| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,456,958 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,951,744 |
ارزیابی نظریه «نجات در پرتو تمسک به عترت و صحابه»، نقدی بر دیدگاه فخر رازی | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 3، دوره 15، شماره 49، مهر 1403، صفحه 83-108 اصل مقاله (1.09 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2024.76440.1978 | ||
| نویسنده | ||
| حامد دژآباد* | ||
| استادیار پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| برخی از مفسران اهل سنت سعی نمودهاند ضمن داخل نمودن محبت صحابه در کنار محبت اهلبیت (ع)، با طرح ادعاهایی فقط اهل سنت را اهل نجات معرفی نمایند. فخر رازی بعد از ذکر روایاتی در فضایل اهلبیت (ع) و لزوم محبت به ایشان با استناد به حدیث «سفینه نوح» و حدیث «اصحابی کالنجوم» ادعا میکند که برای رهایی از امواج شبهات و شهوات علاوه بر سفینه مطمئن، محتاج به راهنمایی ستارگان درخشان نیز هستیم و اهل سنت چون بر سفینه اهلبیت (ع) قرارگرفته و چشم به ستارگان صحابه دوختهاند، اهل نجات و سعادت دنیوی و اخروی هستند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی با تأکید بر آیاتی که درباره ویژگیهای سفینه و ماجرای طوفان نوح صحبت میکند درصدد رد ادعای فخر رازی است و نتیجه میگیرد که با توجه به اوصافی که در قرآن کریم برای سفینه نوح ذکرشده و نیز نظر به عدم اعتبار سندی و دلالی روایت «اصحابی کالنجوم» تمسک واقعی به اهلبیت (ع)، موجب نجات و عدم آن، مساوی با هلاکت میباشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| سفینه نوح؛ اصحابی کالنجوم؛ اهلبیت (ع)؛ فخر رازی | ||
| مراجع | ||
|
ابن أبى حاتم، عبدالرحمن بن محمد. (بیتا). الجرح والتعدیل، بیجا: بینا.
ابن اثیر جزری، عزالدین ابوالحسن على بن محمد. (1409 ق). اُسد الغابه فى معرفه الصحابه، بیروت: دار الفکر.
ابن بابویه قمی ابوجعفر محمد بن علی. (1378 ق). عیون اخبار الرضا (ع)، تهران: انتشارات جهان.
ابن تیمیه حرانی، احمد بن عبدالحلیم. (1406 ق). منهاج السنه النبویه، بیجا: مؤسسه قرطبه.
ابن جوزی، أبو الفرج، (1385 ق). الموضوعات، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن حجر العسقلانی، أبو الفضل أحمد بن علی. (بیتا). تهذیب التهذیب، بیجا: بینا.
ابن حجر المکی الهیتمی. (1997 م). الصواعق المحرقة على أهل الرفض والضلال والزندقة، تحقیق: عبدالرحمن بن عبدالله الترکی وکامل محمد الخراط، بیروت: مؤسسة الرسالة.
ابن حزم اندلسی قرطبی، ابومحمد علی بن احمد بن سعید. (1317 ق). الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، قاهره: مکتبه الخانجی.
ابن عاشور، محمدطاهر، (1420 ق). التحریر و التنویر، بیروت: موسسه التاریخ العربی.
ابن عبدالبر قرطبی، ابوعمر یوسف بن عبدالله بن محمد، (1412 ق). الاستیعاب فى معرفه الاصحاب، بیروت: دار الجیل.
ابن عدی، أبو أحمد الجرجانی عبدالله بن عبدالله بن محمد. (1409 ق). الکامل فی ضعفاء الرجال، بیروت: دار الفکر.
ابن عربى، محمد بن عبدالله بن ابوبکر. (بیتا). احکام القرآن، بیجا: بینا.
ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر. (1408 ق). البدایه و النهایه، تحقیق علی شیری، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ابن کثیر دمشقى، اسماعیل بن عمرو. (1419 ق). تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار الکتب العلمیه.
البانی، محمد ناصرالدین. (1408 ق) سلسله الاحادیث الضعیفه و الموضوعه و اثرها السیئ فی الامه، بیروت: المکتب الاسلامی.
بخاری، محمد بن اسماعیل. (بیتا). صحیح البخارى، قاهره: موقع وزاره الاوقاف المصریه.
بغدادی، محمد بن حبیب. (بیتا) المحبّر، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت: دار الآفاق الجدیده.
