| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,933 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,980,865 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,774,439 |
دیدبانی آینده های تعارضی در حکمرانی تقنینی از سه منظر: قانونگذاری، قانونگذار و مجلس شورای اسلامی | ||
| پژوهش های راهبردی سیاست | ||
| دوره 13، شماره 50 - شماره پیاپی 80، آبان 1403، صفحه 1-44 اصل مقاله (1.52 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qpss.2023.74611.3270 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس سلیمانی* 1؛ حاکم قاسمی2؛ مسعود البرزی ورکی3؛ ایرج گلجانی امیرخیز4؛ عباس مقتدایی5 | ||
| 1دانشجوی دکتری آیندهپژوهی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران | ||
| 2دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران | ||
| 3دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران. | ||
| 4استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی، دانشگاه بینلمللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران | ||
| 5استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بینالملل، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، شهرضا، ایران | ||
| چکیده | ||
| مطالعه آینده های قانونگذاری، در پی دیدبانی آینده های تعارضی در حکمرانی تقنینی مجلس شورای اسلامی بوده و معطوف به مفهوم «نسبتِ آینده های بدیل»، مشتمل بر تعارض، تعاون و تعادل است. دیدبانی، گونه ای از پیشآگاهی است؛ بنابراین تحقق چنین امری به چابکسازی و ایجاد قابلیت پاسخگویی سریع نظام قانونگذاری و واکنش فعالانه و به هنگام در مواجهه با تغییرات و تحولات نوظهور و نوپدید تقنینی می انجامد. اینکه «آینده آینده های تعارضی در حکمرانی تقنینی به چه سمت و سویی حرکت خواهد کرد؟» مورد جستجو است. در دو بخش «نسبتِ آینده ها» و «آینده های تعارضی تقنین» به کمک دو پرسشنامه جداگانه آرای خبرگان و دلفی فازی، نظر خبرگان گردآوری و تحلیل شده است. نتایج تحقیق دلالت دارند بر: تقویت قوه مجریه و کمرنگتر شدن نقش و جایگاه قوه مقننه؛ تقویت وجه عرفی و مردمی؛ قوت گرفتن لابیگری و تضعیف رویههای قانونی؛ رشد جایگاه فناوری و هوش مصنوعی؛ مرکزگرایی و تکمجلسی و عدم توانایی تحقّق تحزب. | ||
| کلیدواژهها | ||
| دیدبانی؛ حکمرانی تقنینی؛ آیندههای قانونگذاری؛ نسبتِ آیندههای بدیل؛ تعارض | ||
| مراجع | ||
- احمدیان، مهدی؛ پدرام، عبدالرحیم و زالی، سلمان، (1394)، «طراحی الگوی اولویتگذاری پابرجا در صنایع راهبردی»، بهبود مدیریت، زمستان، دوره 9، شماره 30، ص 3159.- ادیانی، سیدیونس، (1384)، رساله حکومتی در قانونگذاری، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 7324، کد موضوعی 410.- اِنگ، اسوین، (1386)، تورم قانونگذاری و کیفیت قانون، حسن وکیلیان، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 8313، کد موضوعی 240.- جاندا، ک، (1392)، قانونگذاری درباره احزاب، مهدی نژادخلیلی، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 12922، کد موضوعی 260.- حسینی، سیدابراهیم، (1391)، «محدودیتهای مجلس شورای اسلامی در قانونگذاری (موضوع اصل 71 قانون اساسی)»، حکومت اسلامی، زمستان، دوره 17، شماره 66. ص 163194.- خاندوزی، سیداحسان، (1388)، گستره قانونگذاری برای تحقق عدالت، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 9931، کد موضوعی 220.- سعید، پدرام و محمدعلیپور، فریده، (1382)، راهنمای سیاستگذاری در قانونگذاری: بررسی الگوی «ارزیابی تأثیرات قانون» (RIA)، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 6764، کد موضوعی 270.