| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,178 |
| تعداد مقالات | 17,639 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,298,211 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,198,825 |
بررسی دیدگاه ساکنین محله‌های منطقه 8 تهران درباره تأثیر شیوع کووید 19 بر شاخص‌ها و عوامل محله‌های زیست‌پذیر | ||
| فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای | ||
| مقاله 1، دوره 5، شماره 13، شهریور 1399، صفحه 1-36 اصل مقاله (1.52 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/urdp.2021.59868.1307 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم قربان پور* 1؛ سعید صداقت نیا1؛ سید عبدالهادی دانشپور2 | ||
| 1دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| شیوع ویروس کووید 19، شهرها را با چالش‌های بسیاری مواجه کرده است که مهم‌ترین آن‌ها، به خطر انداختن پایداری و زیست‌پذیری محله‌های شهری است. اقدامات توصیه‌شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از شیوع این ویروس ازجمله فاصله‌گذاری فیزیکی و قرنطینه خانگی سبب ایجاد سازوکارهای جدیدی شده که زیست‌پذیری محله‌ها را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است. هدف اصلی پژوهش، بررسی تأثیر شیوع کووید 19 بر شاخص‌ها و عوامل زیست‌پذیری محله‌های شهری از دیدگاه ساکنین می‌باشد. این پژوهش ازلحاظ روش‌شناسی، کمی است. این پژوهش بر مبنای نظر ساکنین و با استفاده از ابزار پرسشنامه در محله‌های منطقه 8 تهران انجام گردیده و با روش تحلیل عاملی اکتشافی، ده عامل بنیادی به ترتیب تبیین‌کنندگی موضوع، شامل سلامت و شادابی، تفریحات و سرگرمی، سکونت، حمل‌ونقل، بهداشت محیط، امنیت، اقتصاد و اشتغال، وضعیت فرهنگی، آموزش و هویت شناسایی‌شده است. از دیدگاه ساکنین، شیوع کووید 19 بیشترین تأثیر را بر عامل سلامت و شادابی با درصد تبیین‌کنندگی 34/8 داشته است. در بین محله‌های منطقه 8، محله مدائن در شرایط شیوع کووید 19، از دیدگاه ساکنین نیازهای زیست‌پذیری افراد را بهتر برآورده کرده است. این رتبه‌بندی به تفکیک عوامل در محله‌های منطقه 8 انجام‌شده که بیانگر اولویت مداخله در شاخص‌ها برای ارتقاء زیست‌پذیری محله‌ها بر اساس دیدگاه ساکنین است. درنهایت، بر مبنای اولویت هر یک از عوامل و مطابق با نظر ساکنین، پیشنهادهایی برای ارتقاء زیست‌پذیری محله‌ها در دوران شیوع کووید 19 ارائه شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زیست‌پذیری؛ کووید 19؛ محله‌های شهری؛ تحلیل عاملی؛ تهران | ||
| مراجع | ||
|
ادیبی سعدی نژاد، فاطمه. (1399)، «تحلیلی بر زیست‌پذیری شهری با تأکید بر بعد کالبدی-زیرساختی مطالعه موردی منطقه 17 تهران»، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال دهم، شماره 2: 454-443.
ایراندوست، کیومرث؛ عیسی لو، علی‌اصغر و شاهمرادی، بهزاد. (1392)، «شاخص زیست‌پذیری در محیط‌های شهری (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر مقدس قم)»، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، سال چهارم، شماره 13: 118-101.
آروین، محمود؛ فرهادی خواه، حسین؛ پوراحمد، احمد و منیری، الیاس. (1397)، «ارزیابی شاخص‌های زیست‌پذیری شهری بر اساس ادراک ساکنان (نمونه موردی: شهر اهواز)»، فصلنامه دانش شهرسازی، سال دوم، شماره 2: 17-1.
برزگر، صادق؛ حیدری، تقی و انبارلو، علیرضا. (1398)، «تحلیل سکونتگاه‌های غیررسمی با رویکرد زیست‌پذیری (موردمطالعه: محلات غیررسمی شهر زنجان)»، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال نهم، شماره 33: 152-137.