ترکاشوند، حسن، (1395 ش)، نقد و بررسی سندی و دلالی حدیث اصحابی کالنجوم، قم: مجله کلام اسلامی
حاکم نیشابوری، ابوعبدالله محمد بن عبدالله. (1411 ق). المستدرک على الصحیحین، تحقیق مصطفى عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیه.
خطیب بغدادی، ابوبکر احمد بن علی. (بیتا). تاریخ بغداد، بیروت: دار الکتب العلمیه.
دژآباد، حامد. (1393 ش) ارزیابی ادله قرآنی خلافت خلفا، قم: نشر مشعر.
دولابی رازی، ابوبشر محمد بن احمد بن حماد. (1421 ق). الکنی و الاسماء، تحقیق ابوقتیبه نظر محمد الفاریابی، بیروت: دار ابن حزم.
ذهبی، شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان. (1422 ق). تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، تحقیق دکتور بشار عوّاد معروف، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
ذهبی، شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان. (1995 م) میزان الاعتدال فی نقد الرجال، تحقیق شیخ علی محمد معوض و شیخ عادل احمد عبدالموجود، بیروت: دار الکتب العلمیه.
سبحانی، جعفر، (1424 ق). سلسله المسائل العقائدیه، قم: مؤسسه الامام الصادق علیه السلام.
سمهودی، علی بن عبدالله (1405 ق). جواهر العقدین فی فضل الشرفین، بغداد: مطبعة العانی.
صالحی شامی، محمد بن یوسف. (1414 ق). سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت: دار الکتب العلمیة.
صاوی، احمد بن محمد، (1427 ق). حاشیه الصاوی علی تفسیر الجلالین، بیروت: دارالکتب العلمیه.
طباطبایى، سید محمدحسین، (1417 ق). المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
طبرانی، ابوالقاسم سلیمان بن احمد بن ایوب. (1405 ق) المعجم الصغیر، تحقیق محمد شکور محمود الحاج امریر، بیروت: المکتب الاسلامی دار عمار.
طبرانی، ابوالقاسم سلیمان بن احمد بن ایوب، (1404 ق). المعجم الکبیر، تحقیق حمدی بن عبدالمجید السلفی، موصل: مکتبه العلوم و الحکم.
طبرسى، فضل بن حسن. (1372 ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
طبری، محبالدین احمد بن عبدالله، (1356 ق). ذخائر العقبى فی مناقب ذوى القربى، قاهره، دار الکتب المصریه.
طبری، ابوجعفر محمد بن جریر، (1387 ق). تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طوسى، محمد بن حسن. (1414 ق). الرسائل العشر، قم: موسسة النشر الاسلامی.
طوسى، محمد بن حسن. (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
عقیلی، أبو جعفر محمد بن عمر بن موسى. (1404 ق). الضعفاء الکبیر، بیروت: دار المکتبة العلمیة.
فخر رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر، (1420 ق) مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
قضاعی مصری، ابوعبدالله محمد بن سلامه بن جعفر بن علی بن حکمون (1407 ق)، مسند الشهاب، تحقیق حمدی بن عبدالمجید السلفی، بیروت: مؤسسه الرساله.
مجلسى، محمدباقر بن محمدتقی. (1404 ق). بحار الانوار، بیروت: مؤسسه الوفاء.
مناوی، محمد عبد الروف. (1356 ق) فیض القدیر شرح الجامع الصغیر، مصر: المکتبة التجاریة الکبرى.
میر حامد حسین، (1366 ش). عبقات الانوار فى امامة الائمة الاطهار. اصفهان: کتابخانه عمومى امام امیر المومنین على علیه السلام.
میلانی، سید علی، (1429 ق)، اصحابی کالنجوم، قم: الحقائق
نسائی، أحمد بن شعیب أبو عبدالرحمن. (1369 ق). الضعفاء والمتروکین، حلب: دار الوعی.
واحدی، علی بن احمد (1411 ق). اسباب نزول القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیه.
