| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,933 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,984,551 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,775,891 |
بررسی شاخصهای اقتصادی - اجتماعی و روشهای تعیین محدوده منطقه شهری تهران و ارائه الگوی مناسب برای آن | ||
| برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی | ||
| مقاله 2، دوره 4، شماره 17، دی 1392، صفحه 39-68 اصل مقاله (481.31 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2014.3218 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد شیخی1؛ میترا عظیمی2 | ||
| 1استادیاربرنامه ریزی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| 2دانشجوی دکتری جعرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه تبریزنویسنده مسئول | ||
| چکیده | ||
| امروزه بسیاری از کارشناسان برنامهریزی و نظریهپردازان علوم منطقهای پذیرفتهاند که علاوه بر روستا و شهر، منطقه شهری نیز به یک فرم جدید اسکان بشر تبدیل شده است. منطقهشهری تفاوتهای عمده ساختاری و عملکردی با روستا و شهر دارد. این مناطق از توان نهفتهای برخوردارند که بروز آن مشروط به شناخت و تعیین صحیح محدوده منطقه شهری و سپس برنامهریزی و مدیریت متناسب برای آنهاست. بدیهی است به منظور دستیابی به یک برنامهریزی صحیح برای مناطق شهری، میباید ابتدا مرز و محدوده آنها مطابق با موازین علمیتعیین شود. در ایران از سال 1374 منطقههای شهری به رسمیت شناخته شدند و تلاشهای گوناگونی جهت دستیابی به تعیین علمیمرز و محدوده این مناطق آغاز شد. اما آنچه که در عمل دیده میشود، تعیین این محدودهها اغلب با اتکا بر تقسیمات سیاسی- اداری است. از آنجا که منطقه شهری تهران بزرگترین منطقه شهری در کشور بشمار میرود و دارای عملکردهای ملی و فراملی است، انجام هرگونه برنامهریزی و سیاستگذاری برای آن مستلزم تعیین دقیق و علمیمحدودهاین منطقه شهری است. در این پژوهش پس از بررسی تمام روشهای مرسوم، از روش «تحلیل عاملی» به عنوان روشی تکمیلی در راستای تعیین مرز و محدوده منطقه شهری تهران با اتکا بر شاخصهای اقتصادی و اجتماعی استفاده شده است. به این ترتیب که 50 شاخص اقتصادی و اجتماعی در سطح شهرستان استخراج و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS، تحلیل عاملی اجرا شد. در نهایت نتایج برآمده از تحلیل عاملی، به نقشه GIS استان تهران لینک داده شد و پس از تهیه لایههای گوناگون، خروجی پژوهش در قالب نقشه بدست آمد. مطالعات این پژوهش نشان میدهد که با استفاده از روش تحلیل عاملی، محدوده منطقه شهری تهران برابر با محدوده کل استان تهران به جز شهرستانهای فیروزکوه و نظرآباد است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| منطقهشهری؛ شهر منطقه؛ برنامهریزی منطقهای؛ منطقه؛ مجموعه شهری | ||
| مراجع | ||
|
اطهاری، کمال. (1379)، تعریف مجموعههای شهری و تعیین شاخصهای آن، مرکز مطالعات شهرسازی و معماری ایران، گزارش منتشر نشده. - اطهاری ، کمال. (1372)، اشتغال و اندازه شهر، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران - زبردست، اسفندیار. (1385)، تعریف مجموعههای شهری و تعیین شاخصهای تبیین آن، وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری - زبردست، اسفندیار. (1382)، نظام شهری، نخست شهری و اندازه شهر، گزارش مرحله دوم، طرح اندازه شهر، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری تهران. - صرافی، مظفر. (1379)، مبانی برنامهریزی توسعه منطقهای، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، دفتر آمایش و برنامهریزی منطقهای، چاپ دوم. - شهرداری تهران. (1385)، طرح جامع شهر تهران - شکویی، حسین. (1373)، دیدگاههای نو در جغرافیای شهری، جلد اول، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) - شیخی، محمد. (1386)، تئوریهای توسعه منطقهای، جزوه درسی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی - عظیمی، ناصر. (1381)، پویش شهرنشینی و مبانی نظام شهری، مشهد: نشر نیکا - فرید، یداله. (1368)، جغرافیا و شهرشناسی، دانشگاه تبریز - کلانتر، کیارش الدین. (1380)، ضوابط تعیین قلمرو شهری، پایان نامه کارشناسی ارشد، راهنما: رضویان، مشاور: رجبی، دانشگاه آزاد واحد مرکز. - کلانتری، خلیل. (1380)، برنامهریزی و توسعه منطقهای (تئوریها و تکنیکها)، تهران: خوشبین. - مدنی پور، علی. (1381)، تهران ظهور یک کلانشهر، انتشارات پردازش و برنامهریزی شهری (وابسته به شهرداری تهران) - مرکز مطالعات وتحقیقات شهرسازی ایران. (1380)، طرح مجموعه شهری تهران-گزارش ارائه شده به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، تهران. - مومنی، منصور. (1386)، تحلیلهای آماری با استفاده ازspss ، کتاب نو. - مهدیزاده، جواد. (1381و82)، دوره تکوین و شکل گیری تهران قدیم، جستارهای شهرسازی، شماره چهارم. - مهدی زاده، جواد. (1385)، شاخصها و فرآیند محدوده مجموعههای شهری، نمونه موردی مشهد، مدیریت شهری، شماره 18 - Drescher,A. W. and D. L. Iaquinta. (2002). Urbanization-Linking - John Glasson. (1975). An introduction to regional planning, Hutchinson & co. - www.unhabitat.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,291 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,332 |
||