| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,212 |
| تعداد مقالات | 18,021 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,563,930 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,965,488 |
قانونگذاری پراکنده در نظام تقنینی ایران | ||
| پژوهش حقوق عمومی | ||
| مقاله 6، دوره 17، شماره 47، آبان 1394، صفحه 157-184 اصل مقاله (526.23 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| احمد مرکز مالمیری* 1؛ مهدی مهدی زاده2 | ||
| 1مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی ایران | ||
| 2دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات | ||
| چکیده | ||
| قانونگذاری پراکنده را میتوان بهعنوان یکی از آسیبهای مبتلابه نظام قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران دانست. قانونگذاری پراکنده به معنای قانونگذاری موردی، متعدد و بدون توجه به دیگر اجزای نظام حقوقی است که نشانگر عملکرد تقنینی بدون کارشناسی بایسته و تعجیل قانونگذار در اعمال اختیار تصویبقانون بهجای استفاده از دیگر اختیارات خود، از جمله نظارت، است. قانونگذاری پراکنده، بهویژه، به وضوح یا قابلیتدسترسی به قانون و نظام حقوقی (فهم و آگاهی شهروندان از قانون) بهعنوان یکی از مؤلفههای حاکمیتقانون لطمه می زند . با تتبعی در قوانین مصوب مجلسشورای اسلامی میتوان به موارد متعددی برخورد کرد که از مصادیق قانونگذاری پراکنده شمرده میشود. در این مقاله، رویههای متنوع قانونگذاری ایرانی در اصلاح، لغو، نسخ و تمدید قوانین بهعنوان مهمترین شواهد قانونگذاری پراکنده مورد توجه قرار گرفته و با ذکر نمونههای متعدد، دستهبندی شدهاند. در مجموع میتوان گفت حاکمیت قانون در صورتی قابل تحقق استکه قانونگذار در وضع قانون، ملاحظه و احتیاط قابل توجه داشته باشد و به نحوی اقدام به قانونگذاری کند که بتوان از شهروندان و همچنین مأموران حکومتی انتظار داشتقادر به آگاهی از آنها باشند و از آنها تبعیتکنند. بهنظر میرسد پیامدهای ادامه رویه فعلی قانونگذاری در ایران، ابهام بیشاز پیشنظام حقوقی، قابل دسترسنبودن قوانین و نظام حقوقی و کماکان، عدم تحقق بایسته حاکمیتقانون باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| قانونگذاری پراکنده؛ تورم قانونگذاری؛ حاکمیت قانون؛ نظام قانونگذاری ایران؛ مطالعات قانونگذاری | ||
| مراجع | ||
|
- بیکس، برایان، ( 1389 )، فرهنگ نظریه حقوقی، ترجمه محمد راسخ، تهران، نشر نی. - راسخ، محمد، ( 1384 )، بنیاد نظری اصلاح نظام قانونگذاری، تهران ، مرکز پژوه شهای مجلس شورای اسلامی. - رالز، جان، ( 1387 )، نظریه عدالت، ترجمه سیدمحمدکمال سروریان و مرتضی بحرانی ، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - متیو، بِرتران، ( 1391 )، قانون، ترجمه مجید ادیب، تهران، میزان. - مرکز مالمیری، احمد، ( 1394 )، حاکمیت قانون : مفاهیم، مبانی و برداشت ها (ویراست دوم)، تهران، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. نظام حاکم بر انتشار و اطلاع رسانی قوانین و مقررات در » ،( - ابراهیمی، مهسا، ( 1391 پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی. ،« ایران ،« تنقیح قوانین و مقررات: تدبیری برای مبارزه با ابهام حقوقی » ،( - انصاری، باقر، ( 1386 اطلاعرسانی حقوقی، شماره 11 ، پاییز، سال ششم. ترجمه علی اکبر ،« تدوین و تنقیح قوانین : فواید و دشواری ها » ،( - بِرِبان، گی، ( 1386 . گرجیاَزندریانی، مجلس و پژوهش، سال چهاردهم، تابستان، شماره 56 ترجمه سیدحسین ،« مشروطهخواهی و حاکمیت قانون »،( - تن، سی . ال، ( 1388 . ملکوتیهشجین و احمد مرکزمالمیری، حقوق اساسی، تابستان، سال ششم، شماره 11 ترجمه لیلی منفرد، ،« در باب حاکمیت قانون و فضیلت آن » ،( - رز، جوزف، ( 1388 . حقوق اساسی، سال ششم، شماره 11 مرکز پژوهشهای ،« علل نافرجامی تدوین قوانین در ایران » ،( - سلطانی، سیدناصر، ( 1388 . مجلس شورای اسلامی، آبان، شماره مسلسل 9957 ترجمه احمد مرکز مالمیری، مرکز ،« قانون واضح » ،( - کاسیگناک، جرالد، ( 1391 . پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، اردیبهشت، شماره مسلسل 12370 مهرنامه، ،« مجمع نفی قانون اساسی است » ،( - کاشانی (گفتوگو)، سیدمحمود، ( 1389 . سال اول، شماره 9 184 فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال هفدهم، شماره 47 ، تابستان 94 ترجمه سمیه عالی، مجلس و پژوهش، سال ،« تقنین حقوق بشر » ( - کمپبل، تام، ( 1386 . چهاردهم، شماره 56 ترجمه حسن وکیلیان، حقوق اساسی، ،« اصول قانونگذاری » ( - والدرون، جرمی، ( 1388 . سال ششم، شماره 12 ب) انگلیسی Articles - Florijn, N. A, (2008) “Quality of Legislation: A Law and Development Project”, in J. Arnscheidt and B. Van Rooij and J. M. Otto (eds.), Lawmaking for Development: Explorations into the Theory and Practice of International Legislative Projects (Amsterdam: Leiden University Press). - Geotz, Klaus H. and Zubek, Radoslaw, (2005), “Law- Making in Poland: Rules and Patterns of Legislation”, Sprawne Państwo. - Harmathy, Attila, (1998), “Codification in a Period of Transition”, Davis Law Review, Vol. 31. -Voermans, Wim, Moll, Chris, Florijn, Nico and Lochem, Peter Van, (2008), “Codification and Consolidation in the European Union: A Means to Untie Red Tape”, Statute Law Review, Vol. 29.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,893 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,019 |
||