| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,935 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,998,857 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,784,227 |
بررسی برنامه راهبردی کتابخانههای دانشگاهی دنیا و ارائه الگو برای تدوین برنامه راهبردی کتابخانههای دانشگاهی ایران | ||
| فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی | ||
| مقاله 2، دوره 11، شماره 39، تیر 1403، صفحه 33-66 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jks.2023.71737.1556 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی رحمانی* 1؛ قاسم آزادی احمدآبادی2 | ||
| 1استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2استادیار، گروه ارزیابی سیاستها و پایش علم، فناوری و نوآوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف از پژوهش حاضر، تدوین برنامه راهبردی برای کتابخانههای دانشگاهی ایران با الگوبرداری از کتابخانههای دانشگاهی دنیا بود. روش پژوهش حاضر بهصورت آمیخته است و از روشهای کتابخانهای، دلفی و پیمایشی توصیفی استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل کتابخانه 25 دانشگاه برتر براساس ردهبندی تایمز بود. روش تجزیهوتحلیل دادهها از نوع توصیفی بود و برای اجرای پژوهش از روش تحلیل محتوای اسناد و فن دلفی استفاده شد. با بررسی برنامه راهبردی کتابخانههای دانشگاهی دنیا با رویکرد اکتشافی، ساختار و محتوای این برنامهها استخراج شد. نتایج پژوهش نشان داد که تمامی 25 کتابخانه موردبررسی برنامه راهبردی مدون داشتند؛ اما برنامه راهبردی 4 کتابخانه دانشگاهی بهروز نبود و 2 کتابخانه دانشگاهی نیز برنامه راهبردیشان بازه زمانی نداشت. تحلیل برنامه راهبردی کتابخانههای موردبررسی نشان داد چهارچوب ساختاری این برنامهها متشکل از 11 مؤلفه شامل معرفی، خلاصه، مأموریت، چشمانداز، ارزشهای اصلی، هدف، راهبرد، اقدامها، اولویتهای استراتژیک، ارزیابی و زمانبندی بود. نتایج بررسیها نشان داد که همه کتابخانههای دانشگاهی برتر برنامه راهبردی داشتند و این نشان از اهمیت وجود برنامه راهبردی دارد؛ بنابراین دستاورد این پژوهش، ارائه چارچوبی برای برنامه راهبردی کتابخانههای دانشگاهی ایران بود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| برنامه راهبردی؛ کتابخانههای دانشگاهی ایران؛ برنامه استراتژیک کتابخانههای دانشگاهی؛ برنامهریزی راهبردی | ||
| مراجع | ||
|
ابویی اردکانی، محمد و آذرپور، سمانه. (1391) برنامهریزی راهبردی در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی: چالشهای رویکرد برنامهریزی به راهبرد. کتاب ماه کلیات، 15(6)، 17-24.
باقری، معصومه، کنگرانی فراهانی، علی و امینی، محمدتقی. (1394) ارزیابی راهبردی مراکز آموزش عالی براساس مدل BSC مطالعه موردی–دانشگاه ملایر، همایش ملی مدیریت و آموزش، ملایر، دانشگاه ملایر.
پاکدامننائینی، مریم، ضیایی، ثریا و اصنافی، امیررضا. (1393). برنامه راهبردی در کتابخانه تخصصی پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله براساس روش تحلیل راهبردی SWOT. فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانششناسی، 1(2)، 84-96.
پریرخ، مهری. (1391). برنامهریزی راهبردی ابزاری برای مدیریت تغییر در کتابخانهها. کلیات کتاب ماه، 15(6)، 14-16.
پریرخ، مهری، آخشیک، سمیهالسادات، فتحیان دستگردی، اکرم و نادری، محمدرامین. (1393) پژوهشی پیرامون تدوین برنامه راهبردی برای توسعه و تحول در خدمات کتابخانههای دانشگاه فردوسی مشهد. پژوهشنامه کتابداری و اطلاعرسانی، 14(4)، 295-324.
پناهی، سیروس، قلاوند، حسین، صدقی، شهرام و نبی الهی، عبداالحد. (1401). راهنمای اولیه برای کمک به برنامهریزی راهبردی در کتابخانههای دانشگاه های علوم پزشکی ایران. مدیریت اطلاعات سلامت، 19(1)، 43-49.
پوریانی، جوان. (1397). ارائه مدل راهبردی برای کتابخانههای دانشگاه شهید بهشتی ]پایاننامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران[.
خاشعی، وحید و حسینی، سید محمود. (1391) درآمدی به کنترل راهبردی؛ موردمطالعه چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور. تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانههای عمومی، 18(2)،217-240.
سنگری، محمود و وفائیان، امیر. (1395). برنامه راهبردی در کتابخانههای مرکزی دانشگاهی: موردپژوهی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه خوارزمی. پژوهشهای کتابخانههای دیجیتالی و هوشمند، 3(3)، 61-73.
ضیائی، ثریا، میری، انیس و قیصری نیک، مهدی. (1394) تدوین برنامه راهبردی مدیریت بحران در کتابخانههای وابسته به آستان قدس رضوی. ارائهشده در همایش ملی ایمنی در کتابخانهها، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
عباسپور، جواد و میرزابیگی، مهدی. (1394) پژوهشی پیرامون تدوین برنامه راهبردی کتابخانه سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور 1390-1394. تحقیقات کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاهی، 48(3)، 435-475.
