| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,202 |
| تعداد مقالات | 17,947 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,055,619 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,825,616 |
مدرنیته مسئلهمند: واکاوی شکاف اندیشه و نهاد در عصر مشروطه | ||
| پژوهش های راهبردی سیاست | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qpss.2025.88056.3666 | ||
| نویسندگان | ||
| علی ایمانی* 1؛ ابوالفضل دلاوری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| نهضت مشروطه (۱۲۸۵–۱۲۹۰ ش) مهمترین تجلی مدرنیته سیاسی در ایران بود. در این جنبش، مفاهیمی چون حق حاکمیت سیاسی مردم، عقلانیت سیاسی، قانون و حقوق فردی را که پیشتر در آثار محدود نخبگان و مصلحان مطرح بود، وارد عرصه سیاست شد و مبنای تأسیس نهادها و نظم جدید قرار گرفت. با این حال اهداف نهضت در زمینه توسعه نظم سیاسی مدرن و ارتقای ارزشهای مردمسالارانه حاصل نشد. این پژوهش میکوشد علل ناکامی پروژه مدرنیته سیاسی ضمن تمرکز بر شکاف میان وجه انتزاعی و تجسم نهادی آن بررسی کند. رویکرد پژوهش تحقیق تفسیری-تاریخی و روش آن تحلیل محتوای کیفی است. مطالعه با مقایسهی مفهومپردازی مؤلفههای نظری مدرنیته سیاسی در اندیشه پیشگامان مشروطه و انعکاس آنها در قانون اساسی و متمم انجام میشود. یافتهها نشان میدهد مدرنیته سیاسی در سطح نظری، تحت تأثیر چالشهای فکری و شرایط جامعه ایرانی، صورتبندی خاصی یافت. در سطح نهادی نیز مؤلفههای آن با تعدیلهای گسترده روبهرو شد. به بیان دیگر، اصول مدرنیته سیاسی وارد ساختار حقوقی-سیاسی ایران شد، اما در مواجهه با مرجعیت ریشهدار مذهب و سلطنت دچار استحالههاشد. این شکاف میان ساحت نظری و حقوقی، به تناقضات ساختاری، بحران سوژگی سیاسی، و ناتمام ماندن پروژه مشروطه انجامید و میراثی از چالشهای پایدار بر جای گذاشت. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مدرنیته سیاسی؛ نهضت مشروطه؛ حاکمیت مردمی؛ عقلانیت سیاسی؛ حقوق فردی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7 |
||