| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,190 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,989,272 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,031,049 |
تأمّلی بر کارکرد محتوایی رنگ در غزلیات مولوی | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقاله 5، دوره 21، شماره 71، خرداد 1396، صفحه 99-129 اصل مقاله (629.39 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2017.7413 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه کلاهچیان* 1؛ الیاس نورایی2؛ فاطمه نظری فر3 | ||
| 1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران | ||
| چکیده | ||
| «رنگ» یکی از مؤثّرترین ابزارهای آفرینش هنریـ ادبی است. با آنکه نمود این عنصر در گذشتة ادبیات فارسی، گوناگونی امروزه را نداشت، امّا همواره نقشی مهم و تعیینکننده در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازیهای ادبی، بهویژه در حوزة شعر داشته است. بررسی میزان و نحوة کاربرد انواع رنگ در شعر کهن و معاصر، کوششی راهگشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشههای شاعران است. براساس همین اهمّیت، هدف مقالة حاضر، تحلیل کارکرد محتوایی انواع رنگهای بهکار رفته در غزلیات مولوی است؛ چهرهای که پس از جریانسازی سنایی و پیشگامی عطّار، شعر عارفانه را به اوج معنا و ژرفا رسانید و بررسی غزل او از این منظر میتواند به شناسایی بخش مهم دیگری از ذهنیات، تجربهها و ویژگیهای شعریش بینجامد. یافتههای این پژوهش نشان میدهند که در کل، مولوی انواع رنگ را در بافت موضوعیـ معنایی عرفان عاشقانه یا معانی تعلیمی به کار میبرد. این کاربرد، البتّه شامل جزئیات بسیار و متنوّع است. پربسامدترین رنگها در غزل او نیز به ترتیب عبارتند از: سیاه، سرخ، زرد و سبز. | ||
| کلیدواژهها | ||
| رنگ؛ شعر عرفانی؛ غزل مولوی | ||
| مراجع | ||
|
آیتاللّهی، حبیبالله. ( 1377). « رنگ». کیهان فرهنگی. ش 144. صص 44ـ51. اسماعیلپور، ابوالقاسم. (1377). اسطوره، بیان نمادین. چ1. تهران: سخن. افلاکی، شمسالدّین احمد. (1375). مناقبالعارفین. به کوشش تحسین یازیجی. چ 3. تهران: دنیای کتاب. امامی جمعه، سیّد مهدی و محسن حسنزاده فروشانی. (1392). «جلوههای نور و رنگ در کشفیات عرفانی و تحلیلات روانشناختی». ادیان و عرفان. ش 8. صص 1ـ21. امینی لاری، لیلا و سیّد مهدی خیراندیش. (1392). «جلوههای نمادین رنگ در ادب عرفانی». ادبیات عرفانی. ش 9. صص 7ـ42. ایتن، یوهانس. (1384). عناصر رنگ. ترجمة بهروز ژالهپرست. چ 6. تهران: عفاف. بیهقی، ابوالفضل. (1389). تاریخ بیهقی. تصحیح، توضیحات و تعلیقات محمّدجعفر یاحقّی. چ 3. تهران: سخن. پورحسینی، مژده. ( 1384). معنای رنگ. چ 1. تهران: هنر آبی. پورعلیخان، هانیه. (1380). دنیای اسرارآمیز رنگها. چ 1. تهران: هزاران. پورنامداریان، تقی. (1388). در سایة آفتاب (شعر فارسی و ساختشکنی در شعر مولوی). چ 3. تهران: سخن. حجّتی، محمّدامین. ( 1383). اثر تربیتی رنگ. ج 1. قم: جمال. حسنلی، کاووس و لیلا احمدیان. (1386). «کارکرد رنگ در شاهنامة فردوسی». ادبپژوهی. ش 2. صص 144ـ165. دی، جاناتان و تایلو لسکی. (1387). روانشناسی رنگ.ترجمة مهدی گنجی. چ 1. تهران: ساوالان. سان، هوارد و دوروتی. (1378). زندگی با رنگ. ترجمة نغمه صفّاریان. چ 1. تهران: حکایت. شایگان، داریوش. (1384). هانری کربن؛ آفاق تفکّر معنوی در اسلام ایرانی. ترجمة باقر پرهام.تهران: فرزان. شفیعیکدکنی، محمّدرضا. (1375). صورخیال در شعر فارسی. چ 6. تهران: آگاه. شمیسا، سیروس. (1382). سبکشناسی شعر. چ 9. تهران: فردوس. ــــــــــــــــــ . (1377). فرهنگ اشارات. چ 1. تهران: فردوس. شمیسا، سیروس و پرستو کریمی. (1384). «سبک شخصی حافظ در رنگآمیزی تصاویر شعری». زبان و ادب (متنپژوهی). ش 25. صص 103ـ118. شوالیه، ژان و آلن گربران. (1378). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضایلی. چ 1. تهران: جیحون. فرزان، ناصر. (1377). تاریخ تحوّل هنر و صنعت رنگ در ایران و جهان. چ 1.تهران: تهران. فرهادی، روان. (1376). معنی عشق در نزد مولانا. چ 2. تهران: اساطیر. کارکیا، فرزانه. (1375). رنگ، نوآوری و بهرهوری. چ 1. تهران: دانشگاه تهران. کاشفی سبزواری، واعظ. (1350). فتوّتنامة سلطانی. به اهتمام محمّدجعفر محجوب. چ 2. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. کربن، هانری. (1379). انسان نورانی در تصوّف ایرانی. ترجمة فرامرز جوهرینیا. تهران: گلبان. کوپر، جی سی. (1379). فرهنگ مصوّر نمادهای سنّتی. ترجمة ملیحه کرباسیان. چ 1. تهران: فرشاد. لوچر، ماکس. (1373). روانشناسی رنگها. ترجمة منیرو روانیپور. چ 4. تهران: آفرینش. محمّدی آسیابادی، علی. (1387). هرمنوتیک و نمادپردازی در غزلیات شمس. چ 1. تهران: سخن. مولوی، جلالالدّین محمّد. (1376). کلّیات شمس تبریزی. مقدمة بدیعالزّمان فروزانفر. چ 14. تهران: امیرکبیر. ــــــــــــــــــــــــــــــ . (1385). فیه ما فیه. تصحیح بدیعالزّمان فروزانفر. تهران: امیرکبیر. نیکوبخت، ناصر و سیّدعلی قاسمزاده. (1384). «زمینههای نمادین رنگ در شعر معاصر».نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان. ش 18، صص 209ـ238. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ . (1387). «سمبلیسم نور و رنگ در عرفان ایرانیـ اسلامی». مطالعات عرفانی. ش 8. صص 183ـ212. هانت، رولاند. (1378). هفت کلید رنگدرمانی. ترجمة ناهید ایراننژاد. چ 1. تهران: جمالالحق. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,105 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,388 |
||