بندرآباد، علیرضا. (1390)، شهر زیست‌پذیر از مبانی تا معانی، تهران: انتشارات آذرخش، چاپ اول.
پریزادی، طاهر و بیگدلی، لیلا. (1395)، «سنجش زیست‌پذیری محلات منطقه 17 شهرداری تهران»، فصلنامه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال سوم، شماره 1: 90-65.
جعفری، فیروز؛ محمدی ترکمانی، حجت و رسول زاده، زهرا. (1397)، «تحلیلی بر عوامل تاثیرگذار در زیست پذیری شهری مطالعه موردی: منطقه 8 شهر تبریز»، فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، سال سوم، شماره 6: 143-113.
حاتمی نژاد، حسین؛ مدانلو جویباری، مسعود و اخوان حیدری، کورش. (1398)، «تحلیل فضایی زیست‌پذیری کالبدی کلانشهر اهواز»، فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، سال چهارم، شماره 1: 23-11.
حاتمی‌نژاد، حسین؛ رضوانی، محمدرضا و خسروی کردستانی، فریبا. (1392)، «سنجش میزان زیست‌پذیری منطقه‌ی دو شهر سنندج»، فصلنامه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال اول، شماره 4: 37-23.
حیدری، محمدتقی؛ شماعی، علی؛ ساسان‌پور، فرزانه؛ سلیمانی، محمد و احدنژاد روشتی، محسن. (1396)، «تحلیل عوامل مؤثر بر زیست‌پذیری بافت‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان)»، فصلنامه فضای جغرافیایی، سال هفدهم، شماره 57: 25-1.
زیاری، کرامت اله؛ حاتمی، احمد؛ مصباحی، سحر و عاشوری، حسن. (1398)، «ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های زیست‌پذیری شهرهای کوچک در راستای توسعه پایدار (نمونه موردی: بندر دیلم)»، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال نهم، شماره 4: 586-569.
ساسان پور، فرزانه؛ تولایی، سیمین و جعفری اسدآبادی، حمزه. (1393)، «قابلیت زیست‌پذیری شهرها در راستای توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: کلانشهر تهران)»، فصلنامه جغرافیا، سال دوازدهم، شماره 42: 157-129.
ساسان پور، فرزانه؛ تولایی، سیمین و جعفری اسدآبادی، حمزه. (1394)، «سنجش و ارزیابی زیست‌پذیری شهری در مناطق 22 گانه کلانشهر تهران»، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال پنجم، شماره 18: 42-27.
ساسان پور، فرزانه؛ علیزاده، سارا و اعرابی مقدم، حوریه. (1397)، «قابلیت سنجی زیست‌پذیری مناطق شهری ارومیه با مدل RALSPI»، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال هجدهم، شماره 48: 258-241.
سالاری مقدم، زهرا؛ زیاری، کرامت الله و حاتمی نژاد، حسین. (1398)، «سنجش و ارزیابی زیست‌پذیری محلات شهری مطالعه موردی: منطقه 15 کلانشهر تهران»، فصلنامه شهر پایدار، سال دوم، شماره 3: 58-41.
سلیمانی مهرنجانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ رفیعیان، مجتبی و زنگانه، احمد. (1395)، «زیست‌پذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص‌ها»، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، سال چهارم، شماره 1: 50-27.
عبداللهی، علی‌اصغر؛ کریمی، صادق و حسن‌زاده، مرتضی. (1399)، «تحلیل زیست‌پذیری مناطق درون‌شهری با استفاده از مدل‌های WASPAS و FUZZY ELECTRE (موردمطالعه: مناطق چهارگانه شهر کرمان)»، فصلنامه علوم جغرافیایی، سال شانزدهم، شماره 33: 55-42.
علی‌اکبری، اسماعیل؛ مرصوصی، نفیسه و اکبری، مجید. (1399)، «آسیب‌شناسی فراروش پژوهش‌های زیست‌پذیری در مقیاس کلان‌شهرهای ایران»، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه ای، سال دهم، شماره 35: 105-85.
