| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,199 |
| تعداد مقالات | 17,874 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,874,027 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,727,117 |
جستاری از افعال الهی متناظر با معاد جسمانی در قرآن | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 3، دوره 13، شماره 51، دی 1401، صفحه 57-82 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2023.68233.2627 | ||
| نویسنده | ||
| مرتضی متقی نژاد* | ||
| استادیارپژوهشکده اطلاعات و مدارک اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| اعتقاد به اصل معاد و بازگشت انسان بعد از مرگ، همزمان با آفرینش بشر بودهاست؛ مسلمانان در اصل بازگشت انسان بعد از مرگ اتفاق نظر دارند. اما کیفیت معاد به این که آیا معاد تنها روحانی است یا جسمانی و یا روحانی و جسمانی؟ این مسئله در بین مسلمان از چالش جدی برخوردار است. بر اساس برخی از افعال الهی مطرح در آیات قرآنی در باره آفرینش انسان این بازگشت، جسمانی و روحانی خواهد بود؛ الف: تأکید قرآن بر این که خداوند انسان را به گونه ای خلق کردهاست که برخی از اجزای آن بعد از مرگ باقی میمانند؛ با توجه به این که خداوند متعال در افعال خویش حکیم است وجود اجزای باقی بعد از مرگ تنها معاد جسمانی را رهنمون میگردد و الا بقای اجزای جسمانی بعد از مرگ کاری لغو و بیهوده خواهد بود و خداوند متعال از آن پیراسته است. ب: تأکید قرآن بر افعالی مانند آفرینش انسان با ویژگی اشتیاق به زندگى جاوید، آفرینش انسان با ویژگی دعوت فطری به صلاح و منع فطری از فساد و در نهایت افعال مِثْلی که دلالت بر مِثْلیت و همطرازی انسان دنیوی و اخروی دارد گویای معاد جسمانی عنصری و ترابی خواهد بود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| " معادجسمانی"؛ "افعال مِثْلی"؛ "دعوت به صلاح"؛ "اشتیاق به زندگی جاوید "؛ " منع از فساد " | ||
| مراجع | ||
|
منابع
قرآن.
ابنسینا، حسین. (1382). الاضحویه فی المعاد. تحقیق حسن عاصی. تهران: انتشارات شمس تبریزی.
________. (1376). الاشارات و التنبیهات. قم: نشر البلاغه.
_________. (1400). رسائل ابن سینا. قم: بیدار.
_________. (بیتا). النجاه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ابن فارس، احمدبن فارس. (1404). معجم مقاییس اللغه. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابنعاشور، محمدطاهر. (1420). تفسیر التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ابن عاشور. بیروت. مؤسسه التاریخ العربی.
ابنقتیبه، عبدالله بن مسلم. (1411). تفسیر غریب القرآن( ابن قتیبه).529. شارح رمضان. ابراهیم محمد. بیروت: دار و مکتبه الهلال.
ابوحیان، محمد بن یوسف.(1420). البحر المحیط فى التفسیر. محقق جمیل. صدقى محمد. بیروت: دارالفکر.
تسترى، سهل بن عبدالله. (1423). تفسیرالتسترى. محقق، عیون سود. محمد باسل. دارالکتبالعلمیه: منشورات محمد علی بیضون. بیروت.
تفتازنی، سعدالدین. (1409). شرح المقاصد. تحقیق عبدالرحمن عمیره. قم: الشریف الرضی.
جرجانی، علی بن محمد. (1373). شرح المواقف. قم: انتشارات الرضی.
حسن سیدعلی، قبانچی. (1406). شرح رساله حقوق امام زین العابدین. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
حسینى طهرانى، محمدحسین. (1427). نور ملکوت قرآن. مشهد: علامه طباطبائى.
حسینى میلانى، على. (1426). التحقیق فى نفى التحریف عن القرآن الشریف. قم: الحقائق.
دهخدا، علیاکبر. (1372). لغت نامه دهخدا. تهران: روزنه.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412). مفردات الفاظ القرآن. تحقیق صفوان عدنان داوودی. بیروت: دارالعلم.
زرکشى، محمدبن بهادر. البرهان فى علوم القرآن. (1410). محقق ذهبى، جمال حمدى، کردى، ابراهیم عبدالله. مرعشلى. یوسف عبدالرحمن. دار المعرفه: لبنان- بیروت.
زمخشرى، محمود بن عمر. (1407). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل. مصحح حسین احمد، مصطفى. بیروت:. دار الکتاب العربی.
زینالدین بن نورالدین(شهیدثانی)، علی بن احمد. (1409). حقایق الایمان. قم: کتابخانه آیهالله المرعشی النجفی.
