| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,178 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,972,541 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,024,509 |
نقد و ارزیابی مدل توسعه اقتصادی در دوره رضاشاه؛ با تأکید بر نظریه دولت توسعهگرا | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 6، دوره 10، شماره 40، دی 1403، صفحه 191-228 اصل مقاله (1.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2025.69462.1289 | ||
| نویسندگان | ||
| ابراهیم عباسی1؛ محمد جمیری* 2 | ||
| 1دانشیار علوم سیاسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
| 2استادیار معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران | ||
| چکیده | ||
| در ارتباط با توسعه اقتصادی در دولت پهلوی اول، دو دیدگاه وجود دارد. برخی آن را تحولی اساسی میدانند. در حالی بسیاری از پژوهشگران معتقدند که در دولت رضاشاه تحولی عمیق در حوزه اقتصاد و صنعت به وجود نیامد. هرچند در ظاهر شکلی از نوسازی اقتصادی رخ نمود. در این میان، یکی از نظریاتی که میتواند دگرگونیهای اقتصادی در آن دوره را مورد ارزیابی قرار دهد، نظریه دولت توسعهگراست که این مقاله تلاش میکند با استعانت ممکن از مفروضات این نظریه، آن را در ارتباط با فعالیتهای صنعتی و اقتصادی دوره رضاشاه به آزمون بگذارد. بر این اساس سؤالی که این پژوهش درصد پاسخگویی به آن برآمده این است که تحولات اقتصادی در دوران رضاشاه چه نسبتی با نظریه دولت توسعهگرا داشته است؟ نتایج پژوهش نشان میدهد اگرچه، به ظاهر برخی از عناصر این نظریه از جمله بوروکراسی کارآمد، ضعف جامعه مدنی، تأسیس ارتش دائمی و برخی نخبگان توسعهگرا بر رویکردهای سیاسی و اقتصادی آن دوره منطبق است، اما در حقیقت فقدان نهاد برنامهریز توسعه، عدم همکاری دولت با طبقات اجتماعی، محیط نامساعد بینالمللی، حذف نخبگان توسعهگرا و جایگزینی آنها با نخبگان غیر توسعهگرا در کنار بیاعتنایی رضاشاه به برخی اقدام لازم برای توسعه مانند اصلاحات ارضی که به مثابه زیرساخت تحقق توسعه محسوب میشود مبین آن است که نسبتی حقیقی بین این نظریه و تحول اقتصادی در آن دوره، وجود ندارد. روش این مقاله کیفی و اطلاعات لازم از منابع اصیل مانند خاطرات گردآوری شده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| توسعه؛ دولت توسعهگرا؛ رضاشاه؛ دولت پهلوی؛ تحول صنعتی | ||
| مراجع | ||
|
فارسی
نقیبزاده احمد و دلفروز، محمدتقی.(1394). بررسی فرایند اقتصادی کره جنوبی در چارچوب الگوی دولت توسعه گرای غیر دموکراتیک. سیاست. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. دوره 45. شماره 4. ص 1015 -1032).
References
Translated References into English 1- Abrahamian, Yervand (1998). Iran Between Two Revolutions. Ahmad Golmohammadi and Mohammad Ebrahim Fattahi. Tehran. Ney Publications. [In Persian]. 2- Azghandi, Alireza (1997). Ineffectiveness of Iran's Political Elite Between Two Revolutions. Tehran. Qomes Publications. [In Persian]. 3- Ebtehaj, Abolhasan (1992). Memoirs. With efforts of Alireza Orouzi. Tehran. Elmi Publications. [In Persian]. 4- Evans, Peter (2001). Development or Plunder: Role of Government in Industrial Transformation. Abbas Zandbaf and Abbas Mokhber. Tehran. Tarh-e-No, [In Persian]. 5- Bahar, Mohammad Taghi (1975). Poetry Collection. With efforts of Mohammad Malekzadeh. Tehran. Amir Kabir Publications. [In Persian]. 6- Parsons, Anthony (1984). Pride and Fall. Manouchehr Rastin. Tehran. Hafteh Publications. [In Persian]. 7- Pesaran, Mohammad Hashem (1999). Economic Development and Revolutionary Insurgencies, translated by Mansour Abbasi. Nameh-e-Pazhouhesh. No. 12 and 13. 107-141. [In Persian]. 8- Delforuz, Mohammad Taghi (2014). Government and Economic Development. Tehran. Agah Publications. [In Persian]. 9- Reza Gholi, Ali (2002). Sociology of Eliticide (Elitocide). Tehran. Ney Publications. [In Persian]. 10- Samiei, Alireza (2007). Modern Absolute State and Economic and Administrative Renovation in Iran in the Modern State in Iran (441-497) with the efforts of Rasoul Afzali. Qom. Mofid University. [In Persian]. 11- Sardarnia, Khalilullah (2007). Modern Absolute State and Lack of Formation of Political Development in Iran in the Modern State in Iran (311-359) by Rasoul Afzali. Qom. Mofid University. [In Persian]. 12- Ajamoglu, Darun and Robinson, James (2018). Why do Nations fail? Translated by Ali Habibi. Tehran. Nour Elm. [In Persian]. 13- Abbasi, Mehdi (2006). Developmental State in Iran. Quarterly Journal of the Culture of Thought. Year 5, Issue 19, 215-239. [In Persian]. 14- Ghani, Qasem (1982). My Life. Translated by Sirous Ghani. Tehran. Aftab Publications. [In Persian]. 15- Foran, Jan (1999). Fragile Resistance. Translated by Ahmad Tadayyon. Tehran. Rasa Publications. [In Persian]. 16- Foyuzat, Ebrahim (1996). State in Pahlavi Era, Tehran, Chapakhsh. [In Persian]. 17- Foroughi, Mohammad Ali (1999). Collection of Papers. Volume 2. Tehran, Toos. [In Persian].