کورال، شیلا. (1994). برنامهریزی راهبردی برای خدمات کتابخانهای و اطلاعاتی. ترجمه مجید امیدوار (1380). تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی.
کیانی، علیرضا (1387). فرآیند برنامهریزی راهبردی. تدبیر، 13(121)، 49-51.
متیوز، جوزف آر. (2005). برنامهریزی و مدیریت راهبردی در کتابخانهها. ترجمه عبدالحسین فرجپهلو (1387). اهواز: دانشگاه شهید چمران.
مطلبی، داریوش، پوریانی جوان، پروانه و زینالعابدینی، محسن. (1400). تحلیل نقاط قوّت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای کتابخانههای دانشگاه شهید بهشتی و ارائه راهبردهای مناسب. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 7(1)، 77-98.
Buchanan, S., & Cousins, F. (2012). Evaluating the strategic plans of public libraries: An inspection-based approach. Library & Information Science Research, 34(2), 125-130. Coral, Sh. (1994). Strategic planning for library and information services. Translated by Majid Omidvar (2010). Tehran: Center for Scientific Information and Documents. Dole, W. V., Dabbour, K. & Kott, K. (2017). Dialogic Approaches to Strategic Planning in Academic Libraries: An Appreciative Inquiry Case Study at Oviatt Library. Journal of Library Administration, 57(4), 468-480. Fazal, Sh. (2016). Library Strategic Planning for Middle States Accreditation: A 10-Year Road to Success. Journal of Library Administration, 56(1), 27-40. Germano, M.A. & Stretch-Stephenson, M. (2012). Strategic value planning for libraries. Strategic value planning, 25(2), 71-88. Krier, L. (2022) Shared Leadership and Effective Strategic Planning. Journal of Library Administration, 62(7), 899-930. Matthews, J. R. (2005). Planning and strategic management in libraries. Translated by Abdul Hossein Farajpahlo (2008). Ahvaz: Shahid Chamran University. Piorun, M. (2011). Evaluation of strategic plans in academic medical libraries. Library & Information Science Research, 33(1), 54-62. Rossmann, D. (2019) Creating an Organizationally Embedded Strategic Communication Plan for Libraries. Library Leader ship & Management, 33(2), 1-17. Saunders, L. (2015) Academic Libraries' Strategic Plans: Top Trends and Under-Recognized Areas. The Journal of Academic Librarianship, 41(3), 285-291. Saunders, L. (2016) Room for Improvement: Priorities in Academic Libraries’ Strategic Plans. Journal of Library Administration, 56(1), 1-16. Williams, J., Nickelson, T., & Schottlaender, B. C. (2013) Bottom-Up Strategic Planning: The UC San Diego Libraries Experience. Library Raiders and Management, 27(3), 1-14. References [In Persian] Abbaspour, J., & Mirzabigi, M. (2014). A research on the development of the strategic plan of the library of the Organization of Geology and Mineral Exploration of the country 1390-1394. Academic Library and Information Research, 48(3), 435-475. [In Persian] Aboui Ardakani, M., & Azarpour, S. (2013). Strategic planning in libraries and information centers: challenges of planning approach to strategy. The book of the month of generalities, 15(6), 17-24. [In Persian] Bagheri, M., Kangrani Farahani, A., & Amini, M.T. (2014). Strategic evaluation of higher education centers based on the BSC model, a case study-Malair University, National Conference on Management and Education, Malayar, Malayar University. [In Persian] Kiani, A. (2007). Strategic planning process. Tadbir, 13(121), 49-51. [In Persian] Khasheii, V., & Hosseini, S.M. (2013). Income to strategic control; The study of the strategic vision of the country's public libraries. Information Research and Public Libraries, 18(2), 217-240. [In Persian] Matlabi, D., Puriani, P., & Zeinolabedini, M. (2021). Analyzing the strengths, weaknesses, opportunities and threats of Shahid Beheshti University libraries and providing suitable strategies. Information Management Sciences and Techniques, 7(1), 77-98. [In Persian] Pakdaman Naini, M., Ziyai, S., & Asnafi, A. (2013). Strategic program in the specialized library of the International Research Institute of Seismology and Earthquake Engineering based on the strategic SWOT analysis method. Quarterly Journal of Information Management and Science, 1(2), 84-96. [In Persian] Panahi, S., Qalavand, H., Sedghi, S., & Nabi Elahi, A. (1401). A basic guide to help strategic planning in the libraries of medical sciences universities in Iran. Health Information Management, 19(1), 43-49. [In Persian] Parirukh, M. (2011). Strategic planning as a tool for change management in libraries. The book of the month of generalities, 15(6), 14-16. [In Persian] Parirukh, M., Akhshik, S., Fathian Dastgerdi, A. & Naderi, M.R. (2013). Research on developing a strategic plan for the development and evolution of Ferdowsi University of Mashhad library services. Library and Information Research Journal, 14(4), 295-324. [In Persian] Purianijavan, P. (2016). Studying and compiling a strategic plan for the libraries of Shahid Beheshti University [Master's thesis, Islamic Azad University, Science and Research Unit, Tehran]. [In Persian] Sangri, M., & Wafaian, A. (2015). Strategic program in university central libraries: case study of central library and document center of Kharazmi University. Digital and Smart Library Research, 3(3), 61-73. [In Persian] Ziaei, S., Miri, A., & Gheisari Nik, M. (2014) Developing a strategic plan for crisis management in libraries affiliated to Astan Quds Razavi. Presented at the National Conference on Safety in Libraries, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. [In Persian] | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 871 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 384 |
||