| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,187 |
| تعداد مقالات | 17,728 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,547,807 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,556,120 |
مطالعه تطبیقی معنا یابی خالقیت با تاکید بر آیه 49 سوره آل عمران | ||
| پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه | ||
| مقاله 9، دوره 5، شماره 9، مهر 1403، صفحه 253-277 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcst.2025.81727.1179 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حسین شیرافکن1؛ عبدالرحمن باقرزاده* 2؛ محمد شریفی3 | ||
| 1دانشجوی پسادکتری دانشگاه مازندران، مازندران، ایران | ||
| 2عضو هیات علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مازندران، مازندران، ایران | ||
| 3عضو هیات علمی دانشکده الهیات دانشگاه یزد، یزد، ایران | ||
| چکیده | ||
| از جمله مباحثی که محل آراء مختلف میباشد، معنایابی خالقیت نسبت به غیر خدا است که اعتقاد به هر طرف دارای آثار متعددی بوده که حتی منجر به تشکیل نحلههای مختلف فکری شده است. تعطیل و تشبیه دو فکر انحرافی در معرفة الله است که سفرای الهی از آن نهی کرده و هر دو را ابطال نمودهاند و در برابر این اقوال قول به "تنزیه" را طرح نمودند؛ در تفکر اندیشمندان، گاهی خالقیت حقیقی به غیر خدا نسبت داده شده و گاهی خالقیت به نحو مجاز. در این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی، به صورت تطبیقی، نظرات اهل سنت بیان شده و سپس مبانی کلامی اندیشمندان شیعی مورد بررسی قرار گرفته و اصلی از آن اتخاذ گشته که طبق آن اصل به تفسیر آیه «أَنِّی أَخْلُقُ لَکُمْ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ» (آل عمران: 49) پرداختیم. با در نظر گرفتن مبانی کلامی شیعی از جمله، امکان و افتقار شیء متجزی (غیر مجرد)، عدم قابلیت خلق برای وجود حادث و انحصار علت فاعلی مستقل در خدا به این اصل دست یافتیم که اگر خلقت را به معنی درست آن _ که همان خلق و ایجاد لا من شیء است_ در نظر گرفتیم، پس چنین چیزی یک امر دفعی بوده و محال است مستند به دو فاعل و خالق باشد. بنابراین خالقیت فعل مخصوص خدا بوده و انتساب به غیر خدا به صورت مجازی میباشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| خالقیت؛ شیعه؛ صفات الهی؛ مبانی تفسیر؛ فضائل | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ترجمۀ مکارم شیرازی.
ابن اثیر، مبارک بن محمد. (1963م). النهایه فى غریب الحدیث و الاثر. بیروت: چاپ محمود محمد طناحى و طاهر احمد زاوى.
ابن تیمیة الحرانی، احمد. (1420هـ ق/2000م). النبوات. الریاض: المملکه العربیه السعودیه. الطبعه الأولى.
ابن سیده، علی ابن اسماعیل. (1421ق). المحکم و المحیط الاعظم. بیروت: چاپ عبدالحمید هنداوى.
ابن شهر آشوب، محمد بن علی. (1410ق). متشابه القرآن و مختلفه، قم: بیدار.
ابوالفتوح رازی، حسینبن علی. (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن. تحقیق یاحقی. محمد جعفر، ناصح.محمد مهدی. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
ازهرى، محمد بن احمد. (1967ق). تهذیب اللغه. قاهره: چاپ عبدالسلام سرحان.
استرآبادی، محمد جعفر. (1384). البراهین القاطعه، قم: مرکز العلوم و الثقافه الاسلامیه.
جزائری، نعمت الله. (1399ق). نور البراهین. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
جوادی آملی، عبدالله. (1388). تبیین براهین اثبات خدا، تحقیق حمید پارسانیا. قم: نشر اسراء. چاپ پنجم.
خویی، حبیب الله بن محمدهاشم. (1429ق). منهاج البراعه شرح نهج البلاغه. بیروت: چاپ علی عاشور.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412/1992). مفردات الفاظ القرآن. دمشق: چاپ صفوان عدنان داوودى.
زَبیدى، محمد بن محمد. (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: چاپ على شیرى.
شبر، سید عبدالله. (1392). مصابیح الانوار فی حلّ مشکلات الاخبار. قم: انتشارات دارالحدیث.
صدوق، محمد بن علی. (1373). عیون أخبار الرضا (ع)، مترجم حمیدرضا مستفید - علی اکبر غفاری. تهران: نشر صدوق.
طباطبائی، محمد حسین. (1417ق). نهایه الحکمه. قم: نشر اسلامی.
طبرسى، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فى تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو.
طبرسی، احمد بن علی (1361). احتجاج. مشهد: المرتضی.
علم الهدی، علی بن حسین. (1405ق). الرسائل. قم: دارالقرآن الکریم.
فارابی، ابونصر. (1399). فصوص الحکم. قم: آیت اشراق.
قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن. (1231). جامع الشتات. تهران: شرکه الرضوان.
قمی، شیخ عباس. (1386). علم الیقین فی معرفه اصول الدین. بیجا. بینا.
کراجکی، محمد بن علی. (1410ق). کنز الفوائد. قم: دار الذخائر.
مجلسی، محمدتقی. (1406ق). روضة المتقین. قم: موسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور.
مغنیه، محمد جواد. (1424ق). تفسیر الکاشف. چ اول. تهران: دارالکتب الإسلامیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 422 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 264 |
||