| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,658 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,736,781 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,323,099 |
اثربخشی آموزش مهارتهای ارتباطی بینفردی و حل‌مسئله اجتماعی بر بهبود رفتار سازگارانه و عمکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر باکم‌توانی‌ذهنی | ||
| روانشناسی افراد استثنایی | ||
| مقاله 6، دوره 5، شماره 18، تیر 1394، صفحه 102-121 اصل مقاله (398.01 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jpe.2015.1547 | ||
| نویسندگان | ||
| لیلا فریس آبادی1؛ معصومه خسروی2؛ پرویز صباحی3 | ||
| 1کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه سمنان، | ||
| 2استادیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه سمنان | ||
| 3استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه سمنان،p_sabahi@yahoo.com | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر آموزش مهارتهای ارتباطی بینفردی و حل مسئله اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر با کم‌توانی‌ذهنی دوره ابتدایی شهر قم انجام شد .روش این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش‌آزمون _ پس‌آزمون _ پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه‌گیری به روش در دسترس انجام شد. نخست از همه مدارس استثنایی موجود، 2 مدرسه به صورت در دسترس انتخاب، سپس 30 نفر از دانش‌آموزانی که ملاک‌های ورود را داشتند، انتخاب گردیدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار داده شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل آزمون هوش وکسلر، مقیاس سازگاری اجتماعی واینلند، فهرست اجتماعی ماتسون، و اجرای برنامه آموزشی مهارتهای ارتباطی بینفردی و حل‌مسئله اجتماعی بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس چند‌متغیره و تک‌متغیره با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد.نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری در میانگین سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی (05/0p<)، بین گروه کنترل و آزمایش وجود دارد. آموزش مهارتهای ارتباطی موجب کاهش رفتارهای نامناسب دانش‌آموزان دختر با کم‌توانی‌ذهنی و افزایش سازگاری اجتماعی آن‌ها در تمامی خرده آزمون‌های سازگاری اجتماعی و نیز بهبود عملکرد تحصیلی آن‌ها شده بود. این برنامه آموزشی بیشترین تأثیر را بر بهبود مهارتهای زندگی نشان داد. می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مهارتهای ارتباطی بینفردی و حل‌مسئله اجتماعی موجب بهبود سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با کم‌توانی‌ذهنی می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مهارتهای ارتباطی بینفردی؛ حل‌مسئله؛ سازگاری اجتماعی؛ پیشرفت تحصیلی؛ کم‌توانی ذهنی | ||
| مراجع | ||
|
احدی، ب؛ میرزایی، پ، نریمانی، م؛ و ابوالقاسمی، ع. (1386). تاثیر آموزش حل مسئله اجتماعی برسازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان کمرو. پژوهش درحیطه کودکان استثنایی، 9(3)، 193-202. احمدی، م س؛ ح، م ر؛ و اسد زاده، ح. (1391). تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی بر سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر زنجان. پژوهش های روان شناسی اجتماعی، 2، 99-115. امامی نائینی، ن. (1391). راهنمای مدرس مهارت های زندگی. تهران، معاونت امور پیشگیری بهزیستی. بابا پور خیرالدین، ج. (1387). اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر شیوه ی حل مسئله دانش آموزان. فصلنامه علمی_ پژوهشی دانشگاه تبریز، 3(10): 9-23. بیرامی، م؛ پوراحمدی، ا؛ و جلالی، م. (1386). تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر کاهش شدت علایم اختلال رفتارمقابله ای و بی اعتنایی (ODD) دانش آموزان پسر. پژوهش های نوین روانشناختی، 2، 15-32. بهرامگیری، ف. (1380). بررسی تأثیر آموزش مهارت حل مسأله اجتماعی بر بهبود مهارت اجتماعی دانش آموزان کم‌توا‌ن‌ذهنی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده الزهرا، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی. براتی، ه؛ پور محمد رضای تجریشی، م؛ ساجدی، م؛ و به پژوه، ا. (1391). تأثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر مهارت های زندگی و روزمره دختران سندروم داون، ویژه نامه توانبخشی اعصاب اطفال، 13، 114_120. بیان زاده، س ا؛ و ارجمندی، ز. (1382). تأثیر آموزش مهارت های اجتماعی بر رفتارسازگارانه کودکان عقب مانده ذهنی خفیف، مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 33، 35_27. حسین چاری، م؛ و آقا دلاور پور، م. (1385). آیا افراد کمرو فاقد مهارت های ارتباطی اند، فصلنامه روان شناسان ایرانی، 10، 135_123. خانزاده، ع؛ و آقارود برده، ف. (1390). شناسایی مهارت های بین فردی مورد نیاز دانش آموزان کم توان ذهنی از دیدگاه معلمان، والدین و متخصصان، اندیشه های نوین تربیتی،3، 65-90. خلعتبری، ج؛ قربان شیرودی، ر؛ طارمسری، خ؛ و کیخانی فرزانه، م. (1389). مقایسه ی اثر بخشی آموزش مهارت های اجتماعی بر ابراز وجود و سلامت روان دانش آموزان کم توان ذهنی، روان شناسی تربیتی دانشگاه آزاد تنکابن، 4، 86_71. سیف نراقی، م؛ شریعتمداری، ع؛ نادری، عزت ا...