علی‌اکبری، اسماعیل و اکبری، مجید. (1396)، «مدل‌سازی ساختاری-تفسیری عوامل مؤثر بر زیست‌پذیری کلانشهر تهران»، فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا، سال بیست و یکم، شماره 1: 1-31.
عیسی لو، علی‌اصغر؛ بیات، مصطفی و بهرامی، عبدالعلی. (1393)، «انگاره زیست‌پذیری رهیافتی نوین جهت ارتقای کیفیت زندگی در جوامع روستایی (مطالعه موردی: شهرستان قم، بخش کهک)»، فصلنامه مسکن و محیط روستا، سال سی و سوم، شماره 146: 120-107.
غفاریان بهرمان، محمد؛ پریزادی، طاهر؛ شماعی، علی؛ خطیبی زاده، محمدرضا و شهسوار، امین. (1395)، «تحلیل فضایی زیست‌پذیری محلات شهری مورد مطالعه: منطقه 18 تهران»، دوفصلنامه پژوهش‌های محیط‌زیست، سال هفتم، شماره 14: 45-58.
کوآن، رابرت. (1389)، فرهنگ شهرسازی، ترجمه: یلدا بلارک، تهران: نشر پرهام نقش، چاپ اول.
موسوی نور، سیدعلی؛ وارثی، حمیدرضا و محمدی، جمال. (1396)، «ارائه الگوی ترکیبی زیست‌پذیری کلان شهر تهران بر اساس شاخص‌های زیرساختی»، فصلنامه جغرافیا، سال پانزدهم، شماره 53: 204-181.
وحیدی‌فر، پریوش؛ رضوانی، علی‌اصغر و نوری کرمانی، علی. (1399)، «تحلیل شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر دست‌یابی به شهر زیست‌پذیر در بافت‌های فرسوده و غیرفرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه 10 تهران)»، فصلنامه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، سال هفتم، شماره 24: 55-33.
References
AlWaer, Husam, Speedie, Joshua, and Cooper, Ian. (2021). "Unhealthy Neighbourhood “Syndrome”: A Useful Label for Analysing and Providing Advice on Urban Design Decision-Making?" Sustainability, 13(11), 1-30, 6232.
Amin, Siddiqa, Islam, Hafiza Saba, Haseeb, Attiya, and Saleemi, Atia. (2020). "Residents’ Perception of Livability: a Case Study of Quaid_E_Azam Town (Township), Lahore, Pakistan." Planning Malaysia, 18(13), 273-288.
Badland, Hannah, and Pearce, Jamie. (2019). "Liveable for whom? Prospects of urban liveability to address health inequities." Social Science & Medicine, 232, 94-105.
Chen, Yiyi, Jones, Colin, and Dunse, Neil. (2021). "Coronavirus disease 2019 (COVID-19) and psychological distress in China: Does neighbourhood matter?" Science of The Total Environment, 759, 1-9, 144203.
Clements-Croome, Derek, Marson, Matthew, Yang, Tong and Airaksinen, Miimu. (2017). "Planning and design scenarios for liveable cities." In Encyclopedia of sustainable technologies (pp. 81-97). Elsevier.
De Capua, Alberto. Errante, Lidia, Palco, Valentina. (2020). "Co-existing with COVID-19. Design for Resistance." Urban Studies and Public Administration, 3(2), 69-86.
Dunstan, Katie. (2007). "Creating an Indicator of Liveability: The Neighbourhood Liveability Assessment Survey (NLAS)." Paper prepared for European Urban Research Association (EURA) conference, 12-14 September, Glasgow, Scotland.
Dzhambov, Angel M, Lercher, Peter, Browning, Matthew HEM, Stoyanov, Drozdstoy, Petrova, Nadezhda, Novakov, Stoyan, and Dimitrova, Donka D. (2021). "Does greenery experienced indoors and outdoors provide an escape and support mental health during the COVID-19 quarantine?" Environmental Research, 196, 1-29, 110420.
