه مقیاس کلان (شهری-فراشهری)، میانی (محله‌ای) و خرد (بناهای ساختمانی) بازشناسی می‌شود. نتایج مطالعه حاکی از آن است که الگوهای ساختاری-عملکردی، موقعیت قرارگیری و جهت گیری، تناسبات و نظم هندسی، اتصالات و ارتباطات، جنس و رنگ مصالح، تنوع ساختاری-عملکردی و ترکیب ساختاری-عملکردی در دالان‌های جریان باد و راهبردهای بازآفرینی ساختاری-عملکردی مبتنی بر عقلانیت اکولوژیک در شبکه‌های دسترسی و دالان‌های شهری از اهمیت قابل توجهی در ایجاد شبکه‌های اکولوژیک و ارتقاء تاب‌آوری برخوردار است.
کلیدواژه‌ها
دالان‌های اکولوژیک؛ اکولوژی شهری؛ تاب‌آوری؛ شهر کویری؛ عقلانیت اکولوژیک
مراجع
  • امیدوار، کمال. (1385)، بررسی و تحلیل همدیدی توفان‌های ماسه در دشت یزد-اردکان، طرح پژوهشی دانشگاه یزد: 126-131.
  • بنتلی، یان. (1382)، محیط‌های پاسخده، ترجمه:مصطفی بهزاد فر، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
  • توسلی، محمود. (1381)، ساخت شهر و معماری در اقلیم گرم و خشک ایران، انتشارات: پیام، پیوند نو.
  • دولت یاری، عباس. (1392)، «تأثیر باد در فرهنگ مردم سیستان»، فصلنامه فرهنگ مردم ایران، شماره 32: 129-143.
  • جناب، فیروز وگاندمر، ژ.گیو. ای. (1373)، تأثیر باد در شکل‌گیری فضاهای شهری، انتشارات صاحب اثر.
  • ردایی، مهجبین؛ صالحی، اسماعیل؛ فریادی، شهرزاد؛ مثنوی، محمدرضا و زبردست، لعبت. (1399)، «بازشناسی اصول عقلانیت اکولوژیک در سازه‌های آبی کهن شهرهای کویری (مطالعه موردی: قنات وقف‌آباد یزد)»، فصلنامه دانش‌های بومی ایران، دوره 7، شماره 13: 165-208.
  • رنجبر، احسان؛ پور جعفر، محمدرضا و خلیجی، کیوان. (1389)، «خلاقیت‌های طراحی اقلیمی متناسب با جریان باد در بافت قدیم بوشهر»، مجله باغ نظر، سال هفتم، شماره 13: 17-34.
  • زیاری، کرامت اله ؛ اسدی، صالح ؛ ربانی، طاها و مولایی قلیچی، محمد. (1392)، «ارزیابی ساختار فضایی و تدوین راهبردهای توسعه شهری شهر جدید پردیس»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 45، شماره 4: 1-28.
  • زینالی، بتول ؛ کرمی، فیروزه ؛ خالدی، شهریار و اصغری، صیاد. (1396)، «اثر تراکم بافت بر سرعت جریان باد در محله الهیه شهر تهران»، فصلنامه فضای شهری، سال هفدهم، شماره 59: 187-203.
  • سلیقه، محمد. (1382)، «توجه به باد در ساخت کالبد فیزیکی شهر زابل، زاهدان»، مجله جغرافیا و توسعه، انتشارات دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال اول، شماره 2: 109-121.
  • شماعی، علی. (1389)، «نقش الگوهای شهرسازی سنتی در شهرسازی مدرن شهر یزد»، فصلنامه شهر ایرانی- اسلامی، شماره اول: 93-105.
  • عزیزی، محمدمهدی و آراسته، مجتبی. (1390)، «تبیین پراکنده رویی شهری بر اساس شاخص تراکم ساختمانی مطالعه موردی شهر یزد»، مجله هویت شهر، شماره 8: 5-16.
