| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 18,002 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,456,932 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,951,744 |
بررسی ساختارگرایانة پیرنگ حکایتهای مرزباننامه | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقاله 5، دوره 20، شماره 69، آذر 1395، صفحه 129-152 اصل مقاله (531.42 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2016.6844 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی دشتی آهنگر* 1؛ زهرا سلیمانی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه ولایت | ||
| 2کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه ولایت | ||
| چکیده | ||
| بررسی داستان و داستانوارههای کهن فارسی، بر پایة روش ساختارگرایانه میتواند از منظری کلّی به شناسایی گونههای روایتپردازی در متون مختلف بینجامد. این نگاه کلّی، امکان مقایسه و تحلیل ساختارهای گوناگون روایات را فراهم میآورد و با بررسی متون مختلف از این منظر، میتوان تحوّلات و سیر تکامل روایتپردازی در ادبیّات فارسی را به صورت تاریخی پیگیری کرد. در این مقاله، پیرنگ حکایتهای مرزباننامه بررسی میشود. این بررسی با نگاهی به روش ولادیمیر پراپ و با توجّه به نظریّات فرمالیستها و ساختارگرایان در باب روایت انجام میشود. همة حکایتهای مرزباننامه در دو ساختار کلّی جای میگیرند. همچنین، کارکردهای هر یک از این دو الگو نیز مورد بررسی قرار گرفتهاند. در الگوی اوّل کارکردهای آزمون، یاری و توفیق (یا نبودِ توفیق) و در الگوی دوم کارکردهای ادّعا، آزمون، یاری، اثبات (یا نفی) وجود دارند. به نظر میرسد در پیرنگ داستانهای این متن، علاوه بر توالی و علّیّت، عنصر دیگری وجود دارد که باور نامیده شده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فرمالیسم؛ ساختارگرایی؛ پراپ؛ پیرنگ؛ کارکرد؛ مرزباننامه؛ شخصیّت | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، بابک. (1388). ساختار و تأویل متن. چ 11. تهران: مرکز. اسکولز، رابرت. درآمدی بر ساختارگرایی ادبیّات. ترجمة فرزانه طاهری. تهران: انتشارات آگه. اشکلوفسکی، ویکتور. (1392). «هنر همچون فرایند». نظریّة ادبیات (متنهایی از فرمالیستهای روس). ترجمة عاطفه طاهایی. تهران: دات. صص106ـ 81. بزرگ بیگدلی، سعید و سارا حسینی. (۱۳۹۲). «نقد زنمحور (فمینیستی) داستانهای مرزباننامه». پژوهش نقد ادبی و سبکشناسی. ش۲. صص۵۹ـ۳۳. پراپ، ولادیمیر. (۱۳۹۲). ریختشناسی قصّة پریان. ترجمة فریدون بدرّهای. تهران: انتشارات توس. ـــــــــــــــــــ . (1392). «دگرگونی قصّههای پریان». نظریّه ادبیّات (متنهایی از فرمالیستهای روس). ترجمة عاطفه طاهایی. تهران: دات. صص363ـ 292. پیاژه، ژان. (1386). «مفاهیم بنیانی ساختگرایی». ترجمة علی مرتضویان. ارغنون (نقد ادبی نو). چ 2. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تایسن، لیس. (1387). نظریّههای نقد ادبی معاصر. ترجمة مازیار حسینزاده و دیگران. تهران: نگاه امروز و حکایت قلم نوین. تودوروف، تزوتان. (1379). بوطیقای ساختارگرا. ترجمة محمّد نبوی. تهران: آگه. تولان، مایکل. (1386). روایتشناسی. ترجمة سیّده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی. تهران: سمت. توماشفسکی، بوریس. (1392). «درونمایگان». نظریّة ادبیّات (متنهایی از فرمالیستهای روس). ترجمة عاطفه طاهایی. تهران: دات. صص242ـ 293 حقشناس، علیمحمّد و پگاه خدیش. (1387). «یافتههای نو در ریختشناسی افسانههای جادویی ایران». مجلّة دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران. ش 186. صص27ـ39. خراسانی، محبوبه. (1383). «ریختشناسی هزار و یک شب». پژوهشهای ادبی. ش 6. صص45ـ 66. داد، سیما. (1382). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: ققنوس. رضوانیان، قدسیّه. (1389). ساختار داستانی حکایتهای عرفانی. تهران: سخن. روحانی، مسعود و محمّد عنایتی. (1390). «بررسی قصّههای دیوان در شاهنامه». پژوهشهای زبان و ادبیّات فارسی. ش 9. صص 122ـ105. زرّینکوب، عبدالحسین. (۱۳۷۵). از گذشته ادبی ایران. تهران: انتشارات بینالمللی الهدی. ستّاری، رضا و احمد خلیلی. (1391). «تحلیل منظومة جهانگیرنامه بر اساس نظریّة ریختشناسی ولادیمیر پراپ». فصلنامة تخصصی ادبیّات فارسی. ش 33. صص192ـ169. سعدی، مصلحالدّین. (1381). گلستان. تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی. سلدن، رامان و پیتر ویدوسون. (۱۳۸۴). راهنمای نظریّه ادبی معاصر. ترجمة عبّاس مخبر. تهران: طرح نو. سلیمانی، زهرا. (1393). «بررسی ساختار حکایتهای مرزباننامه بر اساس الگوی پراپ». پایاننامةکارشناسی ارشد رشتة زبان و ادبیّات فارسی.ایرانشهر: دانشگاه ولایت. سوسور، فردینان.(1387). درآمدی بر زبانشناسی همگانی. ترجمة کوروش صفوی. تهران: هرمس. فورستر، ادوارد مورگان. (1369). جنبههای رمان. ترجمة ابراهیم یونسی. تهران: نگاه. کوپا، فاطمه و عاطفهسادات موسوی. (1389). «تجزیه و تحلیل حکایاتی از کوشنامه بر اساس نظریّه ولادیمیر پراپ». مطالعات داستانی. ش 1. صص 103ـ122. مارتین، والاس.(۱۳۸۲). نظریّههای روایت. ترجمة محمّد شهبا. تهران: انتشارات هرمس. مکاریک، ایرنا ریما. (۱۳۸۳). دانشنامة ادبی معاصر. ترجمة مهران مهاجر و محمّد نبوی. تهران: انتشارات آگه. ــــــــــــــــــــــــ . (1386).ادبیّات داستانی. چ 5. تهران: سخن. وراوینی، سعدالدّین. (۱۳۹۱). مرزباننامه. به تصحیح خلیل خطیبرهبر. چ 17. تهران: انتشارات صفیعلیشاه. هارلند، ریچارد. (1385). درآمدی تاریخی بر نظریّة ادبی از افلاطون تا بارت. ترجمة گروه مترجمان زیر نظر شاپور جورکش. چ 2. تهران: چشمه. Cuddon, J.A. (1984). A Dictionary of literary terms.America:Penguin.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,678 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,140 |
||