فلسفه قانونگذاری: در تکاپوی ارتقای کیفیت قانون

وکیلیان, حسن; مرکز مالمیری, احمد

doi:10.22054/qjpl.2016.5417

فهرست نشریات

اخذ رتبه توسط نشریه پژوهش‌های رهبری آموزش از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

اخذ رتبه «الف» توسط نشریه پژوهشنامه معارف قرآنی از وزرات علوم، تحقیقات و فناوری

نشست مشورتی مسئولان مجلات علمی دانشگاه علامه‌طباطبائی

نتایج ارزیابی علمی نشریات دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۴۰۱; 19عنوان موفق به دریافت رتبه الف شدند.

تعداد نشریات	57
تعداد شماره‌ها	1,930
تعداد مقالات	15,345
تعداد مشاهده مقاله	35,669,414
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	21,694,435

	فلسفه قانونگذاری: در تکاپوی ارتقای کیفیت قانون
پژوهش حقوق عمومی
مقاله 2، دوره 18، شماره 51، شهریور 1395، صفحه 29-54 اصل مقاله (314.13 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjpl.2016.5417
نویسندگان
حسن وکیلیان^* ¹؛ احمد مرکز مالمیری²
¹هیات علمی
²استادیار پژوهشی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
چکیده
«فلسفه قانونگذاری»، عنوان دانش جدیدی است که برای غلبه بر چالش‌های ناشی از استفاده افراطی از قانون و قانونگذاری، در حال شکل‌گیری است. فلسفه قانونگذاری از نظریه‌ها و ابزارهایی که سایر علوم فراهم می‌کنند، به‌ منظور بررسی پدیده قانون و قانونگذاری بهره می‌برد. حکومت بر اساس و به‌وسیله قوانین، موجب توسل مکرر حکومت ها به قانونگذاری شده است و این امر، افزایش مفرط حجم قوانین موضوعه را در پی داشته است؛ وضعیتی که خود ناقض تحقق حاکمیت قانون است. تولید قوانین ناقص، اعم از شکلی و محتوایی، باعث افت کیفیت قوانین و بروز ناسازگاری‌هایی در نظام حقوقی و ناکارآمدهایی در امر حکمرانی شده است. ارزیابی پیامدهای منتظر و نامنتظر عمل تقنینی از منظر هزینه و فایده اقتصادی و لحاظ کردن آن در مرحله پیشاقانونگذاری، قانونگذاری و پساقانونگذاری جزئی از تلاش های نظری برای ارتقاء کیفیت قانون است که در این رشته بسط داده شده است. هدف اصلی این دانش نوخاسته، ارتقای کیفیت قوانین و هدف غایی آن، کمک به تحقق حاکمیت قانون و حکمرانی خوب است. این مقاله بر آن است با معرفی نظریه‌ها و رویکردهای بسط داده‌شده در دانش فلسفه قانونگذاری و بیان نمونه‌هایی از قوانین ناکارآمد داخلی، زمینه را برای پرداختن به مشکلات نظام تقنینی ایران فراهم کند.
کلیدواژه‌ها
قانون؛ قانونگذاری؛ کارامدی؛ حکمرانی خوب؛ پارلمان

مراجع
کتابها - بیکس، برایان. ( 1389 ). فرهنگ نظریه حقوقی، ترجمه: محمد راسخ، تهران: نشر نی. - راسخ، محمد. ( 1388 ). بنیاد نظری اصلاح نظام قانونگذاری، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. - شمس، عبدالحمید. ( 1381 ). مقرراتزدایی، تهران: سمت. لاگلین، مارتین. ( 1388 ). مبانی حقوق عمومی، ترجمه: محمد راسخ، تهران: نشر نی. مقالهها تألیف و ترجمه حسن وکیلیان، ،« تورم قانونگذاری و کیفیت قانون » .( - انگ، سوین. ( 1390 گفتارهایی در قانون و قانونگذاری، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. تألیف و ترجمه حسن ،« قانونگذاری: امری میان سیاست و حقوق » .( - توری، کارلو. ( 1390 وکیلیان، گفتارهایی در قانون و قانونگذاری، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گزارش نظارتی درباره اجرای قانون بهبود مستمر محیط کسب » .( - جوادی، شاهین. ( 1393 مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (دفتر مطالعات اقتصادی)، ،«1390/11/ وکار، مصوب 16 شماره مسلسل 13943 ، مهر. گرایشهای کنونی در فرایند و روشهای ارزیابی آثار » .( - ژاکوبز، اسکات اچ. ( 1392 ترجمه: مسعود ،« مقرراتگذاری: کاربست ارزیابی آثار مقرراتگذاری در فرایند خطمشیگذاری فریادی، در: ارزیابی آثار مقرراتگذاری؛ به سوی مقرراتگذاری بهتر ( مجموعه مقالات)،ترجمه: باقر انصاری و دیگران، تهران: خرسندی. ،« ارزیابی آثار مقرراتگذاری: نگاهی اجمالی » .( - کرکپاتریک، کالین و دیوید پارکر. ( 1392 ترجمه: مسلم آقاییطوق، در: ارزیابی آثار مقرراتگذاری؛ به سوی مقرراتگذاری بهتر ( مجموعه مقالات) ،ترجمه باقر انصاری و دیگران، تهران: خرسندی. تألیف و ترجمه ،« ارزیابی تأثیرات: به سوی ارتقای کیفی قانونگذاری » .( - مدر، لوئیس. ( 1390 حسن وکیلیان، گفتارهایی در قانون و قانونگذاری، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. تألیف و ترجمه حسن وکیلیان، گفتارهایی در ،« پارلمان در یک نگاه » .( - نورتون، فیلیپ. ( 1390 قانون و قانونگذاری، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی. ترجمه حسن وکیلیان، حقوق اساسی، ،« اصول قانونگذاری » .( - والدرون، جرمی. ( 1388 . سال ششم، زمستان، شماره 12 54 فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال هجدهم، شماره 51 ، تابستان 95 ب) انگلیسی Books - Morgan, B. and Yeung, K. (2007), An Introduction to Law and Regulation, Cambridge, Cambridge University Press. - Raz, J. (1979), The Authority of Law, Oxford University Press. - Wintgens, L. J. (2002), A New Theoretical Approach to Legislation, Oxford-Portland: Hart Publishing. - Wintgens, L. J. (2007), Legislation in Context: Essays in Legisprudence (applied legal philosophy), Ashgate Pub Co. Articles - Aitken, V. E. (2013), “An Exposition of Legislative Quality and its Relevance for Effective Development”, available online at: www.luc.edu/.../AITKEN%20FINAL%20ARTICLE.pdf .94 /5 / تاریخ دسترسی: 1 - Cohen, J. (1983), “Legisprudence; Problems and Agenda”, available online: scholarlycommons.law.hofstra.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1491. 94 /5 / تاریخ دسترسی: 25 - Mackaay, E. (1999), “Legislation and Codification”, in An Encyclopedia of the Philosophy of Law, Christofer Berray Gray (ed), London, Garland Publishing. - Waldron, Jeremy J. (2006), “Legislation”, in Martin P. Golding and William A. Edmundson (eds.) The Blackwell Guide to the Philosophy of Law and Legal Theory, Oxford, Blackwell Publishing. - Woermans, W. (2009), “Concerns about the Quality of EU Legislation: What Kind of Problem, by what Kind of Standards?”, available online at: ssrn.com/abstract=1492104.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,996 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 7,293

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

فلسفه قانونگذاری: در تکاپوی ارتقای کیفیت قانون