| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,187 |
| تعداد مقالات | 17,728 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,547,779 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,556,104 |
ارزیابی عملکرد مناطق آزاد تجـاری ایـران و تأثیر آن در توسعه اقتصادی این مناطق | ||
| پژوهشنامه اقتصادی | ||
| مقاله 5، دوره 8، شماره 28، فروردین 1387، صفحه 119-146 اصل مقاله (508.09 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علیاصغر اسفندیاری1؛ سمیره مقدس حسینزاده2؛ مجید دلاوری3 | ||
| 1عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| 2عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور- واحد ماهشهر | ||
| 3عضو هیأت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوین | ||
| چکیده | ||
| هدف از ایجاد و توسعه مناطق آزاد؛ افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال، جذبسرمایهگذاری داخلی وخارجی و انتقال تکنولوژی، افزایش درآمدهای عمومی، افزایش توریسم، ارتقای جایگاه اقتصادی کشور و بهرهمندی از اقتصاد رقابتی است. در این پژوهشعملکرد اقتصادی مناطق آزاد سه گانه کیش، قشم و چابهار در فاصله زمانی 83-1372 مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسیها نشان داد بخش عمده ای از هزینة ایجاد زیرساختها وتأسیسات زیربنایی به منطقه آزادکیش اختصاص یافته و این منطقه درجذب درآمد ارزی ناشی از توریسم خارجی و جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی نسبت به سایر مناطق پیشرو بوده است. منطقه آزاد قشم در جذب 99% درآمد ارزی ناشی از صادرات کالا در مناطق آزاد ایران فعالیت عمدهای داشته است. عملکرد مناطق آزاد چابهار در زمینه عوامل مذکور به دلیل عدم وجود زیرساختها و محرومیت شدید منطقه بسیار ضعیف بوده و این منطقه نتوانسته است به هدف اصلی خود که ترانزیت کالا است، دست یابد. درمجموع مناطق آزاد سه گانه، برغم داشتن زمینهها و توان بالقوه برای توسعه و پیشرفت به دلیل ضعف امکانات و تأسیسات زیربنایی، عدم منابع تأمین درآمدها، عدم ثبات سیاسی، عدم جذب سرمایهگذاران داخلی و خارجی، عدم جایگاه تعریف شده در برنامههای کلان و راهبردهای توسعه اقتصادی کشور، نتوانستهاند عملکرد موفقی ارائه نمایند. در بخش اقتصاد سنجی مقاله با استفاده از دادههای ترکیبی (panel data) سه منطقه آزاد کیش، قشم و چابهار در فاصله زمانی 83-1372، عوامل مؤثر بر توسعه صادرات وکسب درآمد ارزی مناطق آزاد ایران تعیین گردید. نتایج آزمون حداقل مربعات وزنی حاکی از آن است که افزایش در متغیرهای هزینههای جاری و عمرانی با سه وقفه تأخیری، سرمایهگذاری داخلی و خارجی و درآمدهای عمومی تأثیر مثبت ومعنی داری بر توسعه صادرات و درآمد ارزی این سه منطقه داشته و به جذب درآمد ارزی این مناطق کمک شایانی نموده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| ایران؛ بررسی عملکرد؛ مناطق آزاد تجاری؛ توسعه اقتصادی؛ توسعه صادرات؛ سرمایهگذاری خارجی | ||
| مراجع | ||
|
1. ابریشمی، حمید. مبانی اقتصاد سنجی. دامور گجراتی، تهران، نشر مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1372. 2. اخوی، احمد. تجارت بین الملل، استراتژی بازرگانی و توسعه اقتصادی. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1373. 3. امینی، امیر هوشنگ. «منطقهها و سرزمینهای آزاد: انواع مناطق و سرزمینهای آزاد». ماهنامه اتاق بازرگانی، شماره چهارم، (تیرماه 1374). 4. بیدرام، رسول. Eviews همگام با اقتصاد سنجی. تهران: انتشارات منشور بهرهوری، 1381. 5. پورمقیم، جواد. تجارت بین الملل، نظریهها و سیاستهای بازرگانی. تهران: انتشارات نشر نی، 1369. 6. تودارو، مایکل. توسعه اقتصادی در جهان سوم. ترجمة غلامعلی فرجادی، تهران: مؤسسه عالی پژوهش در برنامهریزی و توسعه، 1377. 7. دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران، «برنامه توسعه مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران»، (بهار 1382). 8. دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری، «طرح جامع گزارش عملکرد مناطق آزاد ایران طی سال 83– 1380»، (تیر 1384). 9. دبیرخانه شورای عالی مناطق آزادتجاری-صنعتی ایران، «گزارش عملکرد مناطق آزاد»، (مرداد ماه 1380). 10. شرکت توسعه فراگیر عمران خوزستان، «بررسی تجربه مناطق آزاد و ویژه در کشورهای در حال توسعه»، بخش نخست، صص 17-13. 11. شیرین بخش، شمس اله و حسن خونساری، زهرا. کاربرد Eviews در اقتصاد سنجی، (تهران: پژوهشکده امور اقتصادی، 1384). 12. سازمان عمران کیش، «عملکرد، دستاوردها و برنامه های توسعه سازمان منطقه آزاد کیش»، (1381). 13. سازمان منطقه آزاد قشم، «الگوی تحول در کارکرد مناطق آزاد کشور در چشم انداز توسعه و امنیت ملی»، (1382). 14. محمدی الموتی، مسعود. مطالعه ای درباره مناطق آزاد و اثرات اقتصادی- بازرگانی آن. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1374. 15. مدیریت مطالعات و برنامهریزی، «عملکرد و برنامه های توسعه منطقه آزاد چابهار»، (اردیبهشت 1381). 16. منطقه آزاد قشم، «الگوی تحول در کارکرد مناطق آزاد کشور در چشم انداز توسعه و امنیت ملی»، (1382). 17. نوفرستی، محمد. ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی. تهران: انتشارات مؤسسه خدمات فرهنگی رسا، (1378). 18. Ahmed, Nasir Uddin, "Export Responses To Trade Liberalization In Bangladesh: A Cointegration Analysis"., Applied Economics, (2000).
19. Aradhna Aggarwal. "Liberalisation, Multinational Enterprises And Export Performance: Evidence From Indian Manufacturing"., Working Paper, No.69, (2001).
20. Baltag, B. H. Econometric Analysis of Panel Data. Wiley Publishers. United Kingdom., 2005.
21. Chol, I. "Unit Root Tests for Panel Data"., Journal of international Money and Finance, No. 20, (2001): 249- 272.
22. Dorsat, Madani. A Review of the Role and Impact of Export Processing Zones. (2002).
23. Gerdie Eeveraert A and Freddy Hheylen, Labour Taxes And Unemployment In the OECD, A Nonstationary Panel Data Analysis. Ghent University., 2002.
24. M. Tekere. "Export Development and Export – led Growth Strategies: Export Processing Zones and The Strengthening of Sustainable Human Development, (SHP)". (2000).
25. Robert D. Sinclair, Export Processing Zones: An Ingredient for Successful Liberalization. (2001).
26. Robert A. Yaffee, A Primer for Panel data Analysis. (2003). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,580 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,332 |
||