| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,660 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,938,810 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,359,383 |
اثربخشی آموزش تعامل مادر-کودک بر اساس الگوی پرسید بر فلسفه فراهیجانی مادران و مشکلات هیجانی رفتاری فرزندان | ||
| روانشناسی افراد استثنایی | ||
| دوره 14، شماره 55، مهر 1403، صفحه 99-136 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jpe.2024.78639.2684 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا محمدی1؛ امیر قمرانی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری رشته روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| با توجه به افزایش شیوع اختلالات هیجانی -رفتاری در فرزندان و چالش‌هایی که این فرزندان و خانواده‌های آنان را درگیر می‌کند، بالا بردن سطح کیفیت تعاملات خانوادگی مخصوصاً تعامل مادران با فرزندان، اهمیت پیدا می‌کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تعامل مادر -کودک بر اساس الگوی پرسید، بر فلسفه فراهیجانی مادران و مشکلات هیجانی-رفتاری در فرزندان بود. این پژوهش، یک پژوهش نیمه آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، مادران فرزندان دارای اختلالات هیجانی رفتاری در شهر اصفهان در سال 1401 بودند که 30 نفر از این جامعه به‌عنوان نمونه انتخاب‌شده و 15 نفر به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش و 15 نفر نیز به‌تصادف در گروه کنترل گمارش شدند. مادران گروه آزمایش، در 6 جلسه 60 دقیقه‌ای آموزش تعامل مادر-کودک بر اساس الگوی پرسید، شرکت کردند و گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکردند. هر دو گروه، ابزارهای پژوهش شامل: پرسشنامه فلسفه فراهیجانی ایولینی کو (۲۰۰۶) و سیاهه اختلالات رفتاری آخنباخ (2001) را قبل و بعد از مداخله تکمیل کردند. داده‌ها با آزمون تحلیل کوواریانس با استفاده از آخرین نسخه نرم‌افزار SPSS(26.00) تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد، مقادیر هر دو متغیر در گروه کنترل و آزمایش در مرحله پس‌آزمون دارای تفاوت معنادار بودند (سطح معناداری کمتر از 05/0)؛ بنابراین این مداخله بر (فلسفه فراهیجانی (568/201 =F و P=0001/0) و مشکلات هیجانی و رفتاری (588/36=F و 0001/0=P))، تأثیر مثبت و معناداری در سطح 05/0=α داشت. لذا تعامل مادر-کودک بر اساس الگوی پرسید، در بهبود فلسفه فراهیجانی مادران و کاهش مشکلات هیجانی-رفتاری در نوجوانان ۱۱-۱۴ سال مؤثر است. با توجه به اهمیت عملکرد مادر در ارتباط با فرزندان، ارائه آموزش به مادران در جهت تقویت ارتباط با فرزند، در کاهش و کنترل مشکلات هیجانی و رفتاری فرزندان، می‌تواند مؤثر واقع شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الگوی پرسید؛ تعامل مادر-کودک؛ فلسفه فراهیجانی مادر؛ مشکلات هیجانی و رفتاری | ||
| مراجع | ||
|
امدادی، شهره؛ هزاوه ئی، سید محمدمهدی؛ سلطانیان، علیرضا؛ بشیریان، سعید؛ حیدری مقدم، رشید؛ فرهادایان، مریم. (1396). بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر مدل بر فعالیت جسمانی زنان میانسال شهر همدان. مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن‌سینا, 25(5), 154-162.
باقری، مریم؛ سجادیان، ایلناز؛ قمرانی، امیر. (1398). اثربخشی آموزش گروهی فرزندپروری مثبت بر مشکلات رفتاری کودک و فقدان لذت‌جویی مادران دارای کودک کم توان ذهنی آموزش پذیر. مجله پرستاری کودکان؛ (۳): ۸-۱۶
بدیعی، الهام؛ امیرفخرایی، آزیتا؛ سماوی، عبدالوهاب و محمدی، کوروش. (1400). اثربخشی آموزش والدگری ذهن آگاهانه بر تنظیم هیجان و بازداری رفتاری در والدین دارای کودکان مضطرب. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری، 7(3)، 65-75.