  • فرهادی، مرتضی. (1378)، موزه‌های بازیافته، کرمان: انتشارات مرکز کرمان‌شناسی.
  • قبادیان، عطاءالله. (1377)، سیمای طبیعی استان یزد در ارتباط با مسائل کویری، اهواز: انتشارات دانشگاه جندی‌شاپور.
  • قبادیان، وحید. (1382)، بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

- قرایی، فریبا ؛ مثنوی، محمدرضا و حاجی بنده، مونا. (1396)، «بسط شاخص‌های کلیدی سنجش تاب‌آوری مکانی-فضایی شهری؛ مرور فشرده ادبیات نظری»، باغ نظر، شماره 75: 19-32.

  • کسمایی، مرتضی. (1384)، پهنه‌بندی اقلیمی و راهنمای طراحی اقلیمی، اقلیم گرم و خشک ( استان سمنان)، انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مرکز.
 

  • Ahren, J. (2012). "Urban landscape sustainability and resilience: The promise and challenges of integrating ecology with urban planning and design". Landscape Ecology. 28(6), 3-12.
  • Ahern, J. (2011). "From fail-safe to safe-to-fail: sustainability and resilience in the new urban world". Urban Plan. 100 (4), 341–343.
  • Alberti, M. and Marzluff, J. M. (2004). "Ecological resilience in urban ecosystems: Linking urban patterns to human and ecological function". Urban Ecosystems, 7(3), 241–265.
  • Aldeberky, A. (2005). Environmental adaptation of urban design for desert settlements in Upper Egypt. Ph.d. thesis, faculty of engineering, ain-Shams university, 82-117.
  • Bennett, G., and Wit, P. (2001). The development and application of ecological networks: a review of proposals, plans and programmes: AIDEnvironment.
  • Boustani, F. (2009). "Sustainable water utilization in arid region of Iran by Qanats". Int J Human Soc Sci, 4, 505-8.
  • Chao Yuan Chao. R. (2014)."A Study of Air Path and Its Application in Urban Planning". Urban Planning Forum, 216(3), 52-59.
  • Che, Y., Liu, M., She, Q. and Xiang, W. (2014). "Building urban and regional resilience to protect the SHYRDUA region from impacts of sea-level rise: a nature inspired approach". In Presentation at the 1st international symposium on ecological wisdom for urban sustainability. Chongqing, China, (pp. 17-19).
  • Chu, Y., Hsu, M. and Hsieh, C. (2017). "An Example of Ecological Wisdom in Historical Settlement: The Wind Environment of Huazhai Village in Taiwan". Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 16(3), 463-470.
  • Coirier, W. J. and Kim, S. (2006). Summary of CFD-urban results in support of the madison square garden and urban dispersion program field tests. CFD research corporation, alabama.
  • Colding, J. (2007). "Ecological land-use complementation’for building resilience in urban ecosystems". Landscape and Urban Planning, 81(1-2), 46-55.
  • Cook, E. A., and Van Lier, H. N. (1994). "Landscape planning and ecological networks". Developments in Landscape Management & Urban Planning, 6F.
  • Cranz, G., and Boland, M. (2004). "Defining the sustainable park: a fifth model for urban parks". Landscape journal, 23(2), 102-120.
  • Downes, B.J., Barnett, J., Glaister, A., Ellemor, H. and Miller, F. (2013). "How do we know about resilience? An analysis of empirical research on resilience, and implications for interdisciplinary praxis". Res. Lett. 8, 014041.
  • Erell, E., Pearlmutter, D. and Williamson, T.J. (2012). Urban microclimate: designing the spaces between buildings. Earthscan.
  • Ettouney, M. (2008). Building Integration Solutions. US: AEI (Architectural Enginering Institute).
  • McPhearson, T., Hamstead, Z. A. and Kremer, P. (2014). "Urban ecosystem services for resilience planning and management in New York City". Ambio, 43 (4), 502–515.