References
Albani, Muhammad Nasir al-Din. (1988). Silsilat al-Ahadith al-Da'ifah wa al-Mawdu'ah wa Atharuha al-Sayyi' fi al-Ummah, Beirut: Al-Maktab al-Islami. [In Arabic]
Al-Hakim al-Nishaburi, Abu Abdullah Muhammad bin Abdullah. (1990). Al-Mustadrak 'ala al-Sahihayn, edited by Mustafa Abdul Qadir Ata, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyya. [In Arabic]
Al-Khatib al-Baghdadi, Abu Bakr Ahmad bin Ali. (n.d.). Tarikh Baghdad, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyya. [In Arabic]
Al-Dulabi al-Razi, Abu Bishr Muhammad bin Ahmad bin Hammad. (2000). Al-Kuna wa al-Asma', edited by Abu Qutaybah Nazar Muhammad al-Fariyabi, Beirut: Dar Ibn Hazm. [In Arabic]
Al-Salihi al-Shami, Muhammad bin Yusuf. (1993). Subul al-Huda wa al-Rashad fi Sirat Khayr al-'Ibad, edited by Adel Ahmad Abdul-Mawjud and Ali Muhammad Mu'awwad, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyya. [In Arabic]
Al-Sawi, Ahmad bin Muhammad. (2006). Hashiyat al-Sawi 'ala Tafsir al-Jalalayn, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyya. [In Arabic]
Al-Tabarani, Abu al-Qasim Sulayman bin Ahmad bin Ayyub. (1984). Al-Mu'jam al-Kabir, edited by Hamdi bin Abdul-Majid al-Salafi, Mosul: Maktabat al-Ulum wa al-Hikam. [In Arabic]
Al-Tabarani, Abu al-Qasim Sulayman ibn Ahmad ibn Ayyub. (1984). Al-Mu'jam al-Saghir, edited by Muhammad Shakur Mahmoud al-Haj Amrīr, Beirut: Al-Maktab Al-Islami, Dar Ammar. [In Arabic]
Al-Tusi, Muhammad ibn Hasan. (n.d.). Al-Tibyan fi Tafsir al-Qur'an, Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-Arabi. [In Arabic]
Aqili, Abu Ja'far Muhammad ibn Umar ibn Musa. (1983). Al-Du'afa' al-Kabir, Beirut: Dar al-Maktaba al-Ilmiyya. [In Arabic]
Al-Quda'i al-Misri, Abu Abdullah Muhammad ibn Salama ibn Ja'far ibn Ali ibn Hakmun. (1986). Musnad al-Shihab, edited by Hamdi ibn Abdul-Majid al-Salafi, Beirut: Mu'assasat al-Risala. [In Arabic]
Al-Wahidi, Ali ibn Ahmad. (1990). Asbab Nuzul al-Qur'an, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyya. [In Arabic]
Al-Nasa'i, Ahmad ibn Shu'ayb Abu Abd al-Rahman. (1950). Al-Du'afa' wa al-Matrukin, Aleppo: Dar al-Wa'i. [In Arabic]
Bukhari, Muhammad ibn Ismail. (n.d.). Sahih al-Bukhari, Cairo: Ministry of Religious Endowments of Egypt. [In Arabic]
Baghdadi, Muhammad ibn Habib. (n.d.). Al-Muhabbar, Edited by Ilze Lichtenstätter, Beirut: Dar al-Afaq al-Jadidah. [In Arabic]
Dezhabad, Hamed. (2014). Evaluation of Quranic Evidence on the Caliphate of the Caliphs, Qom: Nashr Mushar. [In Persian]
Fakhr al-Razi, Abu Abdullah Muhammad ibn Umar. (1999). Mafatih al-Ghayb, Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-Arabi. [In Arabic]
Ibn Abi Hatim, Abd al-Rahman ibn Muhammad. (n.d.). Al-Jarh wa al-Ta'dil, No place: No publisher. [In Arabic]
Ibn Athir al-Jazari, Izz al-Din Abu al-Hasan Ali ibn Muhammad. (1988). Usd al-Ghabah fi Ma'rifat al-Sahabah, Beirut: Dar al-Fikr. [In Arabic]
Ibn Babawayh al-Qummi, Abu Ja'far Muhammad ibn Ali. (1958). Uyun Akhbar al-Ridha (A), Tehran: Jahan Publications. [In Persian]
Ibn Taymiyyah al-Harrani, Ahmad ibn Abd al-Halim. (1985). Minhaj al-Sunnah al-Nabawiyyah, No place: Mu'assasat Qurtuba. [In Arabic]
Ibn al-Jawzi, Abu al-Faraj. (1965). Al-Mawdu'at, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah. [In Arabic]
Ibn Hajar al-Asqalani, Abu al-Fadl Ahmad ibn Ali. (n.d.). Tahdhib al-Tahdhib, No place: No publisher. [In Arabic]