بساک نژاد، سودابه؛ یونسی، عیدان و جنادله، خالد. (1398). رابطه بین سبک‌های فرزندپروری و راهبردهای مقابله به واسطه‌گری سبک‌های هیجانی در مادران پسران نوجوان. مطالعات روانشناختی، 15(4)، 41-56.
پارسایی، عین اله. (1389). رابطه سبک‌های فراهیجانی والدین با خودکارآمدی و هوش عاطفی دانش آموزان دوره متوسطه. مطالعات روانشناسی تربیتی. 7(11)، 1-26. SID. https://sid.ir/paper/188648/fa
ترک لادانی، سمیه؛ آقابابایی، سارا. (1401). اثربخشی آموزش فرزندپروری مثبت بر تعامل والد - کودک و مشکلات رفتاری کودکان با مشکلات برون‌نمود. فصلنامه کودکان استثنایی; ۲۲ (۳): ۱۲۳-۱۳۲
ترکاشوند، علی، & قمرانی، امیر. (1402). ارزیابی اثربخشی مداخله سرریزشدگی بر پردازش هیجانی و خود نهان‌سازی مادران دارای فرزند با مشکلات رفتاری برونی. روانشناسی افراد استثنایی، 13(51):49-81. doi: 10.22054/jpe.2023.72216.2544
تلک آبادی آرانی، زهرا؛ نیک خو، فاطمه؛ دستجردی کاظمی، مهدی. (1401). اثربخشی برنامه فرزندپروری مثبت به شیوه‌ی برخط بر کارکردهای اجرایی سرد (حافظه‌ی فعال، توجه پایدار، کنترل مهاری و انعطاف‌پذیری شناختی) کودکان با اختلال نارسایی توجه- بیش‌فعالی. روانشناسی افراد استثنایی؛ 22(3):61-89.. doi: 10.22054/jpe.2023.71858.2534
حاجی بابایی راوندی، عطیه، تجلی، پریسا، قنبری پناه، افسانه، & شهریاری احمدی، منصوره. (1401). مقایسه اثربخشی برنامه فرزندپروری مثبت و مهارتهای تحمل پریشانی بر بهزیستی روانشناختی مادران دارای فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی. روانشناسی افراد استثنایی, 12(47), 53-79. doi: 10.22054/jpe.2023.68119.2460
حسینی فاطمه السادات، فرشیدی حسین، آقاملایی تیمور، مدنی عبدالحسین، قنبررنژاد امین. (1393). تأثیر مداخله آموزشی بر اساس الگوی پرسید-پروسید بر تغییر سبک زندگی بیماران مبتلا به پرفشاری خون. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. ۲ (۱): ۱۷-۲۷
حیدری، جبار؛ عظیمی، حمیده؛ محمودی عالمی، قهرمان؛ محمدپور تهمتن، رضاعلی. (1384) بررسی شیوع اختلالات رفتاری- هیجانی و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان مقطع ابتدایی مدارس شهرستان ساری سال تحصیلی ۸۵-۱۳۸۴. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران; ۱۶ (۵۶): ۹۱-۱۰۰
خانی جیحونی، علی، حاتمی، محمود، زارعی، سعیده، صف دار، سمیه، ملکی، زهرا و اکبرزاده، زهرا. (1396). بررسی تأثیر برنامه آموزشی بر اساس مدل پرسید بر مصرف میوه و سبزی‌ها در دانش آموزان دختر دبیرستان‌های شهر فسا. مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا (Journal of Advanced Biomedical Sciences)، 7(3)، 361-370. SID. https://sid.ir/paper/204023/fa
ذوالفقاری، مهسا؛ شاکری نسب، محسن. (1402). اثربخشی بازی مشترک والد و کودک بر کاهش تکانشگری و افزایش مهارتهای اجتماعی کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی. روانشناسی افراد استثنایی؛ 13(50), 225-254.
