| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,183 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,975,208 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,025,549 |
واکاوی جایگاه میانجیگری در شوراهای حلّ اختلاف با رویکرد جامعهشناختی؛ (از منظر اعضای شعب شوراهای تهران) | ||
| فصلنامه پژوهش حقوق کیفری | ||
| مقاله 5، دوره 12، شماره 45، دی 1402، صفحه 153-192 اصل مقاله (1.24 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jclr.2024.75156.2608 | ||
| نویسندگان | ||
| حمید نادری* 1؛ محمد متین پارسا2؛ محمد پورمازار3 | ||
| 1پژوهشگر گروه مطالعات بینرشتهای، پژوهشکده مطالعات راهبردی، پژوهشگاه قوه قضائیه، تهران، ایران. | ||
| 2دانش آموخته دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| 3دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| میانجیگری کیفری به مثابة روشی جایگزین در جهت مصالحه اجتماعی محسوب میشود که با حضور طرفهای یک اختلاف کیفری و نقشآفرینی شخصی ثالث به نام میانجیگر برگزار میشود. نوشتار حاضر تلاش دارد تا با رویکردی جامعهشناختی به واکاوی میانجیگری کیفری در شوراهای حلّ اختلاف تهران بپردازد. روش پژوهش مورد استفاده کیفی به شیوة تحلیل مضمون (تماتیک) با ابزار مصاحبهساختارنیافته بوده که نمونهها به شیوة هدفمند در سطح مجتمعهای شورای حلّ اختلاف شهر تهران تا دستیابی به اشباع نظری به تعداد یازده نفر گزینش شدهاند. دادههای گردآوریشده در قالب مضامین اصلی «ارتباطات شورای حلّ اختلاف با نظام قضایی و بسترهای اجتماعی»، «ماهیت و هدف شورای حلّ اختلاف»، «کیفیت اجرای برنامههای سازشگری و حلّ اختلاف» و «چالشهای شورای حلّ اختلاف در مسیر قضازدایی و مصالحة اجتماعی» صورتبندی شده و مؤید ضرورت فعالیت شوراها بهعنوان نهادی مستقل از نظام قضایی و برخاسته از جامعه هستند؛ زیرا در حال این عدم استقلال، سبب غلبة رویکرد قضایی بر شوراها، تلقی این نهاد بهعنوان بازوی کمککننده و نهاد معاضدت حقوقی شده است. غلبة چنین رویکردی سبب شده سازشگران فعال در شوراها از نقش تسهیلگری دور شده و رویکردی مشابه با قضات دادگستری پیدا کردهاند. پیامد این قضایی شدن در بهرهنگرفتن از ظرفیت جامعه محلی، کمتوجهی به نیازهای اصحاب دعوا و عدم ریشهیابی و رویکرد حل مسأله، بروز میکند. بدینترتیب در حال حاضر شوراها از اهداف اولیه خود فاصله گرفته و عملکرد آنها از میانجیگری کیفری به معنای اخص تفاوت بسیاری دارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| رویکرد مردممدار؛ قضازدایی؛ تحلیل مضمون؛ سیاست جنایی مشارکتی؛ عدالت ترمیمی | ||
| مراجع | ||
|
انگلبرت، کریستین ) 1393 مترجم محمدعلی ،» میانجیگری میان بزهدیده و بزهکار « ،) اردبیلی، در: مرکز تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، دانشنامة بزهدیدهشناسی و پیشگیری از جرم، جلد دوم، تهران: نشر میزان، از 1405 تا 1408 . بوراوی، مایکل ) 1386 مترجم نازنین شاهرکنی، نشریة ،» دربارة جامعهشناسی مردممدار « ،) جامعهشناسی ایران، شمارة 1 ، صص 201 - 168 . جمادی، علی؛ رستمی، رامین ) 1399 میانجیگری در دادرسیهای کیفری در نظام حقوقی « ،) فصلنامة قضاوت، شمارة ،» ایران رهیافت تطبیقی با حقوق کانادا 103 ، صص 142 - 121 . حسینوند، موسی ) 1394 (، میانجیگری کیفری در پرتو آموزههای عدالت ترمیمی، تهران: انتشارات مجد. دانشگر، سید محمد؛ برومندزاده، محمدرضا ) 1396 بررسی نقش میانجیگری کیفری در « ،) نشریة علوم اجتماعی، ،» حلوفصل اختلافات قومی در استان کهگیلویه و بویراحمد شمارة 36 ، صص 368 - 345 . ذکایی، محمدسعید ) 1381 نشریة علوم اجتماعی، ،» نظریه و روش در تحقیقات کیفی « ،) شمارة 17 ، صص 41 - 70 . رزاقیموسوی، سیدسجاد ) 1400 عدالت ترمیمی جلوهای نوین از صلح و سازش؛ با تأکید « ،) فصلنامه مطالعات حقوق، ،» بر میانجیگری کیفری 15 ، صص 58 - 43 . 