Ibn Hajar al-Haytami al-Makki. (1997). Al-Sawa'iq al-Muhriqah 'ala Ahl al-Rafd wa al-Dalal wa al-Zandaqah, Edited by: Abd al-Rahman ibn Abdullah al-Turki & Kamil Muhammad al-Kharrat, Beirut: Mu'assasat al-Risalah. [In Arabic]
Ibn Hazm al-Andalusi al-Qurtubi, Abu Muhammad Ali ibn Ahmad ibn Sa'id. (1899). Al-Fasl fi al-Milal wa al-Ahwa' wa al-Nihal, Cairo: Maktabat al-Khanji. [In Arabic]
Ibn Ashur, Muhammad Tahir. (1999). Al-Tahrir wa al-Tanwir, Beirut: Mu'assasat al-Tarikh al-Arabi. [In Arabic]
Ibn Abd al-Barr al-Qurtubi, Abu Umar Yusuf ibn Abdullah ibn Muhammad. (1992). Al-Isti'ab fi Ma'rifat al-Ashab, Beirut: Dar al-Jil. [In Arabic]
Ibn Adi, Abu Ahmad al-Jurjani Abdullah ibn Abdullah ibn Muhammad. (1988 CE). Al-Kamil fi Du'afa' al-Rijal, Beirut: Dar al-Fikr. [In Arabic]
Ibn Arabi, Muhammad ibn Abdullah ibn Abu Bakr. (n.d.). Ahkam al-Qur'an, No place: No publisher. [In Arabic]
Ibn Kathir al-Dimashqi, Ismail ibn Umar. (1998). Tafsir al-Qur'an al-Azim, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyyah. [In Arabic]
Ibn Kathir al-Dimashqi, Ismail ibn Umar. (1987). Al-Bidaya wa al-Nihaya, Edited by Ali Shiri, Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-Arabi. [In Arabic]
Majlisi, Muhammad Baqir ibn Muhammad Taqi. (1983). Bihar al-Anwar, Beirut: Mu'assasat al-Wafa. [In Arabic]
Manawi, Muhammad Abd al-Ra'uf. (1937). Fayd al-Qadir Sharh al-Jami' al-Saghir, Egypt: Al-Maktaba al-Tijariyya al-Kubra. [In Arabic]
Mir Hamid Husayn. (1987). I'baqat al-Anwar fi Imamat al-A'immah al-At'har, Isfahan: Kitabkhana Umumi Imam Amir al-Mu'minin Ali (AS). [In Arabic]
Milani, Sayyid Ali. (2008 CE). Ashabi Kal-Nujum, Qom: Al-Haqa'iq.
Subhani, Ja'far. (2003). Series of Doctrinal Issues, Qom: Imam Sadiq Institute. [In Persian]
Samhudi, Ali bin Abdullah. (1985). Jawahir al-'Uqdain fi Fadl al-Sharafayn, Baghdad: Al-Ani Press. [In Arabic]
Tarkashvand, Hassan. (2016). Critical Analysis of the Authenticity and Meaning of the Hadith "My Companions Are Like Stars", Qom: Islamic Theology Journal. [In Persian]
Tabatabai, Sayyid Muhammad Husayn. (1996). Al-Mizan fi Tafsir al-Qur'an, Qom: Islamic Publications Office. [In Persian]
Tabarsi, Fazl ibn Hasan. (1993 CE). Majma' al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an, Tehran: Nashr Nasir Khosrow. [In Persian]
Tabari, Abu Ja'far Muhammad ibn Jarir. (1967). Tarikh al-Umam wa al-Muluk, edited by Muhammad Abu al-Fazl Ibrahim, Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-Arabi. [In Arabic]
Tabari, Muhibb al-Din Ahmad ibn Abdullah. (1937). Dhakha'ir al-'Uqba fi Manaqib Dhawi al-Qurba, Cairo: Dar al-Kutub al-Misriyya. [In Arabic]
Tusi, Muhammad ibn Hasan. (1993). Al-Rasa'il al-'Ashr, Qom: Mu'assasat al-Nashr al-Islami. [In Persian]
Zahabi, Shams al-Din Abu Abdullah Muhammad bin Ahmad bin Uthman. (2001). Tarikh al-Islam wa Wafayat al-Mashahir wa al-A'lam, edited by Dr. Bashar Awwad Ma'ruf, Beirut: Dar al-Gharb al-Islami. [In Arabic]
Zahabi, Shams al-Din Abu Abdullah Muhammad bin Ahmad bin Uthman. (1995). Mizan al-I'tidal fi Naqd al-Rijal, edited by Shaykh Ali Muhammad Mu'awwad and Shaykh Adel Ahmad Abdul-Mawjud, Beirut: Dar al-Kutub al-Ilmiyya. [In Arabic]
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 358 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 179 |
||