؛ ابطحی، م ا. (1388). بررسی میزان توانمند سازی شغلی در برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی، از دیدگاه کارشناسان ستادی، متخصصان برنامه ریزی درسی و دبیران ذیربط، مجله علوم تربیتی، 2(5)، 135-160 سخندان توماج، ر. (1380). بررسی اثربخشی آموزش گروه ی مهارت های اجتماعی بر مشکلات رفتاری- عاطفی کودکان دبستانی شهرستان گنبد کاووس. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه اصفهان. سپاه منصور، م. (1386). تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر انگیزه پیشرفت، خود احترامی، و سازگاری اجتماعی، مجله اندیشه و رفتار،6، 85-93. صادقی، ا؛ ربیعی، م؛، عابدی؛ و عابدی، م ر. (1390). رواسازی و اعتباریابی چهارمین ویرایش مقیاس هوش وکسلرکودکان. روان شناسی تحولی: روان شناسی ایرانی، 7(28)، 377ـ385 . عطاری، ی؛ شهنی ییلاق، م؛ کوچکی عاشور، م؛ و بش لیده، ک. (1384). بررسی تأثیر آموزش گروهی مهارت های اجتماعی در سازگاری فردی- اجتماعی نوجوانان بزهکار در شهرستان گنبدکاووس، مجله علوم تربیتی و روان شناسی 3، 25-30. عربی، ف. (1388). ضمیمه درس جرم شناسی، دانشگاه آزاد واحد اراک. عاشوری، م؛ پور محمد رضای تجریشی، م؛ جلیل آبکنار، س؛ عاشوری، ج؛ و موسوی خطاط، م. (1390). بررسی ارتباط صفات شخصیت، راهبردهای مدیریت منابع و راهبردهای انگیزشی و پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کم توان ذهنی، مجله مطالعات ناتوانی، 1، 14-1. قنبری هاشم آبادی، ب ع؛ و سعادت، م. (1389). بررسی تأثیر ریتمیک یوگا بر تعاملات اجتماعی کودکان کم توان ذهنی پسر مقطع ابتدایی شهر سنگان خواف، مطالعات تربیتی و روان شناسی، 11، 171ـ188. قامت بلند، ح ر؛ توکلی، م ع؛ و بقولی، ح. (1376). هنجار یابی مقیاس رفتار سازگارانه واینلند در گروه سنی 11تا 18 سال و11 ماه در ایران. اندیشه و رفتار، 4، 27-36. لواسانی، فهیمه. (1390). مهارت های زندگی کتاب پنجم، تهران: معاونت سازمان بهزیستی کشور. معروفی، ی؛ خرم آبادی، ی؛ و ملاولی، ز. (1390). تأثیر آموزش مهارت های تفکر استقرایی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه های چهارم و پنجم کم توان ذهنی. فصلنامه کودکان استثنایی، 11(2)، 117ـ102. محمودی راد، م؛ افقه، س؛ و براتی سده، ف.(1386). بررسی نقش آموزش مهارتهای ارتباطی و حل مسأله اجتماعی در ارتقای عزت نفس و رابطه آن با کارکردهای هوشی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. توانبخشی، 2، 69_74. میکائیلی منیع، ف؛ عیسی زادگان، ع؛ و نقوی هرزند، م. (1390). اثربخشی آموزش مبتنی بر مدل کفایت اجتماعی فلنر بر بهبود رشد مهارت اجتماعی دختران کم توان ذهنی، فصلنامه پژوهش های نوین روان شناختی، 24، 206_179. نیک پرور، ریحانه. (1383). مهارت های زندگی. تهران: معاونت امور فرهنگی و پیشگیری سازمان بهزیستی. یوسفی، ف؛ و خیّر، م. (1381). بررسی پایایی و روایی مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی ماتسون و مقایسه عملکرد دختران و پسران دبیرستان در این مقیاس. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 18(2)، 147- 158. یونیسف. (1979)، راهنمای آموزش مهارتهای زندگی. ترجمه، نگین، عبدالله زاده. (1378)، تهران،: سازمان بهزیستی . American association on intellectual and developmental disabilities (AAIDD). (2011). Definition of intellectual disability. Retrieved from http://www.aaidd.org/content.
Botvin, G.J. & Griffin, K.W. (2004). "Life skills training: empirical findings and future directions. Journal of Primary Prevention, 25(2), 211- 232.
Bell, C., & Quintal J. A. (1985). life skills program for physically disable adolescents. Canadian Journal of Occupational Therapy, 52,235-9.
Barker, S. (2002). A prospective longitudinal investigation of social problem-solving appraisal on adjustment to university, stress, health and academic motivation and performance.
Journal of Development of Psychology, 35(1), 658-663.
Chen, F. S. Lin, Y. M. & Tu, C. A. (2006). A study of the emotional intelligence and life adjustment of senior high school student. Journal of Transactions on Engineering and Technology Education, 5 (3), 473-476.
