اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,933 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,993,057 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,780,469 |
بررسی افکار سیاسی- انتقادی ناصرخسرو قبادیانی | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقاله 8، دوره 2، شماره 3، فروردین 1377، صفحه 165-172 اصل مقاله (1.34 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.1998.6160 | ||
| نویسنده | ||
| محمود بشیری | ||
| هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| ناصرخسرو اصیل ترین شخصیت ادبی قرن پنجم هجری است. او به گفتۀ خودش تا حدود چهل و سه سالگی دبیر پیشه و متصرف در اموال و اعمال سلطانی بوده و زندگی توأم با عیش و رفاهی داشته است. در این هنگام در افکارش تغییری حاصل می شود و تصمیم به سفر حج می گیرد، و سفر هفت ساله ای را به سوی دیار مغرب می آغازد، که در اثنای آن چهار بار حج می گذارد و ایران و ارمنستان و شام و مصر و تونس و سودان و جزیره العرب را سیاحت می کند. او هنگام اقامت در مصر یا خود قبل از عزیمت، به فاطمیان می گرود و در آنجا با لقب حجت جزیرۀ خراسان مأمور ارشاد مردم به آیین اسماعیلی می شود. در بازگشت به بلخ، به تبلیغ و ارشاد مردم می پردازد. پس از مدتی دشمنانش او را تکفیر می کنند و درصدد قتلش برمی آیند و او ناگزیر پنهان می گردد، و سرانجام به طبرستان می گریزد و پس از چندی به قلعۀ یمگان در بدخشان می رود و تا پایان عمر در آنجا مقیم می شود. این سرنوشت دردناک مردی است که در زمانۀ خود به عنوان وجدان بیدار جامعه فریادگر بی عدالتی ها و ستمهای موجود بوده است. ناصرخسرو شعر تعلیمی فارسی را به مرتبۀ بسیار بلندی رساند، و این امر خصوصاً در قصیده سرایی دارای اهمیت خاصی است، زیرا قالب قصیده در دورۀ این شاعر، عاری از حقیقت بود، و آنچه در آن مطرح می شد مشتی الفاظ بیروح و القاب و توصیف های دروغین و غیر واقع بوده است. او با طرح انتقاد سیاسی در شعر و خصوصاً در قالب قصیده، و بیان حکمت و اندرز اخلاقی و مباحث دینی، که از جملۀ اموری بود که در زمانۀ شاعر مهجور مانده بود، انقلابی در قصیده سرایی ایجاد کرد. شعر نصرخسرو در واقع، به صورت یک بیانیۀ سیاسی و اعتقادی است، و مضمون های شعری او بدین لحاظ از جنس «مدح و هجو و هزل و غزل نیست، حکمت و تحقیق است. با شعر دیگران تفاوت دارد؛ در آن نه زن و عشق را می ستاید نه شراب و عیش نهان را وصف می کند. نه امیر فرمایۀ ستمگر را به «زهد عمار و بوذر» می ستاید نه جهان زندگی را به زیبایی و شیرینی وصف می کند.» | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,261 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,494 |
||
Scholarly Journals Management System © 1991.05.01 by Allameh Tabatabaei University is
licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International.