| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,164 |
| تعداد مقالات | 17,526 |
| تعداد مشاهده مقاله | 51,853,535 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 27,758,802 |
بررسی امکان بازخوانی فلسفه علم پیچیدگی با استفاده از فلسفه هگل | ||
| حکمت و فلسفه | ||
| مقاله 6، دوره 21، شماره 82، تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2025.85568.2302 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد هادی شمشادی* 1؛ علی اکبر احمدی افرمجانی2 | ||
| 1فرصت شیرازی، کوچه سامانی، پلاک ۱۵ واحد ۶ | ||
| 2عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش با تمرکز بر نسبت‌سنجی میان فلسفه هگل و علم پیچیدگی نگاشته شده است. درحالی‌که علم پیچیدگی غالباً به‌عنوان حوزه‌ای تجربی و مدل محور شناخته می‌شود، این نوشتار بر آن است که نشان دهد چگونه بنیان‌های فلسفی اندیشۀ هگل می‌توانند چارچوبی مفهومی برای فهم عمیق‌تر از پدیده‌های پیچیده فراهم آورند. روش کار، تحلیل تطبیقی مفاهیم کلیدی دو حوزه با اتکا به متون اصلی هگل و شارحان او از یک سو و آثار نظریه‌پردازان برجسته علم پیچیدگی از سوی دیگر می‌باشد. با تحلیل مفاهیمی چون «دیالکتیک»، «روح مطلق»، «مکر عقل»، «درون ماندگاری» و «واسطه‌مندی» در اندیشۀ هگل، و تطبیق آن‌ها با اصولی نظیر علیت صعودی و نزولی، خودسازمان‌دهی، نوخاستگی و تعامل اجزاء در سامانه‌های پیچیده، در مقاله نشان داده شد که میان این دو حوزه تقارن‌ها و هم‌پوشانی‌های معناداری وجود دارد. نوآوری پژوهش در ارائه خوانشی هگلی از پیچیدگی و صورت‌بندی نسبت‌های نااندیشیده میان این دو حوزه می‌باشد. در نهایت، استدلال می‌شود که فلسفۀ هگل می‌تواند بستری نظری برای ارتقای درک مفهومی از علم پیچیدگی فراهم سازد و راه را برای پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در این زمینه هموار کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هگل؛ علم پیچیدگی؛ دیالکتیک؛ نوخاستگی؛ خودسازمان‌دهی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6 |
||