| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,224 |
| تعداد مقالات | 18,170 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,965,932 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,021,501 |
حمایت اجتماعی و سلامت روان: مطالعهای در میان نابینایان و کمبینایان شهر کاشان | ||
| فرهنگ مشاوره و روان درمانی | ||
| مقاله 9، دوره 17، شماره 65، فروردین 1405، صفحه 227-253 اصل مقاله (1.45 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qccpc.2025.80828.3341 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد گنجی* 1؛ نرگس نیکخواه قمصری1؛ امین حیدریان2؛ مسعود غفاری1 | ||
| 1دانشیار جامعهشناسی دانشگاه کاشان | ||
| 2دکترای جامعهشناسی دانشگاه کاشان | ||
| چکیده | ||
| سلامت روان نابینایان و کمبینایان، به وضعیت عمومی و عاطفی اشاره دارد که فرد را به واسطه آسیب بینایی در معرض افزایش استرس و اضطراب، احساس تنهایی و احساس ناتوانی قرار میدهد. در این شرایط، برخورداری از حمایتهای اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین تعیینکنندههای اجتماعی سلامت روان به شمار میرود. هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه رابطه بین حمایت اجتماعی و سلامت روان نابینایان و کمبینایان شهر کاشان است. روش این پژوهش از نوع پیمایشی و جامعه آماری آن شامل اعضای جامعه نابینایان و کمبینایان شهر کاشان (برابر با 652 نفر) است، که از این میان تعداد 211 نفر به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب شدهاند. نتایج آزمون فرضیهها نشان میدهد که بین متغیرهای «حمایت خانواده»، «حمایت دوستان»، «حمایت دیگران مهم» و «حمایت اجتماعی (مجموع ابعاد)» با متغیر «سلامت روان» ارتباط مستقیمی در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل چندمتغیره رگرسیونی، بیانگر تأثیر مستقیم «حمایت دوستان»، «حمایت خانواده» و «حمایت دیگران مهم» بر متغیر سلامت روان بود که به طور کلی توانستهاند 34 درصد از واریانس مغیر وابسته را تبیین نمایند. به علاوه، نتایج مدلیابی معادله ساختاری واریانسمحور بیانگر آن است که حجم اثر متغیر «حمایت دوستان» در حد متوسط و سایر متغیرها در حد کم است. در مجموع، توان پیشبینیکنندگی مدل در سطح متوسط ارزیابی شده است. این مقاله با ارائه پیشنهادهایی جهت تقویت حمایتهای اجتماعی از نابینایان و کمبینایان و نیز ارتقاء سطح سلامت روان آنها به پایان میرسد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| سلامت روان؛ حمایت اجتماعی؛ حمایت خانواده؛ حمایت دوستان؛ حمایت دیگران مهم | ||
| مراجع | ||
|
بحری، لیلا؛ دهقان منشادی، ماریه و دهقان منشادی، زبیده. (1393). بررسی نقش پیشبینیکنندگی تابآوری و حمایت اجتماعی در سلامت روانی والدین کودکان نابینا و ناشنوا. مجله تعلیم و تربیت استثنایی، دوره چهاردهم، شماره 1، 5-12.
بشارت، محمدعلی. (1386). ویژگیهای روانسنجی و ساختار عاملی مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراکشده. گزارش پژوهشی، دانشگاه تهران.
بیانی، علی؛ امیر احمدی، رحمتاله و اسماعیلی، علیرضا. (1402). تجارب زیسته جوانان معتاد از نقش حمایت اجتماعی در پیشگیری از عود اعتیاد. فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، دوره چهاردهم، شماره 56، 67-101.
پورآقارودبرده، فاطمه؛ کافی، موسی و رضایی، سجاد. (1391). ارتباط احساس غربت و حمایت اجتماعی ادراکشده با سلامت روان دانشجویان تازهوارد. مجله روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشور رفتار)، دوره نوزدهم، شماره 6، 27-36.
تیلور، شلیای. (1399). روانشناسی سلامت (ویراست نهم)، ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران، نشر روان.
جامعه نابینایان و کمبینایان کاشان. (1400). آمارهای سالانه نابینایان و کمبینایان شهر کاشان، گزارش منتشرنشده.
جرفی، حسن. (1404). بررسی اثربخشی رنگآمیزی ماندالا بر اضطراب امتحان، سلامت روان و توجه در دانشآموزان مقطع متوسطه اول شهر اصفهان. فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، شماره شانزدهم، دوره 62، 171-198.
جعفری، نصرت؛ تجلی، پریسا؛ قنبریپناه، افسانه؛ شهریاری احمدی، منصوره. (1402). شناخت مدل علی بهزیستی روانشناختی دانشآموزان دارای نارسایی شنیداری بر اساس سبکهای دلبستگی، جو عاطفی خانواده، حمایت اجتماعی و نقش میانجی امید به زندگی. مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان، دوره چهارم، شماره 1، 182-197.
