| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,173 |
| تعداد مقالات | 17,589 |
| تعداد مشاهده مقاله | 52,607,515 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,067,861 |
مفهوم‌سازی استعاری اچ‌آی‌وی/ایدز: رویکردی شناختی | ||
| علم زبان | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ls.2025.85835.1714 | ||
| نویسندگان | ||
| راحله گندمکار* 1؛ امید پهلوان نشان2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| 2دانشجو | ||
| چکیده | ||
| استعاره در چارچوب نظریۀ استعارۀ مفهومی، سازوکاری بنیادین در تفکر و ادراک انسان تلقی می‌شود که از طریق آن مفاهیم انتزاعی، ازجمله بیماری، به‌واسطۀ مفاهیم ملموس‌تر فهم‌پذیر می‌گردند. اچ‌آی‌وی/ایدز نیز به‌عنوان پدیده‌ای پیچیده با ابعاد زیستی و اجتماعی-فرهنگی، پدیده‌ای انتزاعی است که درک عمومی آن به‌طور معناداری از زبان استعاری تأثیر می‌پذیرد. این پژوهش با رویکرد معناشناسی شناختی و در چارچوب زبان‌شناسی شناختی، به تحلیل استعاره‌های مفهومی مرتبط با اچ‌آی‌وی/ایدز در گفتمان رسانه‌ای فارسی‌زبان پرداخته است. داده‌ها شامل ۲۷۰۰ عبارت استعاری برگرفته از روزنامه‌های جام‌جم و همشهری (۱۳۸۵-۱۴۰۲) است. تحلیل کیفی داده‌ها با بهره‌گیری از نظریۀ «استعارۀ مفهومی» لیکاف و جانسون (1980)، دیدگاه کووچش (2005) و رویکرد انتقادی سانتاگ نسبت به استعاره‌های بیماری (1989) انجام شد. یافته‌ها نشان می‌دهد این بیماری عمدتاً از رهگذر استعاره‌های هستی‌شناختی مفهوم‌سازی شده و این دسته با فراوانی ۷۴٪ (۱۹۸۷ مورد)، بیشترین بسامد را در میان انواع سه‌گانه استعاره‌های مفهومی داشته‌اند. همچنین، شش کلان‌استعاره با حوزه‌های مبدأ «انسان»، «شیء»، «ویژگی»، «نیرو»، «پدیده» و «موجود افسانه‌ای» شناسایی شدند که کلان‌استعارۀ «پدیده» با فراوانی ۴۵.۹۳٪ (۱۲۴۰ مورد) در صدر قرار دارد. رسانه‌های فارسی‌زبان در بسیاری از موارد، تصاویری تهدیدآمیز از اچ‌آی‌وی ارائه داده و در بازتولید کلیشه‌های منفی نقش پررنگی داشته‌اند. بازنگری در زبان استعاری رسانه‌ها می‌تواند در کاهش انگ اجتماعی، تقویت آگاهی عمومی و ارائه تصویری واقع‌بینانه‌تر مؤثر باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استعارۀ مفهومی؛ اچ‌آی‌وی/ایدز؛ استعاره هستی‌شناختی؛ معنی‌شناسی شناختی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||