Elmahdy, Nehal Mahmoud, Kamal, Rowaida Reda, and Nasreldin, Rania. (2021). "Contextualizing Urban Liveability indicators to create liveable Neighbourhoods". Journal of Engineering Research and Technology, 14(1), 56-68.
Foster, Sarah Hooper, Paula, Knuiman, Matthew. Bull, Fiona and Giles-corti, Billie. (2016). "Are liveable neighbourhoods safer neighbourhoods? Testing the rhetoric on new urbanism and safety from crime in Perth, Western Australia." Social Science & Medicine, 164, 150–157.
Gatti, Flora, and Procentese, Fortuna. (2021). "Local Community Experience as an Anchor Sustaining Reorientation Processes during COVID-19 Pandemic." Sustainability, 13(8), 1-19, 4385.
Honey-Rosés, Jordi, Anguelovski, Isabelle, Chireh, Vincent K, Daher, Carolyn, Konijnendijk van den Bosch, Cecil, Litt, Jill S, ... and Nieuwenhuijsen, Mark J. (2020). "The impact of COVID-19 on public space: an early review of the emerging questions–design, perceptions and inequities." Cities & Health, 1-17.
Hong, Sungjo, and Choi, Seok-Hwan. (2021). "The Urban Characteristics of High Economic Resilient Neighborhoods during the COVID-19 Pandemic: A Case of Suwon, South Korea." Sustainability, 13(9), 1-39, 4679.
Hooper, Paula, Foster, Sarah, Bull, Fiona, Knuiman, Matthew, Christian, Hayley, Timperio, Anna, ... and Giles-Corti, Billie. (2020). "Living liveable? RESIDE's evaluation of the “Liveable Neighborhoods” planning policy on the health supportive behaviors and wellbeing of residents in Perth, Western Australia." SSM-population health, 10, 100538.
Hooper, Paula, Knuiman, Matthew, Foster, Sarah, and Giles-Corti, Billie. (2015). "The building blocks of a ‘Liveable Neighbourhood’: Identifying the key performance indicators for walking of an operational planning policy in Perth, Western Australia." Health & place, 36, 173-183.
Howard, Matt C. (2016). "A Review of Exploratory Factor Analysis Decisions and Overview of Current Practices: What We Are Doing and How Can We Improve". International Journal of Human-Computer Interaction, 32(1), 51-62.
Jaroszewicz, Joanna, and Majewska, Anna. (2021). "Group Spatial Preferences of Residential Locations—Simplified Method Based on Crowdsourced Spatial Data and MCDA." Sustainability, 13(9), 1-24, 4690.
Kato, Haruka, and Matsushita, Daisuke. (2021). "Changes in Walkable Streets during the COVID-19 Pandemic in a Suburban City in the Osaka Metropolitan Area." Sustainability, 13(13), 1-20, 7442.
Khomenko, Sasha, Nieuwenhuijsen, Mark, Ambros, Albert, Wegener, Sandra, and Mueller, Natalie. (2020). "Is a liveable city a healthy city? Health impacts of urban and transport planning in Vienna, Austria." Environmental research, 183, 1-14, 109238
Knox, Paul L. (2010). Cities and design. Abingdon: Routledge.
Lak, Azadeh, Sharifi, Ayyoob, Badr, Siamak, Zali, Alireza, Maher, Ali, Mostafavi, Ehsan, & Khalili, Davood. (2021). "Spatio-temporal Patterns of the COVID-19 Pandemic, and Place-based Influential Factors at the Neighborhood scale in Tehran." Sustainable Cities and Society, 72, 1-11, 103034.
Larice, Michael Angelo. (2005). Great neighborhoods: The livability and morphology of high density neighborhoods in urban North America. University of California, Berkeley.
Mitra, Abhijit, Chaudhuri, T. Ray, Mitra, Ankita, Pramanick, Prosenjit, and Zaman, Sufia. (2020). "Impact of COVID-19 related shutdown on atmospheric carbon dioxide level in the city of Kolkata." Parana Journal of Science and Education, 6(3), 84-92.
