پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,457,221 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,951,754 |
از بلوغ جسمانی تا رشد عقلانی: بازخوانی امارهی رشد در حقوق موضوعهی ایران و فقه اسلامی با مطالعهی تطبیقی در حقوق فرانسه | ||
| پژوهش حقوق خصوصی | ||
| مقاله 5، دوره 3، شماره 11، تیر 1394، صفحه 119-145 اصل مقاله (298.93 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jplr.2016.2019 | ||
| نویسندگان | ||
| محمود کاظمی1؛ عباس برزویی2 | ||
| 1دانشیار گروه حقوق خصوصی و اسلامی دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
| چکیده | ||
| در قانون مدنی ایران به تبع فقه، برای تحقق اهلیت معامله، علاوه بر بلوغ، رشد هم لازم است. در فقه سن بلوغ مشخص است اما برای رشد سنی معین نشده است. قبل از انقلاب، ماده 1210 ق.م.ا. 18 سال را امارهی رشد قرار داده بود، اما بعد از انقلاب به بهانهی انطباق قانون با شرع، ماده یادشده بهطور مبهمی اصلاح شد. در حالی که متن ماده سن بلوغ را امارهی رشد اعلام کرد، مطابق تبصرهی 2، در صورتی میتوان اموال صغری را که بالغ شده به او داد که رشد او ثابت شود. در این مقاله «رشد» از دیدگاه فقهی بررسی شده و ثابت شده است که: اولاً، رشد صرفاً برای تصرف در امور مالی لازم است؛ ثانیاً، اصلاح انجام شده در مادهی1210ق.م. منطبق با نظر مشهور فقها در فقه امامیه نیست؛ مشهور، بلوغ را امارهی رشد نمیدانند و بین اموالی که در تصرف صغیر است با اموالی که ولی میخواهد به تصرف او بدهد تفاوت قائل نمیشوند؛ ثالثاً، رشد یک مفهوم عرفی است و اثبات آن نیز جنبهی عرفی دارد؛ برای اثبات آن، به حکم دادگاه نیاز نیست، بلکه ولی باید به نحو متعارف نسبت به آن علم یا ظن قابل قبول پیدا کند. بر این اساس اگر قانونگذار بر مبنای غلبه سن معینی را نشانهی رشد قرار دهد، خلاف شرع عمل نکرده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| رشد؛ امارهی رشد؛ تصرف مالی؛ بلوغ؛ آیهی ابتلاء؛ امانسیپا سیون | ||
| مراجع | ||
|
- جعفری لنگرودی،محمد جعفر، - صفائی،سیدحسین،1369 ، "شرح و نقدی بر ماده 1210 اصلاحی قانون مدنی، مصوب 1361"،نشریهی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 25، سال 1369. - صفائی،سیدحسین ،قاسم زاده،مرتضی،1391 ، حقوق مدنی،اشخاص ومحجورین، انتشارات سمت، تهران. - عنایت، سیدحسین،1364، "بررسی قانون اصلاح موادی از قانون مدنی، مصوب 1361"، فصلنامه حق، دفتر یکم، سال 1364. - کاتوزیان، ناصر،1366 ،حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، شرکت سهامی انتشار، ، تهران، ج 2. -آبى، فاضل، حسن بن ابى طالب یوسفى،1417 ه ق، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، چاپ سوم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهیعلمیهی قم، محقق: علىپناه اشتهاردى و حسین یزدى -اصفهانى، سید ابو الحسن ،1422 ه ق،وس ،وسیلهی النجاهی، چاپ اول، مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینى، تهران. -اراکی، محمد علی ،کتاب البیع ،1415 ه ق ، چاپ اول، موسسهی در راه حق ،قم. - اراکی،محمد علی ،9141 ه ق ، کتاب النکاح، چاپ اول ،انتشارات نور نگار ،قم - اردبیلى، احمد بن محمد(مقدس اردبیلی)، 1403 ه ق، مجمع الفائدهی و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، چاپ اول ،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهی علمیهی قم ، محقق:مجتبى عراقى،علىپناه اشتهاردى و حسین یزدى اصفهانى. - ایروانى، على بن عبد الحسین نجفى1406 ه ق ، حاشیهی المکاسب، چاپ اول ،وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى ،تهران. - بحرانى، آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم ،1405 ه ق، الحدائق الناضرهی فی أحکام العترهی الطاهرهی ، چاپ اول ،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهیعلمیه قم ،قم ،محقق: محمد تقى ایروانى- سید عبد الرزاق مقرم. - جزائرى، سید محمد جعفر مروج ، 1416ه ق، هدى الطالب فی شرح المکاسب، چاپ اول ،مؤسسهی دار الکتاب،قم. - حکیم، سید محسن طباطبایى،بدون تاریخ چاپ، نهج الفقاههی، چاپ اول ،انتشارات 22 بهمن ،قم. - حلبى، حمزهی بن على حسینى، ابن زهره، ،1417 ه ق، غنیهی النزوع إلى علمی الأصول و الفروع،چاپ اول ،مؤسسهی امام صادق علیه السلام. - حلّى، ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد،1410 ه ق،السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى ، چاپ دوم،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ،قم. - حلّى، جمال الدین، احمد بن محمد اسدى ،1407 ه ق، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع ، چاپ اول، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهی علمیهی قم، قم،محقق: مجتبى عراقى. - حلّى، مقداد بن عبد اللّه سیورى ،1425ه ق، کنز العرفان فی فقه القرآن ، چاپ اول ، انتشارات مرتضوى ،قم. - حلّى، یحیى بن سعید ،1405 ه ق، الجامع للشرائع، چاپ اول،قم- ایران ،محقق/ مصحح: جمعى از محققین تحت إشراف شیخ جعفر سبحانى. - حلّى، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن(الف)، 1408 ه ق،، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ دوم،مؤسسه اسماعیلیان، ،قم- ایران،محقق/ مصحح: عبد الحسین محمد على بقال. - حلّى، محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن(ب)، 1418 ه ق ،المختصر النافع فی فقه الإمامیهی ،چاپ ششم، مؤسسهی المطبوعات الدینیهی،قم- ایران. - حلّى، علامهی، حسن بن یوسف بن مطهراسدی(الف)، 1414 ه ق،تذکرهی الفقها( ط- الحدیثهی)، چاپ اول، مؤسسهی آل البیت علیهم السلام ، قم . - خوانسارى، سید احمد بن یوسف ، 1405 ه ق ،جامع المدارک فی شرح مختصر النافع ، چاپ دوم ، مؤسسهی اسماعیلیان ،قم ،محقق: على اکبر غفارى. - خویى، سید ابو القاسم موسوى(الف)، بدون تاریخ چاپ و محل انتشار ، مصباح الفقاههی،مقرر: محمد على توحیدى. - خویى، سید ابو القاسم موسوى(ب)، 1418 ه ق ،موسوعهی الإمام الخوئی ،چاپ اول ، مؤسسهی إحیاء آثار الإمام الخوئی ره ،قم ، محقق: پژوهشگران مؤسسهی إحیاء آثار آیهی الله العظمى خویى. - خمینى، سید روح اللّه(امام خمینی)، (الف)،بی تا،تحریرالوسیله،چاپ اول،موسسهی مطبوعات دارالعلم،قم. - خمینى، سید روح الله(امام خمینی) ،(ب) ،1421، ه ق، کتاب البیع، چاپ اول ،مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ق.س) ،تهران. - خمینى، سید مصطفى موسوى ،1418 ه ق، کتاب البیع ، چاپ اول ،مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره، ،، تهران ،محقق: گروه پژوهش مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ق.س). - دیلمى، سلاّر، حمزهی بن عبد العزیز1404 ه ق، المراسم العلویهی و الأحکام النبویهی فی الفقه الإمامی، چاپ اول، ، منشورات الحرمین، قم- ایران ،محقق/ مصحح: محمود بستانى - روحانى ، سید صادق حسینى 1412 ه ق، فقه الصادق، چاپ اول، دار الکتاب، مدرسه امام صادق علیه السلام ،قم. - سبزوارى، محقق، محمد باقر بن محمد مؤمن ،1423 ه ق، کفایهی الأحکام، چاپ اول ، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهی علمیه قم،قم. - سبزواری،سید عبدالاعلی،1414 ه ق ،مهذب الاحکام ،چاپ چهارم ،موسسهی المنار،دفتر حضرت آیت الله، بیروت . - شفتى، سید محمد باقر(سیدشفتی)، 1429 ه ق ، سؤال و جواب فقهى، چاپ اول ،انتشارات مرکز تحقیقات رایانهاى حوزهی علمیه اصفهان ، محقق: سید مهدى شفتى. - صدر،سید محمد باقر،1427ه ق، ماوراءالفقه،چاپ سوم،المحبین للطباعه والنشر،قم. - طباطبایى، سید على ،1418 ه ق ، ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل( ط- الحدیثهی) ، چاپ: اول ، مؤسسهیآل البیت علیهم السلام ، قم ،محقق: محمد بهرهمند، محسن قدیرى، کریم انصارى وعلى مروارید. - طباطبایی ، سید محمد مجاهد ،بدون تاریخ چاپ ، کتاب المناهل ، چاپ اول ، مؤسسهی آل البیت علیهم السلام، قم. - طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن(الف)،1407 ه ق،الخلاف ، چاپ اول ،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،، قم- ایران،،محقق: على