| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,456,887 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,951,744 |
نقد و پاسخ به مغالطات ناصرالقفاری دربارۀ کیفیت علمِ امامان اثناعشری | ||
| پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه | ||
| مقاله 10، دوره 6، شماره 10، فروردین 1404، صفحه 309-338 اصل مقاله (1.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcst.2025.79409.1164 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین رضایی* 1؛ سید محمد حسینی قزوینی* 2 | ||
| 1دکتری قرآن و حدیث پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشگاه بین الملی آل البیت (جامعة آل البیت العالمیة)، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| از مباحث مهم امامت، علم و گسترۀ دانشی امام معصوم است. پژوهشحاضر، درصدد نقد و پاسخ به شبهاتی که بهعنوان همرتبگی علم امامان با علم الهی در کتاب قفاری طرح شده میباشد. وی تلاش کرده با دستیابی به برخی از ادلّه و شواهد مکتوب روایی، استمرار نزول وحی بر امامان دوازدهگانه بنابر اعتقاد امامیه پس از رحلت رسول خدا صلیالله علیه وآله را اثبات کرده و درنهایت به این نتیجه برسد که علوم و شریعت شیعیان متفاوت با آن چیزی که در اصل شریعت نبوی بوده، است و بهزعم خودخواسته با این روش موضوعه، همترازی علم امامان (علیهمالسلام) را بهمثابه علم الهی و متصل به علم ذاتی انگارد. او معتقد است تمام این معلومات بهواسطه وسایلی که امامیه نام آن را «علم حادث و علم مستودع» گذارده برای امام ایجاد میگردد و تحقق آن علوم هم موقوف به خواست ائمه است. پس درنتیجه وحی برای ائمه تنها به خواست خداوند نبوده بلکه تابع خواست امام نیز است؛ اما شیعه معتقد است باتوجه به اینکه امامت مانند نبوت، منصبی الهی است سایر ویژگیها و شوون امام ازجمله علم، عصمت و... نیز باید از جانب الهی تفویض گردد؛ بنابراین به دلیل رسالت طولانیتر از عمر شریف رسول خدا، نبود زمان کافی و زمینۀ مناسب، نبود انگیزه و یا مصلحت برای بیان تمام احکام، وقوع حوادث و اتفاقات جدید هر عصر، لزوم علم الهی امام ثابتمیشود. این تحقیق، با روش اسنادی همراه با توصیف و تحلیل دادهها در مصادر متقدم شیعی و اهل سنّت، باهدف شبههزدایی از اتهام قفاری در مسئله علم امامان (علیهمالسلام) انجام گرفته است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| علم امام؛ کیفیت و قلمرو علم؛ شبهۀ همرتبهانگاری؛ مستندات روایی؛ ناصرالقفاری | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
آلوسی، سیدمحمود بن عبدالله. (1415 ق). روح المعانی. دارالکتب العلمیه.
ابن اثیر، مجدالدین بن محمد. (1364 ش). الکامل فی التاریخ. قم: موسسه اسماعیلیان.
ابن فارس، ابیالحسنبن احمد. (1387 ش). معجم مقاییس اللغة. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ابن تیمیه، احمد بن عبد الحلیم بن تیمیه. (1322 ش). منهاج السنّۀ النبویۀ (چاپ اول). مصر: دارالفکر.
ابن تیمیه، احمد بن عبد الحلیم بن تیمیه. (1343 ش). السیاسه الشرعیه (چاپ اوّل). مصر: دار الفکر.
ابن تیمیه، احمد بن عبد الحلیم بن تیمیه الحرانی، ابو العباس. (1386 ش). النبوات. دار النشر: المطبعة السلفیة - القاهرة.
ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد بن خلدون الحضرمی. (1984 م). مقدمه. دار النشر: دار القلم - بیروت.
ابن عساکر، ابوالقاسم علی بن حسن شافعی. (1415 ق). تبیین کذب المفتری. بیروت: دارالفکر.
ابن کثیر الدمشقی، ابوالفداء. (1412 ق). تفسیرالقرآن العظیم. الناشر: دارالمعرفۀ - بیروت.
ابیعبدالله، احمد بن حنبل. مسند (تحقیق: محمد صدقی). دار الفکر، بیجا.
ابی حفص النسفی، عمر بن محمّد. (1408 ق). العقائد النسفیه. مکتبه المثنی، بغداد.
بخاری، محمّد بن عیسی. (1401 ق). صحیح بخاری (جلد سوّم). بیروت: دار الفکر.
بغوی، حسین بن مسعود. (1420 ق). معالم التنزیل. دارالاحیاء التراث العربی، بیروت.
بیضاوی، ناصرالدین. (1417 ق). انوارالتنزیل و اسرار التاویل. الناشر: دارالفکر، بیروت.
ثعالبی، ابومنصورعبدالملک. (1408 ق). تفسیرالثعالبی. الناشر: دارالاحیاء التراث العربی.
حسینی الجلالی، سیدمحمدرضا. (1414 ق). «علم الائمه بالغیب و…» مجله تراثنا، شماره 37.
حسینی، سیدمحمدحسین؛ عباسی، حبیب. (1395 ش). امامت و ولایت روح دیانت. نشر: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر.
راغب اصفهانی، مفردات ألفاظ القرآن. (1412 ق). (محقق: حسین بن محمد، داوودی، صفوان عدنان). چاپ اول. دار القلم، بیروت.
شاطبی، ابراهیم بن موسی. (1417 ق). الموافقات. دار ابن عفان.
شوکانی، محمدبن علی بن محمد. (1420 ق). فتح القدیر. الناشر: عالم الکتب.
غلامی، اصغر. (1387 ش). «نمایه احادیث علم امام در کتاب الکافی»، سال 5، شماره 18.
قرطبی، محمدبن احمدبن ابوبکر. (1409 ق). تفسیرالقرطبی. دارالاحیاء التراث، لبنان.
قزوینی، سیدمحمدحسینی. (1389 ق). نقداصول مذهب الشیعه. دارالتوحید، قم.
قفاری، ناصر بن عبدالله. (1415 ق). اصول مذهب الشیعه. بی جا: چاپ دوم.
طباطبائی، سید محمد حسین. (1390 ش). المیزان فی تفسیر القرآن. موسسه: الاعلمی للمطبوعات.
طبری، محمد بن جریر بن یزید بن خالد. (1405 ق). جامع البیان عن تأویل آی القرآن. دار النشر: دار الفکر – بیروت.
کلینی، محمد بن یعقوب. (1363 ش). کافی. تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ پنجم.
مجاهد، مجاهدبن جبر. (1410 ق). مصر، دارالفکرالاسلامی الحدیثه.
مجلسی، محمد باقر. (1403 ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی. (1393 ش). راه و راهنما شناسی. نشر: موسسه امام خمینی ره. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 351 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 69 |
||