رضاپور میرصالح، یاسر؛ کوهستانی، فهیمه؛ عرفان، ندا. (1401). نقش میانجی ادراک اجتماعی در ارتباط بین تعامل مادر-کودک و مهارتهای اجتماعی کودک از نظر مادران دارای کودک پیش‌دبستانی. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی؛ 13(4):173-186
زنده طلب، حمیدرضا. (۱۳۹۱). تأثیر اجرای برنامه طراحی شده مبتنی بر الگوی پرسید- پروسید بر سلامت روان نوجوانان و مشارکت والدین، مجله مراقبت مبتنی بر شواهد، ۲ (1)، ۴۵. magiran.com/p979833.
شمسی، عبدالحسین؛ قمرانی، امیر. (1399). اثربخشی والدگری مبتنی بر مهارتهای سازمان‌دهی بر مهارتهای سازمان‌دهی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی. توانمندسازی کودکان استثنایی, 11 (2): 23-35.doi: 10.22034/ceciranj.2020.220097.1336
شیانی، مریم جلیلی، زهرا و شجاعی زاده، داوود. (۱۳۹۹). تأثیر آموزش مبتنی بر مدل پرسید پروسید بر سلامت روان زنان میانسال مراجعه کننده به خانه‌های سلامت شهرداری تهران، مجله آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران، ۸ (4)، ۳۰۹-۳۲۳. magiran.com/p2225670
عابدی، مرضیه؛ برهانی، محبوبه؛ رحیم زاده، مهری، حسن و حسینی، زکیه سادات. (1399). نقش آموزش در ارتقای رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به پرفشاری خون: کاربردی از مدل پرسید، مجله آموزش و سلامت جامعه، 7(4)، 303-310. magiran.com/p2221949
فتحی زاده شادی، شجاعی زاده داوود، محمودی محمود، گرمارودی غلامرضا، امیرسرداری مجید، آزادبخت مجتبی و همکاران. (1395). تأثیر برنامه آموزش بهداشت طبق الگوی پرسید (PRECEDE) بر آگاهی، نگرش و رفتار تغذیه‌ی مرتبط با کم خونی فقر آهن در دانش آموزان دختر پایه نهم (دوره اول متوسطه) شهر قزوین. سلامت و بهداشت. ۷ (۳): ۳۲۱-۳۳۰
گلپایگانی، فاطمه؛ بیات، بنفشه؛ مجدیان، وحید؛ آقابزرگی، سمیه. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت دلبستگی و نوع دوستی کودکان دارای مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده. فصلنامه کودکان استثنایی.؛ ۱۸ (۴): ۷۷-۸۸
محمدی طاویله فاطمه، قره گوزلو فرامرز، کاظمی سمیه، برزگر اکبر. (1402) بررسی تأثیر آموزش حمل بیمار مبتنی بر الگوی پرسید ـ پروسید بر میزان اختلالات اسکلتی ـ عضلانی در کمک‌پرستاران. پایش. 22 (3):289-300
مشکی، عالمی، فلاحی، سروری خواه، & حسن. (1400). بکارگیری الگوی پرسید-پروسید در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از اختلالات اسکلتی-عضلانی در کاربران یارانه. مجله سلامت کار ایران, 17(1), 924-935.
مقدم، منصور و قمرانی، امیر. (1401). ارزیابی اثربخشی والدگری خردمندانه بر اساس آموزه‌های امام علی (ع) بر خردمندی والدین و خلاقیت کودکان پیش دبستانی. پژوهش در دین و سلامت، 8(1)، 98-110. SID. https://sid.ir/paper/1014152/fa
مهرابیان، فردین؛ کسمایی، پریسا؛ عطرکار روشن، زهرا؛ مهدوی روشن، مرجان؛ دفاعی، مریم*. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر رفتارهای تغذیه‌ای سالم رابطان بهداشتی شهر رشت بر اساس مدل پرسید-پروسید. مجله سلامت و بهداشت, 8(3), 289-297.
