| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,223 |
| تعداد مقالات | 18,061 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,782,406 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,991,711 |
سنجش برخی شاخصهای توسعۀ اجتماعی در مناطق روستایی (مورد مطالعه: استان هرمزگان) | ||
| برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی | ||
| مقاله 7، دوره 7، شماره 28، آذر 1395، صفحه 199-235 اصل مقاله (1.02 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2017.7145 | ||
| نویسنده | ||
| یعقوب زارعی | ||
| دکتری جغرافیاوبرنامه ریزی روستایی دانشگاه آزاداسلامی بوشهر | ||
| چکیده | ||
| توسعۀ اجتماعی نقش مهمی در حل مشکلات اساسی و مقابله با فقر ایفا کرده و سعی در توزیع مجدد منابع و بهبود وضعیت موجود و کارآمدتر شدن بنیانهای جامعه دارد. این بُعد از توسعه که در پی استقرار عدالت، کاهش نابرابریهای اجتماعی ـ اقتصادی، توزیع عادلانه، کاهش محرومیت و توانمندسازی فقراست از طرق سنجههای متعدد و در سطوح مختلف قابل اندازهگیری است. در این پژوهش توسعۀ اجتماعی در مناطق روستایی تحت 52 مؤلفه در قالب آخرین دادههای رسمی مرکز آمار ایران مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر بنیادی و روش بهکارگرفته توصیفی ـ تحلیلی است که با تکیه بر مطالعات اسنادی ـ کتابخانهایی و با استفاده از تکنیک وایکور فازی برای تحلیل سطوح درجۀ توسعۀ اجتماعی مناطق روستایی شهرستانهای استان هرمزگان به انجام رسید. جامعۀ آماری پژوهش نیز مناطق روستایی استان هرمزگان، مشتمل بر 2257 روستا در قالب 13 شهرستان بوده است. یافتههای پژوهش ضمن صحه بر توسعۀ ناموزون استان هرمزگان در ابعاد اجتماعی و مشهود بودن شکاف توسعه، حاکی از آن است مناطق روستایی شهرستان بستک با ضریب 15/0 به لحاظ میانگین برخورداری از مؤلفههای توسعه، دارای بیشترین توسعه و مناطق روستایی شهرستانهای پارسیان، حاجیآباد، سیریک، ابوموسی، بندرلنگه، بندرعباس و جاسک در زمرۀ محرومترین مناطق از نظر توسعۀ اجتماعی قرار گرفتند. همچنین مناطق روستایی شهرستانهای قشم بشاگرد، رودان، خمیر و میناب در سطح متوسطی از توسعه در زمینۀ اجتماعی قرار گرفتند. این بررسی معتقد است دستیابی به توسعۀ اجتماعی مطلوب و تحقق رفاه نسبی در مناطق کمتر توسعهیافته، محروم و بسیار محروم، مستلزم بازنگری در وضعیت کنونی، برنامهریزی برای افزایش کمی و کیفی منابع موجود، بهکارگیری ظرفیتهای جدید، سیاستگذاریهای نوین اجتماعی و اتخاذ راهبرد عدالت اجتماعی در تخصیص هدفمند خدمات است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| توسعۀ اجتماعی؛ مناطق روستایی؛ استان هرمزگان؛ وایکور فازی | ||
| مراجع | ||
|
- ازکیا، م.، زنجانی، ح.، سیدمیرزایی، م و برغمدی، ه. (1393)، «بررسی سطح توسعۀ اجتماعی در شهر تهران»، فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، دورۀ 4، شمارۀ 6، صص 7ـ21. - ازکیا، م و غفاری، غ. (1384)، جامعهشناسی توسعه، تهران: انتشارات کیهان. - آزاد ارمکی، ت.، مبارکی، م و شهبازی، ز. (1390)، «بررسی و شناسایی شاخصهای کاربردی توسعۀ اجتماعی با استفاده از تکنیک دلفی»، فصلنامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی و فرهنگی، سال اول، شمار، اول، صص 7ـ29. - اصغرپور، م. ج، (1393)، تصمیمگیریهای چندمعیاره، تهران،: انتشارات دانشگاه تهران. - اصغریزاده، ع و ذبیجی جامخانه، م. (1392)، «ارزیابی و رتبهبندی میزان توسعهیافتگی مناطق روستایی، با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چندشاخصه (مطالعة موردی: دهستانهای شهرستان ساری)»، فصلنامۀ پژوهش و برنامهریزی روستایی، دورۀ 1، شمارۀ 2، صص 27ـ48. - پیران، پ. (1382)، «سیاست اجتماعی، توسعۀ اجتماعی و ضرورت آن در ایران»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 10، صص 121ـ154. - پورطاهری، م (1389)، کاربرد روشهای تصمیمگیری چندشاخصه در جغرافیا، تهران: انتشارات سمت. - تقوایی، م.