| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,660 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,938,841 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,359,396 |
تحلیل نابرابری توزیع یارانه بنزین در ایران، کاربرد داده‌های درآمد- هزینه خانوار (1397 - 1402) | ||
| پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jiee.2025.84347.2135 | ||
| نویسندگان | ||
| شهرام معینی* 1؛ مریم معینی2؛ مهسا یوسفیان3 | ||
| 1استادیار اقتصاد انرژی دانشگاه اصفهان | ||
| 2دانشیار اقتصاد، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان | ||
| 3دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| یارانه‌های انرژی در ایران همواره بخش قابل توجهی از درآمد ناخالص ملی را با هدف توزیع بهتر درآمد و برقراری عدالت اجتماعی به خود اختصاص داده است. در پژوهش حاضر ابتدا برای بدست آوردن شاخص کمی از نحوه توزیع یارانه بنزین، ضریب جینی و شاخص تمرکز در خصوص نابرابری توزیع مصرف بنزین بین دهک‌های درآمدی خانوار در کشور با استفاده از داده‌های درآمد-هزینه خانوار استخراج می‌گردد. جهت بررسی میزان اثر بخشی اصلاح قیمت بنزین در سال 1398 در قیاس با سال‌های قبل و بعد، استخراج شاخص‌های فوق برای سال‌های 1397 تا 1402 تکرار شده‌است. کلیه نتایج به دست آمده از محاسبات ضریب جینی و شاخص تمرکز، بر وجود نابرابری شدید در مصرف بنزین به نفع خانوارهای برخوردارتر دلالت دارد، به نحوی که ضریب جینی بین 66/0 تا 68/0 و شاخص تمرکز برای دهک‌های وزنی هزینه ناخالص استانی بین 32/0+ تا 37/0+ نوسان داشته است، که نشان‌دهنده شدت و پایداری نابرابری توزیع در مصرف و یارانه بنزین، علیرغم تحولات سیاستی طی دوره است. همچنین ضریب جینی به تفکیک دهک‌ها و شاخص تجمعی برحسب دهک وزنی هزینه ناخالص استانی، گروه شغلی و گروه تحصیلی نیز استخراج شده‌است. در انتها عوامل موثر بر مصرف بنزین خانوارها در ایران، در قالب چهار مدل رگرسیونی تخمین زده شده‌است. مدل نشان داد عواملی چون محل سکونت ( شهری یا روستایی) خانوار، جنسیت، گروه شغلی و گروه تحصیلی سرپرست خانوار، تعداد اتومبیل شخصی و ... بر مصرف بنزین خانوار، اثر داشته‌اند. در نهایت روشن می‌گردد سیاست یارانه بنزین در شکل کنونی خود، موفقیتی در هدف‌گذاری اصابت نداشته‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| یارانه‌های انرژی؛ بنزین؛ ضریب جینی؛ پیمایش درآمد-هزینه | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 240 |
||