جهانگیریزاده منجیلی، فائزه. (1390). بررسی عملی بودن اعتبار و روایی فرم کوتاه پیوستار سلامت روان بر روی افراد بزرگسال در شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
خباز، محمود؛ بهجتی، زهرا و ناصری، محمد. (1390). رابطه حمایت اجتماعی و سبکهای مقابله، با تابآوری در پسران نوجوان. مجله روانشناسی کاربردی، دوره پنجم، شماره 4، 108-123.
خسروی، نسرین؛ راهب، غنچه؛ عرشی، ملیحه و اقلیما، مصطفی. (1394). بررسی ارتباط بین حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی معلولین جسمی - حرکتی مراکز آموزشی رعد. مجله توانبخشی، دوره شانزدهم، شماره 2، 176-185.
ریاحی، محمد اسماعیل؛ علیوردینیا، اکبر و پورحسین، زینب. (1389). بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی و سلامت روان. مجله رفاه اجتماعی، دوره دهم، شماره 39، 85-121.
سارافینو، ادوارد پ. (1401). روانشناسی سلامت، ترجمه الهه میرزایی، تهران، انتشارات رشد.
سازمان بهزیستی کشور. (1402). آمار نابینایان تحت پوشش بهزیستی، قابلدسترسی در: https://www.behzisti.ir/news/91837
عبود، علی حمزه و مهاجران، بهناز. (1404). الگوی هوش هیجانی، هوش معنوی و حمایت اجتماعی با خلاقیت و انگیزش تحصیلی دانشآموزان با میانجیگری خودسازی. مجله علوم روانشناختی، دوره بیست و چهارم، شماره 147، 175-197.
غلامیجم، فاطمه؛ تکفلی، مرضیه؛ کمالی، محمد؛ اسلامیان، ایوب؛ علوی، زهره و علینیا، وهاب. (1397). مرور نظاممند پژوهشهای مربوط به حمایت اجتماعی از والد/ والدین کودکان دارای معلولیت. مجله توانبخشی، دوره نوزدهم، شماره 2، 126-141.
فراهانی، علی؛ محمدیان، احمدیار؛ ملکپور، مختار و عابدی، احمد. (1397). رابطه خودناتوانسازی و حمایت اجتماعی با کیفیت زندگی در افراد نابینا. مجله مطالعات ناتوانی، دوره هشتم، شماره 15، 73.
فروغی، مریم. (1389). بررسی رابطه ساده و چندگانه بین عوامل خانوادگی و تابآوری فرزندان دبیرستانی شهر اصفهان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
فیاض، ریحانه؛ قاسمی، فاطمه؛ حسینی، سیده اسماء؛ فیاض، فاطمه؛ مصلحی، حامد. (1404). بررسی انتقادی محتوای برنامه و خدمات عرصه سلامت روان در نظام مراقبتهای اولیه بهداشتی با روش واسازی و تحلیل انتقادی. پژوهش در دین و سلامت، دوره یازدهم، شماره 1، 52-64.
قاعدی، غلامحسین و یعقوبی، حمید. (1387). بررسی رابطه بین ابعاد حمایت اجتماعی ادراکشده و ابعاد بهزیستی در دانشجویان دختر و پسر. مجله ارمغان دانش، دوره سیزدهم، شماره 2، 69-81.
کردگار، طیبه و جاویدی، حجتاله. (1396). رابطه بین هوش هیجانی، سلامت روان و استرس شغلی مادران با سلامت روان دانشآموزان دختر متوسطه دوره اول. مجله زن و جامعه، دوره هشتم، شماره 2، 129-145.
گنجی، محمد؛ نیکخواه قمصری، نرگس؛ حامی کارگر، فاطمه و غفاری، مسعود. (1401). عاملیت سلامتمحور و موانع ادراکشده تحقق سلامت در زنان نابینا و کمنابینا. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، دوره نهم، شماره 31، 207-243.
محمدپور، حکیمه؛ حاجیعلیزاده، کبری؛ برقیایرانی، زیبا. (1403). تدوین مدلیابی معادلات ساختاری الگوهای ارتباطی والدین با سلامت روان در نوجوانان با میانجیگری نظمجویی شناختی هیجان و ذهنآگاهی. مجله علوم روانشناختی، دوره بیست و سوم، شماره 139، 125-143.
همتی راد، گیتی و سپاهمنصور، مژگان. (1387). رابطه بین استرس و حمایت اجتماعی در دانشجویان دانشگاههای تهران. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، دوره دوم، شمار 7، 79-86.