، احمدیان، م و علیزاده، ج (1390)، «تحلیل فضایی و سنجش توسعهیافتگی دهستانهای شهرستان میاندوآب با استفاده از مدل تاپسیس فازی»، فصلنامۀ تخصصی برنامهریزی فضایی، دورۀ 3، شمارۀ 1، صص 131ـ154. - توکلیمقدم، ر.، نجفی، ا و یزدانی، م (1391)، «انتخاب مدیر پروژه با بهکارگیری یک رویکرد ترکیبی دلفی ـ ویکور فازی»، فصلنامۀ پژوهشهای مدیریت در ایران، دورۀ 4، شمارۀ 16، صص 4ـ16. - حافظنیا، م. (1388)، مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: انتشارات سمت. - جباری، ح. (1382)، «توسعۀ اجتماعی و اقتصادی: دو روی یک سکه؟»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 10، صص 55ـ80. - دهشیری، م. (1393)، «جایگاه همافزایی فرهنگی در توسعۀ اجتماعی کشور»، مجلۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، دورۀ 2، شمارۀ 6، صص 25ـ44. - دینپناه، غ. (1393)، «بررسی سطح توسعۀ روستایی با تکنیک TOPSIS (مطالعۀ موردی: بخش اصلاندوز شهرستان پارسآباد)»، فصلنامۀ جغرافیا و برنامهریزی، دورۀ 50، شمارۀ 18، صص 175ـ188. - زارعی، ی.، مهدوی حاجیلویی، م.، استعلاجی، ع و سرور، ر. (1395)، «تحلیل فضایی شاخصهای توسعه در مناطق روستایی شهرستان دشتستان»، فصلنامۀ نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال هشتم، شماره سوم، پیاپی 31. - زاهدی مازندانی، م. (1386)، توسعه و نابرابری، تهران: نشر مازیار. - شعمدانیحق، ع. (1380). ابعاد روششناختی توسعۀ اجتماعی (شاخصهای کمی و کیفی)، اولین همایش توسعۀ اجتماعی، وزارت کشور، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - ضرابی، ا و ایزدی، م. (1392)، «تحلیلی بر توسعۀ منطقهای استانهای کشور»، فصلنامۀ برنامهریزی فضایی، شمارۀ 8، صص 101ـ 116. - ضیائیان فیروزآبادی، پ.، انوری، آ و ولایی، م. (1394)، «سطحبندی میزان توسعۀ روستاهای بخش مرحمتآباد شهرستان میاندوآب»، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، دورۀ 14، شمارۀ 4، صص 129ـ146. - عبداللهی، م (1380)، توسعۀ اجتماعی از دیدگاه جامعهشناسی امروزی، اولین همایش توسعۀ اجتماعی، وزارت کشور، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - عطایی، م (1389)، تصمیمگیری چندمعیارۀ فازی، سمنان: انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود. - فیروزآبادی، ا.، حسینی، ر و قاسمی، ر. (1390)، «مطالعه شاخصها و رتبۀ توسعۀ اجتماعی در استانهای کشور و رابطۀ آن با سرمایۀ اجتماعی»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 10، صص 57ـ93. - قانعیراد، م. (1384)، «رویکرد توسعۀ اجتماعی به برنامههای فقرزدایی در ایران»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 18، صص 223ـ262. - کلانتری، خ. (1377)، «مفهوم و معیارهای توسعۀ اجتماعی»، اطلاعاتسیاسی ـ اقتصادی، شمارۀ 131و132. - لشکری، م. (1387)، «شاخصهای کمی و کیفی توسعۀ اجتماعی»، اقتصاد و جامعه، شمارۀ 17و18. - متقی، ا.، ربیعی، ح و قرهبیگی، م. (1394)، «تحلیل فضایی توسعۀ نواحی مرزی شرق کشور، مورد: دهستانهای مرزی استان خراسانجنوبی»، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعه روستایی، دورۀ 14، شمارۀ 4، صص 147ـ167. - مقصودی، م. (1380)، نقش گروههای قومی در توسعۀ اجتماعی. اولین همایش توسعۀ اجتماعی، وزارت کشور، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. - نعمتی، ر و رئیسی، غ (1384)، «رتبهبندی عملکردها در مهندسی ارزش فازی»، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس ملی مهندسی صنایع.
