| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,660 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,835,581 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,346,338 |
تنظیم قیمت آب مبتنی بر عملکرد شرکت‌های آب و فاضلاب ایران | ||
| پژوهشنامه اقتصادی | ||
| دوره 20، شماره 79، دی 1399، صفحه 185-224 اصل مقاله (1.41 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/joer.2020.49977.837 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا ابراهیمی نورعلی* 1؛ کریم امامی2؛ تیمور محمدی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران16 | ||
| 2استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تنظیم قیمت صنایع ارائه‌دهنده خدمات عمومی نظیر آب شرب به دلیل موارد شکست بازار فارغ از نوع مالکیت، امری ضروری به نظر می‌رسد. براساس ادبیات نظری و تجربی موجود، جدیدترین دستاورد پژوهشگران در حوزه تنظیم‌گری صنایع بیان شده، تنظیم‌گری مبتنی بر عملکرد به طور عام و تنظیم قیمت مبتنی بر عملکرد به طور خاص بوده است. تنظیم قیمت آب شرب شهری استان‌های کشور مبتنی بر عملکرد شرکت‌های آب و فاضلاب مربوطه ضمن ایجاد انگیزه در شرکت‌های آب و فاضلاب شهری به منظور بهبود کارایی و بهره‌وری، زمینه کاهش قیمت آب برای مصرف‌کنندگان در نتیجه رقابت را نیز فراهم خواهد آورد. در این مقاله ابتدا در چارچوب تحلیل مرزی تصادفی، میزان عملکرد شرکت‌های آب و فاضلاب از نظر کارایی و بهره‌وری اندازه‌گیری شده و در مرحله بعد با استفاده از نتایج به‌دست آمده از عملکرد شرکت‌های اشاره شده در قالب یک مدل تنظیم قیمت مبتنی بر عملکرد و داده‌های تابلویی 35 شرکت آب و فاضلاب استانی در ایران طی سال‌های 1391 تا 1396 برای آب شرب این شرکت‌ها، سقف قیمت فروش آب پیشنهاد شده است. نتایج این پژوهش، بیشترین و کمترین سقف قیمت (متوسط سالیانه) را به ترتیب برای شرکت آب و فاضلاب استان گیلان معادل 28- درصد و شرکت آب و فاضلاب شهر هرمزگان معادل 2- درصد پیشنهاد می‌دهد. این در حالی است که شرکت‌های آب و فاضلاب استان هرمزگان و گیلان به ترتیب دارای بیشترین (11 درصد) و کمترین (12- درصد) متوسط تغییر در بهره‌وری کل عوامل تولید هستند. همچنین نتایج حاکی از آن است که متوسط تغییر در کارایی فنی هزینه صنعت آب و فاضلاب تقریبا صفر و متوسط تغییر تکنولوژی صنعت آب و فاضلاب مثبت و برابر 11/0 است که بیشترین تاثیر در رشد بهره‌وری کل عوامل تولید صنعت آب و فاضلاب را داشته است. همچنین متوسط تغییر در کارایی مقیاس هزینه صنعت آب و فاضلاب منفی است که بیانگر نزولی بودن بازدهی نسبت به مقیاس صنعت آب و فاضلاب ایران است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شرکت‌های آب و فاضلاب استانی؛ تحلیل مرزی تصادفی؛ مدل تنظیم قیمت مبتنی بر عملکرد؛ فاکتور X؛ سقف قیمت فروش آب | ||
| مراجع | ||
|
امامی میبدی، علی. (1379). اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری. تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
پورعبادالهان کویچ، محسن. (1397) ارائه الگویی برای مقررات‌گذاری اقتصادی شرکت‌های توزیع برق ایران، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، 6 (15)، 225-191.
حیدری، کیومرث. (1385) مروری بر روش‌های مقررات‌گذاری در حوزه صنایع انحصاری و توصیه‌هائی برای سیاست‌گذاری. مجله وبگردی نیرو و انرژی (https://vista.ir/w/a/16/pkvs1).
زیبا، فاطمه. (1387). نظم بخشی و وضع مقررات اقتصادی و ارزیابی کارایی و بهره‌وری در شرکت‌های توزیع برق ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 34 (10)، 200-179.