سبحانی، جعفر. (1369). منشورجاوید. قم: سیدالشهداء.
سمرقندى، نصر بن محمد. (1416). تفسیر السمرقندى المسمى بحر العلوم. بیروت: دارالفکر.
شاهعبدالعظیمى، حسین. (1363). تفسیر اثنى عشرى. تهران:. میقات.
گروه فلسفه و کلام کلام اسلامی آستان قدس رضوی ،شرح المصطلحات الکلامیّه. (1415). مشهد: آستان قدس رضوى.
شریفی و همکاران. (1394). معاد جسمانی در قرآن و عهدین. پژوهشنامه معارف قرآنی. تهران: دوره 6. شماره 21. صص، 7-41
شریعتی سبزواری، محمدباقر. (1363). معاد درنگاه وحی و فلسفه. تهران: چاپ دانشگاه تهران.
صدرالدین الشیرازی، محمدبن ابراهیم. (1981). الحکمه المتعالیه فی الاسفارالاربعه. بیروت- لبنان: داراحیاءالتراث العربی.
طباطبائی، محمد حسین. (1364). بدایه الحکمه. قم: موسسه نشراسلامی وابسته به جامعه مدرسین.
____________. (1409). رساله الانسان بعد الانسان. بیروت: دارالاضواء.
____________. (1374). ترجمه تفسیر المیزان. مترجم: موسوى. محمدباقر. قم: دفتر انتشارات اسلامى.
_____________. (1372). المیزان فی تفسیرالقرآن. قم: منشورات مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
طبرسی، ابوعلی فضل بن حسن.(1408). مجمع البیان فی تفسیر القرآن: دارالمعرفه.
طبرى، محمد بن جریر. (1412). جامع البیان فى تفسیر القرآن. لبنان: دارالمعرفه.
طبرسی، احمد بن علی.(1403). الاحتجاج علی اهل اللجاج.مصحح موسوی خرسان، محمدباقر. مشهد: نشر المرتضی.
طریحى، فخرالدین. (1375). مجمعالبحرین. تحقیق سید احمد حسین. تهران: کتابفروشى مرتضوى.
__________. (1388). تجرید الاعتقاد. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
علامه حلی، حسن بن یوسف. (1982). نهج الحق و کشف الصدق. بیروت: دارالکتاب اللبنانی.
عسکرى، حسن بن عبدالله.(1400). الفروق فیاللغه. بیروت: دار الآفاق الجدیده.
عمید، حسن. (1360). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
فخر رازی، محمد بن عمر. (1364). شرح اسماء اللّه الحسنی. تهران: چاپ افست تهران.
قرشى بنایى، على اکبر. (1412). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
کاشانى، فتحالله بن شکرالله.(1351). منهج الصادقین فی إلزام المخالفین. تهران: کتابفروشى اسلامیه.
لاهیجی، عبدالرزاق. 1364. سرمایه ایمان. تحقیق صادق لاریجانی آملی. قم: الزهراء.
__________. (1372). گوهر مراد. تهران: سازمان چاپ وانتشارات فرهنگ وارشاداسلامی.
مجلسی، محمدباقر. (بیتا). حق الیقین. تهران: انتشارات اسلامیه.
مصباح یزدی، محمدتقی. (1370). آموزش عقاید.ج2. قم: مرکز چاپ و نشر سارمان تبلیغات اسلامی.
_____________. (1376). اخلاق در قرآن. محقق محمدحسین اسکندرى. قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره).
مصطفوى، حسن. (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم.تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مطهری، مرتضی. (1376). معاد. چاپ چهارم. قم: انتشارات صدرا.
معرفت، محمدهادی. (1383). معاد جسمانی در قرآن و آراء مفسران. پیام جاویدان. ش5.
مغنیه، محمدجواد.(1378). ترجمه تفسیر کاشف. ترجمۀ دانش، موسى، قم، بوستان کتاب.
مفید، محمدبن نعمان. (۱413). اوائل المقالات. قم: الموتمر العالمی للشیخ المفید.
مقیسه، نفیسه و میرباقری، سیدحسن. (1399). معاد جسمانی در قرآن کریم. دوفصلنامه تحقیقات قرآنی و حدیثی. دوره2. ش3.
هاشمى رفسنجانى، اکبر. (1383). فرهنگ قرآن. قم: بوستان کتاب.
هاشمی شاهرودی، سیدمحمود. (1417). بحوث فی علم الأصول. قم: مرکز الغدیر للدراسات الإسلامیه.
یزیدى، عبداللهبن یحیى. (1405). غریب القرآن و تفسیره.محقق: الحاج، محمد سلیم. بیروت:. عالم الکتب.
https://www.yjc.ir/fa/news/587539 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 449 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 355 |
||