| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,178 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,972,477 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,024,475 |
گیاه مردمنگاری بَرودْار در منطقه کاکاشرف شهرستان خرمآباد احمد بازگیر* منوچهر نمیرانیان** محمد عاطفی همت | ||
| دو فصلنامه دانش های بومی ایران | ||
| مقاله 6، دوره 2، شماره 3، شهریور 1394، صفحه 185-228 اصل مقاله (772.74 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjik.2015.5310 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد بازگیر* 1؛ منوچهر نمیرانیان2؛ محمد عواطفی همت3 | ||
| 1دانشجوی دکتری مرتعداری دانشگاه لرستان | ||
| 2دانشیار مرتعداری دانشگاه تهران | ||
| 3استادیار مرتعداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| چکیده گونه بَرودْار[1] (بلوط ایرانی) گونه درختی غالب جنگلهای استان لرستان است، مردم این منطقه از دیرباز از این گونه در موارد گوناگون استفاده نمودهاند. این استفادهها درگذر زمان منجر به ایجاد وابستگی و ارتباطی عمیق بین مردمان این منطقه و اینگونه جنگلی شده است. ارتباطی که غالباً بر پایه تجربه بوده و تا اندازه زیادی کاربردی است و از گذشته تا به امروز پاسخگوی نیازهای این جوامع در اغلب جنبههای زندگی بوده است. این پژوهش استفادههای ملموس امروزی مردم محلی از گونه بَرودْار را در روستای چشمهعلی از توابع دهستان کاکاشرف شهرستان خرمآباد در استان لرستان نشان داده است. روش پژوهش مردمنگاری بوده و از ابزارهای مصاحبه ساختار نیافته، نیمه ساختاریافته و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. همچنین برای اندازهگیری مقادیر کمّی در ارتباط با ابعاد برخی دستساختههای چوبی از متر و نوار قطرسنج بهره گرفته شده است. جامعه تحقیق نیز عشایر و روستاییان ایل پاپی، طایفه مدهنی و تیره عینشاه بوده که معیشت آنها از طریق دامداری و کشاورزی میگذرد. نتایج بهدستآمده از استفادهها در 7 طبقه: غذایی، ساختمانی، دارویی، صنایعدستی، دامداری، سوخت و کشاورزی دستهبندی شده است. در هر طبقه استفادههای گوناگونی وجود دارد که از بذر، برگ و چوب درختان بلوط به دست میآیند. تنوع و اهمیت محصولات تولیدی از میوه بیشتر از چوب است. در برخی طبقات استفادههای امروزی نسبت به گذشته کاهشیافته است و در برخی طبقات چون دامداری و سوخت وابستگی و ارتباط با اینگونه بیشتر است [1]. Quercus brantii Lindl | ||
| کلیدواژهها | ||
| : ایل پْاپْی؛ گیاه مردمنگاری؛ بَرودْار؛ مردم محلی؛ جنگلهای زاگرس؛ لرستان | ||
| مراجع | ||
|
- ابراهیمی، اکرم؛ خیامی، مسعود؛ نجاتی، وحید. (1388)، «ارزیابی فعالیت ضد باکتریایی عصاره هیدرو الکلی میوه بلوط ایرانی در روش انتشار دیسک»، فصلنامه گیاهان دارویی، سال نهم، دوره اول. - ازکیا، مصطفی؛ یوسفی، جلال. (1383)، «دانش بومی استفاده از بلوط در شهرستان ممسنی»، نامه انسانشناسی، شماره. - امان اللهی بهاروند، سکندر. (1374)، کوچنشینی در ایران، تهران، آگاه. - پاپ زن، عبدالحمید؛ افشارزاده، نشمیل. (1390)، «دانش بومی زنان عشایر کلهر در زمینه سیه مال»، سازه پرتابل ایل، زن در فرهنگ و هنر، شماره 2. - پاپلییزدی، محمدحسین؛ فتحنیا، امانالله. (1384)، «بررسی روابط متقابل انسان و درخت بلوط (مطالعه موردی شهرستان گیلان غرب)»، رشد آموزش جغرافیا، شماره 72. - پْاپْی بالاگریوه، مراد حسین. (1389 الف)، ایل پْاپْی، جلد 1، قم، دارالنشر اسلام. - پْاپْی بالاگریوه، مراد حسین. (1389 ب)، ایل پْاپْی، جلد 2، قم، دارالنشر اسلام. - پْاپْی بالاگریوه، مراد حسین. (1389 پ)، دیار بالاگریوه، جلد 1، قم، دارالنشر اسلام. - پیر باوقار، مهتاب. (1390)، «ارزیابی امکان برآورد برخی مشخصههای کمی جنگلهای زاگرس با استفاده از تصاویر ماهواره IRP-P6 (مطالعه موردی: جنگلهای شهرستان بانه)»، مجله جنگل ایران، سال سوم، شماره 4. - تاران، مجتبی؛ عزیزی، الهام؛ شریفی، مظفر. (1389)، «مطالعه اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی عصارههای هیدرو الکلی و اتری گیاه بلوط ایرانی»، مجله علمی- پژوهشی زیستفناوری میکروبی دانشگاه آزاد اسلامی، دوره دوم، شماره 4. - ثابتی، حبیبالله، 1344، درختان و درختچههای ایران، دانشگاه تهران. - ثابتی، حبیبالله، 1385، جنگلها، درختان و درختچههای ایران، یزد: انتشارات دانشگاه یزد. - جزیرهای، محمدحسین؛ ابراهیمی رستاقی، مرتضی. (1382)، جنگلشناسی زاگرس، تهران: دانشگاه تهران. - دیگار، ژان پییر. (1369)، فنون کوچنشینان بختیاری، ترجمه: اصغر کریمی، مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. - رفیع فر، جلالالدین؛ قربانی، حمیدرضا. (1385)، «از کوچندگی تا یکجانشینی. رویکرد باستان مردم شناختی بر خاستگاه خانه