- سلیمانی، عباس، (1396)، «مطالعات آینده بر اساس فلسفه افلاطون، کانت و نیچه؛ پساآیندهپژوهی و جایگاه آیندهپژوهی در ساختارهای سازمانی و سیاسی»، آیندهپژوهی ایران، بهار و تابستان، دوره 2، شماره 1، ص 2753.- شیخالاسلامی، خالد، (1397)، منطق در نظریه و عمل قانونگذاری، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 15911، کد موضوعی 330.- کمیجانی، علی؛ عیوضی، محمدرحیم؛ بزرگمهری، مجید و نظامیپور، قدیر، (1398)، «سیمای حکمرانی مطلوب در آیندهپژوهی: از تصویرپردازی تا شکلبخشی آینده»، آیندهپژوهی ایران، بهار و تابستان، دوره چهار، شماره 1، ص 207235.- گروسی، حسن و باصری، بابک، (1398)، «تحلیل ساختاری کارکردی نظامهای تقنینی تکمجلسی و دومجلسی؛ جهات توجیهی و نگاه انتقادی»، دانش حقوقی عمومی، زمستان، دوره 8، شماره 26. ص 4768.- گلن، ج. س. و گوردون، ت. ج، (1395)، مرجع روششناسی آیندهپژوهی، ابوذر سیفی کلستان، جلد اول، چاپ اول، تهران: دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) با همکاری انتشارات فرهیختگان دانشگاه.- مردانی، پروانه، (1385)، همایش یکصدمین سال قانونگذاری (نیازها و چالشها خلاصه سخنرانیهای ایراد شده)، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 7885، کد موضوعی 300.- مرکز مالمیری، احمد، (1394)، حاکمیت قانون: مفاهیم، مبانی و برداشتها (ویراست دوم)، چاپ سوم، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.- مرکز مالمیری، احمد و پارسا، محمدباقر، (1392)، اولویت قانونگذاری از طریق لایحه یا طرح؟ بررسی آماری نقش قوای مجریه و مقننه در ابتکار قانونگذاری، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 13002، کد موضوعی 320.- مرکز مالمیری، احمد و عطار، سعید، (1397)، «آسیبشناسی قانونگذاری در ایران از منظر رویه ابتکار قانونگذاری»، مجلس و راهبرد، زمستان، بیستوپنجم، 96. ص 213236.- مرکز مالمیری، احمد و مهدیزاده، مهدی، (1394)، «قانونگذاری پراکنده در نظام تقنینی»، پژوهش حقوق عمومی، تابستان، دوره 17، شماره 47. ص 157184.- موثق، آناهیتا و همکاران، (1383)، خلاصهای از: مطالعه تطبیقی مجالس قانونگذاری ایران و برخی کشورهای جهان (انگلستان، فرانسه، آلمان، ایالات متحده، آفریقای جنوبی، مصر و مالزی) [فصول مقدماتی و جمعبندی]. تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 7024، کد موضوعی 410.- مهرپور، حسین، (1390)، 2. جایگاه و حوزه صلاحیت مجلس قانونگذاری در قانون اساسی، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 10946، کد موضوعی 290.- ناطقنوری، حمیدرضا و حسینی، سیدحسین، (1394)، دیپلماسی پارلمانی آمریکا در قبال ایران (1) رویکرد مجمع قانونگذاران یهود کنگره در قبال جمهوری اسلامی ایران، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل گزارش 14343، کد موضوعی 260.- وکیلیان، حسن، (1390)، گفتارهایی در قانون و قانونگذاری (مجموعه مقالات)، چاپ اول، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.- وکیلیان، حسن و مرکزمالمیری، احمد، (1395)، «مقدمهای بر فلسفه قانونگذاری: در تکاپوی ارتقای کیفیت قانون»، پژوهش حقوق عمومی، تابستان، دوره 18، شماره 51، ص 2954.- هاشمی، سید مناف و بوچانی، محمدحسین، (1391)، «الزامات تحول رابطه قوه مقننه و مجریه با مدیریت محلی در افق 1404 جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی، تابستان، دوره 4، شماره 3. ص 89117.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 17,061 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,371 |
||