نجاتی فر، سارا؛ عابدی، احمد؛ قمرانی، امیر. (1399). اثربخشی مداخله والد‌محور مبتنی بر فلسفه فراهیجانی گاتمن بر تنظیم شناختی هیجان کودکان با مشکلات رفتاری برونی‌شده. فصلنامه کودکان استثنایی؛ ۲۰ (۴): ۳۶-۲۵
نوروزی، زهرا؛ روشن چسلی، رسول؛ فراهانی، حجت اله. (1400). الگوی ساختاری استفادۀ آسیب‌زای مادران از اینترنت و مشکلات رفتاری کودکان با میانجی‌گری تعامل مادر-کودک. فصلنامه روان شناسی کاربردی, 15(1), 139-117.
هاشمی، عینی. (1400). اثربخشی درمان تعاملی والد-کودک بر تنیدگی والدگری و خودکارآمدی والدگری مادران کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری, 10(3), 380-393.
یزدخواستی، فریبا؛ عریضی سامانی، سیدحمیدرضا. (1390). هنجاریابی سه نسخه کودک، پدر/ مادر و معلم سیاهه رفتار کودک در شهر اصفهان. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 17(1 (پیاپی 64))، 60-70. SID. https://sid.ir/paper/16874/fa
یغمایی، ساناز، ملک پور، مختار، قمرانی، امیر. (1398). میزان اثربخشی آموزش والدینی بارکلی بر خودکنترلی کودکان دارای اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی. توانمندسازی کودکان استثنایی.10(1), 15-27. doi: 10.22034/ceciranj.2019.91927
References
Achenbach, T. M., & Rescorla, L. (2010). Manual for the ASEBA school-age forms & profiles: An integrated system of multi-informant assessment. Aseba.
Allen, K., Harrington, J., Quetsch, L. B., Masse, J., Cooke, C., & Paulson, J. F. (2023). Parent–child interaction therapy for children with disruptive behaviors and autism: A randomized clinical trial. Journal of Autism and Developmental Disorders, 53(1), 390-404.
Arslan, İ. B., Lucassen, N., Van Lier, P. A., De Haan, A. D., & Prinzie, P. (2021). Early childhood internalizing problems, externalizing problems, and their co-occurrence and (mal)adaptive functioning in emerging adulthood: A 16-year follow-up study. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 56, 193-206.
Bagner, D. M., Sheinkopf, S. J., Vohr, B. R., & Lester, B. M. (2010). Parenting intervention for externalizing behavior problems in children born premature: An initial examination. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics, 31(3), 209.
Bell, M. A. (2020). Mother-child behavioral and physiological synchrony. Advances in Child Development and Behavior, 58, 163-188.
Dubois-Comtois, K., Bernier, A., Tarabulsy, G. M., Cyr, C., St-Laurent, D., Lanctôt, A. S., … & Béliveau, M. J. (2015). Behavior problems of children in foster care: Associations with foster mothers’ representations, commitment, and the quality of mother–child interaction. Child Abuse & Neglect, 48, 119-130.
Evelyne, K. (2006). Meta-emotion philosophy, emotional intelligence, and relationship to adolescent emotional intelligence. Swinburne University of Technology.
Ferreira, T., Matias, M., Carvalho, H., & Matos, P. M. (2024). Parent-partner and parent-child attachment: Links to children’s emotion regulation. Journal of Applied Developmental Psychology, 91, 101617.
Glanz, K., & Rimer, B. (2005). Theory at a glance: A guide for health promotion practice (2nd ed.). National Institutes of Health.
Gottfried, M. A., & Ansari, A. (2019). Raising the bar: Teaching kindergartners with emotional and behavioral disabilities and teachers’ readiness expectations. Early Childhood Research Quarterly, 48, 75-83.
Gottman, J. M., Katz, L. F., & Hooven, C. (1996). Parental meta-emotion philosophy and the emotional life of families: Theoretical models and preliminary data. Journal of Family Psychology, 10(3), 243–268.