  • Fabós, J. G. (2004). "Greenway planning in the United States: its origins and recent case studies". Landscape and Urban Planning, 68(2-3), 321-342.
  • Faghih, A. K. and Bahadori, M. N. (2009). "Experimental Investigation of Air Flow Over Domed Roofs". Iranian Journal of Science & Technology, Transaction B, Engineering, 33(B3), 207-216.
  • Feliciotti, A. Romice, O. and Porta, S. (2016). "Design for change: five proxies for resilience in the urban form". OpenHouse International, 41(4), 23-30.
  • Folke, C., Carpenter, S. R., Walker, B., Scheffer, M., Chapin, T. and Rockström, J. (2010). "Resilience Thinking: Integrating Resilience, Adaptability and Transformability". Ecology and Society, 15(4).
  • Folke, C. (2016). "Oxford Research Encyclopedia of Environmental Science". In Hämtat från environmental science. oxfordre.com.
  • Forman, R. T., Sperling, D., Bissonette, J. A., Clevenger, A. P., Cutshall, C. D., Dale, V. H.,... Heanue, K. (2003). Road ecology: science and solutions: Island press.
  • Gao, Y., Yao, R., Li, B., Turkbeyler, E., Luo, Q. and Short, A. (2012). "Field studies on the environments". Renewable Energy, 46, 148-154.
  • - Gao, Y., Zhao, J. (2018). "Environmental approach to the path of urban ventilation path planning in china from the perspective of climate change and Multi-Dimensional control". Ekoloji, 27(106), 1235-1245.
  • Givoni, B. (1998). Climate considerations in building and urban design. New York.: Van Nostrand Reinhold.
  • Godschalk, D. (2003). "Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities". Natural Hazard. ASCE, 4(3), 136-143.
  • Grafakos, S. Gianoli, A. and Tsatsou, A. (2016). "Towards the Development of an Integrated Sustainability and Resilience Benefits Assessment Framework of Urban Green Growth Interventions". Sustainability, 8(5), 461.
  • Gunderson, Lance., Kinzig, Ann., Quinlan, Allyson. and Walker, Brian. (2010). "Resilience Alliance. Assessing resilience in social-ecological systems:Workbook for practitioners". Version 2.0.
  • Jim, C. Y., and Chen. S. S. (2003). "Comprehensive greenspace planning based on landscape ecology principles in compact Nanjing city, China". Landscape and Urban Planning, 65(3), 95-116.
  • Johnson, B. and Hill, K. (2002). Ecology and Design: Frameworks for Learning, Island
  • Johansson, E. (2006). "Influence of urban geometry on outdoor thermal comfort in a hot dry climate: a study in Fez, Morocco". Build Environ, 41,1326-38.
  • Jongman, R. H., and Pungetti, G. (2004). "Introduction: ecological networks and greenways". In Ecological networks and greenways; concept, desing, implementation (pp. 1-6): Cambridge University Press.
  • Kurosaki, Y. and Mikami, M. (2003). "Recent frequent dust events and their relation to surface wind in East Asia". Geophysical Research Letters, 30(14), n/a-n/a. doi:10.1029/2003GL017261.
  • Laconte, P. (2014). "Ecological Wisdom and Saving of Resources: Land for Urban, Agricultural and Forestry Use, Water and Energy: The Case of the Louvain New University Town, Belgium". In Presentation at the Ecological Wisdom for Urban Sustainability Symposium: Doing Real and Permanent Good in Landscape and Urban Planning, International Society of Ecological Wisdom, Shanghai, October 17–18.
  • Lakcevic, V.K. and Darbinian, D. (1978). "Issues of methodology for assessing the dustiness of the home and control//Collection" of papers of Republican conference on problems of design and construction in the IVth climatic area with dust storms and adverse engineering-geological conditions in cities and settlements of the Kazakh SSR. S. 13—16 (in Russian).
