| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,190 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,987,996 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,030,593 |
دولت مشروطه و حکومتمندی مکانیکی | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 7، دوره 1، شماره 1، خرداد 1394، صفحه 176-215 اصل مقاله (731.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2015.1519 | ||
| نویسنده | ||
| روح الله اسلامی* | ||
| استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| چکیده شیوههای اعمال و نیز محدود کردن قدرت در سالهای منتهی به مشروطه به ناگاه وجوه نظری جدیدی پیدا میکند. بعد از آن که حکومتمندی متافیزیکی ایران در سلسلۀ قاجار پدیداری بسیار انحطاطآمیز پیدا کرد، وجوه فروپاشی، شکست و تجزیۀ ایران آغاز شد، به نحوی که ایران در همۀ نبردها شکست خورد و مردم ایران یعنی رعیتِ تحت سلطۀ ظلالسلطانها از تحقیر داخلی و خارجی به تنگ آمدند. در این فضای بحرانی که تمامیت ارضی ایران در حال نابود شدن بود، برخی از متفکران ایرانی، شیوههای جدیدی از ساماندهی امر سیاسی را معرفی کردند. سالهای پایانی سلسلۀ قاجار به ویژه هنگام به وجود آمدن مشروطه، برابر است با ورود ایران به عصر فیزیک و مکانیک قدرت که پیش از آن به شکل سیستمی و کارکردی سابقه نداشته است. در شکل فیزیکیِ حکومتمندی، قدرت تبلوری مکانیکی و بوروکراتیک پیدا میکند. یعنی با چینش ساختارها و نهادهای بیرونی، میتوان سیاست را به گونهای در بُعد داخلی و خارجی نظم داد که صلح، رفاه و شادی و قدرت را برای واحدهای سیاسی به ارمغان آورد. در این فصل با استفاده از چارچوب نظری حکومتمندی به دو رسالۀ اوّلیه و پیشرو در زمینۀ مکانیک قدرت در ایران میپردازیم. رسالۀ اوّل متنی فقهی و بومی از آیتالله نائینی است که با محوریت قرار دادن قرآن، زندگی پیامبر (ص) و به ویژه نهج البلاغه الزامات قدرت مکانیکی را ترسیم میکند. متن دوم مجموعه درسهای محمد علی فروغی است که اولین متن قانون اساسی ایران نیز به شمار میآید، چرا که درسهای او در مدرسۀ علوم سیاسی بعدها توسط نظریهپردازان و شاگردانش در قانون اساسی ایران جای گرفت. بهطور خلاصه این پژوهش به ورود حقوقی و فقهی ایران به حکومتمندی مکانیکی–بوروکراتیک یا دولت مشروطه میپردازد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| واژگان کلیدی:دولت مشروطه؛ حکومتمندی؛ مکانیک قدرت؛ بوروکراتیک | ||
| مراجع | ||
|
منابع اجلالی، پرویز (1391)، نظریههای برنامهریزی، دیدگاه سنتی و جدید، تهران: آگه. اردستانی، علی (1388)، ساختار و ماهیت روششناسی در علم سیاست، تهران: قومس. بشیریه، حسین (1378)، سیری در نظریههای جدید در علوم سیاسی، تهران: موسسه نشر علوم نوین. جابری، محمد عابد (1387)، ما و میراث فلسفیمان، تهران: ثالث. جابری، محمد عابد (1391)، خوانشی نوین از فلسفۀ مغرب و اندلس، ترجمه سید مهدی آل مهدی، تهران: ثالث. حقدار، علی اصغر (1383)، مجلس اول و نهادهای مشروطیت، تهران: مهرنامگ. حقدار، علی اصغر (1384)، محمد علی فروغی و ساختار نوین مدنی، تهران: کویر. رستم وندی، تقی (1388)، اندیشۀ ایرانشهری در عصر اسلامی، تهران: امیرکبیر. شکوری، ابوالفضل (1377)، فقه سیاسی در اسلام، قم: دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم. عارف، نصر محمد (1386)، منابع و آثار سیاسی اسلامی، ترجمه مهران اسماعیلی، تهران: نی. عدل، منصورالسلطنه (1388)، حقوق اساسی یا اصول مشروطیت، به اهتمام علی اصغر حقدار، تهران: چشمه. فروغی، محمد علی (1389)، سیاست نامه، تصحیح ایرج افشار، تهران: کتاب روشن. قاسم زاده، قاسم (1390)، حقوق اساسی، تهران: جنگل. قاضی، ابوالفضل (1383)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: نشر میزان. لاک، جان (1387)، رسالهای دربارۀ حکومت، ترجمه حمید عضدانلو، تهران: نی. میل، جان استوارت (1389)، حکومت انتخابی، ترجمه علی رامین، تهران: نی. نائینی، علامه میرزا حسین (1387) تنبیهالامه و تنزیهالمله، تصحیح روحاله حسینیان، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. هایدگر، مارتین (1389)، هستی و زمان، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران: نی. Althusser, Louis (2006), Politics and History, Montesquieu, Rousseau, Hegel and Marx, Translated from the French by Ben Brewster, Pdf version by malst@abv.bg
Dean, Mitchell (1999), Governmentality, Power and Rule in Modern Society, sage publication, London.
Drummond, John (2000), Political Community, In The Book: Phenomenology Of The Political, Edited By Kevin Thompson, Lester Embree, Netherlands: Kluwer Academic Publishers.
Hamilton, Keith and Richard, Langhorne (2011), The Practice of Diplomacy, its Evolution, Theory and Administration, London: Routledge.
Husserl, Edmund (1992), the Idea Of Phenomenology, Translated By Lee Hardy, Kluwer Academic Publishers.
Kim, Sung Ho (2004), Max Weber’s Politics of Civil Society, London: Cambridge University Press.
Montesquieu (1970), The Spirit of the Laws, Series Editors: Raymond Geuss and Quentin Skinner, Cambridge Texts in the History of Political Thought.
O’Flynn, Ian (2006), Deliberative Democracy and Divided Societies, Great Britain: Edinburgh University Press.
Peter, Micheal (2004), Neoliberal Governmentality, Foucault On The Birth Of Biopolitics, London, published, www.springer.com
Rousseau, Jean-Jacques (2002), The Social Contract and the First and Second Discourses, Edited and With an Introduction by Susan Dunn, New Haven and London: Yale University Press.
Sharma, Prem Lata (2002), Modern Methods of Teaching Political Science, India New Deuii: Sarup&Sons. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,264 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,760 |
||