- Chang, C.; Hsu, C. (2009). “Multi-Criteria analysis via the VIKOR method for prioritizing land-use restraint strategies in the Tseng-Wen reservoir watershed”, Journal of Environmental Management, Vol. 11, No. 90, pp. 3226-3230. - Chen, L. Y.; Wang, T. C. (2009). “Optimizing partner's choice in IS/IT out sourcing projects: the strategic decision of fuzzy VIKOR”, International Journal of Production Economics, Vol. 1, No. 20, pp. 232-242. - Chu, M. T.; Shyu, J.; Tzeng, G. H.; & Khosla, R. (2007). “Comparison among three analytical methods for knowledge communities group-decision analysis”, Expert Systems with Applications, Vol. 33, No. 4, pp. 1011-1024. - Estes, R. (2001). Social Welfare and Social Development: Partners or Competitors, USA: University of Pennsylvania.
- Johnston, M. (1993). Social Development as an Anti-Corruption Strategy. International Anti-Corruption Conference. November, Canada, Quintana, Roo, Mexico.
- Li, X and Reeves, G. A. (1999). “Multiple criteria approach to data envelopment analysis”, European Journal of Operational Research, Vol. 115, No. 3, pp. 507- 517.
- Malchfsky, E. (2006). GIS and multi-criteria decision analysis, Published the first volume, Tehran, Iran. - Moralesgomes, D. (1999). Transnational social policies, The new development challenges of globalization.IDRC/CRDI.
- Nancy, R. (2001). “Economic and Social Development: Two Sides of the Same Coin, World Sumiton Social, Development”, Economic Development and Social Responsibility, June 30, Geneva, Switzerland.
- United Nation. (2002). Financing Global Social Development Symposium, February 7.Annotated Agenda and Program me of Work, Department of Economic and Social Affairs. United Nation, New York.
- United Nation. (1998). Guiding Principles for Developmental Social Welfare Policies and Programmes in the Near Future. New York United Nation Department of Public Nation.
- United Nation. (1995). World Summit for Social Development, Copenhagen, United Nation.
- Opricovic, S.; Tzeng, G. H. (2004). “Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Operational Research, pp 445-455. - Rao, R. V. (2008). “A decision making methodology for material selection using an improved compromise ranking method”, Materials and Design, Vol. 10, No. 29, pp 1949-1954. - Social Watch (2000). “Social Watch: Civil society monitoring of the Copenhagen commitments”, www.undp.org.
- Wei, J.; Xiangyi, L. (2008). “The Multiple Attribute Decision- Making VIKOR Method and Its Application”. Wireless Communications, Networking and Mobile Computing, WICOM 08. 4th International Conference, Chain. - Xia, H. C.; Li, D. F.; Zhou, J. Y.; & Wang, J. (2006). “M. Fuzzy LINMAP method for Multi-Attribute decision making under fuzzy environments”, Journal of Computer and System Science, No. 72, pp 741-75. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,623 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,770 |
||