  • Levin, A. and Lubchenco, J. (2008). "Resilience, robustness, and marine cosystem-based management". BioScience, 58, 27–32.
  • Lieberknecht, K. (2019). "Building and innovating upon McHarg’s ecological survey: the Texas case". Socio-Ecological Practice Research, 1(3), 283-296.
  • Martens, P., and Raza, M. (2010). "Is globalisation sustainable? ". Sustainability, 2(1), 280-293.
  • Maruani, T., and Amit-Cohen, (2007). "Open space planning models: A review of approaches and methods". Landscape and Urban Planning, 81(1-2), 1-13.
  • Battle McCarthy (1999) Wind Towers: Detail in Building. West Sussex, UK: Academy Edition, John Wiley & Sons
  • Battle McCarthy (1999) Wind Towers: Detail in Building. West Sussex, UK: Academy Edition,
  • John Wiley & Sons
  • McCarthy, B. (1999). Consulting engineers. Wind towers: detail in building. In: London: Academy Press.
  • McPhearson, T., Pickett, S. T., Grimm, N. B., Niemelä, J., Alberti, M., Elmqvist, T.,... Qureshi, S. (2016). "Advancing urban ecology toward a science of cities". BioScience, 66(3), 198-212.
  • Meerow, S., Newell, J. and Stults, M. (2016). "Defining urban resilience: A review". Landscape and Urban Planning, (147), 38-49.
  • Middel, A., Häb, K., Brazel, A. J., Martin, C. A., and Guhathakurta, S. (2014). "Impact of urban form and design on mid-afternoon microclimate in Phoenix Local Climate Zones". Landscape and Urban Planning, 122, 16-28.
  • Naghizadeh, M. (1997). "The features of Islamic City in Islamic Texts". Journal of Fine Arts, (4,5).
  • Norris, F. H., Stevens, S. P., Pfefferbaum, B., Wyche, K. F. and Pfefferbaum, R. L. (2008). "Community resilience as a metaphor, theory, set of capacities, and strategy for disaster readiness". American Journal of Community Psychology, 41(1–2), 127–150.
  • Patten, D. (2014). "Ecological Wisdom: Are There Lessons from Management of Modified Watersheds and Rivers in Western North America?" Conference paper SI-EW-56, presented at the Ecological Wisdom for Urban Sustainability Symposium: Doing Real and Permanent Good in Landscape and Urban Planning, International Society of Ecological Wisdom, Shanghai, October 17–18.
  • Peng, J., Zhao, H., and Liu, Y. (2017). "Urban ecological corridors construction: A review". Acta Ecologica Sinica, 37(1), 23-30.
  • Rajagopalan, P., Chuan Lim, K. and Jamei, E. (2014). "Urban heat island and wind flow characteristics of a tropical city". Solar Energy, 107, 159-170.
  • Russo, S. J., Murrough, J. W., Han, M. H., Charney, D. S., and Nestler, E. J. (2012). "Neurobiology of resilience". Neurosci, 15, 1475–1484
  • Rutter, M. (2012). "Annual research review: resilience: clinical implications". Journal Child Psychol. Psychiatry. doi: 10.1111/j.1469- 7610.2012.02615.x. [Epub ahead of print].
  • Schouten, M. A., Van der Heide, C. M., Heijman, W. J., & Opdam, P. F. (2012). "A resilience-based policy evaluation framework: Application to European rural development policies". Ecological Economics, 81, 165-175.
  • Sharifi, A. and Yamagata, Y. (2016). "Urban resilience assessment: multiple dimensions, criteria, and indicators". In Urban Resilience (pp. 259-276): Springer.
  • Soflaei, F., Shokouhian, M., and Zhu, W. (2017). "Socio-environmental sustainability in traditional courtyard houses of Iran and China". Renewable and Sustainable Energy Reviews, 69, 1147-1169
  • Song, Y. and Li. C. (2014). "Ecological Wisdom in Disaster Resilience: Evaluating the Restoration Process of Wenchuan Earthquake". Conference paper SI-EW-42, presented at the Ecological Wisdom for Urban Sustainability Symposium: Doing Real Permanent Good in Landscape and Urban Planning, International Society of Ecological Wisdom. Springer.