خراسانى، سید جواد شهرستانى، مهدى طه نجف ومجتبى عراقى. -طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن(ب)،1387 ه ق، المبسوط فی فقه الإمامیهی، چاپ سوم، المکتبهی المرتضویهی لإحیاء الآثار الجعفریهی،تهران- ایران،محقق/ مصحح: سید محمد تقى کشفى. - عاملى، زین الدین بن على، شهید ثانى،(الف) ،1413 ه ق، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام ، چاپ اول، مؤسسهی المعارف الإسلامیهی ،قم ،محقق: گروه پژوهش مؤسسه معارف اسلامى. - عاملى، زین الدین بن على، شهید ثانى،(ب)1384ه ق،الروضهی البهیهی فی شرح اللمعهی الدمشقیهی،چاپ سنگی،بدون نام ومحل انتشار. - عاملى، زین الدین بن على، شهید ثانى،(ج)، 1422 ه ق ، حاشیهی شرائع الإسلام ، چاپ اول ، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم. - عاملى، سید جواد بن محمد حسینى ،بدون تاریخ چاپ ،مفتاح الکرامهی فی شرح قواعد العلاّمهی( ط- القدیمهی) ،چاپ اول ، دار إحیاء التراث العربی ،بیروت ،محقق:( جلد 9) محمد باقر حسینى شهیدی. - فاضل هندى، محمد بن حسن ،1416 ه ق ،کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام ، چاپ اول ،دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهی علمیه قم ،قم،محقق: گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامى. - فیض کاشانى، محمد محسن،بدون تاریخ ، مفاتیح الشرائع ، چاپ اول ،انتشارات کتابخانهی آیهی الله مرعشى نجفى،قم. - قمّى سبزوارى، على مؤمن ، 1421 ه ق ،جامع الخلاف و الوفاق بین الإمامیهی و بین أئمهی الحجاز و العراق،، چاپ اول ،زمینه سازان ظهور امام عصر علیه السلام ،قم ، محقق: حسین حسنى بیرجندى. - قمّى، سید تقى طباطبایى،1413، ه ق، عمدهی المطالب فی التعلیق على المکاسب، چاپ اول ،کتابفروشى محلاتى ،قم. - کرکى، على بن حسین( محقق ثانى )، 1414 ه ق ،جامع المقاصد فی شرح القواعد ،چاپ دوم ،مؤسسهی آل البیت علیهم السلام ،قم،محقق: گروه پژوهش مؤسسهی آل البیت علیهم السلام. - لنکرانى، محمد فاضل موحدى ،1421 ه ق، تفصیل الشریعهی فی شرح تحریر الوسیلهی، النکاح ، چاپ اول ،مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام ، قم ، محقق: حسین واثقى، عباد الله سرشار، سید عبد الحمید رضوى، رضا على مهدوى.. - مازندرانى، على اکبر سیفى ،1429 ه ق ،دلیل تحریر الوسیلهی،أحکام الأسرهی ، چاپ اول ،مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره ،تهران. - مصطفوى، سید محمد کاظم ، 1423 ه ق ، فقه المعاملات ، چاپ اول ، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزه علمیه قم. - مظفر، محمد رضا ،بدون تاریخ نشر،حاشیهی المظفر على المکاسب، چاپ اول،نشرحبیب،قم ،محقق: شیخ جعفر کوثرانى .. - مکارمشیرازى، ناصر ،1425 ه ق ، أنوار الفقاههی، کتاب النکاح ، چاپ اول ،انتشارات مدرسهی الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام ، قم. - موسوی همدانی، سید محمدباقر ،1374ه ش، ترجمهی تفسیرالمیزان، انتشارات جامعهی مدرسین حوزهی علمیه قم، قم. - نائینى، میرزا محمد حسین ،(میرزای نائینی)، 1413 ه ق، المکاسب و البیع، چاپ اول ، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهی مدرسین حوزهی علمیهی قم،قم،مقرر:میرزا محمدتقی آملی. - نجفى، محمد حسن (صاحب الجواهر)، 1404 ه ق، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام ، چاپ هفتم، دار إحیاء التراث العربی، بیروت ، محقق: عباس قوچانى وعلى آخوندى. -Carbonnier,Jean,1996 ,Droit civil,T4: Les obligations,PUF.Paris.
-Starck, Boris, Henri Roland et Laurent Boyer,1993, Droit civil :les obligation Edition, 4, Litec, Paris.
- MARTY, Gabriel et RAYNAUD, Piere,1972,Droit civil,T.II,V.I,Les obligations, Sirey,Paris.
- www.cecbelgique.be
-www.thefree dictionary.com
-www.en.wikipedia.org | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,611 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,642 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.