| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,456,833 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,951,744 |
ضرورت و تصادف در رسالهی دکتری مارکس | ||
| حکمت و فلسفه | ||
| مقاله 4، دوره 20، شماره 77، فروردین 1403، صفحه 85-112 اصل مقاله (1.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2024.75760.2186 | ||
| نویسندگان | ||
| علی کرباسی زاده اصفهانی* 1؛ میلاد عمرانی2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه عصر جدید، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| مطابق تفسیر مارکس در رسالهی دکتریاش، در دستگاه دموکریتی، اتمها در خلأ طبقِ ضرورتی کور حرکت میکنند. اطلاق لفظ تصادفی بهنظام دموکریتی دلالت بر حرکتِ پیشبینیناپذیر یا بدونِ علتِ اتمها ندارد؛ بلکه حاکی از عدم وجود طرح و نقشهی پیشین یا غایتی مشخص در خلقِ جهانهاست. گویی که اتمها به سمت و سویی میروند که انتهای مسیر آن، خلقِ عوالم است. اپیکور برخلاف دموکریتْ قائل به وجود ضرورتی تخطیناپذیر در حرکات اتمها نیست و انحراف اتم از خطِ مستقیم را بهعنوان سنخی حرکت تصادفی وارد نظام اتمیستیاش میکند. با انحراف بهمثابه حرکتی تصادفی است که اساساً خلق جهانها آغاز میشود. پس پایهی خلقِ جهانها، تصادف {یا بخت} است. اپیکور هم قائل به حرکتِ تصادفی اتمهاست، هم در روند خلق جهانها هیچ طرح و نقشهی پیشینیای را مفروض نمیگیرد. تصادف اپیکوری، هم حاکی از نفیِ غایت است و هم حاکی از حرکاتِ تصادفی اتمها در انحراف از خطِ مستقیم. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مارکس؛ دموکریت؛ اپیکور؛ ضرورت؛ تصادف | ||
| مراجع | ||
|
Aristotle. (1991). Complete Works, Vol1, Translated by Jonathan Barnes, Princeton, N.J: Princeton University Press.
Browning G.K. (2000) .The Hegel-Marx Connection, London: Palgrave Macmillan.
Edwards, Paul (ed.) (2005). The Encyclopedia of philosophy, Vol2. New York: Macmillan.
Fenves, Peter. (1986). Marx's Doctoral Thesis on Two Greek Atomists and the Post-Kantian Interpretations. Journal of the History of Ideas 47 (3):433-452. DOI: 10.2307/2709662
Mins, H. F. (1948). Marx’s Doctoral Dissertation. Science & Society, 12(1), 157–169. http://www.jstor.org/stable/40399880.
به فارسی
ابنسینا. (1375). اشارات و تنبیهات (جلد اول)، ترجمهی حسن ملکشاهی، تهران: نشر سروش.
ابنسینا. (1400). فن سماع طبیعی، ترجمهی محمد علی فروغی، تهران: نشر مولی.
خراسانی، شرفالدین (شرف). (1387). نخستین فیلسوفان یونان، تهران: نشر علمی و فرهنگی.
دینانی، غلامحسین ابراهیمی. (1393). قواعد کلی اصول فلسفهی اسلامی (جلد اول)، تهران: نشر پژوهشگاه علوم انسانی.
راس، دیوید. (1377). ارسطو، ترجمهی مهدی قوام صفری، تهران: نشر فکر روز.
ریتر، یوآخیم و دیگران. (۱۳۹3). فرهنگنامهی تاریخی مفاهیم فلسفه (جلد۲)، ترجمهی محمد رضا حسینی بهشتی و دیگران، تهران: نشر سمت.
ریتر، یوآخیم و دیگران. (۱۳۹۶). فرهنگنامهی تاریخی مفاهیم فلسفه (جلد3)، ترجمهی محمد رضا حسینی بهشتی و دیگران، تهران: نشر سمت.
طباطبائی، محمد حسین و مطهری، مرتضی. (1394). اصول فلسفه و روش رئالیسم (جلد ۳)، تهران: نشر صدرا.
فاستر، جان بلامی. (۱۳۸2). اکولوژی مارکس (ماتریالیسم و طبیعت)، ترجمهی اکبر معصومبیگی، تهران: نشر دیگر
کنی، آنتونی. (1400). تاریخ فلسفه غرب، فلسفهی باستان (1)، ترجمهی مهدی رضا یعقوبی، تهران: نشر پارسه.
گاتری، دبلیو کی سی. (1377). تاریخ فلسفه یونان (۹)، ترجمهی مهدی قوام صفری، تهران: نشر فکر روز.
مارکس، کارل. (1381). رسالهی دکترای فلسفه، ترجمهی دکتر محمود عبادیان-حسن قاضیمرادی، تهران: نشر اختران.
مطهری، مرتضی. (1378). مجموعه آثار جلد هفتم (ابنسینا ۱)، تهران: نشر صدرا.
Dinani, Gholamhossein Ebrahimi. (2014). General Principles of Islamic Philosophy (Volume 1), Tehran: Institute for Humanities Research Publishing. [In Persian]
Foster, John Bellamy. (2003). Marx's Ecology (Materialism and Nature), translated by Akbar Masoombeigi, Tehran: Digar Publishing. [In Persian]
Guthrie, W. K. C. (1998). A History of Greek Philosophy (Volume 9), translated by Mehdi Ghavam Safari, Tehran: Fekr Rooz Publishing. [In Persian]
Ibn Sina. (1996). Al-Isharat wa Al-Tanbihat (Volume 1), translated by Hassan Malekshahi, Tehran: Soroush Publishing. [In Persian]
Ibn Sina. (2021). The Natural Hearing Art, translated by Mohammad Ali Foroughi, Tehran: Moli Publishing. [In Persian]
Khurasani, Sharafuddin (Sharaf). (2008). The First Greek Philosophers, Tehran: Elmi Farhangi Publishing. [In Persian]
Kenny, Anthony. (2021). A New History of Western Philosophy, Ancient Philosophy (Volume 1), translated by Mehdi Reza Yaghoubi, Tehran: Parseh Publishing. [In Persian]
Marx, Karl. (2002). Doctoral Thesis in Philosophy, translated by Dr. Mahmoud Ebadian-Hassan Ghazi Moradi, Tehran: Akhtaran Publishing. [In Persian]
Motahhari, Morteza. (1999). Collected Works Volume 7 (Avicenna 1), Tehran: Sadra Publishing. [In Persian]
Ross, David. (1998). Aristotle, translated by Mehdi Ghavam Safari, Tehran: Fekr Rooz Publishing. [In Persian]
Ritter, Joachim, et al. (2014). Historical Dictionary of Philosophical Concepts (Volume 2), translated by Mohammad Reza Hosseini Beheshti et al., Tehran: Samt Publishing. [In Persian]
Ritter, Joachim, et al. (2017). Historical Dictionary of Philosophical Concepts (Volume 3), translated by Mohammad Reza Hosseini Beheshti et al., Tehran: Samt Publishing. [In Persian]
Tabatabaei, Mohammad Hossein and Motahhari, Morteza. (2015). Principles of Philosophy and Method of Realism (Volume 3), Tehran: Sadra Publishing. [In Persian]
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 431 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 376 |
||