| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,199 |
| تعداد مقالات | 17,837 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,835,376 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,700,129 |
بررسی فضاهای نابرابر شهری در تهران (سالهای 1375 تا 1390) | ||
| فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای | ||
| مقاله 5، دوره 1، شماره 1، دی 1394، صفحه 99-124 اصل مقاله (900.31 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/urdp.2015.2315 | ||
| نویسندگان | ||
| غلامرضا لطیفی1؛ مژده باباگلی2 | ||
| 1دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 2کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| چکیده | ||
| در پژوهش حاضر روند نابرابریهای فضایی در تهران موردبررسی قرار میگیرد. برای بررسی فضاهای نابرابر شهری در تهران، توزیع شاخصهای اقتصادی، اجتماعی و مطلوبیت فضا و رابطه آنها مورد بررسی قرار میگیرد. این شاخصها از تحلیل ثانویه نتایج تفصیلی سرشماریهای نفوس و مسکن و طرحهای جمعآوری اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در سالهای 1375، 1385 و 1390 بر اساس مدل سطحبندی موریس محاسبه میشوند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که توزیع مطلوبیت فضا با توزیع شاخصهای اجتماعی و اقتصادی رابطه معناداری دارد، بهطوریکه این رابطه در هر سه دوره سرشماری تأیید میشود. گرچه توزیع شاخصهای اقتصادی و اجتماعی در طی 15 سال موردبررسی متوازنتر میشود، ولیکن در توزیع شاخص مطلوبیت فضا تغییر محسوسی رخ نمیدهد. همچنین در سالهای 1385 و 1390 برخلاف سال 1375 رابطه همبستگی میان شاخصهای اجتماعی و مطلوبیت فضا بیش از رابطه همبستگی میان شاخصهای اقتصادی و مطلوبیت فضا محاسبه میشود که نشان از افزایش تأثیرپذیری شاخص مطلوبیت فضا از شاخص اجتماعی دارد. آزمون رگرسیون و محاسبه ضریب تعیین تعدیلشده نیز نتایج مشابهی را نشان میدهد؛ بطوری که در سال 1375 شاخص اقتصادی 72 درصد از واریانس تغییرات شاخص مطلوبیت فضا را تبیین میکند. در سالهای 1385 و 1390 شاخص اقتصادی از معادله رگرسیون خطی خارج و شاخص اجتماعی بدان وارد میشود. در این سالها شاخص اجتماعی به ترتیب توان تبیین 59 درصد و 68 درصد از واریانس تغییرات شاخص مطلوبیت فضا را مییابد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| نابرابری فضایی؛ نابرابری اجتماعی؛ انسداد اجتماعی؛ فضاهای نابرابر | ||
| مراجع | ||
|
- اشرف، آ. ( 1346 )، جامعه شناسی طبقات اجتماعی در امریکا ، تهران : انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی. 1394 )، روزنامه حمایت. /2/ نگاهی بیندازید به؛ رشد دورقمی نوسازی بافت فرسوده تهران تا پایان سال ( 895 - 160 فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای شماره 1، پاییز 1394 - اعظم آزاده، م . ( 1379 )، عدم تناسب در ابعاد پایگاه اجتماعی و پیامدهای اجتماعی روانی آن، پایان نامه مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده جامعه شناسی. - افروغ، ع . ( 1377 )، فضا و جامعه : فضا و نابرابری اجتماعی: ارائه الگویی برای جدایی گزینی فضایی و پیامدهای آن، تهران: دانشگاه تربیت مدرس. - اورکاد، ب. ( 1380 )، تغییرات بافت شهری ایران، گفتگو با برنارد اورکاد، در ر. جهانبگلو (ویراستار)، گفتگوهای رامین جهانبگلو، ایران و مدرنیته، گفت وگوهایی پژوهشگران ایرانی و خارجی درزمینه رویارویی ایران با دستاوردهای جهان مدرن. ترجمه حسین سامعی. تهران: نشر گفتار. - اورکاد، ب. ( 1388 )، تهران البرز، ترجمه: سیروس سهامی، مشهد: ترانه. - باتامور، ت. ( 1380 )، مکتب فرانکفورت، ترجمه: حسینعلی نوذری. تهران: نشر نی. - چلب ی، م. ( 1375 )، جامعه شناسی نظم: تشریح و تحلی ل نظری نظم اجتماع ی، تهران: نی. - رضوانی، م. ( 1383 )، سنجش و تحلیل سطوح توسعه یافتگی نواحی روس تایی در .( شهرستان سنندج، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ا . ی ( 3 - رفیعیان، م . و شا لی، م . ( 1391 )، تحلیل فضایی سطح توسعه یافتگی تهران به تفکیک .( مناطق شهری، برنامه ریزی و آمایش فضا، ( 4 - ساروخانی، ب . ( 1386 )، روش های تحق یق در علوم اجتماع ی، اصول و مبان ی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - سالار زاده امیری، ن. و حسینی، س.ح. ( 1388 )، رابطه برخورداری از انواع سرمایه .