| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,180 |
| تعداد مقالات | 17,660 |
| تعداد مشاهده مقاله | 53,835,387 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,346,313 |
نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با واسطه گری مؤلفه‌های صبر به‌منظور ارایه مدل | ||
| مطالعات روانشناسی بالینی | ||
| مقاله 3، دوره 8، شماره 26، فروردین 1396، صفحه 43-64 اصل مقاله (678.14 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcps.2017.7391 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا اقایوسفی* 1؛ مرتضی ترخان2؛ اعظم فرمانی3 | ||
| 1دانشیار پیام نور | ||
| 2عضو هیات علمی | ||
| 3مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه ÷یام نور | ||
| چکیده | ||
| متون دینی- اخلاقی و همچنین پژوهش‌های روان‌شناختی اخیر بر نقش صبر در ارتقای سلامت روان تأکید فراوان کرده‌اند. در پژوهش حاضر مدلی ارائه‌شده است که در این مدل، نقش واسطه‌ای مؤلفه‌های صبر در ارتباط میان پنج عامل بزرگ شخصیت و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان مورد بررسی قرارگرفته است. بنابراین هدف این پژوهش تعیین نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با واسطه‌گری مؤلفه‌های صبر بوده است. جامعه‌ی آماری پژوهش کلیه‌ی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور شیراز که در نیمسال دوم سال تحصیلی 94- 93 مشغول تحصیل بودند را شامل می‌شود. از میان این افراد، تعداد 296 دانشجو به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به‌عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و با تکمیل فرم کوتاه پرسشنامه‌ی پنج عامل بزرگ شخصیت، مقیاس صبر و پرسشنامه‌ی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در این پژوهش شرکت کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که پنج عامل بزرگ شخصیت به غیر از عامل گشودگی در تجربه توانستند به‌صورت مستقیم مؤلفه‌های صبر و راهبردهای مثبت و منفی تنظیم شناختی هیجان را پیش‌بینی نمایند. همچنین عوامل توافق پذیری (09/0 =β؛ 0001/0 P<)، وظیفه گرایی (04/0 =β؛ 0001/0 P<) و روان نژندگرایی (04/0- =β؛ 001/0 P<) به‌صورت غیرمستقیم راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان را پیش‌بینی نمودند و در این میان، مؤلفه‌های متعالی شدن و استقامت نقش واسطه‌ای را ایفا کردند. راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان نیز توسط عوامل وظیفه گرایی (07/0- =β؛ 0001/0 P<) و روان نژندگرایی (09/0=β؛ 0001/0 P<) به‌صورت غیرمستقیم پیش‌بینی شد و مؤلفه‌ی رضایت صبر نقش واسطه‌ای نشان داد. از یافته‌های این پژوهش می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که مؤلفه‌های صبر می‌تواند به‌عنوان متغیر واسطه‌ای تأثیر ویژگی‌های شخصیتی منفی (مانند، روان نژندگرایی) بر راهبردهای تنظیم هیجان را تعدیل و اثرات ویژگی‌های شخصیتی مثبت (مانند، توافق پذیری و وظیفه گرایی) بر این راهبردها را تقویت نماید. بنابراین به روانشناسان پیشنهاد می‌شود که به‌منظور افزایش توانایی مراجعان در تنظیم هیجانات خویش از راهبردهای آموزشی صبر استفاده کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صبر؛ مؤلفه‌های صبر؛ پنج عامل بزرگ شخصیت؛ راهبردهای تنظیم شناختی هیجان | ||
| مراجع | ||
|
