| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,660 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,835,164 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,346,264 |
تأملی تطبیقی بر سوگماد و خدا در اکنکار و عرفان اسلامی | ||
| عرفان پژوهی در ادبیات | ||
| دوره 4، شماره 7، مهر 1404، صفحه 311-370 اصل مقاله (1.1 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/msil.2025.83517.1167 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه هوشنگی1؛ محمدابراهیم مالمیر* 2؛ مجتبی بیگلری3 | ||
| 1دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 3استادیار الهیات، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| چکیده | ||
| اکنکار از جمله شبه معنویت‌ها و عرفان‌واره‌های التقاطی و مصرفی پرطرفدار آمریکایی است. فردگرایی، آزادی از التزامات شریعت‌محور، و پاسخگویی به نیازهای معنوی «سفارشی‌سازی شده» از عوامل اصلی اقبال به چنین آیین‌هایی در جوامع غربی و حتی اسلامی است که برای مواجهه و مقابله با آن باید در ابعاد مختلف مورد بررسی‌های عمیق و دقیقی قرار گیرند. هدف این پژوهش، تحلیل تطبیقی مفهوم «سوگماد» در آیین اکنکار و مفهوم خدا در عرفان اسلامی است تا وجوه اشتراک و افتراق این دو نظام فکری در حوزة خداشناسی عرفانی و الهیات تطبیقی را تبیین کند. بر این اساس با روش پژوهش تحلیلی-توصیفی و مطالعة اسنادیِ آثار اختصاصی رهبران اکنکار و متون کلیدی عرفان اسلامی، مفاهیم بنیادین هر دو جریان در چارچوب الهیات تطبیقی واکاوی شده‌اند. یافته‌‌های تحقیق مبین این است که سوگماد در اکنکار به مثابه یک جریان انرژی و «حقیقت غایی غیرشخصی» تعریف می‌شود که از طریق تجربه‌های سوبژکتیو (سفر روحی) و راهنمایی «استادان زنده» ادراک‌پذیر است. این مفهوم فاقد صفات شخص‌وارگی (اراده، علم) و مبتنی بر پلورالیسم مطلق معنوی است. در حالی که در عرفان اسلامی، خداوند ذاتاً شخصی، متعالی، و در عین حال حاضر در تجلیات هستی(وحدت وجود) است. اشتراکات ظاهری دو نظام، شامل تأکید بر وحدت حقیقت و تجربه‌گرایی عرفانی است، اما تفاوت‌های بنیادین در مبانی هستی‌شناختی(شخصی/غیرشخصی)، انسانشناختی(اطاعت‌پذیری/استقلال معنوی)، و معرفت‌شناختی(وحیانی/انسان‌مدار) آنها را در تقابل جدی قرار می‌دهد. علی‌رغم استفادة اکنکار از اصطلاحات مشابه عرفان اسلامی، ماهیت غیرشخصی سوگماد، نبود التزام به شریعت، و تفسیر ابزاری از معنویت، موجب تمایز ریشه‌ای آن از الهیات و عرفان اسلامی می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سوگماد؛ اکنکار؛ عرفان اسلامی؛ الهیات تطبیقی؛ وحدت وجود | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 525 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 52 |
||