کمالی انارکی، سارا. (1384). مقررات‌گذاری و نظم بخشی اقتصادی و اندازه‌گیری کارایی در شرکت‌های توزیع آب شهری ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد.دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی. دانشگاه الزهرا.
علیرضائی، محمدرضا و همکاران. (1386) ارائه راهکارهای منطقی بهبود عملکرد شعب بانک‌ها به کمک مدل‌های تعمیم‌یافته تحلیل پوششی داده‌ها، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی دانشگاه علامه طباطبائی، 27، 283-263.
مهرآرا، محسن و رامین عبدی. (1393) ارزیابی کارایی فنی صنعت بانکداری ایران و تعیین عوامل موثر بر آن (رهیافت مدل های مرزی تصادفی)، فصلنامه علوم اقتصادی، 8 (28). 105-83
Bauer, P.W. (1990), Decomposing TFP Growth in the Presence of Cost Inefficiency, No constant Returns to Scale, and Technological Progress, Journal of Productivity Analysis, 1, pp. 287-299.
Belotti F., Daidone S., Ilardi G., Atella V., 2013. "Stochastic frontier analysis using Stata" Stata Journal, 13(4), pp. 719-758.
Bernstein, J. I.; and Sappington, D. M. (2000). How to determine the X in RPI-X regulation: a user's guide. Telecommunications Policy, 24, 63-68.
Bos, Dieter. (2001). Pricing and Price Regulation: An Economic Theory for Public Enterprises and Public Utilities, Advansed Textbooks in Economics, North-Holland.
Crew, M. A. and P. R. Kleindorfer (1995), Price Caps and Revenue Caps: Incentives and Disinsentives for Efficiency, Proceedings: Eighth Annual Advanced Seminar on Public Utility Regulation (Western Conference), San Diego, CA, July.
De Witte, K., Marques, R., 2010. Designing incentives in local public utilities, an international comparison of the drinking water sector. Central European Journal of Operation Research 18 (2), 189-220.
Filippini, M., Hrovatin, N., Zoric, J. (2008), Cost efficiency and Economies of Scale of Slovenian Water Distribution Utilities: An Application of Stochastic Frontier Methods, Journal of Productivity Analysis, 29(2), pp. 169-182.
Filippini, M., Hrovatin, N., Zoric, J. (2010), Productivity growth and price regulation of Slovenian water distribution utilitie", Journal of Economics and Business, 28(1), pp. 89-112.
Garcia, S., Thomas, A. (2001) "The Structure of Municipal Water Supply Costs: Application to a Panel of French Local Communities", Journal of Productivity Analysis, 16, pp. 5-29.
Greene, W.H. (2005a), Reconsidering heterogeneity in panel data estimators of the stochastic frontier model, Journal of Econometrics, 126, pp. 269-303.
Greene, W.H. (2005b), Fixed and Random Effects in Stochastic Frontier Models, Journal of Productivity Analysis, 23(1), pp. 7-32.
Harris J., Tate D., Renzetti S. (2002). Economic principles and concepts as applied to municipal water utilities. Final report. GeoEconomics Associates Incorporated. http://www.ontla.on.ca/library/repository/ mon/5000/10311443.pdf
Joskow, P.L. (2007), “Regulation of Natural Monopolies”, in Handbook of Law and Economics.
Khetrapal, P., T. Thakur and A. Gupta, 2017. X-factor evaluation under RPI-X regulation for Indian electricity distribution utilities. J. Eng. Sci. Technol., 12: 1900-1914.
Kumbhakar, S. C., Lovell, C.A.K. (2000) Stochastic Frontier Analysis, Cambridge: Cambridge University Press.
Marques, R., 2010. Regulation of Water and Wastewater Services: an International Comparison. IWA Publishing, London.
Maziotis, A., Saal, DS., Thanassoulis, E., (2016), Price-cap regulation in the English and Welsh water industry: A proposal for measuring productivity performance, Journal of Utilities Policy, 41, pp. 22-30.
Parmeter, Christopher F. & Kumbhakar, Subal C., 2014. Efficiency Analysis: A Primer on Recent Advances, Foundations and Trends(R) in Econometrics.
Vogelsang, I. (2002), Incentive Regulation and Competition in Public Utility Markets: A 20-year Perspective, Journal of Regulatory Economics, pp. 5-27.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 781 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 498 |
||