آقابابایی، ناصر، تبیک، محمد تقی، حاتمی، جواد. (1393). رابطه‌ی صبر با شخصیت، سلامت روانی و رضایت از زندگی. فصلنامه پژوهش‌های روان‌شناختی کاربردی، 5 (2)، 28- 17. حسین ثابت، فریده. (1387). اثربخشی آموزش صبر بر اضطراب، افسردگی و شادکامی. دو فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، 1(2)، 92-79. حق جو، شیوا. (1391). پیش‌بینی افکار خودکشی در دانشجویان بر مبنای مؤلفه‌های صبر و تنظیم هیجانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. شیراز، دانشگاه شیراز: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. خرمائی، فرهاد. (1385). بررسی مدل علی ویژگی‌های شخصیتی، جهت‌گیری‌های انگیزشی و سبک‌های شناختی. رساله‌ی دکتری، شیراز: دانشکده‌ی روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز. خرمائی، فرهاد، زارعی، فرشته، مهدی یار، منصوره، و فرمانی، اعظم. (1393). نقش صبر و مؤلفه‌های آن به‌عنوان فضایل اخلاقی در پیش‌بینی امید دانشجویان. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، 7 (3)، 68- 58. خرمائی، فرهاد، و فرمانی، اعظم. (1393الف). صبر و نقش مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی ناامیدی در دانشجویان. هفتمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان. اصفهان: دانشگاه صنعتی اصفهان. خرمائی، فرهاد، و فرمانی، اعظم. (1393ب). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت. فصلنامه روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 4 (16)، 39- 29. خرمائی، فرهاد، و فرمانی، اعظم. (1393ج). بررسی نقش صبر و مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی خودکنترلی دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز. همایش بین‌المللی مشاوره با رویکرد دین و معنویت جهت ارتقای سلامت روان و خوب زیستی روان‌شناختی. تهران: انجمن مشاوره ایران. خرمائی، فرهاد، و فرمانی، اعظم. (1393 د). بررسی نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش‌بینی صبر و مؤلفه‌های آن در دانشجویان. مجله روانشناسی بالینی و شخصیت، 21 (11)، 24- 11. خرمائی، فرهاد، فرمانی، اعظم، و سلطانی، اسماعیل. (1393الف). نقش صبر به‌عنوان یک فضیلت اخلاقی و شخصیت در پیش‌بینی ناامیدی دانشجویان. فصلنامه اخلاق پزشکی، 7 (28)، 199- 167. خرمائی، فرهاد، فرمانی، اعظم، و سلطانی، اسماعیل. (1393ب). ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس صبر. مجله اندازه‌گیری تربیتی، 5 (17)، 100- 83. سادات حسینی سلطان نصیر، محبوبه، علیزاده عصار، افسانه، و رحمتی، عباس. (1393). آموزش مهارت‌های معنوی صبر و ذکر به شیوه گروهی در کاهش علائم افسردگی دانشجویان. هفتمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان. اصفهان: دانشگاه صنعتی اصفهان. غباری بناب، باقر، و خدایاری فرد، محمد. (1379). رابطه توکل به خدا، اضطراب، صبر و امیدواری در شرایط ناگوار. مقاله ارائه‌شده در اولین همایش بین‌المللی دین و سلامت روان. معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران. فرمانی، اعظم، و پانی، آزاده. (1394). مقایسه مؤلفه‌های صبر در نوجوانان مبتلابه تالاسمی ماژور با سلامت روان بالا و پایین. همایش بین‌المللی روان‌پزشکی کودک و نوجوان. تهران: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی. فرمانی، اعظم، خرمائی، فرهاد، و بانشی، فهیمه. (1393). بررسی نقش مؤلفه‌های صبر در پیش‌بینی سلامت روان دانشجویان. همایش ملی قرآن، سلامت و سبک زندگی. فسا: دانشگاه علوم پزشکی فسا. فرمانی، اعظم، خرمائی، فرهاد، و دوکوهکی، نجمه. (1393). بررسی نقش صبر و مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی رضایت زناشویی والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر شیراز. ششمین همایش ملی آسیب‌شناسی خانواده. تهران: پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی. فرمانی، اعظم، درخشان، معراج، و خرمائی، فرهاد. (1394). بررسی نقش صبر و مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی دانش آموزان شهر شیراز. همایش بین‌المللی روان‌پزشکی کودک و نوجوان. تهران: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی. کلینی، ابی جعفر بن یعقوب. (1382). اصول کافی. ترجمه و شرح جواد مصطفوی. تهران: وفا. محمود علیلو، مجید، خانجانی، زینب، و بیات، احمد. (1395). پیش‌بینی اختلالات هیجانی مرتبط با اضطراب نوجوانان براساس تنظیم هیجان، راهبردهای مقابله‌ای و نشانه‌های اختلال شخصیت مرزی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 7 (25)، 128- 107. نریمانی، محمد، آریاپوران، سعید، ابوالقاسمی، عباس، و احدی، بتول. (1390). مقایسه اثربخشی آموزش‌های ذهن آگاهی و تنظیم هیجان بر سلامت عمومی جانبازان شیمیایی. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 2(1)، 117- 93. یوسفی، فریده. (1385). بررسی رابطه‌ی راهبردهای شناختی تنظیم شناختی هیجان با افسردگی و اضطراب در دانش آموزان مراکز راهنمایی استعدادهای درخشان. پژوهش در حیطه‌ی کودکان استثنایی، 4، 892- 871. Goldberg, L. R. (1999). A broad-bandwidth, public-domain, personality inventory measuring the lower-level facets of several five-factor models. In I. Mervielde, I. Deary, F. De Fruyt, & F. Ostendorf (Eds.), Personality psychology in Europe (Vol. 7, pp. 1-28). Tilburg, the Netherlands: Tilburg University Press.
Granefski, N., & Kraaij, V. (2007). Cognitive emotion regulation: Psychometric features and prospective relationships with depression and anxiety in adults. European Journal of Psychological Assessment, 23 (3), 141- 149.
Granefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual Differences, 30 (8) 1311- 1327.
Gresham, D., & Gullone, E. (2012). Emotion regulation strategy use in children and adolescents: The explanatory roles of personality and attachment. Personality and Individual Differences, 52, 616–621.
Jackson, D. L. (2003). Revisiting sample size and number of parameter estimates: Some support for the N:q hypothesis. Structural Equation Modeling, 10 (1), 128−141.
John, O. P., & Gross, J. J. (2007). Individual differences in emotion regulation. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation (pp. 351–372). New York: The Guilford Press.
Johnsen, S. A˚. G. K. (2013). Exploring the use of nature for emotion regulation: Associations with personality, perceived stress, and restorative outcomes. Nordic Psychology, 65 (4), 306–321.
Kokkonen, M., & Pulkkinen, L. (2001). Examination of the paths between personality, current mood, its evaluation and emotion regulation. European Journal of Personality, 15, 83- 104.
Maddi, S. R. (1996). Personality theories: A comparative analysis (6th ed). California: Brooks/ Cole Publishing Company.
Schnitker, S. A. (2012). An examination of patience and well-being. The Journal of Positive Psychology, 7 (4), 263–280.
Schnitker, S. A., & Emmons, R. A. (2007). Patience as a virtue: religious and psychological perspectives. Research in the Social Scientific Study of Religion, 18, 177-207.
Steel, P., Schmidt, J., & Shultz, J. (2008). Refining the relationship between personality and subjective wellbeing. Psychological Bulletin, 134, 138–161.
Thompson, R. A. (1994). Emotion regulation: A theme in search of definition. Monographs of the Society for Research in Child Development, 59 (2–3), 250–283.
Vater, A., & Schroder-Abe, M. (2015). Explaining the link between personality and relationship satisfaction: Emotion regulation and interpersonal behavior in conflict discussions. European Journal of Personality, 29, 201–215.
Wang, L., Shi, Z., & Li, H. (2009). Neuroticism, extraversion, emotion regulation, negative affect and positive affect: The mediating roles of reappraisal and suppression. Social Behavior and Personality, 37 (2), 193–194.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,948 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,362 |
||