( و نوع نگرش به عدالت اجتماعی، فصلنامه علوم اجتماع . ی ( 44 - سرایی، ح. ( 1389 )، مقدمه ای بر نمونه گیری در تحقیق، تهران: انتشارات سمت. - شریفی، ع. ( 1385 )، عدالت اجتماعی و شهر: تحلیلی بر نابرابری های منطقه ای در شهر اهواز، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران، جغرافیا. بررسی فضاهای نابرابر شهری در تهران ... 161 - صفرلویی، م .، پورمحمدی، م. و حکمت نیا، ح. ( 1393 )، بررسی و تحلیل فضایی نابرابری های اجتماعی در مناطق شهری ارومیه، دو فصلنامه پژوهش های .( بوم شناسی شهری. ( 9 - ضرابی، آ. و موسوی ، م. ن. ( 1389 )، تحلیل فضایی پراکنش جمعیت و توزیع .( خدمات در نواحی شهری یزد، تحقیقات جغرافیایی،. ( 97 - طهماسبی، ط. ( 1387 )، درباره آرای ماکس وبر: اختصاصات نظریه قشربندی .7 :( اجتماعی، روزنامه اعتما . د ( 1706 در تحلیل داداه ه.ا تهران : نشر SPSS - غیاثوند، آ. ( 1387 )، کاربرد آمار و نرم افزار لویه. - کلانتری، خ. ( 1380 )، برنامه ریزی و توسعه منطقه ای، تهران: انتشارات خوشبین. - کلانتری، ر. ( 1385 )، جغرافیا و سیاست: درآمدی بر اندیشه دیوید هاروی، خردنامه .43 :( همشهری، ( 3 - گرب، آ. ( 1373 )، نابرابری اجتماعی: دیدگاه های نظریه پردازان کلاسیک و معاصر، ترجمه: محمد سیاهپوش و احمدرضا غروی زاده، تهران: نشر معاصر. - گیدنز، آ. ( 1386 )، جامعه شناسی، ترجمه: حسن چاوشیان، تهران: نشر نی. - مارکس، ک . ( 1377 )، ایدئولوژی آلمانی ، ترجمه : تیرداد نیکی، تهران : شرکت پژوهشی پیام پیروز. - مارکس، ک. ( 1384 )، فقر فلسفه، ترجمه: آرتین آراکل، تهران: نشر اهورا. - مرکز آمار ایرا . ن ( 1378 )، سرشماری عمومی نفوس و مسکن - 1375 : نتایج تفصیلی شهر تهران (مناطق 22 گانه)، تهران: مرکز آمار ایران. 162 فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای شماره 1، پاییز 1394 - مرکز آمار ایران ( 1388 )، سرشماری عمومی نفوس و مسکن - 1385 : نتایج تفصیلی . شهر تهران (مناطق 22 گانه)، تهران: مرکز آمار ایران 1 - مرکز آمار ایرا . ن ( 1375 )، طرح جمع آوری اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در شهر تهران (زمستان 1375 )، تهران: مرکز آمار ایران. - مرکز آمار ایرا . ن ( 1390 )، طرح جمع آوری اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در شهر تهران (زمستان 1390 )، تهران: مرکز آمار ایران. با » - نصیری، آ. ( 1389 )، تأثیر جهانی شدن بر نابر ابری اجتماعی در فضاهای شهری پوستر نمایش داده شده در چهارمین کنگره ،« تأکید بر کشورهای اسلامی بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان. - وبر. م. ( 1373 )، طبقه، منزلت و حزب، درم. مؤمنی کاشی و د. شیخاوندی و ع. رضایی (ویراستاران)، جامعه شناسی قشرها و نابرابری ها، گناباد: نشر مرندیز. - هاروی، د. ( 1387 )، شهری شدن سرمایه: چرخه دوم انباشت سرمایه در تولید محیط مصنوع، ترجمه: عارف اقوامی مقدم، تهران: اختران. - یوسفی، ع. و ورشوئی، س. (زمستان 1389 )، نابرابری اجتماع ی در فضای شهری مشهد: برآوردی از نابرابری های درآمدی و تحصیلی در نواح ی شهر ، مطالعات .( اجتماعی ایران، ( 4 - Bendix, R. (1965). Max Weber’s Sociology Today. International Social Sceince. (1): 9-22. - Harvey, D. (2009). Social Justice and the City (Rev. ed.). Athens & London: The University of Georgia Press. - Mehryar, S. & Sabet, S. (2012). Socio-Spatial Segregation Dimensions نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 پیش از چاپ، به صورت حضوری از روابط عمومی مرکز آمار - ایران اخذ شد. بررسی فضاهای in the city of Tehran (Measurement and Evaluation of Current Segregated Areas). Retrieved April 10, 2013, from: http://www.academia.edu/2703618/Socio-Spatial_Segregation_ Dimensions_in_the_city_of_Tehran. - Morris, C. Donald., Bransford, John. D., & Franks, Jeffery. J. (1977). Levels of processing versus transfer appropriate processing. Journal of Verbal Learning & Verbal Behavior. (16): 519-533. - Lipset, S. M. & Bendix, R (1991). Social Mobility in Industrial Society. London: Transaction Publishers. - Lobao, L. M., Hooks, G., & Tickamyer, A. R., (2007). The sociology of spatial inequality. New York: State University of New York Press. - Parkin, F. (1979). Marxism and Class Theory: A Bourgeois Critique. New York City: Columbia University Press. - Weber, M. (1946). Essays in Sociology (H. H. Greth and C. Wright Mills). - Zieleniec, A. (2007). Space and Social Theory. London: SAGE Publications Ltd. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,822 |
||