18- Ghazi, Nematollah (1993). Causes of the Fall of Reza Shah's Reign. Tehran. Asar Publications. [In Persian]. 19- Katouzian, Mohammad Ali (Homayun) (1998). Political Economy of Iran. Tehran. Markaz Publications. [In Persian]. 20- Katouzian, Mohammad Ali (Homayun) (1999). Despotism, Democracy, and National Movement. Tehran. Markaz Publications. [In Persian]. 21- Kodi, Niki (1996). The Roots of the Iranian Revolution. Translated by Abdolrahim Gohi. Tehran. Islamic Culture Publication House. [In Persian]. 22- Cronin, Stephanie (1998). The Army, Civil Society, and State in Iran in Authoritarian Modernity (140-180) by Touraj Atabaki. Translated by Mehdi Haghighatbin. Tehran. Qoqnos Publications. [In Persian]. 23- Graham, Robert (1979). Iran, the Mirage of Power. Translated by Firouz Firouznia. Tehran. Sahab Ketab. [In Persian]. 24- Leftwich, Adrian (1999). Democracy and Development. Translated by Ahmad Aliqolian and Afshin Khakbaz. Tehran. Tarh-e-No. [In Persian]. 25- Lambton, Ann (1984). Owner and Farmer in Iran. Tehran. Scientific and Cultural Publications. [In Persian]. 26- Mosaddegh, Mohammad (Bita). Memoirs and Reflections. With efforts of Iraj Afshar. Tehran. Fifth edition. Elmi publications. [In Persian]. 27- Mirsepasi, Ali (2005). Reflections on Iranian Modernity. Translated by Jalal Tavakkolian. Tehran. Tarh-e-No. [In Persian]. 28- Movassaghi, Ahmad and Kaheh, Alireza (1985). The Developmental State and Fields of Development in Iran. Politics Quarterly. Journal of the Faculty of Law and Political Sciences. Volume 45. Issue 4. [In Persian]. 29- Makki, Hossein (1995), Twenty-Year History. Volumes 4 and 6. Tehran. Elmi Publications. [In Persian]. 30- Mokhber-al-Saltaneh Hedayat, Mehdiqoli (1985). Memoirs and Dangers. Tehran. Elmi Publications. [In Persian]. 31- Nabavi, Seyyed Abdol-Amir (2011). Iran and Developmental State (1941 to 1978). Political Science Research Journal. Year 6, Issue 3. [In Persian]. 32- Naqibzadeh Ahmad and Darabzadeh, Atefeh (2019). Modern State in Founder's Trap. Journal Research of Political Science. Year 14, No. 4. pp. 200 – 224. [In Persian]. 33- Naqibzadeh Ahmad and Delforuz, Mohammad Taghi (2015). A Study of the Economic Process of South Korea Within the Framework of Non-Democratic Developmental State Model. Politics Quarterly. Journal of Faculty of Law and Political Science. Volume 45. Issue 4. pp. 1015-1032. [In Persian]. 34- Homayoun, Daryoush (2014), Futures and Goers, compiled by Hossein Dehbashi. Tehran. National Library and Archives Organization of Iran. [In Persian]. 35- Hunter, Shirin (2018). Iran's Foreign Policy after the Collapse of the Soviet Union. Translated by Seyyed Javad Salehi and Fariborz Arghavani. Center for Scientific Research and Strategic Studies of the Middle East. Tehran. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 456 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 347 |
||