  • Southwick, S. M. and Charney, D. S. (2012). "The science of resilience: implications for the prevention and treatment of depression". Science, 338, 79–82.
  • Stewart, D. and Oke, T. R. (2012). "Local climate zones for urban temperature studies". Bulletin of the American Meteorological Society, 93(12), 1879-1900.
  • Tse, K., Wang, D. and Zhou, Y. (2013). "Wind pressure characteristics for a double tower high-rise structure in a group of buildings". Wind and structures, 16(5), 491-515.
  • TPL (The Trust for Public Land). (2006). The excellent city park system. San Francisco, CA, USA.
  • Turner, M. G. (1989). "Landscape Ecology: the effect of pattern on process", Annual Review of Ecology and Systematic, 20, 171-197.
  • Turner, T. (2006). "Greenway planning in Britain: recent work and future plans". Landsc Urban Plan, 76:240–251.
doi:10.1016/j.landurbplan.2004.09.035

  • Tyler, S. and Moench, M. (2012). "A framework for urban climate resilience". Climate and Development, 4(4), 311-326.
doi:Doi 10.1080/17565529.2012.745389.

  • Wang, S., Wang, J., Zhou, Z. and Shang, K. (2005). "Regional characteristics of three kinds of dust storm events in China". Atmospheric Environment, 39(3), 509-520.
  • Wikström, A. (2013). The Challenge of Change: Planning for social urban resilience.: An analysis of contemporary planning aims and practices. In.
  • Woolley, H. (2004).Urban Open Spaces. Taylor & Francis: Oxford, UK.
  • Xaing, W. (2014). "Doing Real and Permanent Good in Landscape and Urban Planning: Ecological Wisdom for Urban Sustainability". Landscape and Urban Planning, 121: 65–69.
  • Xiang, W. (2019). "Ecophronesis: The ecological practical wisdom for and from ecological practice". In B. Yang & R. F. Young (Eds.), Ecological Wisdom: theory and practice (pp. 13-32). Singapore, Springer.
  • Yin, J. and Zhan, Q. (2016). "The Relationship between Ventilation and Urban Morphology Based on the Method of Morphology–Taking Wuhan as an Example". Environmental Protection, 44(22).
  • Young, R. (2016). "Modernity, Postmodernity, and Ecological Wisdom: Towards A New Framework for Landscape and Urban Planning". Journal of Landscape and Urban Planning, 155, 91–99.
  • Young, R. F., and Lieberknecht, K. (2019). "From smart cities to wise cities: ecological wisdom as a basis for sustainable urban development". Journal of Environmental Planning and Management, 62(10), 1675-1692.
  • Salat, S. and Bourdic, L. (2012). Systemic resilience of complex urban systems. TeMATrimestrale del Laboratorio Territorio Mobilità e Ambiente-TeMALab. 5(2).
  • Stead, D. and Marshall, S. (2001). "The relationships between urban form and travel patterns. An international review and evaluation". European Journal of Transport and Infrastructure Research, 1(2), 113–141.
  • Suarez, M., Baggethun, E. G., Benayas, J., and Tilbury, U. (2016). "Towards an Urban Resilience Index: A Case Study in 50 Spanish Cities". Sustainability. 8, 774. doi: 10.3390/su8080774. From www.mdpi.com/journal/sustainability.
  • Zheng, S., Han, B., Wang, D., Ouyang, Z. and others. (2018). "Ecological Wisdom and Inspiration Underlying the Planning and Construction of Ancient Human Settlements: Case Study of Hongcun UNESCO World Heritage Site in China". Sustainability, 10(5),1–19.
 

 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,030
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 811


login