و استراتژی معیشتی در دوره نوسنگی»، نامه انسانشناسی، شماره 9. - زبیری، محمود. (1388)، آماربرداری در جنگل، تهران: دانشگاه تهران. - زند بصیری، مهدی؛ غضنفری، هدایت. (1389)، «تدوین مهمترین پیامدها و عوامل تأثیرگذار بر مدیریت مردم محلی جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی: حوزه آبخیز قلعه گل استان لرستان)»، مجله جنگل ایران، شماره 2. - شناسنامه آبادیهای کشور (استان لرستان). (1390)، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، مرکز آمار ایران. - طاهری آبکنار، کامبیز؛ پیلهور، بابک. (1387)، جنگلشناسی، گیلان: حقشناس. - طبیبی، حشمتالله. (1386)، مبانی جامعهشناسی و مردمشناسی ایلات و عشایر، تهران: دانشگاه تهران. - عباسی، اسفندیار، 1390، «پژوهش دانش بومی: شمشیری دو لبه در عصر تجارت جهانی مورد گیاهشناسی بومی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 53. - عمادی، محمدحسین؛ عباسی، اسفندیار. (1383)، دانش بومی و توسعه پایدار: چارهها و چالشها، سلسله انتشارات روستا و توسعه، شماره 54، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی، تهران: انتشارات سروستان. - عواطفی همت، محمد؛ شامخی، تقی. (1385)، «دانشها و فنآوریهای سنتی مردم جنگل نشین در استفاده از برخی محصولات غیرچوبی قابل رویش در جنگل (مطالعه موردی روستای چیتن)»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 34-35. - غضنفری، هدایت. (1382)، بررسی رویش و تغییرات پراکنش قطری در تودههای ویول و مازودار بهمنظور ارائه الگوی تنظیم جنگل در منطقه بانه (مطالعه موردی هواره خول)، پایاننامه دکتری گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. - فتاحی، محمد. (1373)، بررسی جنگلهای بلوط زاگرس و مهمترین عوامل تخریب آن، تهران: انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. - فرهادی، مرتضی. (1385)، «گیاه مردمنگاری گیاهان خودروی کمره»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 34-35. - کافی، علی. (1374)، «مبانی علمی واژهسازی و واژهگزینی»، نامه فرهنگستان، شماره 2. - مبین، صادق. (1358)، رستنیهای ایران فلور گیاهان آوندی، جلد 1، تهران، دانشگاه تهران. - مجذوبی، مهسا؛ مرتضوی، سیدحمید؛ اسدی یوسفآباد، سیدحسین؛ فرحناکی، عسکر. (1392)، «اثرات آرد بلوط بر ویژگیهای خمیر و نان بربری»، نشریه پژوهشهای صنایع غذایی، جلد 23، شماره 2. - محمدابراهیمی، زینب؛ عبدی، پروین. (1391)، «توصیف گروههای اسمی در گویش لری خرمآبادی»، مجله پژوهشهای زبانشناسی، سال چهارم، شماره اول. - محمدی کنگرانی، حنانه؛ شامخی، تقی؛ بابایی، محمد؛ اشتریان، کیومرث؛ رضاعرب، داود. (1388)، «تعیین و تحلیل مسیرهای سیاستگذاری میان سه متغیر نهاد، جنگل و آب در ناحیه رویش زاگرس (مطالعه موردی حوضه آبخیز وزگ در استان کهگیلویه و بویراحمد)»، مجله جنگل ایران، شماره 4. - مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کشور.-1387، جمعیت عشایری دهستانها. (1388 الف)، تهران، انتشارات مرکز آمار ایران، دفتر ریاست، امور بینالملل و روابط عمومی. - مرکز آمار ایران، سرشماری اجتماعی اقتصادی عشایر کوچنده کشور-1387، نتایج تفصیلی. (1388 ب)، تهران، انتشارات مرکز آمار ایران، دفتر ریاست، امور بینالملل و روابط عمومی. - مروی مهاجر، محمدرضا. (1386)، جنگلشناسی و پرورش جنگل، تهران: دانشگاه تهران. - مظفریان، ولیالله. (1388)، درختان و درختچههای ایران، فرهنگ معاصر. - مهدوی، علی. (1389)، محصولات غیرچوبی جنگلها و مراتع زاگرس، ایلام: دانشگاه ایلام. - نمیرانیان، منوچهر؛ هناره خلیانی، آزاد؛ زاهدی امیری، قوامالدین؛ غضنفری، هدایت. (1386)، «بررسی روشهای گوناگون احیاء و استقرار زادآوری جنسی در جنگلهای بلوط زاگرس شمالی (مطالعه موردی: منطقه آرمرده شهرستان بانه)»، فصلنامه علمی – پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، شماره 4. - ولی پور، احمد. (1386)، بررسی ابعاد مناسب درختان بلوط وی ول (Quercus libani Oliv) برای جست دهی در مدیریت شاخه زاد ناهمسال (مطالعه موردی: زاگرس شمالی)، پایاننامه دوره کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
- Martins, R., Filgueira, S., Albuquerque, U. (2012). Ethnobotany of Mauritia flexuosa (Arecaceae) in a Maroon Community in Central Brazil, Economic Botany,Vol 66(1), pp 91-98. - Pei, S., Zhang, G., Huai, H. (2009). Application of traditional knowledge in forest management: Ethnobotanical indicators of sustainable forest use, Forest Ecology and Management,Vol 257, pp 2017- 2021 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,660 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,007 |
||