| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,151 |
| تعداد مقالات | 17,423 |
| تعداد مشاهده مقاله | 50,612,270 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 27,243,293 |
چرخش از نظم حقوقی سلطانی (اتحادیه‌ای- قبیلگی) به نظم حقوقی فقاهتی (اثنی‌عشری) | ||
| فصلنامه علوم اجتماعی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 08 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjss.2025.83074.2853 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد رضا (سمکو) برزیده* 1؛ محمد تقی کرمی2؛ محمد ملاعباسی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری علامه طباطبایی | ||
| 2عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به بررسی چرخش در نظم حقوقی ایران در دورة صفویه می‌پردازد؛ دوره‌ای که در آن، مرجعیت حقوقی از ساختار سلطانی و دیوانی به سوی نظمی فقاهتی و فقه‌محور منتقل شد. برخلاف رویکردهای توصیفی یا تک‌عاملی که این تحول را صرفاً ناشی از پیوند میان دولت صفوی و علمای شیعه دانسته‌اند، این تحقیق با اتکا به چارچوب مفهومی تلفیقی، شامل نظریه قواعد ثانویه هربرت هارت، تحلیل مشروعیت در اندیشه ماکس وبر، و نظریه میدان حقوقی پیر بوردیو، می‌کوشد این دگرگونی را به‌مثابه بازآرایی نیروهای اجتماعی، نهادهای حقوقی، و سازوکارهای مشروعیت تحلیل کند. تحلیل منابع تاریخی، فرمان‌های سلطنتی و ساختار نهادی دوره صفوی نشان می‌دهد که این چرخش، نتیجه انتقال تدریجی سرمایه نمادین و اقتدار حقوقی از سلطنت به فقه اجتهادی بوده و در نهایت، به تثبیت الگویی از نظم حقوقی انجامید که آثار آن در نظام حقوقی معاصر ایران نیز قابل پی‌گیری است. این پژوهش با صورت‌بندی مسئله در سطح قواعد، مشروعیت و میدان، تبیینی چندساحتی از این تحول ارائه می‌کند و از این طریق، فراتر از مطالعات پیشین به فهم ریشه‌های تاریخی نهاد فقه در قانون رسمی ایران یاری می‌رساند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحول در نظم حقوقی؛ تمرکزگرایی سیاسی؛ نظم حقوقی سلطانی؛ نظم حقوقی فقاهتی؛ مشروعیت فقهی؛ میدان حقوقی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6 |
||