Cigdem, H., Ozdamli, F. & Ozciar, Z. (2009). Faculty of communication student’s evaluation of academicians in terms of communication skills. World Conference on Educational Sciences. Available online at: www.sciencedirect.com.
Dodge, B. A. (2008). Literature review of social skills training interventions for students with emotional/behavioral disorders. A research paper submitted in partial fulfillment of the requirements for the Master of Science in degree with a major school psychology. University of Wisconsin stout august, pp: 1-5.
Dizurilla, T. & Sheedy, C. (1992). The relation between social problem solving ability and Subsequent level of academic competence in college student. Journal of Cognitive Therapy and Research, 16,589-599.
Esmaeilinasab, M., Malik Mohamadi, D., Ghiasvand, Z., & Bahrami, S. (2011). Effectiveness of life skills training on increasing self-esteem of high school students. Journal of Procardia – Social and Behavioral Sciences, 30, 1043 –1047.
Fornells, A. & Olivers, A. (2000). Impulsive-careless problem solving style as predictor of subsequent academic achievement. Journal of Personality and Individual Differences, 28,639-645.
Feely, K. & Jones, E. (2006). Addressing challenging behavior in children with Down syndrome: The use of applied behavior analysis for assessment and intervention. Journal of Down syndrome Research and Practice, 11 (2), 64–77.
Green, B. A. Crowson, H. M., Duke, B. L. & Akey, K. L. (2004). Predicting high school students' cognitive engagement and achievement: Journal of Contributions of Classroom Motivation Contemporary, 21,181-192.
Gamble, B. (2006). Teaching life skills for student success, Journal of Connecting Education and Careers, 81, 40-41.
Gomez, R. & Hazeldine, D. (1996). Social information processing in mild mentally retarded children, Journal of Research Development Disability, 17, 17-12.
Holowinsty, I. z. (1983). Psychology and education of exception children and adolescents. New Jersey: Princeton boot company.
Jadal, M. M. (2012). Social Problems of Mental Retarded Children and Their Parents. Available online at: Journal of review of research, 11, 1-4.
Khamis, V. (2007). Psychological distress among parents of children with mental retardation in the United Arab Emirates. Journal of Social Science and Medicine, 64, 850-857.
Khoe Nejad, G., & Rajaei, A. (2002). The effect of education of metacognitive strategies on amount of recalling of educable mentally retarded pupils (Persian). Journal of Research on Exceptional Children, 3, 57-74.
Mainz, J. Ammentorp, J., Sabroe, S. & Kofoed, P.E. (2006). The effect of training in communication skills on medical doctors and nurses’ self-efficacy. Journal of Patient Education and Counseling, 66, 270-277,
Mehpare, S., & Sumeli, H. (2010). Examination of relationship between persevere science teachers' sense of efficacy and communication skills. Journal of Procedia Social and Behavioral, 2, 4722-4727
Matsuda, E. & Uchiyama, K. (2006). Assertion training in coping with mental disorders with psychosomatic disease. Journal of International Congress Series. 1287, 276-278.
Nanthini, V. P. & Rhymend Uthariaraj, V. (2012). Success prediction of students by integrating communication skills with achievement motivation and personality. Journal of Computer Science and Engineering, 4, 0975-3397.
Nwogu, S. A. (2007). Language barrier to education. Journal of Teaching, 12, 62-71.
estler, J. & Goldbeck, L. (2011). A Pilot Study of Social Competence Group Training for Adolescents with Borderline Intellectual Functioning and Emotional and Behavioral Problems (SCT-ABI). Journal of Intellectual Disability Research, 55(2), 231-41.
O’Reilly, M.F. Lancioni, G. & Kieran's, I. (2000). Teaching leisure social skills to adults with moderate mental retardation: an analysis of acquisition, generalization, and maintenance. Journal of Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 35, 250-258.
Pratt, H. D. & Greydanus, D. E. (2007). Intellectual disability: mental retardation in children and adolescents. Journal of Psychiatry care: clinics in office practice, 34(2), 375-386.
Perla, E, o. & Donnel B. (2004). Encouraging problem solving in orientation and mobility. Journal of Visual Impairment & blindness, 98, 47-57.
Pehlivan, K. B. (2005). A study on perception of communication skill of preservice teacher. Illkogretim-online, 4, 17-23
Rahmati, B. Adibrad, N. Tahmasian, K. & Saleh Sedghpour, B. (2010). The effectiveness of life skill training on Social adjustment in Children. Journal of. Procedia Social and Behavioral, 5, 870- 874.
Soresi, S . & Nota, L. (2000). Social skill training for persons with Down’s syndrome. Journal of Euro Psychology, 5, 34-43.
Soleimani Nejad, A. & Shaetrola, A. (2008).Underlying social skill of student with special needs Employment. Journal of Special Education, 82, 26-36.
Shahzad, S. Riasat A. & Zaighami Q. (2011). Impact of communication skills of heads’ chievement. International Journal of Academic Research, 3, 202-210.
Sparrow, S. Balla, D. & Cicchetti, D. (1984). Vineland Adaptive Behavior Scales: New York: American Guidance Service. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,201 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,588 |
||