دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات61
تعداد شماره‌ها2,213
تعداد مقالات18,002
تعداد مشاهده مقاله55,456,776
تعداد دریافت فایل اصل مقاله28,951,744
اخوان مقدم, زهره. (1400). تحلیل نشانه شناختی چگونگیِ وحی با تکیه بر مفهوم نزول در قرآن(بر اساس الگوی یاکوبسن). سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(46), 59-80. doi: 10.22054/rjqk.2021.59608.2279
زهره اخوان مقدم. "تحلیل نشانه شناختی چگونگیِ وحی با تکیه بر مفهوم نزول در قرآن(بر اساس الگوی یاکوبسن)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 46, 1400, 59-80. doi: 10.22054/rjqk.2021.59608.2279
اخوان مقدم, زهره. (1400). 'تحلیل نشانه شناختی چگونگیِ وحی با تکیه بر مفهوم نزول در قرآن(بر اساس الگوی یاکوبسن)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(46), pp. 59-80. doi: 10.22054/rjqk.2021.59608.2279
اخوان مقدم, زهره. تحلیل نشانه شناختی چگونگیِ وحی با تکیه بر مفهوم نزول در قرآن(بر اساس الگوی یاکوبسن). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 12(46): 59-80. doi: 10.22054/rjqk.2021.59608.2279

تحلیل نشانه شناختی چگونگیِ وحی با تکیه بر مفهوم نزول در قرآن(بر اساس الگوی یاکوبسن)

پژوهشنامه معارف قرآنی
دوره 12، شماره 46، مهر 1400، صفحه 59-80    اصل مقاله (466.9 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2021.59608.2279
نویسنده
زهره اخوان مقدم*
عضو هیئت علمی
چکیده
اشاره به نزول وحی بر قلب پیامبرگرامی اسلام(ص) در آیاتی از قرآن، سبب ورود برخی نظرات در باب عدم وحیانی بودن الفاظ قرآن به مطالعات قرآنی معاصر شده است. در مقابل، گروهی از اندیشمندان نیز با تکیه بر دانش هایی که از گذشته رایج بوده، ادله ای جهت پاسخگویی به این دیدگاه ها ارایه کرده اند. از آنجایی که در دوره معاصر ، دانش های جدیدتری مانند زبانشناسی ظهور یافته، بررسی نزول وحی با تکیه بر این علوم نیز در کنار دانش های پیشین حائز اهمیت است. پژوهش حاضر، با تکیه بر رویکرد نشانه شناسی که از شاخه های زبانشناسی است، به بررسی وحی از منظر قرآن پرداخته و آرای محققانی چون یاکوبسن و ایزوتسو را در این باره مورد تحلیل قرار داده است.یافته های حاکی از ارتباط عمودی میان گیرنده و فرستنده وحی در مدل یاکوبسن و اختلاف سطح وجودی ایشان است. از منظر ایزوتسو در پدیده وحی،کانالی ویژه جهت ارتباط یکطرفه از سوی فرستنده ایجاد شده است. با عنایت به این که کانال ارتباطی ویژه بوده، انتقال پیام نیز در قالب نشانه های قابل فهم برای بشر (الفاظ و جملات عربی) صورت گرفته است. این امر بیانگر وحیانی بودن الفاظ قرآن است.
کلیدواژه‌ها
وحی؛ الفاظ قرآن؛ نشانه شناسی؛ نزول؛ ایزوتسو
مراجع
قرآن کریم.

ابن‌سیده، علی بن اسماعیل. (بی­تا). المحکم و المحیط الاعظم. بیروت: دارالکتب العلمیه. منشورات محمدعلی بیضون.

ابن­عربی، محیی‌الدین‌محمد. (1422ق.). تفسیر ابن عربی. چاپ اول. بیروت: دارالاحیاءالتراث‌العربی.

ابن­منظور، محمدبن‌مکرم. (1414ق.). لسان­العرب. محقق میردامادی جمال الدین. بیروت: دارالفکر للطباعه والنشر و التوزیع. دارصادر.

احمدی، بابک. (1371ش.). از نشانه­های تصویری تا متن. تهران: نشر مرکز.

اخوان مقدم، زهره. (1393ش.). از دریا به آسمان. اصول تفسیر قرآن برگرفته از روایات اهلبیت ع. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).

