| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,933 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,980,960 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,774,474 |
ارزیابی نگره «تمثیل» و «نمادین» دانستن مفاد آیه «میثاق» | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 7، دوره 13، شماره 49، تیر 1401، صفحه 179-203 اصل مقاله (1.19 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2022.67368.2591 | ||
| نویسنده | ||
| محمد ابراهیمی راد* | ||
| استادیار معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران | ||
| چکیده | ||
| همه دانشمندان اسالمی معتقدند که بر اساس آیه 271 سوره اعراف، بین خداوند و انسانها مکالمه ای وجود داشته و در این مکالمه، انسانها به ربوبیت خدا اقرار کرده اند؛ ولی در مورد »واقعی« یا »نمادین« بودن این مکالمه و اقرار، بین اندیشمندان اسالمی دیدگاههای متفاوتی وجود دارد. برخی از دانشمندان اسالمی داللت آیه »میثاق« بر وجود »عالم ذر« را مورد تایید قرار داده و در نتیجه معتقدند این مکالمه و اقرار، »واقعی« و در عالم مادی قبل از آفرینش انسان در دنیا بوده و مفاد آیه حاکی از آن »واقعه« است. برخی دیگر، استفاده »عالم ذر« از آیه »میثاق« را مورد انکار قرار داده و معتقدند عالمی به نام »عالم ذر« وجود ندارد؛ ولی بعضی از اینان، مفاد آیه مذکور را »تمثیل« و »نمادین« عنوان کرده و درنتیجه این اقرار را »واقعی« ندانسته اند. بعضی دیگر، »تمثیل«و » نمادین« دانستن مفاد آیه را غیرقابل قبول و این میثاق و اقرار را »واقعی« دانسته اند. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که اوال، الزمه انکار استفاده »عالم ذر« از آیه میثاق، پذیرش »تمثیل« و »نمادین« دانستن مفاد آیه میثاق است، نمیتوان استفاده »عالم ذر« از آیه میثاق را مورد انکار قرار داد و در عین حال، آن میثاق و اقرار را »واقعی« دانست. ثانیا، »تمثیل« و »نمادین «دانستن مفاد آیه »میثاق« از جهات متعددی بر خالف ظاهر آیه »میثاق« بوده و در نتیجه غیرقابل قبول است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| عالم ذر؛ آیه میثاق؛ تمثیل؛ عالم ملکوت؛ عقول | ||
| مراجع | ||
|
منابع قرآن کریم. ابراهیمی راد، محمد. )2188ش(. »ارزیابی اشکاالت عالمه طباطبایی براستفاده عالم ذر از آیه میثاق«. پژوهشهای قرآن و حدیث. دانشکده الهیات و معارف اسالمی دانشگاه تهران. دوره 11 ،شماره 2 ،بهار و تابستان ، صص3-17. ابوترابی، علی اکبر.)2313ق(. الموسوعه الرجالیه المیسره. چاپ دوم. قم: موسسه االمام الصادق)ع(. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی. )1408ق(. روض الجنان وروح الجنان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی. ابوحیان، محمد بن یوسف. )2311ق(. البحر المحیط فی التفسیر. چاپ اول. بیروت. دارالفکر. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر. )2323ق(. تفسیر ابن کثیر. چاپ اول. بیروت: دار الکتب العلمیه. امینی ، عبدالحسین.)2313ق(. المقاصد العلیه فی المطالب السنیه. چاپ اول. ایران، قم: دار التفسیر. برقی، احمد بن محمدبن خالد. )2172ش(. المحاسن . چاپ دوم. قم: دارالکتب االسالمیه. بیضاوی، عبد الله بن عمر. )2328ق(. انوار التنزیل واسرارالتاویل. چاپ اول. بیروت: دار احیاء التراث العربی. جوادی آملی، عبدالله . (2131ش). تسنیم. چاپ اول . قم: نشراسراء. جوادی آملی، عبدالله. (2187ش). فطرت در قرآن. چاپ پنجم. قم: نشراسراء. خویی ، ابوالقاسم. (2321ق ). معجم رجال الحدیث. چاپ چهارم. قم: نشرآثار الشیعه. زمخشری، محمودبن عمر.(2317ق). الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل. چاپ سوم. بیروت: دارالکتاب العربی. سیوطی، جلال الدین. )2328ق(. تفسیر الجلالین. چاپ اول. بیروت.: موسسه النورللمطبوعات . شرف الدین، عبد الحسین.(بیتا). فلسفه المیثاق والوالیه. قم: دار الکتاب . صادقی، محمد. )2321ق(. الفرقان فی تفسیر القران. چاپ دوم. قم: انتشارات فرهنگ اسالمی. صدرالدین شیرازی، محمد. )2188ش(. تفسیر القرآن الکریم. تصحیح محمد خواجوی. چاپ دوم. قم. نشر بیدار. صدوق، محمدبن علی.)2117 .)التوحید. چاپ دوم. قم: جامعه مدرسین. 111 | فصلنامه علمی پژوهشنامه معارف قرآنی | سال سیزدهم |شماره 94 | تابستان 1911 صفار، محمدبن حسن.)1404ق(. بصایر الدرجات . چاپ دوم. قم: مکتبه آیت اهلل نجفی. طباطبائی، سیدمحمد حسین. )2131ش(. المیزان فی تفسیرالقرآن. چاپ دوم. بیروت: موسسه العلمی. طبرسى، فضل بن حسن.)2321ق(. جوامع الجامع. مصحح. ابوالقاسم گرجی. چاپ اول. حوزه علمیه قم: مرکز مدیریت. طبرسى، فضل بن حسن. )2171ش(. مجمع البیان فی تفسیر القران. چاپ سوم . تهران: ناصرخسرو. طوسى، محمد بن الحسن.) بیتا (. التبیان فی تفسیر القرآن. چاپ اول. بیروت: دار االحیا ء التراث العربی. عبد الجبار، قاضی.) بی تا (. متشابه القرآن. چاپ اول. قاهره: مکتبه دار التراث. علم الهدی ، سید مرتضی.)2311ق(. االمالی. چاپ اول . قم: مکتبه آیت اهلل المرعشی النجفی. علم الهدی، محمدباقر. )2311ق(. سد المفرعلی منکر عالم الذر. چاپ اول. بیروت: دارالعلوم. فخر رازی، محمد. (2311ق). مفاتیح الغیب. چاپ سوم. بیروت: دار االحیا التراث العربی. قمى، على بن ابراهیم.(2313 .)تفسیرالقمی. چاپ سوم. قم: دار الکتاب. کلینی، محمد بن یعقوب . )2317ق(. کافی . چاپ چهارم. تهران: دارالکتب السلامیه . مصباح، محمد تقی. (2187ش). معارف قرآن. چاپ اول. قم: موسسه در راه حق. مفید، محمد بن محمد بن نعمان. (2323ق). المسایل السرویه. چاپ دوم. بیروت. دار المفید. مکارم شیرازى، ناصر. (2171ش). تفسیر نمونه. چاپ سیزدهم. تهران: دار الکتب اإلسلامیه. نجاشی، احمدبن علی.(2313ق). رجال النجاشی. چاپ هفتم. قم: موسسه نشر اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 506 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |
||