Mohit, Mohammad Abdul, and Iyanda, Sule Abbas. (2016). "Liveability and low-income housing in Nigeria." Procedia-Social and Behavioral Sciences, 222, 863-871.
Mouratidis, Kostas. (2020). "Commute satisfaction, neighborhood satisfaction, and housing satisfaction as predictors of subjective well-being and indicators of urban livability." Travel Behaviour and Society, 21, 265-278.
Norouzian-Maleki, Saeid, Bell, Simon, Hosseini, Seyed-Bagher, and Faizi, Mohsen. (2015). "Developing and testing a framework for the assessment of neighbourhood liveability in two contrasting countries: Iran and Estonia." Ecological Indicators, 48, 263-271.
Norouzian-Maleki, Saeid, Bell, Simon, Hosseini, Seyed-Bagher, Faizi, Mohsen, and Saleh-Sedghpour, Bahram. (2018). "A comparison of neighbourhood liveability as perceived by two groups of residents: Tehran, Iran and Tartu, Estonia." Urban forestry & urban greening, 35, 8-20.
Oswald, Tassia K, Rumbold, Alice R, Kedzior, Sophie GE, Kohler, Mark, and Moore, Vivienne M. (2021). "Mental Health of Young Australians during the COVID-19 Pandemic: Exploring the Roles of Employment Precarity, Screen Time, and Contact with Nature." International journal of environmental research and public health, 18(11), 1-22.
Pandey, Rama U, Garg, Yogesh K. and Bharat, Alka. (2013). "Understanding qualitative conceptions of livability: An Indian perspective." International Journal of Research in Engineering and Technology, 2(12), 374-380.
Radcliff, Benjamin. (2001). "Politics, markets, and life satisfaction: The political economy of human happiness." American political science review, 95(4), 939-952.
Ransome, Yusuf, Ojikutu, Bisola O, Buchanan, Morgan, Johnston, Demerise, and Kawachi, Ichiro. (2021). "Neighborhood Social Cohesion and Inequalities in COVID-19 Diagnosis Rates by Area-Level Black/African American Racial Composition." Journal of Urban Health, 98(2), 222-232.
Sanders, Peter, Zuidgeest, Mark, and Geurs, Karst. (2015). "Liveable streets in Hanoi: a principal component analysis." Habitat International, 49, 547-558.
Sarkar, Ahana, and Bardhan, Ronita. (2020). "Socio-physical liveability through socio-spatiality in low-income resettlement archetypes-A case of slum rehabilitation housing in Mumbai, India." Cities, 105, 1-18, 102840.
Satu, Shammi Akter, and Chiu, Rebecca LH. (2019). "Livability in dense residential neighbourhoods of Dhaka." Housing Studies, 34(3), 538-559.
Sinha, Braj Raj Kumar, and Thakur, Priyanka. (2021). Migration: An Element of Smart Livable Cities. In AUC 2019 (pp. 279-289). Springer, Singapore.
Skalicky, Vanja, and Čerpes, Ilka. (2019). "Comprehensive assessment methodology for liveable residential environment." Cities, 94, 44-54.
Southworth, Michael. (2003)".Measuring the Livable City". Built Environment, 29(4), 343-354.
Tapsuwan, Sorada, Mathot, Claire, Walker, Iain, and Barnett, Guy. (2018). "Preferences for sustainable, liveable and resilient neighbourhoods and homes: A case of Canberra, Australia." Sustainable cities and society, 37, 133-145.
Toh, Chai Keong, and Webb, William. (2020). "The Smart City and Covid-19." IET Smart Cities, 2(2), 56-57.
Vuchic, Vukan. (2000). "Transportation for Livable Cities. New Jersey: Rutgers." Center for Urban Policy Research.
Yassin, Hend H. (2019). "Livable city: An approach to pedestrianization through tactical urbanism." Alexandria Engineering Journal, 58(1), 251-259.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 754 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 519 |
||