| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,199 |
| تعداد مقالات | 17,837 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,835,362 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,700,122 |
روشنفکری مشروطه از آرمانشهر دموکراتیک تا اقتدارگرایی (از منظر جامعهشناسی معرفت و رومانتیسم) | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 4، دوره 3، شماره 11، آذر 1396، صفحه 87-121 اصل مقاله (432.96 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2017.8105 | ||
| نویسندگان | ||
| خلیل اله سردانیا* 1؛ حسین محسنی2 | ||
| 1استاد علوم سیاسی دانشگاه شیراز | ||
| 2کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| روشنفکران بهمثابه یکی از مهمترین نیروهای اجتماعی تأثیرگذار بر پویشهای سیاسی و تصمیمگیری در سطح حاکمیتی هستند و بهعنوان یکی از مهمترین گروههای مرجع و صاحب نفوذ که به افکار عمومی شکل میدهند. در ایران سدهی نوزده با تلاقی تمدنی با غرب، جریان روشنفکری شکل گرفته بر تحولات سیاسی-اجتماعی ایران تأثیر گذاشت. در این پژوهش، نگارندگان درصدد هستند که با روش تبییینی علی و از منظر جامعهشناسی معرفت و رمانتیسم، چرایی گذار روشنفکری از آرمانهای دموکراتیک به ایده دولت مقتدر در عصر مشروطه و پهلوی اول را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند. در پاسخ به این پرسش باید گفت که این دگردیسی ریشه در عوامل بسترساز سیاسی- اجتماعی عصر مشروطه همچون آنارشی و هرجومرج سیاسی، پراتوریانیسم یا تودهای شدن سیاست، بحران حاکمیت ملی، عدم تحقق اصول و باورهای دموکراتیک و خستگی و تنفر عمومی از بیثباتی سیاسی-اجتماعی است. یافتههای این تحقیق، نشان میدهند که جریان روشنفکری در همان سالهای نخستین پس از پیروزی انقلاب مشروطه به تاثیر از زمینه و بستر بحرانی جامعه، به این نتیجه رسید که در نبود دولت مقتدر بهمثابه محرک مهم برای توسعه، نه میتوان امیدوار به تحقق حاکمیت ملی بود و نه توسعه، مضافا اینکه بدون ثبات مقتدرانه، آزادی هم به آنارشیسم و حقارت ملی میانجامد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مشروطه؛ روشنفکری؛ آرمانهای دموکراتیک؛ ایده دولت مقتدر؛ رمانتیسم | ||
| مراجع | ||
|
آبادیان، حسین (1390)، بحران آگاهی و تکوین روشنفکری در ایران، تهران: نشر کویر. آبادیان، حسین (1388)، مفاهیم قدیم و اندیشه جدید، تهران: نشر کویر. آجودانی، لطفالله (1387)، روشنفکران ایران در عصر مشروطیت، تهران: نشر کویر. آجودانی، ماشاءالله (1383)، مشروطه ایرانی، تهران: نشر اختران. آدمیت، فریدون (1354)، دموکراسی اجتماعی، تهران: نشر پیام. آدمیت، فریدون (1394)، فکر آزادی و مقدمه نهضت مشروطیت، تهران: نشر گسترده. اسپریگنز، توماس(1377)، فهم نظریههای سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران: نشر نقش جهان. بهار، محمدتقی (1390)، تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، جلد نخست، تهران: انتشارات امیرکبیر. بیگدلی، علی (1385)، فهم روشنفکران مشروطهخواه از مفهوم مدرنیته، پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 51، پاییز1385، 52-29. پیردگارد، ژان هورکارد، (1387)، ایران در قرن بیست، بررسی اوضاع و احوال اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در یکصدساله اخیر، ترجمه هوشنگ مهدوی، تهران: نشر البرز. خسروی، حیدر (1394)، رمانتیسم و سیاست، بررسی شکلگیری رمانتیسم در سیاست ایران، دوره مشروطه تا 1330، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی. زاهدی، محمدجواد؛ حیدرپور، محمد (1388)، نقد کنشهای روشنفکران عصر مشروطه تا پایان سلطنت پهلوی، مجله جامعهشناسی ایران، دوره نهم، شماره 1و2، بهار و تابستان، 164-127. سردارنیا، خلیلاله (1391)، جامعهشناسی سیاسی ایران، تهران: نشر میزان. شکری، عباس کشاورز؛ فرهادی، احسان (1390)، بسیج در انقلاب مشروطه ایران، تهران: میزان. شمیم، علی اصغر (1393)، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران، انتشارات مدبر. فراستخواه، مقصود (1394)، ما ایرانیان، تهران: نشر نی. فراستخواه، مقصود (1388)، سرآغاز نواندیشی معاصر، تهران: شرکت سهامی انتشار. فوران، جان (1385)، مقاومت شکننده، ترجمه احمد تدین، تهران: نشر رسا. قیصری، نورالله (1386)، گفتارهایی در نسبت روشنفکران ایرانی و هویت، تهران: انتشارات تمدن ایرانی. کاتوزیان، محمدعلی (1393)، ایرانیان دوره باستان تا دوره معاصر، تهران: نشر مرکز. کاتوزیان، محمدعلی (1391)، دولت و جامعه در ایران، ترجمه حسن افشار، تهران: نشر مرکز. کاتوزیان، محمدعلی (1372)، «دموکراسی، دیکتاتوری و مسئولیت ملت»، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 68-67، سال هفتم. کنوبلاخ، هربرت (1390)، مبانی جامعهشناسی معرفت، ترجمه کرامت اله راسخ، تهران، نشر نی. گودرزی، غلامرضا (1387)، تجدد ناتمام روشنفکران ایرانی، تهران: نشر اختران. مانهایم، کارل (1380)، ایدئولوژی و یوتوپیا، مقدمهای بر جامعهشناسی معرفت، ترجمه فریبرز مجیدی، تهران: سمت. مکی، حسین (1364)، دکتر مصدق و نطقهای تاریخی او، تهران: نشر علوی. هاشمزهی، نوروز (1386)، شرایط اجتماعی و پارادایمهای روشنفکری در آستانه دو انقلاب ایران، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. Kubler-ross, Elisabeth (1969), on Death& Dying, Newyork, Scribner Publishing. McCarthy, E. Doyle (1990), “knowledge, sociology, Theories of Society”, Vol. 2, New York, Free Press
Mutekwe, Edmore (2012), “A critique of the Sociology of Knowledge Paradigm and its Pedagogical Implications”, Educational Research, Vol. 3(11).
Schmitt, Carl (1986), Political Romanticism, Translated by Guy Oakes, USA, MTT University Press.
Shams Chowdhury, Tawahid (2008), Thomas Hardy& Romantic Tradition, Department of English& Humanities Spring.
Swidler, Ann& Arditi, Yorge (1994), The New Sociology of Knowledge, Department of Sociology, University of California, Berkeley, Californ.
Britanica Encyclopedia (2015), Avaliabeh At:http://global.britanica.com. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,994 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,727 |
||