دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات60
تعداد شماره‌ها2,180
تعداد مقالات17,660
تعداد مشاهده مقاله53,820,463
تعداد دریافت فایل اصل مقاله28,343,861
میرمحمدصادقی, حسین, آقایی, نسترن, درویش زاده, محمد جواد. (1402). تاثیر اشتباه در محاسبه دفعات تکرار حد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(43), 41-45. doi: 10.22054/jclr.2023.71505.2547
حسین میرمحمدصادقی; نسترن آقایی; محمد جواد درویش زاده. "تاثیر اشتباه در محاسبه دفعات تکرار حد". سامانه مدیریت نشریات علمی, 11, 43, 1402, 41-45. doi: 10.22054/jclr.2023.71505.2547
میرمحمدصادقی, حسین, آقایی, نسترن, درویش زاده, محمد جواد. (1402). 'تاثیر اشتباه در محاسبه دفعات تکرار حد', سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(43), pp. 41-45. doi: 10.22054/jclr.2023.71505.2547
میرمحمدصادقی, حسین, آقایی, نسترن, درویش زاده, محمد جواد. تاثیر اشتباه در محاسبه دفعات تکرار حد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 11(43): 41-45. doi: 10.22054/jclr.2023.71505.2547

تاثیر اشتباه در محاسبه دفعات تکرار حد

فصلنامه پژوهش حقوق کیفری
مقاله 2، دوره 11، شماره 43، تیر 1402، صفحه 41-45    اصل مقاله (817.89 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jclr.2023.71505.2547
نویسندگان
حسین میرمحمدصادقی1؛ نسترن آقایی2؛ محمد جواد درویش زاده* 3
1استاد گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده‌‌ی حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2پژوهشگر پژوهشکده‌‌ی حقوق و قانون ایران، کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3پژوهشگر پژوهشکده‌‌ی حقوق و قانون ایران، کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
قانونگذار حکم تکرار در جرایم حدی را در ماده 136 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392) بیان کرده است. مطابق این ماده، مجازات تکرار جرم حدی در نوبت چهارم، اعدام است. اما متن قانون و دکترین حقوق نسبت به مواردی که در شمارش دفعات اجرای حد اشتباهی رخ دهد ساکت است. مثلاً آیا اگر به هر دلیلی چهار نوبت مجازات حدی یکسان بر مرتکب اجرا شود، در نوبت پنجم می‌توان، به استناد ماده 136، حکم اعدام را برای مرتکب در نظر گرفت؟ این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که: «تاثیر اشتباه در شمارش دفعات تکرار مجازات حدی چگونه است؟». تحقق اشتباه در شمارش دفعات اجرای حد دارای مصادیق متعدد است و ممکن است دفعات تکرار کمتر یا بیشتر محاسبه شود کما اینکه نمونه هایی در رویه قضایی برای این مورد وجود دارد. برای تاثیر اشتباه در مجازات تکرار حد، سه فرضیه را می‌توان درنظر گرفت: 1- عدم تأثیر مطلق اشتباه در شمارش دفعات اجرای حد، و جواز اجرای حکم اعدام در نوبت‌های بعدی 2- تاثیر نسبی اشتباه، به این صورت که اگر عامل اشتباه، شخص مرتکب باشد اشتباه در شمارش دفعات اجرای حکم بی تاثیر است و اگر عامل اشتباه شخص مرتکب نباشد، تحقق اشتباه موجب معافیت از حکم اعدام می شود. 3- تأثیر مطلق اشتباه و منع اجرای حکم اعدام در نوبت‌های بعدی.