ازهری، محمدبن احمد. ( 1347ق.). تهذیب­اللغه. تصحیح محمد هارون عبدالسلام و محمد علی نجار. قاهره: مؤسسه المصریه العامه.

امامی، صابر. (1378ش.). نماد و جایگاه آن در قرآن. کتاب ماه هنر. ش12.

ایزوتسو، توشیهیکو. (1361ش.). خدا و انسان در قرآن. ترجمه احمد آرام. تهران: شرکت سهامی انتشار.

بارت، رولان. (1370ش.). عناصر نشانه‌شناسی. ترجمه مجید محمدی. چ اول. تهران. هدی. 

جوهری، اسماعیل بن حماد. (1407ق.). الصحاح تاجاللغه وصحاح­العربیه. تحقیق أحمدعبدالغفور عطار. بیروت: دارالعلم للملایین. مؤسسه المصریه العامه.

دوسوسور، فردینان. (1382ش.). دوره زبانشناسی عمومی. ترجمه: کورش صفوی. تهران: انتشارات هرمس.

دینه‌سن، آنه ماری. (1380ش.). درآمدی بر نشانه‌شناسی. مظفر قهرمان. تهران: پرسش.

زمخشری، محمود بن عمر. (1979م.). اساس­البلاغه. بیروت: دارصادر.

سلدن، رامان. (1372ش.). راهنمای نظریه ادبی معاصر. ترجمه: عباس مخبر. تهران: انتشارات طرح نو.

شفلر، ایزریل. (1366ش.). چهار پراگماتیست. ترجمه: محسن حکیمی. تهران: نشر مرکز.

صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد. (1414ق.). المحیط فی اللغه. محقق آل یاسین. محمدحسن. بیروت: عالم الکتاب.

صفوی، کورش. (1383ش.). از زبانشناسی به ادبیات. تهران: نشر سوره.

عامری نیا، محمدباقر. (1396ش.). «پژوهشی فلسفی-کلامی درباره وحیانیت الفاظ قرآن کریم». نامه الهیات. ش40.

عرب صالحی، محمد. (1393ش.). چالش با ابوزید. مجموعه مقالات جریان‌شناسی و نقد اعتزال نو. تهران: سازمان انتشارات پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی.

علوی مهر، حسین. (1392ش.). مسأله وحی و پاسخ به شبهات آن. قم: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی.

__________. (1382ش.). وحیانیت نص. قبسات. شمارۀ 29.

فخاری، علی­رضا و همکاران. (1397ش.). «بازتعریف دلالت ثمانیه ازواج در آیه 6 سوره زمر با تکیه بر روابط معنایی شمارواژه ثمانیه». مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی. شمارۀ 3.

فراهیدی، خلیل بن احمد. (1409ق.). العین. قم: نشر هجرت.

کوپال، عطاءالله. (1386ش.). «فراز و فرود نشانه­شناسی از دانش تا روش». باغ نظر. ش7.

گیرو، پی‌یر. (1383ش.). نشانه‌شناسی. محمد نبوی. تهران: آگه.

لطفی، سید مهدی. (1391ش.). «مجله الهیات تطبیقی. الگوهای ارتباط وحیانی». الهیات تطبیقی. شمارۀ 7.

محمدی حسن­آبادی. ( 1393ش.). «فیروزه. رویکرد نشانه­شناختی به مفهوم رنگ و کاربست آن در قرآن کریم». پژوهش­های زبانشناختی قرآن. شمارۀ 1. -77.

مشکوه­الدینی، مهدی. (1381ش.). سیر زبانشناسی. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.

مکاریک، ایرناریما. (1384ش.). دانشنامه نظریه­های ادبی معاصر. ترجمه: مهران مهاجر. محمدنبوی. تهران: انتشارات آگاه.

یاکوبسن، رومن. (1380ش.). زبانشناسی و شعرشناسی. ترجمه: کورش صفوی. تهران: هرمس.

یونگ، کارل گوستاو. (1395ش.). انسان و سمبل‌هایش. ترجمه: محمود سلطانیه. تهران: جامی.

 

Costaz, Louis. (2002). Dictionarie Syriaque-Francais/Syriac-English Dictionary. Beirut Dar El-Machreq.

Gesenius, William. (1939).  A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament. ed. F.A. Brown, Oxford.

Hirschfeld, H.(1902). NEW RESEARCHES INTO THE COMPOSITION AND EXEGESIS OF THE QURAN, Royal Asiatic Society, London.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 976
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 646


login