188 | فصلنامه علمیِ پژوهش حقوق کیفری | دوره دوازدهم | شماره 45 | زمستان 1402 رنجبر نوشری، محمدعلی ) 1398 (، ارزیابی نقش ترمیمی شورای حلّ اختلاف در حقوق کیفری ایران، پایاننامة کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، تهران، دانشگاه علامه محدث نوری، دانشکدة اقتصاد و علوم اداری. رنجبر، احمد ) 1382 (، شیوههای جایگزین حلّ اختلاف در حقوق داخلی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. زهر، هوارد ) 1400 (، کتاب کوچک عدالت ترمیمی، مترجم حسین غلامی، تهران: انتشارات مجد. سبحانیپور، فرزانه ) 1395 (، تحلیل آییننامة میانجیگری در پرتو اصول عدالت ترمیمی، پایاننامة کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه تهران، دانشکدة حقوق و علوم سیاسی. سلیمیزاده، طاهره ) 1395 (، نقش نهادهای میانجیگری و شوراهای حلّ اختلاف در گذشت شاکی و صلح و سازش جرایم، پایاننامة کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکدة حقوق. شاهرکنی، نازنین؛ بوراوی، مایکل ) 1387 در دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران از « ،) نشریة آیین، شمارة ،» پست و بلند جامعهشناسی مردممدار 16 ، صص 91 - 86 . عابدیجعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخزاده، محمد ) 1390 ،) تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود « اندیشه مدیریت راهبردی، ،» در دادههای کیفی 5 ( 2 (، صص 198 - 151 . عباسی، مصطفی ) 1382 (، افقهای نوین عدالت ترمیمی در میانجیگری کیفری، تهران: انتشارات دانشور. غلامی، حسین ) 1398 (، عدالت ترمیمی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها )سمت(. غلامی، حسین؛ سودانی سادری، بدر ) 1398 قلمروی میانجیگری کیفری در انواع جرایم « ،) پژوهشهای حقوق جزا و جرمشناسی، شمارهی ،» در حقوق موضوعهی ایران 13 ، صص 60 - 33 . | واکاوی جایگاه میانجیگری در شوراهای حلّ اختلاف...؛ نادری و دیگران | 189 فرهادی، هاشم؛ شمس، احمد ) 1400 قضازدایی از طریق مراجع شبهقضایی )شورای حلّ « ،) نشریة تعالی حقوق، شمارة ،») اختلاف 6 ، صص 83 - 55 . فلیک، اووه ) 1388 (. درآمدی بر تحقیق کیفی، مترجم: هادی جلیلی، تهران: نشر نی. کامکار، نرگس ) 1394 (، عملکرد شورای حلّ اختلاف منطقة یک استان تهران در امور حقوقی با نگاه میدانی، پایاننامة کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکدة علوم انسانی. محمدپور، احمد ) 1392 (، روش تحقیق کیفی؛ ضدّ روش 2، جلد 2 ، تهران: نشر جامعهشناسان. مرادیان، پرویز؛ قاسمی، مسعود و وروایی، اکبر ) 1398 جلوههای عدالت ترمیمی در « ،) نشریة ،») شورای حلّ اختلاف سیاست جنایی ایران )فرصتها و چالشها جامعهشناسی سیاسی ایران، شمارة 7 ، از 373 تا 387 . نادری، حمید ) 1400 (، درآمدی بر مردمی شدن نظام قضایی با تمرکز بر قوة قضاییة اجتماعی، تهران: پژوهشگاه قوة قضاییه. نجفی ابرندآبادی، علیحسین؛ هاشمبیگی، حمید ) 1397 (، دانشنامة جرمشناسی، تهران: انتشارات گنج دانش. نخستین بازل، حمید ) 1398 (، جایگاه میانجیگری کیفری در شوراهای حلّ اختلاف با نگاه تطبیقی به حقوق فرانسه، پایاننامة کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکدة حقوق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 465 |
||