| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,224 |
| تعداد مقالات | 18,166 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,938,117 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,010,773 |
تحلیل فطرت خداخواهانة انسان از منظر آیات قرآن | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 5، دوره 7، شماره 27، اسفند 1395، صفحه 133-160 اصل مقاله (594.5 K) | ||
| نوع مقاله: علمی - ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2017.7735 | ||
| نویسنده | ||
| بیژن منصوری | ||
| استادیار مرکز آموزش های عمومی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی | ||
| چکیده | ||
| قرآن کریم برخی از ویژگیهای انسان را فطری و غیراکتسابی و مقتضای ذات و درون انسان معرفی میکند. یکی از این ویژگیها، «فطرت خداخواهی انسان» است. در قرآن کریم، ساختار وجودی انسان، خداآشنا و خداخواه است و این مسئله به هیچ وجه ناشی از یک سلسله عوامل بیرون از ذات و مسائل اجتماعی، تربیتی و جغرافیایی نیست. البته برای شکوفایی این ویژگی درونی باید هر انسانی سطحی از رشد شخصیتی را از سر بگذراند و به لحاظ رفتاری در وضعیتی سالم و اخلاقی باشد. در غیر این صورت، فطرت به شکوفایی نمیرسد و دچار انحراف میشود، هرچند در مواقع اضطرار و در بنبستها، این ویژگی خود را نشان میدهد، اما اگر وضعیت روحی و رفتاری مطلوب نباشد، پنهان میشود و آدمی دچار حیرت و سردرگمی میگردد. برای این ویژگی فطری، البته یک سلسله دلایل عقلی نیز وجود دارد که مفسران به آنها اشاره کردهاند. این ویژگی فطری هم با آموزههای وحیانی نسبت دارد و هم با عوالم پیشین که در این زمینه، اختلاف جدی میان مفسران وجود دارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فطرت؛ حنیف؛ تبدلناپذیری؛ اضطرار؛ عالم ذرّ | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. نهج البلاغه. آلغازی، سید عبدالقادر ملا حویش. (1382ق.). بیان المعانی. چ 1. دمشق: مطبه الترقی. آلوسی، سیدمحمد. (1415ق.). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. چ 1. بیروت: دارالکتب العلمیة. ابن أبیزمنین، محمدبن عبدالله. (1424ق.). تفسیر ابن أبی زمنین. چ 1. بیروت: دارالکتب العلمیة. ابنجوزی، عبدالرحمنبن علی. (1422ق.). زاد المسیر فی علم التفسیر. تحقیق عبدالرزاق المهدی. چ 1. بیروت: دار الکتاب العربی. ابنعربی، محمدبن علی. (1422ق.). تفسیر ابنعربی. چ 1. بیروت: داراحیاء التراث العربی. ابوالسعود، محمدبن محمد. (بیتا). ارشاد العقل السلیم الی مزایا القرآن الکریم. چ 1. بیروت: داراحیاء التراث العربی. ابنعجیبه، احمدبن محمد. (1419ق.). البحر المدید فی تفسیرالقرآن المجید. چ 1. قاهره: .نشر دکتر حسن عباسی زکی. ابنجزی، محمدبن احمد. (1416ق.). التسهیل لعلوم التنزیل. چ 1. بیروت: دار الأرقم بن الأرقم. ابنعاشور، محمدبن طاهر. (بیتا). التحریر و التنویر. چ 1. بیروت: مؤسسة التاریخ. ابنابیحاتم، عبدالرحمن. (1419ق.). تفسیر القرآن العظیم. چ 3. ریاض: مکتبة نزار مصطفی الباز. ابوحیان، محمدبن یوسف. (1420ق.). البحر المحیط فی التفسیر. چ 1. بیروت: دارالفکر. ـــــــــــــــــــــــــــــ . (1407ق.). تفسیر النهر المارد من البحر المحیط. بیروت: دار الجنان. بلاغی، سید عبدالحمید. (1386ق.). حجة التفاسیر و بلاغ الاکسیر. چ 1. قم: انتشارات حکمت. بیضاوی، عبداللهبن عمر. (1418ق.). أنوارالتنزیل و أسرارالتأویل. چ 1. بیروت: احیاءالتراث العربی. جزایری، ابوبکر جابر. (1416ق.). أیسرالتفاسیر لکلام العلی الکبیر. ط 10. مدینة منوّره: مکتبة العلوم و الحکم. جوادیآملی، عبدالله. (1384). فطرت در قرآن. چ 3. تحقیق حجةالاسلام محمدرضا مصطفیپور. قم: انتشارات اسراء. حسینی شاهعبدالعظیمی، حسین. (1363). تفسیر اثنی عشری. چ 1. تهران: انتشارات میقات. حسینیهمدانی، سیدمحمد. (1404ق.). انوار درخشان. چ 1. تهران: کتابفروشی لطفی. حقی بروسوی، اسماعیل. (بیتا). روحالبیان. ط 1. بیروت: دار الفکر. حوی، سعید. (1424ق.). الأساس فی التفسیر. ط 6. قاهره: دارالسلام. خطیب، عبدالکریم. (بیتا). التفسیر القرآنی للقرآن. ط 1. بیروت: دارالفکر العربی. دروزه، محمدعزت. (1383ق.). التفسیر الحدیث. چ 2. قاهره: داراحیاءالکتب العربیة. زحیلی، وهبةبن مصطفی. (1418ق.). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج. ط 2. بیروت: دارالفکر المعاصر. سبزواری نجفی، محمد. (1419ق.). إرشاد الأذهان إلی تفسیر القرآن. ط 1. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. سمرقندی، نصربن محمد. (بیتا). بحرالعلوم. ط 1. بیروت: دارالفکر. سیوطی، جلالالدین و جلالالدّین محلّی. (1416ق.). تفسیرالجلالین. ط 1. بیروت: مؤسسة النور للمطبوعات. شبر، سیدعبدالله. (1412ق.). تفسیرالقرآن الکریم. ط 1. بیروت: دارالبلاغة للطباعة والنشر. شیرازی، سیدمحمدحسین. (1423ق.). تبیین القرآن. ط 2. بیروت: دار العلوم. صادقی تهرانی، محمد. (1419ق.). البلاغ فی تفسیرالقرآن بالقرآن. چ 1. قم: مؤلف. طباطبائی، سیدمحمدحسین. (1427ق.). تفسیرالبیان فی الموافقه بین الحدیث و القرآن. چ 1. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. ــــــــــــــــــــــــــــــ . (1417ق.). المیزان فی تفسیرالقرآن. چ 5. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیه. طبرسی، فضلبن حسن. (1372). مجمعالبیان. تحقیق محمدجواد بلاغی. چ 3. تهران: انتشارات ناصرخسرو. طنطاوی، سیدمحمد. (بیتا). التفسیر الوسیط للقرآن الکریم. ط 1. قاهره: دار نهضة مصر للطباعة و النشر. طوسی، محمدبن حسن. (بیتا). التبیان فی تفسیرالقرآن. ط 1. بیروت: داراحیاء التراث العربی. طیب، سیدعبدالحسین. (1378). أطیبالبیان فی تفسیرالقرآن. چ 2. تهران: انتشارات اسلام. علمالهدی، سیدمرتضی. (1431ق.). نفائسالتأویل. چ 1. بیروت: شرکةالأعلمی للمطبوعات. فخر رازی، محمدبن عمر. (1420ق). مفاتیح الغیب. ط 3. بیروت: داراحیاء التراث العربی. فیض کاشانی، ملامحسن. (1415ق.). تفسیرالصافی. چ 2. تهران: انتشاراتالصدر. ــــــــــــــــــــــــــ . (1418ق.). الاصفی فی تفسیر القرآن الکریم. تحقیق محمدحسین درایتی و محمدرضا نعمتی. چ 1. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. قرائتی، محسن. (1383). تفسیر نور. چ 11. تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. قرشی، سیدعلیاکبر. (1377). تفسیر احسن الحدیث. چ 3. تهران: بنیاد بعثت. قمی، علیبن ابراهیم. (1363). تفسیرالقمی. چ 3. قم: دارالکتاب. کاشانی، ملافتحالله. (1423ق.). زبدةالتفاسیر. تحقیق بنیاد معارف اسلامی. چ 1. قم: بنیاد معارف اسلامی. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران. (1374). تفسیر نمونه. چ 1. تهران: دارالکتب الإسلامیة. مراغی، احمدبن مصطفی. (بیتا). تفسیر المراغی. ط 1. بیروت: داراحیاء التراث العربی. مغنیه، محمدجواد. (1424ق.). تفسیرالکاشف. چ 1. تهران: دارالکتب الإسلامیة. ـــــــــــــــــــ . (بیتا). التفسیر المبین. چ 3. قم: بنیاد بعثت. ملاحویشآلغازی، سیدعبدالقادر. (1382ق.). بیانالمعانی. ط 1. دمشق: مطبعة الترقی. نجفیعربزاده، سیدمحمدحسین. (1404ق.). انوار درخشان در تفسیر قرآن. چ 1. تهران: کتابفروشی لطفی. نسفی، عبداللهبن احمد. (1416ق.). مدارک التنزیل و حقائق التأویل. ط 1. بیروت: دارالنفائس. هاشمی رفسنجانی، اکبر. (1386). تفسیر راهنما. چ 5. قم: بوستان کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,454 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,011 |
||