| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,663 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,004,606 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,368,839 |
بررسی تطبیقی سماع موتی از دیدگاه محمدشفیع عثمانی و آیت الله جوادی آملی | ||
| پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه | ||
| مقاله 7، دوره 4، شماره 7، مهر 1402، صفحه 191-217 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcst.2024.77147.1148 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدطیب بامری1؛ سیدمحمدحسین موسوی2؛ ابراهیم نوری* 3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان. زاهدان. ایران | ||
| 2استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان. زاهدان. ایران | ||
| 3دانشیار دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| چکیده | ||
| در آیات قرآن سماع موتی، به معانی مختلفی به کار رفته است. در برخی از آیات منظور از سماع موتی شنیدن سخن زندگان توسط مردگان است؛ مانند آیاتی که به سخن گفتن حضرت صالح ع با قوم خود پس از هلاکتشان و خطاب قرار گرفتن کشته‌شدگان جنگ بدر و احد توسط پیغمبر(ص) دلالت دارند. در بعضی از آیات سماع موتی از ایمان نیاوردن کافران و عدم پذیرش سخن حق از سوی آنان حکایت می‌کند. سلفیان با استناد به برخی آیات قرآن، مانند «وَمَا أَنتَ بِمُسْمِعٍ مَّن فِی الْقُبُورِ»(فاطر / ۲۲)؛ «لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى» (نمل/۸۰)؛ «إِنْ تَدْعُوهُمْ لا یَسْمَعُوا دُعاءَکُمْ» (فاطر/۱۴) و ...، منکر قدرت شنیداری مردگان شده‌اند. این دیدگاه پیامدهایی مانند انکار جایگاه توسل به پیامبران و اولیاء، زیارت قبور مسلمانان و شفاعت در پی دارد. ازاین‌رو ضروری است که آیات مختلف در این زمینه موردبررسی قرار گیرند. همه مفسران قرآن بر اساس ظاهر آیات قرآن، در مورد شهدا این اصل را می‌پذیرند و اختلاف در مورد سایر اموات می‌باشد که آیا سایر مردگان هم قدرت شنیداری دارند یا خیر؟ این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی تطبیقی دیدگاه محمدشفیع عثمانی و آیت‌الله جوادی آملی در مسئله سماع موتی پرداخته است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که اختلاف چندانی در مسئله سماع موتی بین این دو مفسر با اینکه از دو مکتب فکری متفاوت هستند، وجود ندارد؛ زیرا هر دو مفسر با استناد به آیات، سخنان پیامبر اسلام(ص) و سخنان حضرت صالح(ع) در این مسئله، شنیدن مردگان را تأیید می‌کنند. علاوه بر این علامه جوادی آملی معتقد هستند شهدا از درجه زندگی برزخی بالاتری برخوردار هستند | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سماع موتی؛ شهدا؛ کفّار؛ محمد شفیع عثمانی؛ جوادی آملی | ||
| مراجع | ||
|
منابع
قرآن الکریم
ابن عطیه اندلسی، ابو محمد (۱۴۲۲ ق). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دار الکتب العلمیه.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1420)، روض الجنان و روح الجنان، مشهد بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
ابن کثیر دمشقی، ابوالفداء (1419). تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالکتب العلمیه.
اخویان، محمدعلی، امیدیان، امید (1396). حیات برزخی و سماع موتی، مقایسه دیدگاه ابن تیمیه و ابن قیم جوزی با دیدگاه وهابیت، فصلنامه پژوهش‌های اعتقادی –کلامی، سال 7 شماره 27
ایمانی خوشخو، مریم و تقدسی، زینب (1395). مبانی، روش و گرایش تفسیر تسنیم، سراج منیر شماره 25.
بلخی، مقتل بن سلیمان (1423). تفسیر مقتل بن سلیمان، بیروت، داراحیاء التراث العربی.
جوادی آملی، عبدالله (1399)، تفسیر تسنیم، مرکز نشر اسراء.
جصاص، ابوبکر احمد بن علی رازی (۱۴۰۵). احکام القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
خوش‌صحبت، مرتضی (1393)، معاد جسمانی از منظر علامه طباطبائی، نشریه معرفت کلامی، سال 5، شماره 1
رازی، ابن ابی حاتم (۱۴۱۹). تفسیر القرآن العظیم مسنداً عن الرسول و الصحابة والتابعین، ریاض مکتبة نزار مصطفى الباز.
رفیعی، ولی الله (1399). آشنایی با زندگی و مقامات عالم مشهور اهل سنت پاکستان، وبگاه آوای سنت
شبر، سیدعبدالله بن محمدرضا (1407)، الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین، تحقیق سیدمحمد بحرالعلوم، کویت، مکتبه الالفین.
سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن (۱۴۱۶) تفسیر الجلالین، بیروت، مؤسسة النور للمطبوعات.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409). کتاب العین. قم، دارالهجره.
عاملی، ابراهیم (۱۳۶۰). تفسیرعاملی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران، صدوق.
عثمانی، محمدشفیع (1386)، معارف القرآن، محمدیوسف، حسین پور، تربت جام، انتشارات شیخ الاسلام احمد جام.
عیاشی، ابونصر (۱۳۸۰)، کتاب التفسیر، تهران چاپخانه علمیه.
کاشانی، ملافتح الله (۱۴۲۳)، زبدة التفاسیر، قم بنیاد معارف اسلامی.
کاشفی سبزواری، کمال الدین (۱۳۶۹)، مواهب علیه، نائینی، تهران، اقبال.
طباطبایی، سید محمد حسین (۱۴۱۷)، تفسیر المیزان، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبری، ابوجعفر محمد بن جریر (۱۴۱۲)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفه.
طریحى، فخرالدین (۱۳۷۵)، مجمع البحرین،تهران، کتاب‌فروشی مرتضوى.
مصلحی، صادق (1392). سماع موتی و رابطه آن با توسل به ارواح اولیای الهی، مجله سراج منیر، سال اول، شماره 9.
مصطفوی، حسن (1380)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
معلوف، لویس (1379)، المنجد، تهران، انتشارات اسلام.
واحدی نیشابوری، على بن احمد (۱۴۱۵). الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دار القلم.
واعظی، احمد (۱۳۸۷)، علم دینی از منظر آیت اله جوادی آملی، روش‌شناسی علوم انسانی، ش ۵۴.
هواری، هود بن محکم (1426). تفسیر کتاب الله الجزایر، دارالبصائر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 516 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 354 |
||