در پژوهش حاضر، ابتدا مصادیق مختلفی که اشتباه در شمارش دفعات تکرار در آن جاری شده است بررسی و سپس سه فرضیه مزبور متناسب با مصادیق مزبور ارزیابی شده، و در نهایت، فرضیه تأثیر مطلق اشتباه در دفعات تکرار، که موجب سقوط مجازات مقرر در ماده 136 می شود، پذیرفته شده است.
کلیدواژه‌ها
اشتباه؛ حد؛ دفعات تکرار؛ حد تکرار حد؛ اعدام؛ قاعده درأ؛ سقوط مجازات
مراجع
  • آشوری، محمّد (1386). آیین دادرسی کیفری، جلد دوّم، چاپ هشتم، تهران، سمت.
  • اردبیلی، محمّدعلی (1389). حقوق جزای عمومی، جلد دوّم، چاپ بیست و سوّم، تهران، میزان.
  • بجنوردی، سیّدمحمّد (1401). قواعد فقهی، جلد اوّل، چاپ سوّم، تهران، مؤسّسه‌‌ی عروج.
  • جعفری لنگرودی، محمّدجعفر (1380). مقدّمه‌‌ی عمومی علم حقوق، چاپ ششم، تهران، گنج دانش.
  • جناتی، محمّد ابراهیم (1370). منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، چاپ اوّل، تهران، کیهان.
  • درویش‌‌زاده، محمّد جواد (1400)، موردپژوهی کیفر سالب حیات برای شرب خمر با پنج بار سابقه محکومیت، پایان‌‌نامه‌‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
  • شامبیاتی، هوشنگ (1389). حقوق جزای عمومی، جلد دوّم، چاپ سوّم، تهران، مجد، تهران.
  • فاضل لنکرانی، محمّد (1381)، اصول فقه شیعه، چاپ اوّل، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع).
  • قانون مجازات اسلامی.
  • قانون نظارت بر رفتار قضات.
  • کی‌‌نیا، مهدی (1388). مبانی جرم شناسی، جلد اوّل، چاپ اوّل، تهران، میزان.
  • گرجی، ابوالقاسم، (1375). مقالات حقوقی، جلد دوّم چاپ اوّل، تهران، دانشگاه تهران.
  • مبلغی، احمد و همکاران (1389). فرهنگ‌‌نامه‌‌ی اصول فقه، چاپ اوّل، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى.
  • محسنی، حسن؛ داودی، حسین (1400). «اصل منع استناد به عمل خلاف قانون خود در ادعا و دفاع»، مجلّه‌‌ی حقوقی دادگستری، شماره‌‌ی 116.
  • محقّق داماد، سیّدمصطفی (1372). مباحثی از اصول فقه، اندیشه‌‌هاى نو در علوم اسلامى، چاپ هفتم، تهران.
  • محقّق داماد، سیّدمصطفی (1389). قواعد فقه بخش مدنی، چاپ بیست و هشتم، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
  • موسوی بجنوردی، سیّدمحمّد (1375). «قاعده‌‌ی اقدام»، نشریه‌‌ی دیدگاه‌‌های حقوقی، شماره‌‌ی دوّم.
  • میرمحمّدصادقی، حسین (1380). «توسعه‌‌ی قضایی»، پژوهش‌‌های مدیریّت راهبردی، شماره‌‌ی 25 و 26.
  • میرمحمّدصادقی، حسین (1399). جرایم علیه تمامیّت جسمانی اشخاص، چاپ بیست و هشتم، تهران، میزان.
  • میرمحمّدصادقی، حسین (1401). حقوق جزای عمومی (جلد سوّم) واکنش اجتماعی در برابر جرم (مجازات و اقدام تأمینی و تربیتی)، چاپ اوّل، تهران، دادگستر.
  • نوبهار، رحیم (1392). «بازخوانی مستندات فقهی حکم اعدام برای تکرار جرایم حدّی»، فصلنامه‌‌ی پژوهش حقوق کیفری، تهران، شماره‌‌ی 5.
  • هاشمی شاهرودی، سیّدمحمود (1388). فرهنگ فقه، جلد دوّم، چاپ دوّم، قم، مؤسّسه‌‌ی دایرةالمعارف فقه اسلامی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 796
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 598


login