References
Cimarolli, V. R., & Boerner, K. (2005). Social Support and Well-being in Adults who are Visually Impaired. Visual Impairment & Blindness, 99(9), 521-534. https://doi.org/10.1177/0145482X0509900904
Choi, S. (2024). The Relationship Between Time-Related Characteristics of Visual Impairment and Psychological Symptoms in Adults Who Are Blind. Journal of Visual Impairment & Blindness, 118(5), 324-335. https://doi.org/10.1177/0145482X241287798
DiMatteo, M. R. (1991). The psychology of health, illness, and medical care: An individual perspective. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
Emerson, E., Fortune, N., Llewellyn, G., & Stancliffe, R. (2021). Loneliness, social support, social isolation and wellbeing among working age adults with and without disability: Cross-sectional study. Disability and health, 14(1), 100965. https://doi.org/10.1016%2Fj.dhjo.2020.100965
Fleming, R., Baum, A. (1986). Social Support and Stress: The Buffering Effects of Friendship. In: Derlega, V.J., Winstead, B.A. (eds) Friendship and Social Interaction. Springer Series in Social Psychology. Springer, New York, NY.
Goldberg, D. P., & Hillier, V. F. (1979). A scaled version of the General Health Questionnaire. Psychological medicine, 9(1), 139-145. https://doi.org/10.1017/s0033291700021644
Guerette, A. R., & Smedema, S. M. (2011). The Relationship of Perceived Social Support with Well-Being in Adults with Visual Impairments. Visual Impairment & Blindness, 105(7), 425-439. https://doi.org/10.1177/0145482X1110500705
Henseler, J., Dijkstra, T. K., Sarstedt, M., Ringle, C. M., Diamantopoulos, A., Straub, D. W., Calantone, R. J. (2014). Common Beliefs and Reality About PLS: Comments on Rönkkö and Evermann (2013). Organizational Research Methods, 17(2), 182-209. DOI: https://doi.org/10.1177/1094428114526928
Keyes C. (2002). The mental health continuum: from languishing to flourishing in life. Health and Social behavior, 43(2), 207-222. https://doi.org/10.2307/3090197
Keyes, C. (2005). Mental illness and/or mental health? Investigating axioms of the complete state model of health. consulting and clinical psychology, 73(3), 539-548. https://doi.org/10.1037/0022-006x.73.3.539
Kohda, Y., Monma, T., Yamane, M., Mitsui, T., Ando, K., Jesmin, S., & Takeda, F. (2019). Mental Health Status and Related Factors Among Visually Impaired Athletes. Clinical medicine research, 11(11), 729-739. https://doi.org/10.14740/jocmr3984
Kong, L., Gao, Z., Xu, N., Shao, S., Ma, H., He, Q., Zhang, D., Xu, H., & Qu, H. (2021). The relation between self-stigma and loneliness in visually impaired college students: Self-acceptance as mediator. Disability and health, 14(2), 101054. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2020.101054
Manitsa, I., & Doikou, M. (2020). Social support for students with visual impairments in educational institutions: An integrative literature review. British Journal of Visual Impairment, 40(1), 29-47. https://doi.org/10.1177/0264619620941885
Norris, L. A., Didymus, F. F., & Kaiseler, M. (2024). Perceived and received social support functions among UEFA B licensed women football coaches. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 23(3), 467-486. https://doi.org/10.1080/1612197X.2024.2315198
Papadopoulos, K., & Papakonstantinou, D. (2020). The Impact of Friends’ Social Support on Depression of Young Adults with Visual Impairments. Disability, Development and Education, 67(5), 484-496. https://doi.org/10.1080/1034912X.2019.1620922
Pinquart, M., & Pfeiffer, J. P. (2011). Psychological well-being in visually impaired and unimpaired individuals: A meta-analysis. British Journal of Visual Impairment, 29(1), 27-45. https://doi.org/10.1177/0264619610389572
Ryff, C. D. (1995). Psychological Well-Being in Adult Life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104. https://doi.org/10.1111/1467-8721.ep10772395
Sardohan Yildirim, A. E., Altindağ Kumaş, Ö., & Yazicioğlu, T. (2025). Social support, resilience and life satisfaction in families with special needs children. Journal of pediatric nursing, 80, 16-23. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2024.11.001
van Munster, E. P. J., van der Aa, H. P. A., Verstraten, P., & van Nispen, R. M. A. (2021). Barriers and facilitators to recognize and discuss depression and anxiety experienced by adults with vision impairment or blindness: a qualitative study. BMC health services research, 21(1), 749. https://doi.org/10.1186/s12913-021-06682-z
Werner, E. E. (2005). What Can We Learn about Resilience from Large-Scale Longitudinal Studies? In S. Goldstein & R. B. Brooks (Eds.), Handbook of resilience in children (pp. 91–105). Kluwer Academic/Plenum Publishers.
Westerhof, G. J., & Keyes, C. (2010). Mental Illness and Mental Health: The Two Continua Model Across the Lifespan. Journal of adult development, 17(2), 110–119. https://doi.org/10.1007/s10804-009-9082-y
Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. Personality Assessment, 52(1), 30–41. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa5201_2
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 104 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 28 |
||