Gupta, A. K., Mongia, M., & Garg, A. K. (2017). A descriptive study of behavioral problems in school-going children. Indian Psychiatry Journal, 26(1), 91–94. https://doi.org/10.4103/ipj.ipj_39_17
Gutterswijk, R. V., Kuiper, C. H., van der Horst, F. C., Jongerling, J., Harder, A. T., & Prinzie, P. (2023). Behavioural problems of adolescents in secure residential youth care: Gender differences and risk factors. Child & Family Social Work, 28(2), 454-468.
HE, X., YUAN, X., HU, M., & ZHOU, L. (2020). The association between parental meta-emotion philosophy and adolescent’s behavior problems: The moderating role of vagus nerve activity. Acta Psychologica Sinica, 52(8), 971-981.
Holland, M. L., Malmberg, J., & Peacock, G. G. (2017). Emotional and behavioral problems of young children: Effective interventions in the preschool and kindergarten years. Guilford Publications.
Katz, L. F., & Hunter, E. C. (2007). Maternal meta-emotion philosophy and adolescent depressive symptomatology. Social Development, 16(2), 343-360.
Kimonis, E. R., Fleming, G., Briggs, N., Brouwer-French, L., Frick, P. J., Hawes, D. J., … & Dadds, M. (2019). Parent-child interaction therapy adapted for preschoolers with callous-unemotional traits: An open trial pilot study. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 48(sup1), S347-S361.
Kohlhoff, J., Morgan, S., Briggs, N., Egan, R., & Niec, L. (2021). Parent–Child Interaction Therapy with toddlers: A community-based randomized controlled trial with children aged 14-24 months. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 50(3), 411-426.
Lindsey, E. W. (2021). Emotion regulation with parents and friends and adolescent internalizing and externalizing behavior. Children, 8, 1-15.
Maier, A., Gieling, C., Heinen-Ludwig, L., Stefan, V., Schultz, J., Güntürkün, O., … & Scheele, D. (2020). Association of childhood maltreatment with interpersonal distance and social touch preferences in adulthood. American Journal of Psychiatry, 177(1), 37-46.
Mehrdadfar, M., Ghasemzadeh, S., Ghobari-Bonab, B., Hasanzadeh, S., & Vakili, S. (2023). Effectiveness of unified protocols for online transdiagnostic treatment on social-emotional skills and parent-child interaction in school-aged children with cochlear implants. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology, 167, 111490.
Miceli, M., & Castelfranchi, C. (2020). Metaemotion and the complexity of human emotional experience. New Ideas in Psychology, 55, 42-49.
Nelson, M. M., & McNeil, C. B. (2023, October). Parent-Child Interaction Therapy for preschoolers with behavior problems. In AACAP’s 70th Annual Meeting. AACAP.
Oladian, S. (2023). The effectiveness of parent-child interaction training on behavioral problems and aggression of children with ADHD symptoms. Journal of Assessment and Research in Applied Counseling (JARAC), 5(2), 1-7.
Peskin, A., Barth, A., Rothenberg, W. A., Turzi, A., Formoso, D., Garcia, D., & Jent, J. (2023). New therapy for a new normal: Comparing telehealth and in-person time-limited parent-child interaction therapy. Behavior Therapy.
Prosen, S., & Jendri, T. (2018). A pilot study of emotion regulation strategies in a psychodrama group of psychiatric patients. The Journal of Creative Mental Health, 1(1), 1-8.
Thompson, R. A. (2008). Early attachment and later development: Familiar questions, new answers. In R. A. Thompson (Ed.), Handbook of child psychology (pp. 1-34). Wiley.
Willard, A. K., Busch, J. T., Cullum, K. A., Letourneau, S. M., Sobel, D. M., Callanan, M., & Legare, C. H. (2019). Explain this, explore that: A study of parent–child interaction in a children’s museum. Child Development, 90(5), e598-e617.
Zuppardo, L., Serrano, F., Pirrone, C., & Rodriguez-Fuentes, A. (2023). More than words: Anxiety, self-esteem, and behavioral problems in children and adolescents with dyslexia. Learning Disability Quarterly, 46(2), 77-91. https://doi.org/10.1177/0731948721104110
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 828 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 314 |
||